Co to jest rana?

Co to jest rana?



Rana to uszkodzenie ciągłości skóry, a często
również głębszych tkanek lub narządów na skutek
urazu mechanicznego. Istnieją pewne rodzaje ran,
które powstają w wyniku innych procesów
chorobowych np. owrzodzenie żylakowe,
owrzodzenie troficzne (odleżyna), czy też rana
powstała w wyniku niedokrwienia lub zakażenia
tkanek. Ranę rozpoznajemy na podstawie takich
objawów, jak przerwanie ciągłości powłok,
krwawienie, ból. Objawy te występują w różnym
nasileniu i rozległości. Jest to zależne od przyczyny,
która spowodowała zranienie. Ranie mogą
towarzyszyć różne powikłania: krwotoki, złamania
kości, uszkodzenie mięśni lub włókien nerwowych.

Rany powstałe w skutek

Rany powstałe w skutek

urazu mechanicznego.

urazu mechanicznego.

Rozróżniamy rany: postrzałowe, cięte,

kłute

,

tłuczone

,

szarpane

,

kąsane

. Często uszkodzeniom

skóry i naskórka towarzyszą uszkodzenia tkanek
głębiej położonych, uszkodzenie powięzi, mięśni,
naczyń krwionośnych, nerwów, ścięgien, kości,
stawów, czy też uszkodzenie przydatków skóry
takich jak paznokcie. Obecność tych dodatkowych
uszkodzeń ma istotne znaczenie dla procesu
gojenia rany. Uraz o niedużej sile może nie
uszkodzić wszystkich warstw skóry, tylko jej
części powierzchownych, mówimy wówczas o
otarciu naskórka.

Rany postrzałowe.

Rany postrzałowe.

Powstają od pocisków
broni palnej, bomb,
min. Wlot ma brzegi
gładkie i małą
średnicę; wylot jest
duży i poszarpany,
mogą być widoczne
tkanki i odłamki
kostne; Nałożenie
opatrunku na ranę.
Dostarczenie
rannego do lekarza

.

Wyróżnić można trzy

Wyróżnić można trzy

rodzaje ran postrzałowych

rodzaje ran postrzałowych

:

:

1.

styczna

- powstała wskutek

uszkodzenia zewnętrznej powierzchni

ciała przez pocisk lub odłamek;

wyglądem przypomina ranę szarpaną,

2.

przelotowa

- powstała wskutek

działania pocisku lub odłamka, który

naruszył skórę i tkanki wewnętrzne

tworząc ranę wlotową (mniejszą) i

kanał a następnie opuścił ciało tworząc

dodatkowo ranę wylotową (większą).

3.

ślepa

- powstała wskutek działania

pocisku lub odłamka, który naruszył

skórę i tkanki wewnętrzne tworząc ranę

wlotową i kanał a następnie utkwił

wewnątrz ciała,

Rana postrzałowa styczna.

Rana postrzałowa styczna.

1. Pocisk lub

odłamek
powoduje otarcie
naskórka lub
ranę
rynienkowatą.

Rana postrzałowa

Rana postrzałowa

przelotowa.

przelotowa.

2. Kanał przelotowy

niekoniecznie jest
prostolinijny. Pocisk może
zmienić kierunek pod
pewnym kątem gdy
odbija się od powierzchni
kości.Tor lotu może być
linią łamaną, ale i biec po
łuku, np. gdy przylega do
wewnętrznej strony
czaszki.

Rana postrzałowa ślepa.

Rana postrzałowa ślepa.

3. powstała wskutek

działania pocisku,
który naruszył
skórę i tkanki
wewnętrzne
tworząc ranę
wlotową i kanał a
następnie utkwił
wewnątrz ciała,

Rany cięte.

Rany cięte.

Powstają w wyniku działania narzędzi
ostrych.  Brzegi ran są gładkie, ostre,
nieotarte z naskórka. Dno ran ciętych jest
równe. Rany takie zazwyczaj leżą w linii
prostej i zwykle nie są śmiertelne (jeśli
oczywiście nie dochodzi np. do
wykrwawienia). Bardzo charakterystyczne
są rany cięte obronne - gdy ofiara broni
się chwytając za ostrze.

Rana cięta

Rana cięta

.

.

Najczęściej
powstają na
powierzchni dłoni
lub przedramion
(przy próbie
zasłaniania się).

Rana cięta.

Rana cięta.

Rzadziej
spotykane, przy
próbach
samobójczych.

Rana cięta.

Rana cięta.

Lub w wypadkach komunikacyjnych.

Rany kute.

Rany kute.

Powstaje w wyniku zranienia ostrym
długim przedmiotem (gwóźdź, sztylet):
krwawienie zewnętrzne jest zwykle
niewielkie, głębokie rany mogą
spowodować rozległe uszkodzenia
wewnętrzne z wystąpieniem krwotoku
wewnętrznego; szczególnie
niebezpieczne są rany kłute klatki
piersiowej oraz brzucha ze względu na
możliwość uszkodzenia płuc, serca, jelit
oraz dużych naczyń krwionośnych.

Rany

Rany są efektem działania

narzędzi kończastych

.

.

Brzegi rany są zazwyczaj gładkie, bez
sińców i otarć. Ponieważ skóra jest
wciągana przez wierzchołek narzędzia
do kanału, to długość rany może być
większa od szerokości ostrza. Głębokość
rany w porównaniu z długością
narzędzia może być:
mniejsza - jeśli nie zostało zagłębione w
całości,
równa - jeśli weszło w całości
większa - gdy użyto dużej siły,
zwłaszcza w przypadku brzucha, klatki
piersiowej itp.
Wielkość i kształt rany kłutej zależy od
rodzaju ostrza, kierunku pchnięcia,
biegu ostrza w ranie, ruchów ofiary,
właściwości skóry.

Rany tłuczone.

Rany tłuczone.

Ten rodzaj ran powstaje na
skutek działania narzędzi tępych
i tępokrawędzistych, upadku,
uderzenia przez pojazd, które
przerywają ciągłość tkanek.
Mogą powstawać zarówno na
zewnątrz (skóra), jak i wewnątrz
ciała (kości, narządy miękkie).
Zewnętrznym ranom towarzyszą
najczęściej podbiegnięcia
krwawe na brzegach i otarcia
naskórka. Rana tłuczona może,
ale nie musi, być
odwzorowaniem narzędzia.

Rany tłuczone.

Rany tłuczone.

W przeciwieństwie do ran
ciętych, nie są w stanie
rozdzielić wszystkich warstw
tkanki, dlatego w ranie
pojawiają się tzw. mostki
tkankowe pomiędzy jej
brzegami i dochodzi do
odwarstwienia.
Kiedy uraz dotyczy organów
wewnętrznych, wówczas
występuje pęknięcie,
oddzielenie ich od powięzi i
tkanki łącznej, a co za tym
idzie silny krwotok.

Rany szarpane.

Rany szarpane.

Mają nierówne,
postrzępione
brzegi, często
wielopłatkowe,
niekiedy towarzyszą
im uszkodzenia
kości.
Powstają np. w
wyniku wybuchów.

Rany kąsane.

Rany kąsane.

Spowodowana ugryzieniem

ukąszeniem przez zwierzę

(najczęściej dzikie). Postać

zewnętrzna rany jest często

odwzorowaniem szczęki

zwierzęcia (zespół

ran kłutych

) lub

w niektórych przypadkach jest to

rana szarpana

.

W powyższym przypadku należy

niezwłocznie upewnić się, czy

dane zwierzę było szczepione

przeciw

wściekliźnie

. Jeżeli nie

było, lub nie ma na to całkowitej

pewności, należy podać

poszkodowanemu zastrzyk

surowiczy przeciw wściekliźnie.

Zasady opatrywania

Zasady opatrywania

ran

ran

.

.

Przystępując do udzielanie pomocy rannemu i
nałożenia opatrunku należy sobie uświadomić w
jakim celu nakładamy opatrunek:

1) ochronę rany przed wtórnym zakażeniem;
2) ochronę rany przed dodatkowymi

urazami;

3) opanowaniem lub zmniejszeniem krwawienia;
4) osłona przed skażeniem.

Po obejrzeniu i zbadaniu

Po obejrzeniu i zbadaniu

rany przystępujemy do

rany przystępujemy do

opatrunku

opatrunku

.

.

Oczyszczamy skórę w otoczeniu rany z

widocznych zanieczyszczeń i skrzepów krwi

za pomocą suchej gazy od rany do zewnątrz;

Odkażenia skóry wokół rany za pomocą

jodyny lub fioletu (nadmanganian potasu),

lub wody utlenionej;

Dobrania odpowiednich rozmiarów gazy
wyjałowionej i przykrycia nią rany
(nie dotykając tej części gazy, która
zetknie się z raną);

Nałożenia na warstwę gazy waty
higroskopijnej ewentualnie ligniny;

Przymocowanie tych warstw opaską,
bandażem, przylepcem lub chustą
trójkątną.

Zamiast poszczególnych

Zamiast poszczególnych

części składowych opatrunku

części składowych opatrunku

można zastosować

można zastosować

opatrunek

opatrunek

osobisty

osobisty

,

,

rozerwać opakowanie

z

ceraty

i

wyjąć

opatrunek osobisty.

ułożyć

poduszki

opatrunku w miejscu

zranienia;

umocować

poduszki

opaską, a na koniec

opaski zapiąć zapinką.

Zasady opatrywania rany

Zasady opatrywania rany

postrzałowej.

postrzałowej.

Ranę przy postrzale stycznym opatruje się
zgodnie z zasadami obowiązującymi przy
ranach uszkadzających skórę z niewielkim
krwawieniem. Takie krwawienia ustępują
zwykle samoistnie po kilku minutach, gdy
powstały zakrzep zamknie ubytek w
uszkodzonym naczyniu. Rana powinna
jednak zostać dość szybko opatrzona by
nie doszło do zakażenia.

Tamowanie upływu

Tamowanie upływu

krwi.

krwi.

Przy dużych ubytkach dochodzi do dużej utraty

krwi co grozi wstrząsem. Nie można ogólnie

stwierdzić że uszkodzenie tętnicy jest groźniejsze

niż uszkodzenie żyły, ponieważ duże żyły

krwawią bardziej niż małe tętnice. W wypadku

postrzału cięższego tamowanie upływu krwi jest

to pierwszy element który należy wykonać.
Jałowa gazę opatrunkową - przyłożyć

bezpośrednio na ranę i bandażować zgodnie z

ruchem wskazówek zegara, trzymając bandaż w

prawej dłoni a dłonią lewą przytrzymywać

początek opaski.

S

S

posoby tymczasowego

posoby tymczasowego

tamowania krwawienia:

tamowania krwawienia:

1)

Ucisk naczynia palcem z zewnątrz (powyżej zranienia),

naczynia krwionośnego do twardego podłoża (kości) stosuje

się zwykle w krwawieniach tętniczych.

2) Założenie opaski uciskowej, należy jednak pamiętać, że

jej ucisk może doprowadzić do ciężkich zaburzeń

odżywczych w tkankach, a nawet martwicy tkanek. Z tych

względów należy ją wykorzystywać w wyjątkowych

wypadkach, to znaczy wtedy, gdy zawiodą inne sposoby

tamowania krwotoku, a obfity krwotok zagraża bezpośrednio

życiu ratowanego.

Dopuszczalny czas ucisku opaski

Esmarcha wynosi 2 godziny. Po założeniu

opaski musi być odnotowany czas jej

założenia (np. na kartce dopiętej do

opatrunku godzina i minuty założenia).

3) Opatrunek uciskowy może skutecznie

zatrzymać krwawienie z naczyń

włosowatych kończyn i tułowia. Ranę

przykrywamy jałowym opatrunkiem, na

który dodatkowo nakłada się zwiniętą w

rulon gazę, watę i całość umocowuje

opaską elastyczną lub bandażem do

kończyny lub tułowia.

4) Tamponowanie rany - czynność

polegająca na wprowadzaniu gazy, waty

lub innego materiału do jamy lub rany w

celu jej wypełnienia i wywarcia ucisku w

celu zahamowania krwawienia, np. w

krwotokach z jamy nosowej. Istnieje też

pojęcie tamponady serca, przy czym

chodzi tu o krwawienie z naczyń na

powierzchni serca do worka osierdziowego

albo o wypełnienie tego worka wysiękiem.

W obu przypadkach serce nie może

rozprężać się.

KONIEC

KONIEC