PROCES PRODUKCYJNY I JEGO STRUKTURA

Proces produkcyjny – uporządkowany zbiór operacji produkcyjnych, w wyniku których z materiałów wyjściowych powstają produkty finalne przeznaczone na sprzedaż. Proces produkcyjny zaczyna się pobraniem materiałów wyjściowych z magazynów, a kończy się przekazaniem gotowego wyrobu do magazynu wyrobów gotowych lub też bezpośrednio do odbiorcy.

Podział procesu produkcyjnego:

1. według obiektu odniesienia:

   • proces produkcyjny wyrobu – zbiór operacji prostych, w wyniku których z materiałów wyjściowych powstają gotowe produkty

   • proces produkcyjny komórki produkcyjnej – zbiór operacji produkcyjnych możliwych do wykonania w danej komórce produkcyjnej ze względu na jej wyposażenie

2. według złożoności:

   • proces produkcyjny prosty – zbiór operacji produkcyjnych, w wyniku których powstają wyroby proste

   • proces produkcyjny złożony – zbiór operacji produkcyjnych o charakterze obróbczym i montażowym, w wyniku których z materiałów wyjściowych powstają wyroby gotowe, składają się z co najmniej dwóch wyrobów prostych

3. według podziału pracy:

   • procesy pracy – zbiór operacji produkcyjnych wykonywanych na określonym materialne, wymagających bezpośredniego udziału człowieka przy ich wykonaniu

   • procesy naturalne – nie wymagają bezpośredniego udziału człowieka w realizacji procesów, np. schnięcie farby

4. według udziału w produkcji towarowej:

   • proces produkcyjny podstawowy – zbiór operacji produkcyjnych, w wyniku których z materiałów wyjściowych powstają produkty finalne przeznaczone na sprzedaż

   • proces produkcyjny pomocniczy – zbiór operacji produkcyjnych, w wyniku których powstają produkty nie będące produktami finalnymi, nie będące częściami składowymi wyrobów finalnych, ale warunkujące sprawny przebieg procesów podstawowych

5. ze względu na związek procesów:

   • operacje technologiczne – proces technologiczny

   • operacje transportu – proces transportu

   • operacje kontroli – proces kontroli

   • operacje konserwacji – proces konserwacji

   • operacje magazynowania – proces magazynowania

Podział struktury procesu według:

• części i zespołów

• faz technologicznych

Faza technologiczna – część procesu produkcyjnego lub cały proces o jednorodnym charakterze obróbki

• faza unikalna (grupa faz unikalnych) – dotyczy przemysłu wydobywczego, stalowniczego (faza początkowa)

• faza przygotowawcza (grupa faz przygotowawczych) – wstępne przygotowanie materiałów do dalszego przetwarzania

• faza obróbcza (grupa faz obróbczych) – obejmuje ostateczne nadawanie kształtów, rozmiarów, właściwości

• faza montażu (grupa faz montażu) – łączy wyroby stopnia niższego i wyroby stopnia wyższego

• faza wykończeniowa (grupa faz wykończeniowych) – nadawanie określonych cech estetycznych, użytkowych np. lakierowanie, polerowanie

• faza prób i badań (grupa faz prób i badań) – wyroby wytworzone powinny podlegać ostatecznej kontroli

Struktura technologii wytwarzania (przykład)

technologia

mechaniczna chemiczna elektroniczna

• obróbka plastyczna

• odlewnictwo

• spawalnictwo techniki wytwarzania

• obróbka cieplna i cieplno-chemiczna

• metalurgia proszków

• obróbka wiórowa

toczenie wiercenie frezowanie szlifowanie metody wytwarzania

• na tokarkach produkcyjnych

• na tokarkach rewolwerowych

• na automatach tokarskich sposoby wytwarzania

• na tokarkach uniwersalnych

zgrubne średnio dokładne dokładne bardzo dokładne rodzaje obróbki

technologia→technika wytwarzania→metoda wytwarzania→sposoby wytwarzania→rodzaje obróbki

Technologia:

• nauka o wytwarzaniu i przetwarzaniu materiałów w określone wyroby metodami przemysłowymi

• cały kompleks wiedzy, umiejętności, praktyki, wyposażenia i doświadczeń produkcyjnych niezbędnych do produkcji wyrobu

Technologia wytwarzania – zbiór obiektywnie istniejących możliwości przekształcania surowców, materiałów, czy wiedzy ludzkiej w wyroby, usługi, które mogą być przedmiotem wymiany między organizacjami. Określa on jakimi technikami wytwarzania przedsiębiorstwo może dysponować przy organizowaniu swojej funkcji produkcyjnej.

Technika wytwarzania – zbiór metod i sposobów wytwarzania wraz z opisem dobranych do tego celu maszyn, urządzeń, narzędzi oraz zaleceń co do użytkowania przy realizacji danego procesu produkcyjnego.

Części składowe procesu produkcyjnego:

Proces produkcyjny

proces technologiczny obróbki proces technologiczny montażu

• operacja

• ustawienie – pozycja

• zabieg – przejście ta sama część jest także w procesie technologicznym

• czynności montażu

• ruch

Proces technologiczny jest częścią procesu produkcyjnego, polegającą na zmianie kształtów, wymiarów, własności, stanu powierzchni materiałów wyjściowych i jest to wtedy proces technologicznej obróbki, albo też jest to część procesu produkcyjnego polegająca na łączeniu wyrobów stopnia niższego i wyższego i jest to proces technologiczny montażu. Częścią składową procesu technologicznego jest operacja technologiczna.

Operacja technologiczna – podstawowa część procesu technologicznego wykonywana na jednym stanowisku roboczym w sposób ciągły, tzn. bez przerwy na wykonanie innych operacji.