W nauce o komunikacji istnieją dwie główne szkoły:
SZKOŁA PROCESU KOMUNIKACYJNEGO
widzi komunikację jako przekaz wiadomości
zajmuje się sposobem, w jaki nadawca wiadomości koduje i dekoduje
bada rodzaj środka przekazu, z jakiego skorzystał nadawca, a także wydajność i dokładność przekazywania wiadomości
widzi komunikację jako proces, dzięki któremu jedna osoba wpływa na zachowanie i stan umysłu drugiej
jeżeli efekt przesyłanej wiadomości jest inny lub słabszy od zamierzonego, wtedy mówi się o nieudanej sytuacji komunikacyjnej
przedstawiciele tej szkoły analizują poszczególne stopnie procesu komunikacji w celu odnalezienia miejsca, w którym zaszła pomyłka
związana z naukami społecznymi (psychologią i socjologią)
wydaje się zajmować aktami komunikacyjnymi
definiuje społeczną interakcję jako proces, w którym jedna osoba zwraca się do innych i wpływa na ich zachowanie, stan umysłu i emocje (potoczne rozumienie zjawiska komunikacji społecznej)
wiadomość – to, co jest przekazywane w trakcie procesu komunikacyjnego, zaś najważniejszym czynnikiem decydującym o tym, co konstytuuje wiadomość jest intencja
SZKOŁA SEMIOTYCZNA
uważa komunikację za produkcję i wymianę znaczeń
zajmuje się tym, w jaki sposób informacje i teksty wchodzą w interakcję z ludźmi, w wyniku czego powstają znaczenia
szkoła ta zajmuje się rolą tekstu w naszej kulturze
używa takich terminów, jak „oznaczanie” i nie uważa nieporozumienia za dowód błędu komunikacyjnego; błędy te mogą wynikać z różnic kulturowych pomiędzy nadawcą a odbiorcą
badania nad komunikacją to badania tekstu i kultury
główną metodą badań jest tu semiotyka (nauka o znakach i znaczeniach)
związana z lingwistyką
wydaje się być zainteresowana sposobem działania komunikacji
semiotycy definiują społeczną interakcję jako zjawisko, które konstytuuje daną osobę jako członka danej kultury i społeczeństwa
wiadomość – jest konstrukcją znaków, które tworzą znaczenia przez interakcje z odbiorcą (nadawca jest mniej ważny, nacisk przenosi się na tekst i na to, jak tekst jest odczytywania znaczeń); odczytywanie jest procesem odkrywania znaczeń, które objawiają się, gdy czytelnik współpracuje z tekstem; współpraca taka ma miejsce wtedy, gdy osoba odczytująca tekst „nakłada” na wszystkie jego kody i znaki swoje własne doświadczenia kulturowe, co z kolei pociąga za sobą pewnego rodzaju zrozumienie, o czym jest tekst