Budownictwo
Ogólne
dr inż. Marek Sitnicki
wykład nr 3
2/32
Budownictwo ogólne II  wykład nr 3  dr inż. Marek Sitnicki
Plan wykładu :
- podstawowe definicje,
- zasady projektowania i obliczania.
3/32
Budownictwo ogólne II  wykład nr 3  dr inż. Marek Sitnicki
PODSTAWOWE
DEFINICJE
4/32
Budownictwo ogólne II  wykład nr 3  dr inż. Marek Sitnicki
Typy budownictwa
wielko-
przestrzenne
wielkoblokowe
szkieletowe
panelowe
wielkopłytowe
tradycyjne monolityczne
5/32
Budownictwo ogólne II  wykład nr 3  dr inż. Marek Sitnicki
BUDYNEK
6/32
Budownictwo ogólne II  wykład nr 3  dr inż. Marek Sitnicki
PODSTAWOWE DEFINICJE
Budynek mieszkalny
budynek mieszkalny wielorodzinny, budynek mieszkalny
jednorodzinny.
Budynek zamieszkania zbiorowego
budynek przeznaczony do okresowego pobytu ludzi,
w szczególności hotel, motel, pensjonat, dom wypoczynkowy,
dom wycieczkowy, schronisko młodzieżowe, schronisko, internat,
dom studencki, budynek koszarowy, budynek zakwaterowania na
terenie zakładu karnego, aresztu śledczego, zakładu
poprawczego, schroniska dla nieletnich, a także budynek do
stałego pobytu ludzi, w szczególności dom dziecka, dom
rencistów i dom zakonny.
7/32
Budownictwo ogólne II  wykład nr 3  dr inż. Marek Sitnicki
PODSTAWOWE DEFINICJE
Budynek użyteczności publicznej
budynek przeznaczony na potrzeby administracji publicznej, wymiaru
sprawiedliwości, kultury, kultu religijnego, oświaty, szkolnictwa wyższego,
nauki, opieki zdrowotnej, opieki społecznej i socjalnej, obsługi bankowej,
handlu, gastronomii, usług, turystyki, sportu, obsługi pasażerów
w transporcie kolejowym, drogowym, lotniczym, morskim lub wodnym
śródlądowym, świadczenia usług pocztowych lub telekomunikacyjnych
oraz inny ogólnodostępny budynek przeznaczony do wykonywania
podobnych funkcji, w tym także budynek biurowy i socjalny.
Budynek rekreacji indywidualnej
budynek przeznaczony do okresowego wypoczynku.
Budynek gospodarczy
budynek przeznaczony do niezawodowego wykonywania prac
warsztatowych oraz do przechowywania materiałów, narzędzi, sprzętu
i płodów rolnych służących mieszkańcom budynku mieszkalnego,
budynku zamieszkania zbiorowego, budynku rekreacji indywidualnej,
a także ich otoczenia, a w zabudowie zagrodowej przeznaczony również
do przechowywania środków produkcji rolnej i sprzętu oraz płodów
rolnych.
8/32
Budownictwo ogólne II  wykład nr 3  dr inż. Marek Sitnicki
PODSTAWOWE DEFINICJE
Mieszkanie
zespół pomieszczeń mieszkalnych i pomocniczych, mający odrębne
wejście, wydzielony stałymi przegrodami budowlanymi, umożliwiający
stały pobyt ludzi i prowadzenie samodzielnego gospodarstwa domowego.
Pomieszczenie mieszkalne
pokoje w mieszkaniu, a także sypialnie i pomieszczenia do dziennego
pobytu ludzi w budynku zamieszkania zbiorowego.
Pomieszczenie pomocnicze
pomieszczenie znajdujące się w obrębie mieszkania lub lokalu
użytkowego służące do celów komunikacji wewnętrznej, higieniczno-
sanitarnych, przygotowywania posiłków, z wyjątkiem kuchni zakładów
żywienia zbiorowego, a także do przechowywania ubrań, przedmiotów
oraz żywności.
Pomieszczenie techniczne
pomieszczenie przeznaczone dla urządzeń służących do funkcjonowania
i obsługi technicznej budynku.
9/32
Budownictwo ogólne II  wykład nr 3  dr inż. Marek Sitnicki
PODSTAWOWE DEFINICJE
Pomieszczenie gospodarcze
pomieszczenie znajdujące się poza mieszkaniem lub lokalem
użytkowym, służące do przechowywania przedmiotów lub
produktów żywnościowych użytkowników budynku, materiałów
lub sprzętu związanego z obsługą budynku, a także opału lub
odpadów stałych.
Lokal użytkowy
jedno pomieszczenie lub zespół pomieszczeń, wydzielone
stałymi przegrodami budowlanymi, niebędące mieszkaniem,
pomieszczeniem technicznym albo pomieszczeniem
gospodarczym.
10/32
Budownictwo ogólne II  wykład nr 3  dr inż. Marek Sitnicki
PODSTAWOWE DEFINICJE
Budynek niski (N)
do 12 m włącznie nad poziomem terenu lub mieszkalne
o wysokości do 4 kondygnacji nadziemnych włącznie.
Budynek średniowysoki (SW)
ponad 12 m do 25 m włącznie nad poziomem terenu lub
mieszkalne o wysokości ponad 4 do 9 kondygnacji nadziemnych
włącznie.
Budynek wysoki (W)
ponad 25 m do 55 m włącznie nad poziomem terenu lub
mieszkalne o wysokości ponad 9 do 18 kondygnacji
nadziemnych włącznie.
Budynek wysokościowy (WW)
powyżej 55 m nad poziomem terenu.
11/32
Budownictwo ogólne II  wykład nr 3  dr inż. Marek Sitnicki
PODSTAWOWE DEFINICJE
Kondygnacja
pozioma, nadziemną lub podziemna część
budynku, zawartą pomiędzy powierzchnią
posadzki na stropie lub najwyżej położonej
warstwy podłogowej na gruncie, a
powierzchnią posadzki na stropie, bądz

warstwy osłaniającej izolację cieplną stropu,
znajdującego się nad tą częścią budynku,
przy czym za kondygnację uważa się także
poddasze z pomieszczeniami
przeznaczonymi na pobyt ludzi oraz
poziomą część budynku stanowiącą
przestrzeń na urządzenia techniczne,
mającą średnią wysokość w świetle większą
niż 2 m; za kondygnację nie uznaje się
nadbudówek ponad dachem, takich jak
maszynownia dz
wigu, centrala wentylacyjna,
klimatyzacyjna lub kotłownia.
12/32
Budownictwo ogólne II  wykład nr 3  dr inż. Marek Sitnicki
PODSTAWOWE DEFINICJE
Kondygnacja nadziemna
kondygnacja, której górna powierzchnia
stropu lub warstwy wyrównawczej
podłogi na gruncie znajduje się w
poziomie lub powyżej poziomu
projektowanego lub urządzonego
terenu, a także każda sytuowana nad
nią kondygnacja. (zmieniony zapis na:
 każda kondygnacja nie będąca
kondygnacją podziemną
Kondygnacja podziemna
kondygnacja zagłębiona ze wszystkich
stron budynku, co najmniej do połowy
jej wysokości w świetle poniżej poziomu
przylegającego do niego terenu, a także
każda usytuowaną pod nią
kondygnacja.
13/32
Budownictwo ogólne II  wykład nr 3  dr inż. Marek Sitnicki
PODSTAWOWE DEFINICJE
Antresola
górna część kondygnacji lub
pomieszczenia znajdująca się nad
przedzielającym je stropem pośrednim
o powierzchni mniejszej od powierzchni
tej kondygnacji lub pomieszczenia,
niezamknięta przegrodami budowlanymi
od strony wnętrza, z którego jest
wydzielona.
14/32
Budownictwo ogólne II  wykład nr 3  dr inż. Marek Sitnicki
PODSTAWOWE DEFINICJE
Suterena
kondygnacja budynku lub jej część
zawierająca pomieszczenia, w której
poziom podłogi w części lub całości
znajduje się poniżej poziomu
projektowanego lub urządzonego
terenu, lecz co najmniej od strony jednej
ściany z oknami poziom podłogi
znajduje się nie więcej niż 0,9 m poniżej
poziomu terenu przylegającego do tej
strony budynku.
Piwnica
kondygnacja podziemna lub najniższa
nadziemna bądz
jej część, w której
poziom podłogi co najmniej z jednej
strony budynku znajduje się poniżej
poziomu terenu.
15/32
Budownictwo ogólne II  wykład nr 3  dr inż. Marek Sitnicki
PODSTAWOWE DEFINICJE
Mur
materiał konstrukcyjny powstały z elementów murowych
ułożonych w określony sposób i połączonych zaprawą murarską
Element murowy
ukształtowany element, przeznaczony do wykonania muru
Wiązanie elementów murowych
regularny układ elementów murowych zapewniający współpracę
poszczególnych warstw muru w przenoszeniu sił wewnętrznych
16/32
Budownictwo ogólne II  wykład nr 3  dr inż. Marek Sitnicki
PODSTAWOWE DEFINICJE
Powierzchnia wsporna
górna lub dolna powierzchnia elementu murowego ułożonego w
murze w sposób prawidłowy
Spoina wsporna
przestrzeń między powierzchniami wspornymi elementów
murowych, wypełniona zaprawą
Spoina podłużna
pionowa spoina w ścianie, równoległa do jej powierzchni
Spoina poprzeczna
pionowa spoina w ścianie, prostopadła do jej powierzchni
Spoina zwykła
spoina o grubości od 8 mm do 15 mm wypełniona zaprawą
murarską
Spoina cienka
spoina o grubości od 0,5 mm do 3 mm wypełniona zaprawą
murarską do cienkich spoin
17/32
Budownictwo ogólne II  wykład nr 3  dr inż. Marek Sitnicki
spoina podłużna
spoina poprzeczna
spoina wsporna
18/32
Budownictwo ogólne II  wykład nr 3  dr inż. Marek Sitnicki
PODSTAWOWE DEFINICJE
Ściana jednowarstwowa
ściana bez ciągłej spoiny podłużnej lub szczeliny
Ściana szczelinowa
ściana składająca się z dwóch połączonych kotwami ściennymi równoległych
warstw muru, z których jedna lub obie przenoszą obciążenie pionowe;
przestrzeń między obu warstwami murowymi stanowi szczelina powietrzna
częściowo lub całkowicie wypełniona materiałem niekonstrukcyjnym
Ściana oblicowana
ściana z licowymi elementami murowymi, przewiązanymi z elementami
murowymi pozostałej części muru w sposób zapewniający wspólne
przenoszenie obciążeń
Ściana dwuwarstwowa
ściana składająca się z dwóch warstw muru rozdzielonych ciągłą spoiną
podłużną o grubości mniejszej od 25 mm, która w pełni wypełniona jest
zaprawą; warstwy murowe połączone kotwami ściennymi tak, aby przy
przenoszeniu obciążenia przekrój ściany pozostawał płaski.
19/32
Budownictwo ogólne II  wykład nr 3  dr inż. Marek Sitnicki
Ściana jednowarstwowa
Ściana szczelinowa
20/32
Budownictwo ogólne II  wykład nr 3  dr inż. Marek Sitnicki
Ściana jednowarstwowa ocieplona metodą lekką mokrą
Ściana jednowarstwowa ocieplona metodą lekką suchą
21/32
Budownictwo ogólne II  wykład nr 3  dr inż. Marek Sitnicki
PODSTAWOWE DEFINICJE
Ściana konstrukcyjna
ściana, której głównym przeznaczeniem jest przenoszenie
dodatkowych obciążeń poza ciężarem własnym
Ściana niekonstrukcyjna
ściana, której w obliczeniach nie uważa się za przejmującą
obciążenia z innych elementów budynku i którą można
usunąć bez szkody dla nośności całej konstrukcji budynku
Ściana usztywniająca
ściana przenosząca siły poziome, działające w jej
płaszczyz
nie, a także ściana usytuowana prostopadle do
ściany usztywnianej i stanowiąca jej podporę przy
przejmowaniu obciążeń poziomych
22/32
Budownictwo ogólne II  wykład nr 3  dr inż. Marek Sitnicki
1. Ściany konstrukcyjne
2. Ściany usztywniające
23/32
Budownictwo ogólne II  wykład nr 3  dr inż. Marek Sitnicki
PODSTAWOWE DEFINICJE
Ściana obciążona głównie pionowo
ściana, której nośność uzależniona jest od wytrzymałości
muru na ściskanie lub (i) efektów drugiego rzędu
Ściana obciążona głównie poziomo
ściana, której nośność zależy od wytrzymałości muru na
rozciąganie przy zginaniu
24/32
Budownictwo ogólne II  wykład nr 3  dr inż. Marek Sitnicki
c) Ściana podparta na dwóch krawędziach
d) Ściana podparta na czterech krawędziach
25/32
Budownictwo ogólne II  wykład nr 3  dr inż. Marek Sitnicki
Układy konstrukcyjne ścian nośnych w budynku
a) podłużny c) krzyżowy
b) poprzeczny d) mieszany
26/32
Budownictwo ogólne II  wykład nr 3  dr inż. Marek Sitnicki
Zasady projektowania
i obliczania
27/32
Budownictwo ogólne II  wykład nr 3  dr inż. Marek Sitnicki
ZASADY PROJEKTOWANIA
Konstrukcję obiektu budowlanego należy tak zaprojektować
i wykonać, aby mogła być uznana za niezawodną, to jest aby
w przewidywanym okresie użytkowania, bez nadmiernych kosztów
oraz z należytym prawdopodobieństwem :
- nie nastąpiło przekroczenie stanów granicznych nośności,
a także użytkowalności,
- oddziaływania wyjątkowe, takie jak pożar lub eksplozja, na skutek
których ulega zniszczeniu część konstrukcji, a także błędy przy
projektowaniu, wykonywaniu i użytkowaniu obiektu, nie
powodowały zniszczenia konstrukcji w zakresie
nieproporcjonalnie dużym w stosunku do przyczyny.
28/32
Budownictwo ogólne II  wykład nr 3  dr inż. Marek Sitnicki
ZASADY PROJEKTOWANIA
1. Niezawodność konstrukcji należy zapewnić przez dobór właściwych
materiałów i racjonalnego ustroju konstrukcyjnego, wykazanie
w obliczeniach, że stany graniczne nie zostały przekroczone oraz
przez spełnienie wymagań konstrukcyjnych i należytą kontrolę wykonania
konstrukcji zgodnie z projektem.
2. Konstrukcję obiektu budowlanego należy zaprojektować w sposób
zapewniający jego sztywność przestrzenną oraz aby do minimum
ograniczona była możliwość pojawienia się rys lub przemieszczeń, które
mogą uszkodzić materiały elewacyjne, ścianki działowe, elementy
wykończenia lub urządzenia techniczne, a także izolację
przeciwwilgociową.
3. Sztywność przestrzenną obiektu budowlanego zapewnia się przez
poprzeczne i podłużne usytuowanie ścian usztywniających oraz
połączenie ich ze sobą sztywnymi tarczami stropowymi.
29/32
Budownictwo ogólne II  wykład nr 3  dr inż. Marek Sitnicki
ZASADY PROJEKTOWANIA
4. Obliczeniowo sprawdzić należy nieprzekroczenie stanu granicznego
nośności. Stanu granicznego użytkowalności można nie sprawdzać
obliczeniowo, jeżeli są podstawy do uznania, że niewystąpienie stanu
granicznego nośności zapewnia niewystąpienie stanu granicznego
użytkowalności.
5. W obliczeniach konstrukcji należy rozważyć okoliczności, w jakich
konstrukcja ma spełniać swoje funkcje i wybrać sytuacje obliczeniowe,
wywołujące maksymalne wytężenie, w których sprawdza się
nieprzekroczenie określonych stanów granicznych.
6. Sytuacje obliczeniowe dzielą się na trwałe, przejściowe i wyjątkowe.
30/32
Budownictwo ogólne II  wykład nr 3  dr inż. Marek Sitnicki
ZASADY PROJEKTOWANIA
7. Poza sprawdzeniem konstrukcji w trwałych sytuacjach obliczeniowych,
określonych przez przeznaczenie obiektu, może również zachodzić
potrzeba sprawdzenia przejściowych sytuacji obliczeniowych, które
powstają podczas kolejnych etapów wznoszenia konstrukcji, a także przy
rozbudowie i przebudowie obiektu.
8. Przy obliczaniu murów wielowarstwowych, w celu zapobieżenia
przekroczenia naprężeń oraz wystąpieniu uszkodzeń, należy uwzględnić
różnice właściwości materiałów tych warstw.
9. Niezawodność konstrukcji w warunkach oddziaływań wyjątkowych zwykle
zapewnia się, spełniając odpowiednie wymagania konstrukcyjne
31/32
Budownictwo ogólne II  wykład nr 3  dr inż. Marek Sitnicki
ZASADY OBLICZANIA KONSTRUKCJI
1. Wartości charakterystyczne wytrzymałości muru należy przyjmować wg
podanych w normie wzorów empirycznych lub na podstawie badań
murów próbnych przeprowadzonych przez upoważnione jednostki.
2. Siły wewnętrzne w konstrukcji oblicza się, przyjmując modele
obliczeniowe odwzorowujące warunki pracy konstrukcji w rozpatrywanych
stanach granicznych konstrukcji.
3. Do wyznaczania sił wewnętrznych z reguły stosuje się metody analizy
liniowo sprężystej.
4. Nośność konstrukcji wyznacza się zwykle z uwzględnieniem nieliniowych
lub plastycznych odkształceń muru.
5. W stosunku do podanych w tablicach, wartości pośrednie można
interpolować liniowo. Nie dopuszcza się ekstrapolacji.
32/32
Budownictwo ogólne II  wykład nr 3  dr inż. Marek Sitnicki
DZI
KUJ
ZA UWAG

Ilustracje i tabele zamieszczone w wykładzie zostały zaczerpnięte z wymienionych na wykładzie nr 1 pozycji literaturowych