Obywatel w demokratycznym

państwie

Prezentacja zawiera jedynie wybór materiału

powtórzeniowego

i nie zwalnia od pracy z podręcznikiem

Państwo

Państwo – organizacja założona przez społeczeństwo

, mająca określone terytorium,

wyposażona w suwerenną władzę

Ważne pojęcia:

Państwo unitarne — forma państwa najbardziej powszechna we

współczesnym świecie, charakteryzująca się wewnętrzną jednolitością.

Wszystkie jednostki administracyjne wchodzące w skład państwa są tak

samo zorganizowane i podporządkowane organom centralnym. (źródło

WIKIPEDIA)

Federacja - państwo składające się z mniejszych, obdarzonych

autonomią państw związkowych (np. stanów, krajów, prowincji), ale

posiadających wspólny (federalny) rząd.

Państwa związkowe posiadają zwykle szeroką autonomię wewnętrzną

oraz tworzą w niektórych kwestiach własne prawa, wspólna pozostaje

najczęściej polityka zagraniczna i obronna. Kraje federacyjne posiadają

wspólną walutę.

Przykład: Niemcy , USA

(źródło WIKIPEDIA)

Państwo (2)

Republika – na czele państwa stoi wybrany urzędnik,

najczęściej prezydent.

Urzędnik sprawuje swoja władzę przez określoną

kadencję

Monarchia: na czele król książę, cesarz, sułtan, papież

Monarcha sprawuje władzę zazwyczaj dożywotnio,

jego funkcja jest często dziedziczna i zwykle jego stanowisko jest nieusuwalne.

Obecnie w wielu monarchiach monarcha pełni często

jedynie funkcje reprezentacyjne i nie sprawuje realnej władzy.

Ważne pojęcia

suwerenność państwa, obywatelstwo

Sposoby nabycia obywatelstwa: prawo krwi, prawo ziemi

państwo demokratyczne, państwo totalitarne, suwerenność

narodu

Państwo demokratyczne



suwerenność narodu – władza pochodzi od narodu



trójpodział władzy



Organy władzy działają na podstawie i w granicach prawa



legalna opozycja



Wolne media



Zachowane prawa człowieka

Czynne prawo wyborcze – biorę udział w głosowaniu

bierne prawo wyborcze – ubiegam się o jakiś urząd bądź

mandat poselski lub senatorski, radnego itp.

Państwo totalitarne



Wódz



Masowa rządząca rządząca partia



Obowiązujące powszechnie poglądy na świat, inne zdanie na temat

polityki naraża na bardzo surową karę



Zakaz opozycji



Szeroko zakrojony terror fizyczny i psychiczny



Państwo ma monopol na informacje, brak wolnych mediów, brak

wolności słowa, powszechna cenzura



Obozy pracy, obozy koncentracyjne i obozy zagłady

Sejm (władza ustawodawcza)

Zasady wyborów

Zasady wyborów: powszechne, równe, bezpośrednie, tajne,

proporcjonalne

zwykła większość – liczone tylko głosy za i przeciw

Większość do przełamania zdania Senatu – 50% + 1

większość do przełamania veta prezydenta – 3/5 głosujących

Ważne pojęcia:konstytucja, ustawa, inicjatywa ustawodawcza,

prezydium Sejmu, klub poselski, immunitet

wotum zaufania dla rządu

– głosowanie aby zatwierdzić skład rządu

wotum nieufności – glosowanie nad odwołaniem rządu lub

jednego z ministrów

Sejm i Senat to organy władzy ustawodawczej, kadencja cztery lata

Sejm i Senat obradujące na wspólnym posiedzeniu

tworzą Zgromadzenie Narodowe

Prezydent RP



Organ władzy wykonawczej



głowa państwa



zwierzchnik sił zbrojnych



kadencja pięć lat



wybory na prezydenta ogłasza marszałek Sejmu



Prezydent ogłasza wybory do Sejmu i Senatu



desygnuje (wyznacza kandydata na premiera po odbytych wyborach

do Sejmu



podpisuje, wetuje lub odsyła do Trybunału Konstytucyjnego ustawy



inne kompetencje omówione w podręczniku

Rada Ministrów RP



Rada Ministrów – rząd, prowadzi politykę wewnętrzną i zagraniczną kraju



władza wykonawcza

prezydium (premier + wicepremierzy)



minister – kierownik resortu, jest bezpośrednim podwładnym premiera



rząd koalicyjny – tworzy go dwie lub więcej partii



rząd mniejszościowy – nie posiada poparcia za sobą większości posłów w

Sejmie



Jedynie rząd ma prawo przygotować ustawę budżetową



Wojewoda – reprezentuje rząd w województwie, sprawuje nadzór nad

działalnością samorządu terytorialnego

Sądy i trybunały

Niezawisłość sądu – niezależność w decyzjach i

podleganie jedynie obowiązującemu prawu

Trybunał Konstytucyjny – orzeka o zgodności z konstytucją ustaw

Trybunał Stanu – sądzi najwyższych urzędników państwa

(prezydenta, premiera, ministrów)

za złamanie konstytucji,

przekroczenie swoich uprawnień, działanie na szkodę państwa