"Przedstaw osiągnięcia cywilizacyjne ludów Starożytnego Wschodu".

Swoją pracę chciałabym rozpocząć od wyjaśnienia pojęcia cywilizacja.
Cywilizacja jest to stopień rozwoju społecznego i kultury materialnej,
osiągnięty w danym etapie rozwoju społeczno-historycznego. Tak więc
osiągnięciami cywilizacyjnymi ludów Starożytnego Wschodu możemy nazwać
wszystkie przemiany, które zaszły w owej epoce, zarówno w dziedzinie wynalazków
praktycznych, osiągnięć organizacyjnych oraz w kulturze. W swojej wypowiedzi
chciałabym rozważyć osiągnięcia cywilizacyjne ludów starożytnego Egiptu, Indii,
Chin oraz Babilonii. W pierwszej kolejności należałoby skupić się na
osiągnięciach organizacyjnych tychże państw.
Do osiągnięć organizacyjnych ludów Starożytnego Wschodu zaliczamy przede
wszystkim założenie państwa. Przykładem pierwszej dobrze zorganizowanej
struktury państwowej może być Egipt. Proces powstawania państwa egipskiego
przyspieszyła konieczność koordynacji prac irygacyjnych wzdłuż całej doliny
Nilu. Zbudowanie tejże sieci irygacyjnej wymagało dobrej organizacji pracy, a
także osadzenia na miejscach kierowniczych ludzi, którzy posiadali ogromną
wiedzę na temat Nilu. Potrzebowano również sprawnej sieci do przekazywania
informacji o tym, co działo się na poszczególnych odcinkach rzeki. Ta potrzeba
i umiejętność organizowania prac na wielką skalę stała się podstawą do
utworzenia państwa egipskiego. Również inne ludy Starożytnego Wschodu tworzyły
swoje państwa z podobnych przyczyn.
Cywilizacje Starożytnego Wschodu utworzyły także miasta. Powstawały one
najczęściej w dolinach wielkich rzek. Miasto w owych odległych czasach było
dużą osadą liczącą kilka tysięcy mieszkańców. Dopiero później powstały miasta
kilkunastu lub kilkudziesięciotysięczne. Miasto pełniło funkcję miejsca
sprawowania władzy. Tutaj rezydowała grupa rządząca, tu składano ofiary bogom.
Z tych właśnie powodów budowano w nim świątynie, magazyny, pomieszczenia dla
urzędników i domostwa dla przywódców. Z powstaniem struktur państwowych i miast
łączy się potrzeba coraz większej pracy urzędników państwowych, którzy aby
ułatwić sobie pracę wprowadzili pismo. Sądzi się, że wynalazek pisma jest
dziełem urzędników sumeryjskich zatrudnionych w świątyniach, gdyż to im
powierzono zarządzanie całym terytorium miasta. Około 3200 r. p.n.e.
wprowadzili oni pismo klinowe. Wynalazek pisma służył do rejestrowania danin,
ilości produktów złożonych w magazynach, wydatków i przychodów oraz do
notowania stanu prac, utrwalania rozporządzeń królewskich itp. Natomiast pismo
alfabetyczne, którego poszczególnym znakom, literom odpowiadają określone
dźwięki mowy ukształtowało się w drugiej połowie II tysiąclecia p.n.e. na
terenie Fenicji lub Palestyny.
Następnym osiągnięciem organizacyjnym było utworzenie kodeksu prawnego przez
władcę Babilonii
Hammurabiego. "Kodeks Hammurabiego" zawiera łącznie 280
paragrafów. Podstawą przepisów "Kodeksu Hammurabiego" są zenickie normy prawne,
w tym zasada "oko za oko, ząb za ząb". Obok prawa karnego postanowienia
obejmują obszerne regulacje z zakresu handlu, zarządzania i życia codziennego.
"Kodeks Hammurabiego" nie był jednak pierwszą modyfikacją prawa zwyczajowego.
Przypuszcza się, że najstarszy kodeks praw został stworzony przez króla
Urnammu. Jednak "Kodeks Hammurabiego" znacznie wykraczał poza pierwsze próby.



Do wynalazków praktycznych możemy zaliczyć w Egipcie podział roku słonecznego
na 365 dni, ułożenie kalendarza, podział roku na 12 miesięcy. Egipcjanie
prowadzili też obliczenia na powierzchnie i objętości brył geometrycznych.
Babilończycy zaś opracowali system miar i wag ( łokieć i talent ), wprowadzili
do kalendarza tygodnie, wynaleźli zegar, podzielili dobę na 24 godziny (
godziny na minuty, minuty na sekundy), w geometrii wprowadzili mierzenie kątów
w stopniach. Natomiast Chińczycy jako pierwsi zaczęli wyrabiać szkło, jedwab,
porcelanę. Wynaleźli też papier, czcionkę drukarską. Znali również proch
strzelniczy i igłę magnetyczną. W Indiach wprowadzono system dziesiętny i
zaczęto używać cyfr zwanych "arabskimi".
Kolejnymi osiągnięciami cywilizacyjnymi są osiągnięcia w dziedzinie kultury.
Zaliczyć do nich można wszystkie dzieła związane z religią, zarówno dzieła
plastyczne, jak i literackie. Przykładem są liczne malowidła, posągi bogów oraz
modlitwy buddyjskie.. W owych czasach w Chinach powstały już pierwsze
biblioteki. Przetrwałe do dziś budowle świadczą o wspaniałej architekturze.
Imponującym przykładem dawnych budowli są też na pewno egipskie piramidy:
Cheopsa, Chefrena i Mykerinosa. Te monumentalne budowle są również świadectwem
sprawnej organizacji państwowej ( budowano je w porze wylewów, gdy chłopska
część ludności nie pracowała na polach ), gospodarczego rozwoju Egiptu, a
jednocześnie wyrazem pełnego przenikania się życia politycznego i religijnego.
Uważam, że osiągnięcia ludów Starożytnego Wschodu stały się fundamentem
dzisiejszego stanu techniki. Niektóre wynalazki praktyczne tamtych czasów są do
dziś wykorzystywane, jak na przykład podział doby. Pismo wynalezione przez
starożytnych ludzi dało podstawę do stworzenia, a nawet stworzyło nasze
dzisiejsze pismo. Natomiast kultura i sztuka dają nam możliwość głębszego
poznania Starożytności.



Nadełała:
Karolina Barczyk
[e-mail]