Etapy powstawania

tożsamości wg koncepcji Jamesa Marcii

Termin tożsamość ego użył po raz pierwszy Erik Erikson, kontynuacją jego myśli była koncepcja

Marcii

który uważał że tożsamość kształtuje się od dzieciństwa do dorosłości, jednak kulminację

osiąga w okresie dorastania.
Marcia uważany jest za twórcę podejścia opartego na pojęciu statusu tożsamości.

Według Jamesa Marcii tożsamość powstaje w dwóch etapach:

1.

doświadczanie kryzysu, bycie w kryzysie; aktywne poszukiwanie alternatyw działań różnych ze

względu na cel i leżące u ich podstaw wartości. Ten typ działań orientacyjno-poszukiwawczych
został nazwany EKSPLORACJĄ

2.

podjęcie decyzji i dokonanie wyboru idei i/lub obszaru działania ważnego dla człowieka

(jednostki) ze względu na jego potrzeby i plany życiowe. ten etap to PODEJMOWANIE
ZOBOWIĄZANIA.

To czy każdy z tych etapów (EKSPLORACJA, PODEJMOWANIE ZOBOWIĄZANIA) wystąpi lub

nie daje 4 kombinacje nazwane p

rzez Marcie ; STATUSAMI TOŻSAMOŚCI (rodzaje tożsamości;

osiągnięta, moratoryjna, nadana, rozproszona).

Tożsamość osiągnięta:

(eksploracja +, podejmowanie zobowiązania +)

-

jednostka ceni swoją niezależność

-

dobrze zintegrowana osobowość

-zachowanie zgodne z normami etycznymi

-osoba przyjazna, otwarta na kontakty z innymi

-wydajna w pracy

-

mająca wgląd we własne zachowanie

Tożsamość moratoryjna

: (eksploracja +, podejmowanie zobowiązania -)

ceni własną niezależność
nurtują ją dylematy egzystencjalne

niespokojna

buntownicza

nonkonformistyczna

nastawiona introspekcyjnie

duża płynność językowa

Tożsamość nadana

: (eksploracja -

, podejmowanie zobowiązania +)

-

zachowanie zgodne z płcią

-zadowolenie z samego siebie

-konwencjonalizm

-rygoryzm moralny

-

wartości konserwatywne

-

wzmożona kontrola nad emocjami

-

wypieranie konfliktów

-liczne mechanizmy obronne

Tożsamość rozproszona

: (eksploracja -

, podejmowanie zobowiązania -)

nieprzewidywalność zachowania

unikanie bliskich

związków z innymi ludźmi

kruchy system obrony swego Ja

niechęć do działania
brak poczucia sensu życia
wycofywanie się z sytuacji trudnych (szczególnie z sytuacji frustrujących)