1

Podstawy rachunkowo

ś

ci

Blok Wykładowy nr 1

dr Wojciech Hasik

Katedra Teorii Rachunkowo

ś

ci i

Analizy Finansowej

sprawy formalne

konsultacje:

–

ś

roda godz. 18.30 – 19.30, 520 Z

literatura:

–

Podstawy Rachunkowo

ś

ci – Aspekty teoretyczne

i praktyczne, red. B.Micherda, PWN,

–

Rachunkowo

ść

. Rachunkowo

ść

i

Sprawozdawczo

ść

Finansowa (2005 i nast

ę

pne),

red. E. Wali

ń

ska, Dom Wydawniczy ABC –

wybrane rozdziały

–

ustawa o rachunkowo

ś

ci

2

Czym jest rachunkowo

ść

?

najstarszy historycznie sposób/system
ewidencji gospodarczej

dziedzina nauki w ramach ekonomii

system informacyjny (w jednostce
organizacyjnej)

zespół logicznie nast

ę

puj

ą

cych po sobie

czynno

ś

ci

proces transformacji danych w informacje
finansowe

mi

ę

dzynarodowy „j

ę

zyk biznesu”

Czym jest rachunkowo

ść

?

Rachunkowo

ść

jest najstarszym,

ś

ci

ś

le

ukształtowanym i sprawdzonym systemem ewidencji
gospodarczej oraz przetwarzania danych liczbowych
dotycz

ą

cych szeroko poj

ę

tej działalno

ś

ci podmiotów

gospodarczych.

Cechuj

ą

go specyficzne metody postrzegania

rzeczywisto

ś

ci, uj

ę

cie w mierniku pieni

ęż

nym stanu i

ruchu

ś

rodków gospodarczych powierzonych

podmiotom gospodarczym, jak równie

ż

przebiegu i

wyniku procesów gospodarczych zachodz

ą

cych w

tych podmiotach).

3

Miejsce rachunkowoś

ś

ś

ś

ci w systemie

nauk ekonomicznych

Ewidencja gospodarcza

Statystyka

Rachunkowość

Ewidencja operatywna

Księgowość

Sprawozdawczość

finansowa

Rachunek kosztów

Analiza finansowa

Rachunkowo

ść

jako system

informacyjny

Rachunkowo

ść

- system informacyjny

W

E

J

Ś

C

I

E

W

Y

J

Ś

C

I

E

4

Rachunkowo

ść

– aspekt prawny i

praktyczny (logiczny ci

ą

g czynno

ś

ci)

Rachunkowo

ść

W

E

J

Ś

C

I

E

POMIAR

I

WYCENA

DOKUMEN
TOWANIE

KSI

Ę

GOWO

ŚĆ

EWIDENC
JA

RACHUNEK

KOSZTÓW

INWENTA
RYZACJA

SPRAWOZDAWCZ

O

ŚĆ

FINANSOWA

ANALIZA

FINANSOWA

W

Y

J

Ś

C

I

E

IDENT

YFIKAC

JA

K O N T R O L A

Rachunkowo

ść

- aspekt systemowy

(tworzenie informacji)

Sprawozdania:

Zarz

ą

dcze

Finansowe

Podatkowe

Inne

Rachunkowo

ść

–

system informacyjny

W

E

J

Ś

C

I

E

W

Y

J

Ś

C

I

E

5

Cz

ęś

ci (płaszczyzny) rachunkowo

ś

ci

Rachunkowo

ść

zarz

ą

dcza

Rachunkowo

ść

podatkowa (w

niektórych krajach stanowi jedno

ść

z rachunkowo

ś

ci

ą

finansow

ą

)

Rachunkowo

ść

finansowa:

–

jej celem jest dostarczanie informacji do celów decyzyjnych
zewn

ę

trznym obserwatorom przedsi

ę

biorstwa

Akty normatywne w rachunkowo

ś

ci

Ustawa o rachunkowo

ś

ci

Rozporz

ą

dzenia MF (akty wykonawcze)

Mi

ę

dzynarodowe Standardy

Sprawozdawczo

ś

ci Finansowej

6

Rachunkowo

ść

– zaczynamy!

PLN 200k

PLN 500k

PLN 300k

Rachunkowo

ść

– zaczynamy!

PLN 200k

PLN 500k

PLN 300k

AKTYWA = PASYWA

AKTYWA

=

KAPITAŁ

+ ZOBOWI

Ą

ZANIA

7

Równanie i równowaga bilansowa

AKTYWA = PASYWA

AKTYWA = KAPITAŁ + ZOBOWI

Ą

ZANIA

KAPITAŁ = AKTYWA - ZOBOWI

Ą

ZANIA

8

Przedmiot rachunkowo

ś

ci i czynno

ś

ci

w rachunkowo

ś

ci

Przedmiot rachunkowo

ś

ci

wszelkie zdarzenia, które powoduj

ą

zmiany w aktywach

i/lub pasywach jednostki gospodarczej (czyli zdarzenia
gospodarcze lub operacje gospodarcze)

Czy zdarzeniem gospodarczym jest (pami

ę

taj o podmiocie):

-

podpisanie kontraktu

-

zwolnienie grupowe pracowników

-

rozbicie samochodu przez prezesa

-

zagubienie karty kredytowej przez ksi

ę

gow

ą

-

znalezienie nowych pokładów ropy naftowej

9

Przedmiot rachunkowo

ś

ci

Podstawowe problemy rachunkowo

ś

ci to:

Identyfikacja zdarze

ń

gospodarczych

Ich prawidłowa klasyfikacja (które aktywa,
pasywa lub koszty/przychody ulegaj

ą

zmianie)

Rozpoznanie ich skutków (wycena)

Zdarzenia (operacje) gospodarcze

Ka

ż

de zdarzenie gospodarcze powoduje zmiany

w bilansie

ze wzgl

ę

du na metod

ę

bilansow

ą

– ka

ż

de

zdarzenie gospodarcze b

ę

dzie powodowało co

najmniej dwa skutki:

–

przyczyna – skutek

–

ź

ródło – kierunek wykorzystania, itd.

10

Cztery rodzaje operacji gospodarczych

Ze wzgl

ę

du na skutki ujmowane w bilansie

wyró

ż

niamy 4 rodzaje operacji gospodarczych o

charakterze bilansowym:

A+, A- w efekcie SB const.

A+, P+ w efekcie SB+

A-, P- w efekcie SB-

P+, P- w efekcie SB const.

Rejestracja operacji gospodarczych

Bilans zmian

V. D

ł

ugoterminowe RM

IV. Inwestycje d

ł

ugoterminowe

III. Nale

ż

no

ś

ci d

ł

ugoterminowe

3. Zaliczki na

ś

.t. w budowie

2.

Ś

rodki trwa

ł

e w budowie

1.

Ś

rodki trwa

ł

e

II. Rzeczowe aktywa trwa

ł

e

I. Warto

ś

ci niematerialne i prawne

A. Aktywa trwa

ł

e

Stan ko

ń

cowy

Zmiana

Stan pocz

ą

tkowy

Aktywa