Ćw. 4 MS EXCEL (1)
1. Rozpocząć pracę w nowym skoroszycie.
2. Kliknąć myszką dowolną komórkę i wprowadzić dowolny tekst.
3. Wprowadzić dane do kilku komórek w różnych formatach, np.:
5 -4,5 20% 2,34E7 (tzw. format naukowy - odpowiada 2,34�"107).
Ocenić prawidłowość wpisania liczb dziesiętnych (domyślne wyrównanie do
prawej)
Jako separator części całkowitej i ułamkowej stosujemy standardowo przecinek,
chyba że w systemie Windows ustawiono inny w Panelu sterowania  Ustawienia
regionalne.
4. Ćwiczyć zaznaczanie prostokątnego wycinka arkusza przez:
" przeciąganie myszką po arkuszu uzyskując zaciemnienie prostokątnego fragmentu
arkusza,
" poruszanie się po arkuszu przy pomocy klawiszy nawigacyjnych z klawiszem
SHIFT,
" zaznaczanie całych kolumn lub wierszy przez przeciąganie myszką po nagłówkach
kolumn lub numerach wierszy.
Uwaga: komórka aktywna pozostaje nie zaciemniona, lecz również wchodzi w skład
wycinka.
5. Po uaktywnieniu komórki z daną liczbową dokonywać zmian postaci wyświetlanej
liczby i jej liczby miejsc dziesiętnych, używając odpowiednich przycisków paska
formatowania.
6. Zapisać dokument w nowym Pliku (Plik �! Zapisz jako..).
7. Otworzyć okno nowego pustego skoroszytu wykonując operację: Plik �! Nowy lub
ikoną tworzenia nowego arkusza w pasku narzędzi. W kilku wpisać tytuły kolumn
przykładowego zestawienia:
Lp. Data Towar Ilość Cena jednostkowa Wartość
8. Do komórki pod Lp. wpisać liczbę 1. Komórki poniżej wypełnić serią danych jed-
nym ze sposobów:
- wybranie zakresu razem z komórką początkową, następnie przy pomocy opera-
cji: Edycja �! Wypełnij �! Seria danych... z opcjami: wypełnianie kolumnami,
typ danych arytmetycznych, z krokiem 1.
- przeciąganie prawego dolnego narożnika komórki początkowej serii z wciśnię-
tym klawiszem CTRL (krok 1).
- wpisać do sąsiadujących komórek dwie kolejne dane z serii (tu 1 i 2), zazna-
czyć obie komórki i przeciągać w dół za prawy dolny narożnik zaznaczonego ob-
szaru.
Niektóre serie wykonywane są przez kopiowanie. Przykładowo wpisać do komórki
nazwę miesiąca lub nazwę dnia tygodnia i przeciągać prawy dolny narożnik tej ko-
mórki. Podobnie jest z datami.
9. Do pierwszej komórki daty wpisać datę dzisiejszego dnia, np. 2010-3-5 (to zależy
od formatu daty ustawionego dla Windows) lub 3/5. Do innej komórki daty wpisać
tę samą datę, z zastosowaniem funkcji wpisywanej poprzez: Wstaw �! Funkcje, z
parametrami: kategoria - Daty i czasu, wklejana funkcja  DZIŚ (jej wstawienie
spowoduje, że arkusz otwarty jutro będzie miał uaktualnioną datę w tej komórce).
Do kilku kolejnych komórek kolumny wpisać różne daty. Zaznaczyć komórkę z da-
tą, wykorzystać z menu Format  Komórki  kategoria Niestandardowe  zdefinio-
wać własny format daty (np. dd-mm-rrrr dddd).
Można również wprowadzać liczby reprezentujące czas, w formacie godz:min:sek,
np.
12:34 18:21:45
10. Zaznaczyć cały obszar arkusza (przeciągnięcie myszką wzdłuż kolumny numerów
wierszy) i zmieniać wysokość i szerokość wszystkich komórek, za pomocą operacji:
Format �! Wiersz �! Wysokość, Format �! Kolumna �! Szerokość, ustawiając je na
wartości 15 pkt i 10 znaków. Zmieniać niezależnie wysokości niektórych wierszy i
szerokości kolumn, za pomocą przeciągania granicy nagłówków kolumn/wierszy.
Powrócić do podstawowych wartości wysokości i szerokości wierszy/kolumn (Au-
todopasowanie).
11. Ćwiczyć sposoby formatowania danych: zaznaczyć dane kolumny Lp i zmieniać jej
postać: Format �! Komórki �! Liczby �! Liczbowe, w kolumnie data ustawiać róż-
ne postaci zapisu poprzez: Format �! Komórki �! Liczby �! Daty, w kolumnie cena
jednostkowa zmieniać postać danych operacją: Format �! Komórki �! Liczby �!
Walutowe.
12. Zapoznać się z parametrami odpowiednich zakładek menu Format �! Komórki. Za-
poznać się z parametrami operacji ustawiania i modyfikowania krawędzi komórek
oraz ich wypełniania kolorami i wzorkami. Dla projektowanej tabeli (uprzednio za-
znaczając odpowiednie wycinki) ustawić kroje i rozmiary czcionek, wyrównania,
krawędzie pogrubieniem nagłówka tabeli i obramowaniem jej kolumn.. Po zazna-
czeniu prostokątnego wycinka arkusza wybrać w menu Format pozycję Autoforma-
towanie i zapoznać się z gotowymi wzorcami wyglądu tabel. Doprowadzić wygląd
arkusza do postaci jak na rysunku.
Wyrażenia obliczeniowe  formuły
Formułę (wyrażenie w komórce) rozpoczynamy znakiem =
Wyrażenie formuły zawierać może:
- adresy (lub nazwy zdefiniowane przez użytkownika) komórek będących argumenta-
mi operacji,
- funkcje standardowe (ich definiowanie ułatwia kreator funkcji  narzędzie fx ), po-
stać funkcji:
nazwa_funkcji ( argument1; argument2; ...)
- operatory działań na adresach lub funkcjach (według hierarchii kolejności działań):
- powielenie znaku + i zmiana znaku 
- potęgowanie ^
- mnożenie * i dzielenie / (kolejność od lewej)
- dodawanie + i odejmowanie  (kolejność od lewej)
Nawiasy okrągłe zmieniają standardową hierarchię działań. Niektóre funkcje, np.
SUMA, operują na zakresach komórek, używamy wówczas zapisu z dwukropkiem, np.
A1:A5.
Przykładowa formuła: =  A1*B1 + C1^2  D1*SUMA(E1:E5)
13. Uaktywnić komórkę Wartość dla pierwszego towaru. Wpisać prostą formułę:
=E3*F3 (ENTER) (adresy wg własnego arkusza)
gdzie E3 i F3 to adresy komórek Cena jednostkowa i Ilość dla tego towaru. W trak-
cie wpisywania formuły do komórki można wskazywać myszką argumenty wyraże-
nia, będą one przepisywane do wyrażenia. Zaobserwować wynik.
14. Uaktywnić komórkę obliczonej Wartości. Wskazać myszką prawy dolny narożnik
komórki (zmiana wskaz
nika na krzyżyk). Przeciągać w dół do komórek dla pozosta-
łych towarów. Obserwować skopiowanie formuły do sąsiednich komórek kolumny.
Obejrzeć w polu formuły (lub podwójny klik w komórkę, lub F2) postacie wszyst-
kich kopii formuły i odpowiednie przeadresowanie ich argumentów.
15. Obliczyć sumę wartości wszystkich towarów - wpisać formułę:
=G2+G3+G4+G5+G6+G7+G8+G9 (ENTER)
(dobrać adresy wg własnego arkusza)
lub skorzystać w narzędzia Autosuma (Ł
Ł),
Ł
Ł
lub wykorzystać zapis: =SUMA(G2:G9).
Przyjrzeć się zapisowi formuły.
16. Nazwać kilka komórek z danymi liczbowymi  dla wskazanej komórki wpisujemy
nazwę w polu nazwy (lewy-górny narożnik arkusza) i zatwierdzany klawiszem
ENTER
Podstawowe funkcje
Funkcje matematyczne:
trygonometryczne. SIN(wyrażenie) sin(x)
(argument w radianach) !!!
COS(wyrażenie)
 TAN(wyrażenie)
funkcje trygonometryczne odwrotne ASIN(wyrażenie)
ACOS(wyrażenie)
zamiana stopni na radiany RADIANY(wyrażenie)
zamiana radianów na stopnie STOPNIE(wyrażenie)
logarytm o podstawie p LOG(wyrażenie;p)
logarytm dziesiętny LOG10(wyrażenie)
logarytm naturalny LN (wyrażenie)
pierwiastek arytmetyczny PIERWIASTEK(wyrażenie)
potęga POT
GA(wyrażenie;wykładnik)
pierwiastek rzędu n POT
GA(wyrażenie; 1/n)
zaokrąglenia z dokładnością do ZAOKR(wyrażenie; l_cyfr)
określonej liczby cyfr dziesiętnych
ZAOKR.GÓRA(wyrażenie; l_cyfr)
ZAOKR.DÓA
(wyrażenie; l_cyfr)
zaokrąglenia do najbliższej wielo- ZAOKR.W.GÓR
(wyrażenie; n)
krotności n
ZAOKR.W.DÓA
(wyrażenie; n)
zaokrąglenie do całkowitej ZAOKR.DO.CAA
K(wyrażenie)
średnia arytmetyczna ŚREDNIA(zakres)
ex EXP(wyrażenie)
PI()
liczba Ą
wartość bezwzględna MODUA
.LICZBY(wyrażenie)
reszta z dzielenia x/d MOD(x;d)
losowa z przedziału 0, 1 LOS ()
silnia SILNIA(wyrażenie)
funkcje czasu = DZIŚ()
= TERAZ()
= CZAS (gg;mm;ss)
= DATA(rr; mm ;dd)
funkcje statystyczne = SUMA(zakres)
= ŚREDNIA(zakres)
= ODCH.STANDARDOWE(zakres)
= MIN(zakres1;zakres2)
= MAX (zakres)
Wykonać i zrozumieć przykłady obliczeń:
= 2,5*E1 =PI()/2
= B15/3 =COS(B22)
= A1+C2 =SIN(B22)
= B7-D5 =STOPNIE(PI()/2)
= C5^4 =RADIANY(30)
= C5^(F3*3,23) =SIN(RADIANY(90))
= (C4-V56)/6 =EXP(1)
= B3^3 =LOG10(X)
= (B7-D5)/(H10+D3) mnożenie wie- =LOG(EXP(A1);3)
lomianów!!!
= 2,8E7*H6 zapis wykładniczy =LN(A4)
liczby!
= (x+G6+H7^3)/(F5-6,5E7) ułamek! =LOG(X;4)
=x +y +z operacja na nazwanych =MOD(17;3)
komórkach
= 1/(A1^2+A1^3) =2* RADIANY(90)
=SUMA(B3;D3;E3) =ZAOKR.GÓRA(3,6667; 2)
=SUMA(B3:D3;g56:g100) = ZAOKR.DO.CAA
K(-4,567)
=ILOCZYN(B3:D3) =ZAOKR.W.GÓR
(3,6667; 0,25)
=ŚREDNIA(B3:D3) =SILNIA(6)
=MODUA
.LICZBY(C3*PI()-17) =3*EXP(-X/2)
=PIERWIASTEK(A1); =DZIŚ( )
=POT
GA(A1;1/3) =TERAZ( )
=DATA(2003-11-11)
Do tworzenia wyrażeń z użyciem funkcji wykorzystywać kreator -Wklej Funkcję
(fx)
17. Wykonać przeniesienie komórki z formułą obliczeniową następującymi metodami:
- przeciągnięcie za krawędzie komórki/wycinka i upuszczanie w nowym miejscu,
- wycięcie komórki/wycinka do schowka (narzędzie Wytnij lub menu Edycja 
Wytnij lub CTRL+X) i wklejenie w nowym miejscu (narzędzie Wklej lub menu
Edycja  Wklej lub CTRL+V).
Po operacji przeniesienia przyjrzeć się formułom (np. dwukrotne kliknięcie w ko-
mórkę.
Adresy względne i bezwzględne
Adres względny : postać przykładowa A3
Adres bezwzględny : postać przykładowa $A$3 (lub nazwana komórka)
Adresy bezwzględne stosujemy, gdy nie chcemy by tak adresowany argument wyra-
żenia modyfikował się w trakcie kopiowania formuły do innych komórek.
Można również w wyrażeniach stosować zapis $A3 lub A3$, wówczas blokowana
będzie modyfikacja tego dresu w wyrażeniu przy kopiowaniu w kolumnie A ($A3) lub
w wierszu 3 (A$3).
Przykładowo chcemy zrobić arkusz obliczający liczby dni dzielące kilka dat od dnia
dzisiejszego.
1. Do komórki A1 wstawiamy datę dzisiejszą wpisując formułę:
=DZIŚ();
2. W kilku sąsiadujących pionowo komórkach (np. od B3 do B10) arkusza wstawiamy
kilka dat z przeszłości. W komórce C3 wpisujemy:
=$A$1-B3
a następnie ją formatujemy (Format - Komórki  Liczby  Ogólne)
3. Kopiujemy formułę do pozostałych komórek. Sprawdzić jakie są postaci formuł ko-
pii i czy wyniki są prawidłowe.
4. Można również nazwać komórkę A1 np. data_dzis (w okienku nad kolumną A lub z
menu Wstaw  Nazwa...  Definiuj)  wtedy formuła może wyglądać:
=data_dzis  B3
Zadanie 1
1. Wpisać do komórek kolumny serię wartości kąta od 0 do 360 stopni z krokiem
co 5 stopni.
2. W komórce obok kąta 0 wpisać formułę obliczającą wartość funkcji sin dla tego
kąta (uwaga: konieczne przeliczenie kąta w stopniach na radiany).
3. Skopiować formułę do pozostałych komórek, zaobserwować poprawność wyni-
ków.
Zadanie 2
Obliczyć wartości następujących wyrażeń dla x= 4.23
3
sin2 x - (x - 3)x
-1 -
x2 4x
+10-12
x-3 + 4
e-2x - 0,3-1
cos3 x + lnx - x
x-3 + x2 - 3x
-106
e-2x - 5,4
tg x - 2,5