TECHNICZNE PRZYGOTOWANIE PRODUKCJI (TPP)

Przez organizację technicznego przygotowania produkcji (TPP) rozumie się zespół działań składających się na organizację i zarządzanie pracami studialnymi, projektowymi w zakresie konstrukcji nowych wyrobów, projektowaniem i doskonaleniem metod wytwarzania, bieżąca obsługą techniczną produkcji, prowadzaniem zmian w dokumentacji.

Techniczne przygotowanie produkcji jest ściśle związane ze sferą przedprodukcyjną i najczęściej rozumiane jest jako zespół działań składających się na:

1. organizację prac badawczo eksperymentalnych nowych wyrobów i materiałów

2. projektowanie nowych i doskonalenie strych wyrobów oraz przygotowanie niezbędnej dokumentacji.

3. wykonywanie modeli, prototypów, serii informacyjnych

4. projektowanie nowych i doskonalenie istniejących procesów technologicznych oraz metod wytwarzania.

5. projektowanie potrzebnego oprzyrządowania oraz specjalnych urządzeń produkcyjnych

6. udział technologów w rozruchu i opanowaniu nowej produkcji oraz nowych metod produkcji.

7. bieżąca obsługę produkcji, wprowadzenie zmian w istniejącej dokumentacji

8. opracowanie normatywów technicznych (norm pracy, norm zużycia materiałów itp. Stanowiących wyjściowe dane operatywnego planowania produkcji)

9. opracowywanie normatywów technicznego przygotowania produkcji (normatywy pracochłonności prac, wydłużenia cykli, kosztów prac, struktur nakładów TPP)

Głównym więc celem TPP jest opracowywanie projektów nowych wyrobów, metod ich wytwarzania oraz uruchomienie produkcji jak również ciągłe doskonalenie wyrobów i metod produkcji.

Na techniczne przygotowanie produkcji składa się:

1. konstrukcyjne przygotowanie produkcji (związane z projektowaniem wyrobów) – obejmuje wszelkie prace związane z projektowaniem konstrukcji nowych wyrobów, doskonaleniem konstrukcji już wytwarzanych.
   Konstrukcyjne przygotowanie produkcji obejmuje wszelkie prace związane z projektowaniem konstrukcji nowych wyrobów i doskonaleniem konstrukcji już wytwarzanych wyrobów. W procesie konstrukcyjnego przygotowania produkcji mamy cztery fazy:

   • badawczą

   • doświadczalną

   • czysto konstrukcyjną

   • konstruktorskiej obsługi produkcji

Punktem wyjścia do określenia założeń konstrukcyjnych oraz opisu ogólnej koncepcji konstrukcji jest spostrzeżenie potrzeby

1. technologiczne przygotowanie produkcji

2. organizacyjne przygotowanie produkcji (związane jest z projektowaniem metod wytwarzania)

Typowe etapy konstrukcyjnego przygotowania produkcji

1. określenie wymagań techniczno eksploatacyjnych: opis techniczny, wskaźniki techniczno-eksploatacyjne, wymagania instalacyjne wyrobów itp.

2. opracowanie projektu wstępnego: opis techniczny wyrobu, wstępne rysunki zestawieniowe wyrobu i ważniejszych zespołów, podstawowe obliczenia, schematy kinematyczne, założenia do unifikacji części i zespołów z innymi maszynami. Tworzy się ogólny pogląd o budowie i zasadach funkcjonowania wyrobu.

3. opracowanie projektu techniczno roboczego dla wybranego wariantu projektu wstępnego. Projekt ten zawiera dokumentację konstrukcyjną (rysunki złożeniowe i wykonawcze) schematy ideowe, obliczenia wytrzymałościowe, specyfikacje części, tymczasowe warunki techniczne dla prototypu, arkusz czynności patentowej, program badań prototypu, tymczasową dokumentację techniczno ruchową, dokumentację eksploatacyjną i remontową.

4. prototyp wykonywany w warunkach produkcji seryjnej i masowej.

5. seria informacyjna wykonywana przy wyższych typach organizacji produkcji lub specjalnych wyrobach.

6. seria próbna wykonywana w niektórych przypadkach celem sprawdzenia poprawności procesów technologicznych i wypróbowania pomocy warsztatowych

Konstrukcyjne przygotowanie produkcji znajduje wyraz w dokumentacji konstrukcyjnej.

Technologiczne przygotowanie produkcji polega na projektowaniu procesów technologicznych dla obróbki części wyrobu a następnie dla montażu podzespołów, zespołów i montażu końcowego.

Ogólnie prace nad przygotowaniem technologii obejmują:

• prace wstępne w ramach prac studialnych nad koncepcją i konstrukcją nowego wyrobu

• analiza technologiczności konstrukcji

• opracowanie technologii dla prototypu

• opracowanie technologii produkcji właściwej

• udział technologów przy wykonaniu serii próbnej i rozruchu produkcji

Projektowanie procesów technologicznych – obejmuje:

• projektowanie procesów wytwarzania

• projektowanie norm czasu ii norm materiałowych

• projektowanie metod i środków kontroli jakości

• projektowanie metod pracy

Wstępnie opracowane tzw. marszruty (trasa, droga) technologiczne powinny uwzględniać: strukturę produkcyjną przedsiębiorstwa, możliwości produkcyjne komórek, rodzaj środków transportowych itp. Podstawą opracowania procesów technologicznych wykonania przygotówek, obróbki części i montażu są rysunki konstrukcyjne, technologie marszrutowe, program produkcyjny wyrobów.

Przygotowaniu technologicznemu podlegają tylko: części i zespoły częściowo wykonywane w obcych zakładach i wykańczane we własnym przedsiębiorstwie, części wykonywane w całości we własnym przedsiębiorstwie.

Technologiczne przygotowanie produkcji znajduje wyraz w dokumentacji technologicznej, stanowiącej źródło informacji i podstawę dla stworzenia całego systemu techniczno ekonomicznych normatywów i obliczeń produkcyjnych.

Do typów dokumentów technologicznych należą:

• dokumentacja procesów technologicznych

• dokumentacja materiałowa

• dokumentacja organizacji procesów technologicznych

• dokumentacja pomocnicza

• dokumentacja zmian

Organizacyjne przygotowanie produkcji – ze względu na charakter wykonywanych prac dzieli się na:

1. produkcyjne przygotowanie nowej produkcji i przygotowanie stanowisk roboczych, przestawienie gniazd i linii produkcyjnych, przygotowanie środków transportu i pomieszczeń składowych, opracowanie cyklogramów, przygotowanie dokumentacji produkcyjnej

2. zaopatrzeniowe przygotowanie nowej produkcji: zabezpieczenie materiałowe, kooperacyjne itp.

3. narzędziowe przygotowanie nowej produkcji: zakupienie pomocy warsztatowych normalnych, wykonanie we własnym zakresie pomocy specjalnych.

4. kadrowe przygotowanie nowej produkcji

5. przygotowanie sprzedaży nowych wyrobów: badanie rynku, zawieranie umów kupna sprzedaży, ustalenie cen, informacja o wyrobie i jego reklama itp.

6. przygotowanie serwisu nowych wyrobów: zorganizowanie własnej sieci serwisowej, zawieranie umów na obsługę gwarancyjną itp.

7. inne przygotowanie organizacyjne np.: zabezpieczenie ochrony środowiska, komputeryzacja nowej produkcji, zabezpieczenia inwestycyjne itp.

Tak jak każde działania również techniczne przygotowanie produkcji podlega planowaniu, które obejmuje:

• planowanie przedsięwzięć techniczno organizacyjnych

• określanie niezbędnych środków pieniężnych, zasobów pracy i zasobów materiałowych oraz informacyjnych

• rozdział prac między poszczególne komórki aparatu technicznego przygotowania produkcji oraz wykonawców.

Komórki organizacyjne TPP można grupować wg następujących specjalizacji:

• specjalizacja technologiczna – polegająca na grupowaniu według podobieństwa treści czynności wykonywanych w komórkach niższego rzędu np:

Technologiczna specjalizacja komórek

• specjalizacja przedmiotowa – polega n łączeniu stanowisk lub komórek wyższych stopni z kierunkiem przebiegu prac badawczo rozwojowych. Zgrupowane są różne komórki obejmujące procesy TPP podobnych wyrobów

Przedmiotowa specjalizacja komórek

• struktura mieszana – w praktyce aparat TPP składa się z komórek specjalizowanych technologicznie i przedmiotowa. Strukturę aparatu TPP tworzy zestaw komórek specjalizowanych technologicznie lub przedmiotowo oraz wzajemne więzi kooperacyjne.

Podstawowe formy organizacyjne TPP:

1. scentralizowana

2. zdecentralizowana

3. mieszana

Podstawowe formy zarządzania przebiegiem procesów TPP wyrobów w ramach struktur aparatu TPP:

• konwencjonalna – całokształtem prac TPP i wszystkimi komórkami TPP kieruje Główny Inżynier. Stosowana przy niezbyt rozbudowanym aparacie TPP i niewielkiej liczbie uruchomień.

• macierzowa – stosowana przy dużej liczbie nowych uruchomień w pełnym cyklu projektowym. W tym przypadku wyznacza się kierowników poszczególnych projektów. Występuje tu dwukrotne podporządkowanie pracowników: kierownikowi projektu i kierownikowi komórki organizacyjnej w której pracuje.

• projektowa – stosowana przy realizacji wielkich projektów lub nowych systemów. Charakteryzuje się dynamiczna zmianą liczby i rodzaju zatrudnionych oraz samej organizacji.

Generacje metod zarządzania działalnością badawczo rozwojową
I generacja (lata 1950-1960)
=>Wyraźne rozgraniczenie pomiędzy działalnością badawczo rozwojową a działalnością produkcyjną =>Finansowanie działalności badawczo rozwojowej z wpływów pochodzących z działalności produkcyjnej i handlowej firmy.

Technologiczność konstrukcji wyrobu to zespół tych konstrukcyjnych właściwości projektowanego wyrobu, które przy zapewnieniu wymagań jakościowych, eksploatacyjnych i ewentualnych ograniczeń, pozwalają wytworzyć wyrób przy minimalnych nakładach pracy żywej i uprzedmiotowionej. Wyrób uznaje się za technologiczny jeżeli osiąga on założone cechy przy ekonomicznym przebiegu procesu wytwórczego w istniejących warunkach techniczno organizacyjnych.

Główne kierunki osiągania wysokiej technologiczności wyrobu:

• Zmiana konstrukcji celem dostosowania jej do możliwości techniczno organizacyjnych wytwarzania.

• Dostosowanie bazy technicznej wytwarzania do opracowanej konstrukcji

• Wzajemne dostosowywanie konstrukcji i bazy technicznej wytwarzania.

Efektywnym sposobem zwiększania technologiczności konstrukcji jest normalizacja.

Normalizacja – proces tworzenia i stosowanie jednolitych norm celem porządkowania określonej działalności. Metodami normalizacji są:

• typizacja – zmierzająca do ograniczenia liczby odmian przedmiotów, urządzeń i obiektów, polegająca na dokonywaniu wyboru z ich rozmaitości, tych, które charakteryzują się najkorzystniejszymi rozwiązaniami.

• unifikacja – polegająca na racjonalnym zmniejszaniu liczby typów, odmian i wielkości wyrobów lub ich części składowych o jednakowym funkcjonalnym przeznaczeniu. Istotą unifikacji jest zastępowanie jednych wyrobów innymi, w odróżnieniu od typizacji, której istotą jest dokonywanie wyboru. Unifikacja jest ujednolicaniem cech konstrukcyjnych oraz miarowych części i zespołów maszyn i urządzeń aby zapewnić ich wymienność i umożliwić tworzenie maszyn zespołowych.

Celem działalności normalizacyjnej jest typizacja (ograniczenie różnorodności wyrobów i ich części) i unifikacja (przez wprowadzenie wspólnych części do różnych wyrobów, nadanie kilku różnym wyrobom wspólnych cech użytkowych).