Zadanie 2 4 000 szt w 100% 4 000 szt
Przedsiębiorstwo wytwarza masowo wyroby Q, do produkcji których materiały wydawane są w całości +200 szt w 50% 100 szt
(jednorazowo) w momencie rozpoczęcia procesu technologicznego. Produkcja w toku na dzień = 4200 szt 4 100 szt
1.05.2008r obejmuje 400 szt produktów przerobionych w 10%, a jej wartość, ustalona w rzeczywistym - 400 szt w 10% 40 szt
koszcie wytworzenia okresu ubiegłego, wynosi 6 200, w tym: = 3 800 4 060 szt
- zużycie materiałów bezpośrednich wg cen zakupu 4 000 Rozmiary produkcji w jednostkach naturalnych wykorzystuje się do rozliczenia kosztów zużycia
- płace bezpośrednie z narzutami 1 320 materiałów wówczas gdy są one wydawane jednorazowo.
- koszty wydziałowe 880 Rozmiary produkcji w jednostkach umownych wykorzystuje się do rozliczania kosztów płac
W maju przekazano do magazynu 4 000 szt produktów gotowych i rozpoczęto produkcję następnych 200 bezpośrednich i kosztów wydziałowych oraz do rozliczania kosztów zużytych materiałów wówczas gdy
szt, które z punktu widzenia poniesionych kosztów przerobu zostały zaawansowane w 50%. Koszty wydaje się je do produkcji sukcesywnie.
poniesione w bieżącym okresie kształtowały się następująco: Ustalenie kosztu jednostkowego wyrobu gotowego i produktu nie zakończonego po kosztach
- zużycie materiałów bezpośrednich wg cen zakupu 38 000 okresu bieżącego.
- płace bezpośrednie z narzutami 60 900 Koszt jednostkowy
Rozmiary
Pozycje kalkulacyjne kosztów Koszty
- koszty wydziałowe 20 300
produkcji WG PN
Ustal jednostkowy, rzeczywisty koszt wytworzenia produktu gotowego i produktu w toku oraz wyceń
1) materiały bezpośrednie 38 000 3 800 10 10
produkcję gotową i niezakończona, zakładając kolejno, że:
2) płace bezpośrednie 60 900 4 060 15 7,5
- produkty w toku na koniec okresu (remanent końcowy) wycenia się w kosztach obu okresów (koszt
3) Koszty wydziałowe 20 300 4 060 5 2,5
przeciętny)
Koszt wytworzenia 119 200 - 30 20
- produkty w toku na koniec okresu (remanent końcowy) oraz wyroby gotowe, których produkcję
Ustalenie kosztu jednostkowego rozpoczętego w kwietniu a następnie w maju.
rozpoczęto i zakończono w bieżącym okresie, wycenia się w kosztach okresu bieżącego, natomiast
pozostałe wyroby gotowe (tj. rozpoczęte w okresie ubiegłym, a zakończone w bieżącym) wycenia się wg
Pozycje Informacja dot. IV + 90% Koszt
kosztów obu okresów (poprzedniego i bieżącego)
kalkulacyjne Koszty Koszty Koszt kosztów V jednostkowy
Wariant I rozwiązanie
kosztów produkcji jednostkowy WG
Wyroby gotowe i produkty niezakończona wyceniamy w kosztach przeciętnych obu okresów
1) Materiały 4 000 400 10,0 - 10
bezpośrednie
Pozycje kalkulacyjne Koszty Rozmiary Koszt jednostkowy
2) Płace 1 320 400 3,3 13,5 16,80
kosztów produkcji
Rp KO Ł WG PN
bezpośrednie
1) Materiały
3) Koszty 880 400 2,2 4,5 6,70
4 000 38 000 42 000 4 200 10 10
bezpośrednie
wydziałowe
Koszt 6 200 - 15,50 18,0 33,50
2) Płace
1 320 60 900 62 220 4 100 15,176 7,588
wytworzenia
bezpośrednie
Wycena
3) Koszty
WG  4 000 szt x 33,50 zł/szt = 13 400 zł
880 20 300 21 180 4 100 5,166 2,582
wydziałowe
3 600 szt x 30 zł/szt = 108 000 zł
Koszt wytworzenia
6 200 119 200 125 400 - 30,342 20,171
PN  200 szt x 20 zł/szt = 4 000 zł
Wycena = 126 400 zł
WG  400 szt x 30,342 zł/szt = 12 136, 80 zł
PN  200 szt x 20,171 zł/szt = 4 034, 20 zł
= 125 402,20
Do rozliczenia była kwota 125 400, w wyniku kalkulacji rozliczono 125 402,20. Różnica wynika z
przyjętych zaokrągleń.
Wariant II rozwiązania
WG rozpoczęte i zakończone w maju oraz produkty niezakończona na koniec maja wyceniamy po
kosztach bieżących natomiast WG rozpoczęte w kwietniu a zakończone w maju wyceniamy po kosztach
przeciętnych obu okresów .
Ustalenie rozmiarów produkcji okresu bieżącego i (maj) 2008.
Rozmiary produkcji.
Jednostki naturalne Jednostki umowne -
Zadanie 3 Y 3 920 2 7 840 21 42 33,60
W Minon sp produkcyjnej obudowy z tworzyw sztucznych X,Y oraz Z uzyskano następujące dane o
Z 1 880 3 5 640 21 63 37,80
kosztach (zł):
Razem - - 16 180 - - -
1. Materiały bezpośrednie 220 000
Koszt jednostki umownej = 339 780 / 16 180 = 21 zł
2. Robocizna bezpośrednia 242 700
Ustalenie kosztu jednostkowego produktu pracy
3. Koszty wydziałowe 339 780
Wyroby gotowe
= 802 480
X  40 + 15 + 21 = 76 zł/szt
Pozostałe informacje zamieszczono w poniższej tablicy.
Y - 20 + 30 + 42 = 92 zł/szt
Produkcja zakończona Produkcja w toku na Stopień zaawansowanie
Z  10 + 45 + 63 = 118 zł/szt
Wyroby
(szt.) koniec okresu (szt.) kosztów przerobu (%)
Produkty w toku
X 2 400 600 50
X  40 + 7,5 + 10,5 = 58 zł/szt
Y 3 600 400 80 Y  20 + 24 + 33,60 = 77,60 zł/szt
Z 1 700 300 60 Z  10 + 27 + 37,80 = 74,80 zł/szt
Współczynniki przeliczeniowe dla: Wycena produktów pracy
- materiałów bezpośrednich (X/Y/Z) 4kg;2kg;1kg Wyroby gotowe
- robocizny bezpośredniej (X/Y/Z) 1rbg;2rbg;3rbg X  2 400 szt x 76 zł/szt = 182 400 zł
Ustalić koszt jednostkowy wytworzenia, koszty produkcji zakończonej i produkcji w toku Y  3 600 szt x 92 zł/szt = 331 200 zł
poszczególnych produktów, stosując kalkulację współczynnikową i przyjmując następujące założenia: Z  1 700 szt x 118 zł/szt = 200 600 zł
- materiały bezpośrednie wydawane w całości w momencie rozpoczęcia produkcji = 714 200 zł
- koszty wydziałowe są rozliczane proporcjonalnie do robocizny bezpośredniej Produkty w toku
- produkty w toku na koniec okresu wyceniane są na poziomie kosztów wytworzenia X  600 szt x 58 zł/szt = 34 800 zł
Rozliczenie kosztów materiałów bezpośrednich Y  400 szt x 77,60 zł/szt = 31 040 zł
Z  300 szt x 74,80 zł/szt = 22 440 zł
Wyrób Ilość Współczynnik Ilość jednostek Koszt jednostki Koszt jednostkowy
= 88 280 zł
umownych umownej WG PN
714 200
X 3 000 4 12 000 10 40 40
+ 88 280
Y 4 000 2 8 000 10 20 20
= 802 480 zł
Z 2 000 1 2 000 10 10 10
Razem - - 22 000 - - -
X = 2 400 + 600 = 3 000
Y = 3 600 + 400 = 4 000
Z = 1 700 + 300 = 2 000
Koszt jednostki umownej = 220 000 / 22 000 = 10 zł
Rozliczenie kosztów płac bezpośrednich
Wyrób Ilość Współczynnik Ilość jednostek Koszt jednostki Koszt jednostkowy
umownych umownej WG PN
X 2 700 1 2 700 15 15 7,5
Y 3 920 2 7 840 15 30 24
Z 1 880 3 5 640 15 45 27
Razem - - 16 180 - - -
X = 2 400 + 600 x 50% = 2 700
Y = 3 600 + 400 x 80% = 3 920
Z = 1 700 + 300 x 60% = 1 880
Koszt jednostki umownej = 242 700 / 16 180 = 15 zł
Rozliczenie kosztów wydziałowych
Wyrób Ilość Współczynnik Ilość jednostek Koszt jednostki Koszt jednostkowy
umownych umownej WG PN
X 2 700 1 2 700 21 21 10,50
Zadanie 4 B  213 + 84 = 297,0 zł 2
Reksio rozpoczęło w styczniu Br. Produkcję trzech rodzajów domków dla psów podwórkowych : A  C  319,5 + 252 = 571,5 zł 3,8
bez przedsionka B  z przedsionkiem małym C  z przedsionkiem dużym. W pierwszym okresie Rozliczenie kosztów wydziałowych
obrachunkowym wykonano 300 szt wyrobu A 200 szt wyrobu B oraz 120 szt wyrobu C. Ponadto na 31 Wyr Ilość Współc Iju Kju Koszt jednostkowy
stycznia stwierdzono następujące ilości produkcji w toku: ób zynnik
WG PN20% PN40% PN70% PN80%
Stopień zaawansowania 35,9 7,2 14,4 - 28,7
A 388 1 388 35,9
Produkt
20 40 70 80
71,8 - 28,7 50,3 -
B 278 2 556 35,9
A 40 80 - 60
136,42 27,3 - 95,5 109,1
C 191 3,8 725,8 35,9
B - 20 100 -
Raz - - 1668,8 - - - - - -
C 100 - 50 20
em
Salda kont na koniec okresu wykazują na poniesione następujących kosztów (zł):
Koszt jednostki umownej
1. Materiały bezpośrednie 211 935
59 943/1669,8 = 35,9 zł
2. Robocizna bezpośrednia 87 780
Ustalenie kosztów jednostkowych produktów pracy
3. Koszty wydziałowe 59 943
WG
Ustalić wartość produkcji w toku, która jest wyceniana wg kosztu wytworzenia. Obliczyć jednostkowy
A  106,5 + 42 + 35,9 = 184,40 zł/szt
koszt wytworzenia poszczególnych produktów oraz koszt własny sprzedanych domków, wiedząc, że
B  213 + 84 + 71,8 = 368,80 zł/szt
sprzedano 250 szt bud bez przedsionka i po 50 szt bud z przedsionkiem małym i dużym. Należy
C  319, 5 + 252 + 136, 42 = 707, 92 zł/szt
pamiętać że:
PN
- materiały bezpośrednie są zużywane w całości w pierwszej operacji technologicznej, a koszty
PNA 20% - 106,5 + 8,4 + 7,2 = 122,10
przerobu zależą do stopnia zaawansowania produkcji,
PNA 40% - 106, 5 + 16,8 + 14,4 = 137,7
- koszty materiałowe zależą od ilości drewna zużytego do produkcji wynoszącej, odpowiednio 0,03 m3
PNA 80% - 106,5 + 33,6 + 28,7 = 168,8
dla A 0,06 m3 dla B 0,09 m3 dla C
PNB 40% - 213 + 33,6 + 28, 7 = 275,3
- robocizna bezpośrednia jest proporcjonalna do pracochłonności; dla A jest ona dwa razy większa niż
PNB 70% - 213 + 58,8 + 50,3 = 322,1
dla B, a dla C jest trzy razy większa niż dla B
PNC 20% - 319, 5 + 50,4 + 27,3 = 397,2
- koszty wydziałowe są proporcjonalne do kosztów bezpośrednich
PNC70% - 319, 5 + 176,4 + 95,5 = 591,4
Rozliczenie kosztów zużycia materiałów
PNC80% - 319,5 + 201,6 + 109,1 = 630,2
Wyrób Ilość Współc Iju Kju Koszt jednostkowy
Ustalenie kosztu własnego sprzedanego wyrobu
zynnik WG PN20% PN40% PN70% PN80%
A  184,4 x 250 szt = 46 100
A 480 1 480 106,5 106,5 106,5 106,5 - 106,5
B  368,8 x 50 szt = 18 440
B 320 2 640 106,5 213,0 - 213,0 213,0 -
C  707,92 x 50 szt = 35 396
C 290 3 870 106,5 319,5 319,5 - 319,5 319,5
= 99 936
Razem - - 1990 - - - - - -
Materiały wydane jednorazowo
Koszt jednostki umownej = 211 935 / 1990 = 106,5
Rozliczenie kosztów płac bezpośrednich  robocizny bezpośredniej
Wyrób Ilość Współc Iju Kju Koszt jednostkowy
zynnik WG PN20% PN40% PN70% PN80%
A 388 1 388 42 42 8,4 16,8 - 33,6
B 278 2 556 42 84 - 33,6 58,8 -
C 191 6 1146 42 252 50,4 - 175,4 201,6
Razem - - 2090 - - - - - -
Koszt jednostki umownej = 87 780 / 2 090 = 42
A  300 + 40 x 0,2 + 80 x 0,4 + 60 x 0,8 = 388
B  200 + 20 x 0,4 + 100 x 0,7 = 278
C  120 + 100 x 0,2 + 50 x 0,7 + 20 x 0,8 = 191
Ustalenie kosztów bezpośrednich produkowanych wyrobów współczynnik
A  106,5 + 42 = 148, 5 zł 1
Zadanie 5 Wariant III
Przedsiębiorstwo wytwarza 3 asortymenty wyrobów w jednym wydziale produkcji podstawowej. Koszty wydziałowe rozlicza się w oparciu o czas pracy maszyn
Produkowane wyroby charakteryzują się następującymi właściwościami: Wyszczególnienie K L M
Czas 1) Materiały bezpośrednie 60 000 50 000 35 000
Robocizna Materiały Czas
Waga pracy Cena
2) Płace bezpośrednie 50 000 25 000 15 000
Wyrób bezpośrednia bezpośrednie pracy
(kg) maszyn sprzedaży
3) Koszty wydziałowe 60 000 72 000 48 000
(zł) (zł) ludzi (rg)
(mg)
4) Koszty wytworzenia 170 000 147 000 98 000
K 50 000 60 000 1 800 1 500 2 000 200 000
5) Cena sprzedaży 200 000 150 000 120 000
L 25 000 50 000 1 200 1 800 2 200 150 000
6) Nadwyżka cenowa + 30 000 + 3 000 + 22 000
M 15 000 35 000 2 000 1 200 1 800 120 000
Sr = 180 000 / 4 500 = 40 zł/mg
Razem 90 000 145 000 5 000 4 500 6 000 -
Nk = 40 x 1 500 = 60 000
Koszty wydziałowe w analizowanym okresie wynosiły 180 000 zł.
Nl = 40 x 1 800 = 72 000
1. Ustal koszt wytworzenia wyrobów K, L, M przyjmując kolejno za podstawę rozliczenia
Nm = 40 x 1 200 = 48 000
kosztów wydziałowych: płace bezpośrednie, wagę wyrobów, czas pracy maszyn, czas
= 180 000
pracy ludzi
Wariant IV
2. Porównaj wyniki obliczeń uzyskane w poszczególnych wersjach
Koszty wydziałowe rozlicza się w proporcji do czasu pracy ludzi
3. Przy którym z kluczy rozliczeniowych poszczególne wyroby wykazują najwyższą
Wyszczególnienie K L M
nadwyżkę ceny sprzedaży ponad koszt wytworzenia?
1) Materiały bezpośrednie 60 000 50 000 35 000
Wariant I
2) Płace bezpośrednie 50 000 25 000 15 000
Koszty wydziałowe rozlicza się w proporcji do płac bezpośrednich
3) Koszty wydziałowe 60 000 60 000 54 000
Wyszczególnienie K L M
4) Koszty wytworzenia 170 000 141 000 104 000
1) Materiały bezpośrednie 60 000 50 000 35 000
5) Cena sprzedaży 200 000 150 000 120 000
2) Płace bezpośrednie 50 000 25 000 15 000
6) Nadwyżka cenowa + 30 000 + 9 000 + 16 000
3) Koszty wydziałowe 100 000 50 000 30 000
Sr = 180 000 / 6 000 = 30 zł/rg
4) Koszty wytworzenia 210 000 125 000 80 000
Nk = 30 x 2 000 = 60 000
5) Cena sprzedaży 200 000 150 000 120 000
Nl = 30 x 2 200 = 66 000
6) Nadwyżka cenowa - 10 000 + 25 000 + 40 000
Nm = 30 x 1 800 = 54 000
Wr = koszty wydziałowe / suma płac bezpośrednich x 100% = 180 000/90 000 x 100% = 200 %
= 180 000
Nk = Wr x płace bezpośrednie / 100% = 200% x 50 000 / 100% = 100 000
Z przedstawionych obliczeń wynika, że do rozliczenia kosztów wydziałowych najlepiej jest przyjąć
Nl = 200% x 25 000 / 100% = 50 000
czas pracy ludzi, ponieważ przy tym kluczu rentowności wytworzenia wyrobów jest najmniej
Nm = 200% x 15 000 / 100% = 30 000
zróżnicowana.
= 180 000
Wariant II
Koszty wydziałowe rozlicza się w oparciu o wagę wyrobów
Wyszczególnienie K L M
1) Materiały bezpośrednie 60 000 50 000 35 000
2) Płace bezpośrednie 50 000 25 000 15 000
3) Koszty wydziałowe 64 800 43 200 72 000
4) Koszty wytworzenia 174 800 118 200 122 000
5) Cena sprzedaży 200 000 150 000 120 000
6) Nadwyżka cenowa + 25 200 + 31 800 - 2 000
Sr = koszty wydziałowe / waga wyrobów = 180 000 zł / 5 000 kg = 36 zł/kg
N = Sr x waga wyrobów
Nk = 36 zł/szt x 1 800 = 64 800
Nl = 36 zł/szt x 1 200 = 43 200
Nm = 36 zł/szt x 2 000 = 72 000
= 180 000
Zadanie 6 Z  45 000 x 450% = 202 500 zł
Przedsiębiorstwo wytwarza trzy rodzaje produktów  urzadzenia elektryczne X, Y i Z. wyrób X jest = 1 350 000 zł
wytwarzany w największych ilościach i sprzedawany w dużych partiach. Przedsiębiorstwo wytwarza II wariant rozwiązani
w poszczególnych okresach taką samą lub zbliżoną wielkość produktów Y i Z. Produkt Z jest Kalkulacja kosztu jednostkowego z wykorzystaniem rachunku kosztów działań
najbardziej pracochłonny, a X wymaga największego nakładu obróbki mechanicznej. DZIAA
ANIE I : Dostawa materiałów
Dane zarejestrowane w systemie informatycznym przedsiębiorstwa za ubiegły miesiąc przedstawia Jednostka miary działania  dostawa
tabela (wartość w zł): ETAP I  Stawka kosztów jednostki działania
Wyrób 220 000 / 256 dostwa = 859,375 zł/dostawa
Wyszczególnienie Razem
ETAP II  Koszty działania rozliczone na poszczególne asortymenty
X Y Z
X  180 x 859,375 = 154 867,5
1) Wielkość produkcji 8 000 1 000 1 000 x
Y  30 x 859,375 = 25 781,25
2) Koszty materiałów bezpośrednich 336 000 34 000 20 000 390 000
Z  46 x 859,375 = 39 531, 25
3) Koszty płac bezpośrednich 240 000 15 000 45 000 300 000
ETAP III Koszty działania przypadające na jednostkę wyrobu w poszczególnych asortymentach
4) Koszty pośrednie wytworzenia x x x 1 350 000
X  154 685,5 / 8 000 szt = 19,34 zł/szt
5) Roboczogodziny bezpośrednie na 2 1 3 x
Y  25 781,25 / 1 000 szt = 25,78 zł/szt
jednostkę i ogółem 16 000 1 000 3 000 20 000
Z  39 531,25 / 1 000 szt = 39,53 zł/szt
6) Maszynogodziny na jednostkę i ogółem 5 3 2 x
DZIAA
ANIE II : Techniczne przygotowanie maszyn do produkcji
40 000 3 000 2 000 45 000
Jednostka miary działania  seria
7) Liczba dostaw materiałów 180 30 46 256
ETAP I  Stawka kosztów jednostki działania
8) Liczba serii 200 140 210 550
342 500 / 550 serii = 622, 727 zł/seria
9) Czas kontroli w godzinach 2 050 650 750 3 450
ETAP II  Koszty działania rozliczone na poszczególne asortymenty
Na koszty pośrednie wytworzenia w kwocie 1 350 000 zł składają się koszty następujących działań:
X  200 x 622,727 = 124 545,40
- dostaw materiałów 220 000
Y  140 x 622,727 = 87 181,78
- technicznego przygotowania maszyn do produkcji 342 500
Z  210 x 622,727 = 130 772,67
- utrzymania maszyn i urządzeń w ruchu 662 500
ETAP III Koszty działania przypadające na jednostkę wyrobu w poszczególnych asortymentach
- kontroli jakości 125 000
X  124 545,40 / 8 000 szt = 15,57
Na podstawie informacji charakteryzujących proces produkcji przedsiębiorstwa ustalić jednostkowy
Y  87 181,78 / 1 000 szt = 87,18
koszt wytworzenia wyrobów X Y Z metodą:
Z  130 772,67 / 1 000 szt = 130,77
a) kalkulacji doliczeniowej asortymentowej (za podstawę rozliczenia przyjęć sumę płac
DZIAA
ANIE III : utrzymanie maszyn i urządzeń w ruchu
bezpośrednich)
Jednostka miary działania  maszynogodzina
b) uwzględniając koszty działań (ABC)
ETAP I  Stawka kosztów jednostki działania
I wariant rozwiązanie
662 500 / 45 000 = 14,722 zł/mh
Ustalenie kosztu jednostkowego produkowanych wyrobów w oparciu o tradycyjną kalkulacje
ETAP II  Koszty działania rozliczone na poszczególne asortymenty
doliczeniową
X  40 000 x 14,722 = 588 880
Pozycje Asortyment X Asortyment Y Asortyment Z
Y  3 000 x 14,722 = 44 166
kalkulacyjne Ogółem Na 1 Ogółem Na 1 Ogółem Na 1 szt.
Z  2 000 x 14,722 = 29 444
kosztów szt. szt.
ETAP III Koszty działania przypadające na jednostkę wyrobu w poszczególnych asortymentach
1) materiały 336 000 42 34 000 34 20 000 20
X  588 880 / 8 000 = 73,61 (5mgh x 14,722)
bezpośrednie
Y  44 166 / 1 000 = 44,17 (3mgh x 14,722)
2) płace 240 000 30 15 000 15 45 000 45
Z  29 444 / 1 000 = 29,44 (2 mgh x 14,722)
bezpośrednie
DZIAA
ANIE IV : Kontrola jakości
3) koszty 1 080 000 135 67 500 67,5 202 500 202,50
Jednostka miary działania  czas kontroli (h)
wydziałowe
ETAP I  Stawka kosztów jednostki działania
Koszty 1 656 000 207 116 500 116,50 267 500 267,50 125 000 / 3 450 = 36,232
wytworzenia ETAP II  Koszty działania rozliczone na poszczególne asortymenty
Rozliczenie kosztów wydziałowych X  2 050 x 36,232 = 74 275,60
Wr = 1 350 000 / 300 000 x 100% = 450% Y  650 x 36,232 = 23 550,80
X  240 000 x 450% = 1 080 000 zł Z  750 x 36,232 = 27 174
Y  15 000 x 450% = 67 500 zł ETAP III Koszty działania przypadające na jednostkę wyrobu w poszczególnych asortymentach
X  74 275,60 / 8 000 = 9,28
Y  23 550,80 / 1 000 = 23,55
Z  27 174 / 1 000 = 27,17
Zestawienie danych liczbowych związanych z ustalaniem kosztu jednostkowego WG
Pozycje kalkulacyjne X Y Z
1) Materiały bezpośrednie 42 34 20
2) Płace bezpośrednie 30 15 45
3) Koszty pośrednie 117,80 180,68 226,91
- dostawy materiałów 19,34 25,78 39,53
- techniczne przygotowanie maszyn 15,57 87,18 130,77
- utrzymanie maszyn i urządzeń w ruchu 73,61 44,17 29,44
- kontrola jakości 9,28 23,55 27,17
Koszt wytworzenia 189,80 229,68 291,91
Zadanie 7 C 300 3 900 65 195
Przedsiębiorstwo produkcyjne produkuje trzy wyroby A B C. W bieżącym okresie poniesiono
Ł - - 1 400 - -
następujące koszty:
Koszt jednostki umownej = 91 000 / 1 400 = 65
- materiały bezpośrednie 70 000 zł
Rozliczenie kosztów wydziałowych
- robocizna bezpośrednia 91 000 zł
Wyrób Ilość jednostek Koszt jednostek Koszt
Ilość Współczynnik
- koszty wydziałowe 120 750 zł
umownych umownych jednostkowy WG
Produkcja okresu obejmuje następujące ilości wyrobów gotowych A  100 szt B  200 szt C  300
A 100 55 5 500 3,75 206,25
szt. Koszty wydziałowe składają się z pozycji podanych w tabeli:
B 200 54 10 800 3,75 202,50
Pozycja kosztowa (działanie) Miernik Ilość na wyrób
C 300 53 15 900 3,75 198,75
1. Techniczne przygotowanie Liczba uruchomień maszyn
Ł - - 32 200 - -
produkcji
Ustalamy koszty bezpośrednie
61 320 zł 40 A  27
A  210 + 65 = 267 / 5 = 55
B  1
B  140 + 130 = 270 / 5 = 54
C  12
C  70 + 195 = 265 / 5 = 53
2. Obsługa ogólnotechniczna Liczba kontroli śródoperacyjnych
Koszt jednostki umownej = 120 750 / 32 200 = 3, 75
19 430 zł 67 A  14
Ustalenie jednostkowego kosztu wytworzenia produkowanych wyrobów
B  17
Pozycje kalkulacyjne A B C
C  26
1) Materiały bezpośrednie 210 140 70
3. Utrzymanie maszyn i Liczba godzin pracy maszyn i urządzeń
2) Płace bezpośrednie 65 130 195
urządzeń w ruchu
3) Koszty wydziałowe 206,25 202,50 198,75
40 000 zł 800 A  300
Koszt wytworzenia 481,25 472,50 463,75
B  400
Wariant II rozwiązania
C - 100
Kalkulacja kosztu jednostkowego z wykorzystywaniem rachunku kosztu działań
Na podstawie powyższych danych należy dokonać kalkulacji jednostkowych kosztów wytworzenia
DZIAA
ANIE I : Techniczne przygotowanie produkcji
metodą tradycyjną i za pomocą rachunku kosztów działań, wiedząc że:
Jednostka miary działania  uruchomienie
1. Materiały bezpośrednie są zużywane proporcjonalnie do norm zużycia przypadających na
ETAP I  Stawka kosztów jednostki działania
poszczególne wyroby, wynoszących dla A  3 kg na sztukę dla B  2 kg na sztukę dla C 
61 320 / 40 = 1 533 zł/uruchomienie
1kg na sztukę wyrobu gotowego
ETAP II  Koszty działania rozliczone na poszczególne asortymenty
2. robocizna bezpośrednia jest proporcjonalna do pracochłonności poszczególnych wyrobów,
A  27 x 1 533 = 41 391 zł
wynoszącej odpowiednio dla A  1 rbg na sztukę, dla B  2 rbg na sztukę dla C  3rbg na
B  1 x 1 533 = 1 533 zł
sztukę
C  12 x 1 533 = 18 396 zł
3. koszty wydziałowe w modelu tradycyjnym są rozliczane proporcjonalnie do kosztów
= 61 320 zł
bezpośrednich
ETAP III Koszty działania przypadające na jednostkę wyrobu w poszczególnych asortymentach
Wariant I rozwiązania
A  41 391 / 100 = 413,91 zł/szt
Ustalenie kosztu jednostkowego w oparciu o kalkulację rozliczeniową
B  1 533 / 200 = 7,67 zł/szt
Rozliczenie kosztów zużytych materiałów
C  18 396 / 300 = 61,32 zł/szt
Wyrób Ilość jednostek Koszt jednostek Koszt
DZIAA
ANIE II : Obsługa ogólnotechniczna
Ilość Współczynnik
umownych umownych jednostkowy WG
Jednostka miary działania  kontrola
A 100 3 300 70 210
ETAP I  Stawka kosztów jednostki działania
B 200 2 400 70 140
19 430 / 67 = 290 zł/kontrolę
C 300 1 300 70 70
ETAP II  Koszty działania rozliczone na poszczególne asortymenty
Ł - - 1 000 - -
A  14 x 290 = 4 060 zł
Koszt jednostki umownej = 70 000 / 1 000 = 70 B  17 x 290 = 4 930 zł
Rozliczenie kosztów płac bezpośrednich C  36 x 290 = 10 440 zł
Wyrób Ilość jednostek Koszt jednostek Koszt = 19 430
Ilość Współczynnik
umownych umownych jednostkowy WG ETAP III Koszty działania przypadające na jednostkę wyrobu w poszczególnych asortymentach
A 100 1 100 65 65 A  4 060 / 100 = 40,60 zł/szt
B  4 930 / 200 = 24,65 zł/szt
B 200 2 400 65 140
C  10 440 / 300 = 34,80 zł/szt
DZIAA
ANIE III : Utrzymanie maszyn i urządzeń w ruchu
Jednostka miary działania  godzina
ETAP I  Stawka kosztów jednostki działania
40 000 / 800 = 50 zł/h
ETAP II  Koszty działania rozliczone na poszczególne asortymenty
A  300 x 50 = 15 000 zł
B  400 x 50 = 20 00 zł
C  100 x 50 = 5 000 zł
= 40 000
ETAP III Koszty działania przypadające na jednostkę wyrobu w poszczególnych asortymentach
A  15 000 / 100 = 150 zł/szt
B  20 000 / 200 = 100 zł/szt
C  5 000 / 300 = 16,67 zł/szt
Zestawienie danych liczbowych związanych z ustalaniem kosztu jednostkowego WG
Pozycje kalkulacyjne A B C
1) Materiały bezpośrednie 210 140 70
2) Płace bezpośrednie 65 130 195
3) Koszty pośrednie 604,51 132,32 112,79
- techniczne przygotowanie produkcji 413,91 7,67 61,32
- obsługa ogólnotechniczna 40,60 24,65 34,80
- utrzymanie maszyn i urządzeń w ruchu 150 100 16,67
Koszt wytworzenia 879,51 402,32 377,79