Rodzaje ran:
RANA CIĘTA - powstaje w wyniku działania ostrego, tnącego narzędzia(nóż, brzytwa), ma najczęściej przebieg prosty, nie sięga głęboko. Brzegi rany ciętej są gładkie, równe a otaczające tkanki nieuszkodzone. Przy przecięciu tętnic powierzchniowych obficie krwawi. Po chirurgicznym zaopatrzeniu rana cięta goi się dobrze z pozostawieniem niedużej blizny.
RANA RĄBANA- powstaje w wyniku działania ciężkiego narzędzia o ostrej krawędzi ( siekierka, tasak), godzącego z dużą siłą - prostopadle lub skośnie do powierzchni ciała. Ma charakter rany ciętej, ale jest od niej większa i głębsza. Powoduje rozległe uszkodzenia tkanek głębiej położonych.
RANA KŁUTA - powstaje w wyniku działania w głąb ostro zakończonego narzędzia ( bagnet, nóż, pręt, gwóźdź).Charakteryzuje się niedużym otworem wkłucia i sięgającym w głąb wąskim kanałem ( bardzo niebezpieczne są rany klatki piersiowej i brzucha) .Czasem występuje otwór wykłucia, wtedy kiedy narzędzie przeszyje ciało na wylot. Rana kłuta obficie krwawi na zewnątrz w momencie usuwania narzędzia zadającego ranę. Następnie w skutek zamknięcia wąskiego kanału rany, krwawienie zewnętrzne może ustać, ale krew może nadal wynaczyniać się wewnątrz rany. Krwawienie wewnętrzne oraz obecność ciał obcych w głębi rany sprzyja rozwojowi zakażenia. To z kolei może utrudniać gojenie rany i doprowadzić po zagojeniu do utworzenia rozległej blizny.
RANA SZARPANA - powstaje w wyniku działania zakrzywionego narzędzia o tępej krawędzi (hak, bosak), godzącego skośnie lub stycznie do powierzchni ciała. Ma nieregularny kształt i poszarpane, nierówne brzegi. W głębi rany widać niekiedy strzępy oderwanych tkanek. W skutek zakażenia wywołanego przez obecność, zniszczonych, obumarłych tkanek rana goi się źle i pozostawia dużą bliznę.
RANA TŁUCZONA - powstaje w wyniku działania tępego narzędzia (młotek, kamień, cegła) godzącego z dużą siła prostopadle do powierzchni ciała. Charakteryzuje się nierównością brzegów otartych z naskórka, nieregularnym kształtem oraz uszkodzeniem otaczających komórek.( stłuczenie, obrzęk, siniec)
RANA MIAŻDŻONA - powstaje w wyniku najsilniejszego urazu( tępe narzędzie godzące z dużą siłą prostopadle do powierzchni ciała, przygniecenie, przejechanie, upadek z wysokości na twarde podłoże) Charakteryzuje się bardzo silnym bólem , niewielkim krwawieniem(z miażdżenie tkanek) oraz częstym rozległym uszkodzeniem okolicznych okolicznych leżących głębiej tkanek ( złamanie lub zmiażdżenie kości)
RANA KĄSANA- powstaje w wyniku ugryzienie przez człowieka lub zwierzę. Tkanki są zwykle poszarpane, z rana goi się źle w skutek zakażenia bakteriami z jamy ustnej.
RANA ZATRUTA- powstaje w skutek ukąszenie przez jadowite węże lub owady. Charakteryzuje się jednoczesnym uszkodzeniem tkanek i wprowadzeniem do nich trujących substancji.
RANA POSTRZAŁOWA - jest wynikiem wzajemnego oddziaływania pocisku i uszkodzonych tkanek ustroju. Cechą charakterystyczną ran postrzałowych jest obecność zmian morfologicznych morfologicznych czynnościowych czynnościowych tkankach odległych od pierwotnego kanału rany. Około 40% ran postrzałowych współistnieje ze złamaniem kości.
Rany postrzałowe :
- przestrzałowi - charakteryzuje się występowaniem otworu wlotowego kanału rany i otworu wylotowego.
- ślepe - charakteryzuje się występowaniem otworu wlotowego i kanału rany, który kończy się ślepo pociskiem,
- styczne - przebiegające w postaci bruzdy po powłokach ciała ( pocisk nie wnika w głąb)
Opatrywanie ran
Opatrywanie ran należy zacząć od oczyszczenia urazu. Bakterie są wszechobecne: część bytuje na naszej skórze (flora saprofityczna), licznie też zamieszkują w otaczającym nas środowisku. Urazy rzadko kiedy spowodowane są narzędziem jałowym. Przez narzędzie zadajace uraz i z naszej włąsnej skóry do rany wprowadzane są niezliczone drobnoustroje. Mikroorganizamy najgroźniejsze w przypadku urazów. to Clostridium Tetani, czyli pałeczki tężca i Pseudomonas Aeruginosa. Leczenie ran w pierwszej kolejności ma na celu nie dopuścić do rozwoju zakażenia lub jego rozprzestrzeniania. Każdą ranę należy zdezynfekować. Poważnie zranionym pacjentom podaje się antybiotyk (zabija bakterie) i anatoksynę (dezaktywuje toksyny tężcowe) lub surowicę przeciwtężcową.
Jak wydostać się z Otarcic.
W przypadku otarć nie ma potrzeby ingerencji chirurga. Wystarczy otarte miejsce dobrze umyć wodą z mydłem, wodą utlenioną albo roztworem chlorheksydyny. Jesli rana jest rozległa najwygodniej jest spryskać ranę substancją dezynfekującą. Przemywanie wacikiem czy gazą może doprowadzić do przeniesienia w ranę saprofitów, czyli inwazji własnej flory bakteryjnej do rany. Otarcie należy zabezpieczyć przed urażaniem i kontaktem z dalszymi drobnoustrojami.