WYKŁAD 20.12.2010

Zabawa i sztuka w funkcji wychowawczej

Rozwój

Dzieci młodsze – zabawę determinują zabawki (inteligencja czuciowo – ruchowa)

• Niespecyficzna manipulacja

• Specyficzne uczucie przedmiotu

Dzieci starsze – wyobraźnia dzieci (inteligencja wyobrażeniowa)

• Przedmioty są raczej pretekstem do wykonywania wyobrażonych czynności

• Czynności odtwarzają czynności dorosłych

Żeby zrozumieć funkcję zabawy trzeba pamiętać o jej genezie. Trzeba mieć na uwadze funkcje sztuki wynikającej z religii. Udział w sztuce jest częścią ludzkiej aktywności. Zabawa rozwija się w trakcie życia człowieka i zmienia swoje formy, swoje funkcje w zależności od wieku, od stopnia poznawczego człowieka. Dzieci najmłodsze to dzieci znajdujące się na etapie rozwoju inteligencji praktycznej – czuciowo – ruchowej, zabawy w tym wieku polegają na manipulowaniu przedmiotami. Później, kiedy różnicują się ludzkie relacje sensomotoryczne to zaczyna się rozróżnianie przedmiotów. Później kiedy dzieci rozwijają inteligencję konkretną (wyobrażeniową) różnego rodzaju zabawki są pretekstem do wyobrażenia sobie. Zabawki muszą być dostosowane do rodzaju zabawy. Ok. 11,12 roku życia wchodzimy w fazę inteligencji abstrakcyjnej i jesteśmy w stanie odtwarzać, przypominać sobie, to co się widziało. Zabawy stają się dokładnym odtwarzaniem na przykład tego, co wykonują dorośli. Jest to całkiem bezpośrednie ćwiczenie pewnych czynności.

Najstarsze – reguły i „role” w zabawie - dzieci umawiają się co do ról i tematu zabawy

Zachowania równoległe i nieskoordynowane

Zachowania skoordynowane

Role są odtwarzaniem stosunków zaobserwowanych przez dzieci

3 – 5 lat odtwarza się czynności przedmiotowe

SŁOWO I SYMBOL W ZABAWIE

1. Zabawka jest symbolem naturalnym

2. Zabawka może być abstrakcyjnym symbolem – klocek jest pistoletem, w innej zabawie pieskiem (rola słów – uzupełniają)

3. Przedmiot może nie reprezentować niczego poza sobą (gra w szachy, w piłkę)

Słowa, lub inne symbole niekiedy całkowicie zastępują przedmioty.

Najwcześniej spotykamy się z całkiem biernym uczestnictwem, gdy czytają bądź opowiadają nam bajki w dzieciństwie. Są to opowieści w których się coś dzieje, które mają strukturę i w których się coś dzieje. Kiedyś był to element przekazywania kultury. Zadaniem opowiadanego historię było wierne zapamiętanie tego, co już usłyszał, żeby mógł dokładnie powtórzyć go wnukom. Podobnie było z tzw. Bajką ludową – ona też pokazywała elementy kultury ale też w pewien sposób wychowywała. Te bajki przekazywały jak nie należy się zachowywać, jaką karę można dostać za niewłaściwe zachowanie. Wszystkie bajki zaczynały się od tego, że ktoś podejmował jakieś trudne zadania i udawało im się wykonywać, gdy był wytrwały. Zawsze wygrywali najbardziej moralni w wykonywaniu zasad. Wszystkie historie jakie zwykle się opowiada są to te same historie i najważniejsze jest, że w każdej opowieści występują stałe elementy.

ZABAWA LUDZI DOROSŁYCH I MŁODZIEŻY

Second live

Gra firmy Lidenlab – online – ludzie a właściwie ich awatary zwiedzają wirtualny świat, bądź tworzą go,…

Badania – 30% awatarów reprezentuje obywateli USA

35 letnia Anna, zapracowana singielka, późnym wieczorem wkłada obcisłą sukienkę, upina włosy i idzie do baru. Kiedyś często to robiła w realu ale odkąd ma swojego awatara wygodniej jest jej to robić w wirtualnym świecie.

Eksperymenty Milgrama z 1961 powtórzono w świecie wirtualnym w 2001 – identyczne wyniki

Hasło „Zabawić się na śmierć”

Zabawa w wojnę

W Iraku

Początki wojny

Postawy żołnierzy USA

• Przed monitorem

• W niewoli

Topienie terrorystów i innych za pomocą talii kart.

BAJKI

Bruno Bettelheim – rozwój jest walką o nadanie sensu własnej rzeczywistości

Bajki ukazują na czym polega proces zdrowego rozwoju. Proces zaczyna się od oporu stawianego rodzicom i od lęku przed dorastaniem.

Dziecko wydobywa różne znaczenia z bajek w zależności od zainteresowań i konkretnej fazy. Jednym z problemów rozwoju jest lęk przed odłączeniem.

Baśnie pomagają dziecku w odkryciu własnej tożsamości. Bajki nie tylko uczą systemu wartości ale są też pomocne w uświadamianiu sobie powodu naszych rozterek. Baśnie pokazują właściwe wzory zachowań i system wartości.

Sposób wali z poczuciem niższości (najmłodszy syn, Głupi Iwan)

Nieskuteczność postawy ucieczki

Wartość podjęcia walki.

W baśni procesy wewnętrzne są uzewnętrznione – postaci i wyrażenia ucieleśniają konflikty wewnętrzne.

Poza tym bajka zaspokaja dziecięcą potrzebę cudowności, przemawia do wyobraźni, jest dostosowana do jego cech poznawczych.

WYCHOWANIE PRZEZ SZTUKĘ

ASPEKTY:

Kształtowanie odbiorców w sferze estetyki (i etyki,2 )

Rozwijanie twórczej aktywności wychowanków, 1.

Wzbogacenie repertuaru reakcji poznawczych i emocjonalnych – wszechstronny rozwój, zgodnie z prawem rozwoju wyższych funkcji psychicznych i koncepcją „dzieła otwartego”, 4,5,6.

Wygląd, autodiagnoza i diagnoza (mechanizm projekcji), 3

Sztuka jako zabawa

Wychowanie przez sztukę może być „antywychowaniem” w przypadku sztuki popularnej

SPRAWDZIAN:

1. Ogólnym celem wychowania jest

C

1. Nadpobudliwość według K. Dąbrowskiego najczęściej jest symptomem

• c

1. Kodeks moralny do którego wszyscy ludzie skłaniają się w sposób naturalny

• C prawo naturalne

1. Postępuj tak, byś człowieczeństwa w twej osobie innego używał zawsze jako celu nigdy jako środka jest to

• C – imperatyw praktyczny

1. Poczucie humoru i zdolność do autoironii

• C wskaźnik dojrzałości self

1. Typowa zabawa dzieci najmłodszych to:

• Manipulacja różnymi przedmiotami

1. Kształcenie w sferze estetyki i sztuki powoduje

• C wzbogacenie repertuaru rekacji poznawczych i emocjonalnych

WYKŁAD 10.01.2011

KSZTAŁTOWANIE POSTAW TWÓRCZYCH

Co mnie dziwi?

Co chciałbyś wiedzieć?

Nauka, technika, etc.

Indywidualne przed grupą, lub podziała na grupy

Inwentarz oczekiwań wobec przyszłego Internetu

Ulepszenie produktu – Internet

Podobieństwa (drzewo, hotel, samochód, słoń, tatarak, testament, przestępca, uczeń, pomidor)

Najkrótszy łańcuch (Arystoteles – baran)

Co by było gdyby (nie było grawitacji, buty ożyły, dzieci zasiadały w parlamencie)

Nośnik

A jest jak B, bo

A B

Dziecko uczony

SGGW powieść obyczajowa

Miasto pastuch

Mumia sala wykładowa

TV atrakcyjna kobieta

Mieszkanie fabryka czekolady

Obraz Matejki rower

Uczenie się – pojęcie elementarne

Def.

Zmiana zachowania pod wpływem doświadczenia

Tu chodzi raczej o umiejętności („wiedzy jak”)

Warunkowanie instrumentalne – nowe reakcje

Warunkowanie klasyczne – stare reakcje na nowe bodźce.

Uczenie się poznawcze

Zdobywanie nowych wiadomości – wiedzy „że”

Wykorzystanie wiedzy i jej transformacja

Wiedza może mieć charakter obrazowy (opiera się na myśleniu wyobrażeniowym) lub symboliczny (opiera się na myśleniu pojęciowym)

Nauczanie jako kierowanie uczeniem się innych

Uczenie się i pamięć

Znaczenie terminu „uczenie się”

1. Procesy wewnętrzne (psychiczne i neurologiczne)

2. Zmiany zachowania – jak w psychologii behawiorystycznej

3. Czynności ucznia mające na celu poszerzenie wiedzy

4. Proces ćwiczenia i zdobywania nowych umiejętności

Co wpływa na uczenie się – elementarz z psychologii ogólnej?

Lęk – prawo Yerkesa – Dodsona

Obraz „ja” i samoocena

Temperament

Motywacja

Język – kod

Pamięć

Technika uczenia się

Przerwy

Reminiscencja

Powtarzanie

Łączenie wiadomości z innymi i z praktyką, organizowanie materiału

Obrazowanie

Cele nauczania

1. Wpojenie wiedzy

2. Nauczenie postawy samokształcenia, krytycyzmu i aktywności poznawczej

Nauczanie efektywne

Wzrost umiejętności, wiedzy i motywacji poznawczych – wszystkie trzy warunki muszą być spełnione

Test

1 tworzenie złożonego systemu norm etycznych jest możliwe: d

A przed 5 rokie zycia

B przed 7 rokiem zycia

C w okresie przedszkolnym

D po 12 roku zycia

2. nadpobudliwość wedlug dabrowskiego najczęściej jest symptomem dezintegracji pozytywnej

3. obraz „ja jest następstwem:

Tylko uczenia się jezyka naturalneg

Tylko interakcji społecznych

Dojrzewania biologicznego

Interakcji i obserwacjid

1. Technika Q-sort to d

2. Poczucie humoru i zdolność d

7 typowa zabawa dzieci najmłodszych to d

1. Reminiscencja to: d