LOSY LEKU W

ORGANIZMIE

Na losy leku w ustroju od chwili podania do

chwili usunięcia go z organizmu składa się 5

głównych procesów określanych w skrócie jako

LADME.

• L

- LIBERATION- UWOLNIENIE

• A

- ABSORBTION- WCHŁANIANIE

• D

- DISTRIBUTION-

ROZMIESZCZENIE

• M

- METABOLISM- METABOLIZM

• E

- EXCRETION- WYDALANIE

1. UWALNIANIE SUBSTANCJI LECZNICZYCH-

• Mianem uwalniania określa się proces przechodzenia

substancji czynnej, zawartej w leku do środowiska, z
którego może zostać wchłonięta do organizmu.

• Jest to inaczej uwalnianie się substancji czynnej z

określonej postaci leku, w której została podana.

• Uwalnianie uzależnione jest od:
• Rodzaju substancji (decydują właściwości chemiczne,

czyli sól, zasada, kwas)

• Szybkości rozpuszczania- decydują o tym właściwości

fizyczne np. stopień rozdrobnienia.

WCHŁANIANIE LEKU- A

• Absorpcja- czyli przechodzenie substancji czynnej do

krwioobiegu lub tkanek, polega na przenikaniu przez błony
biologiczne.

• Bardzo niewiele leków wchłania się całkowicie i z reguły na

tym etapie występują największe straty.

• Stopień wchłaniania leku zależy od:
• Drogi podania
• Właściwości fizykochemicznych leku
• Właściwości postaci leku np.leki o przedłużonym uwalnianiu.
• Wielkości podanej dawki
• Obecności pokarmu w przypadku podania doustnego.
• Powierzchni podania w przypadku stosowania na skórę.

Mechanizmy wchłaniania

• DYFUZJA BIERNA- jest to przechodzenie na

zasadzie różnicy stężeń z miejsca o dużym
stężeniu do miejsca o małym stężeniu- czyli
zgodnie z gradientem stężeń.

• Według takiego mechanizmu przechodzi

większość substancji leczniczych.

TRANSPORT CZYNNY

• Zwany inaczej transportem aktywnym.
• W błonie komórkowej są odpowiednie nośniki

danej substancji wbrew gradientowi stężeń.

PINOCYTOZA

• Podczas pinocytozy

pobierane są na przykład
drobiny białek lub inne
wielkocząsteczkowe
substancje rozpuszczalne
w wodzie. Pinocytoza
polega na tworzeniu
kanalików zakończonych
banieczkami wypełnionymi
pobieraną substancją.

• Takie pęcherzyki, zwane

pęcherzykami
pinocytarnymi

• odrywaja się od błony komórkowej i zaczynają

wędrówkę w cytoplazmie. W jej trakcie
pęcherzyki zostają w całości enzymatycznie
rozłożone (strawione) przy udziale lizosomów i
rozproszone w cytoplazmie.

DYSTRYBUCJA

• DYSTRYBUCJA to inaczej rozprowadzenie leku

w obrębie organizmu.

• Etap ten umożliwia substancji leczniczej

dotarcie do miejsca działania.

• Proces dystrybucji polega na przenikaniu

leków i ich metabolitów z krwi do tkanek.

• Z wymienionym procesem wiąże się pojęcie

KOMPARTMENT-

jest to pojęcie umowne, jest

to obszar kinetycznie jednorodny- tzn taki, w

którym po rozmieszczeniu ma jednakowe w

danym momencie czasowym

KOMPARTMENT CENTRALNY

- stanowi krew

oraz tkanki bogato ukrwione tzn.:

KOMPARTMENT TKANKOWY- stanowią tkanki i

narządy słabiej ukrwione.

O procesie dystrybucji decyduje:

• Szybkość przepływu

krwi przez
poszczególne tkanki i
narządy

• Szybkość transportu

przez określone błony
biologiczne

• Wiązanie leku z

białkami krwi i tkanek

• Lipofilności leku

Głównymi barierami,

które pokonuje lek są:

• Bariera krew-

tkanka

• Bariera krew-

mózg

• Bariera krew-

łożysko

• Bariera krew-

ciecz wodnista
oka.

Miarą rozmieszczenia substancji

leczniczej w organizmie jest

objętość

dystrybucji Vd

Jest to parametr farmakokinetyczny
charakteryzujący dystrybucję leku w
organizmie. Jest to hipotetyczna
objętość płynów ustrojowych, w którym
lek po równomiernym rozmieszczeniu
osiągałby takie samo stężenie jak we
krwi.

METABOLIZM

Metabolizm czyli inaczej biotransformacja
obejmuje procesy biochemiczne z udziałem
enzymów.
W wyniku tych procesów substancja
lecznicza jest przekształcana w formy lepiej
rozpuszczalne w wodzie i wtedy jest łatwiej
je wydalić.

Metabolizm ma miejsce

głównie w wątrobie