Patologie społeczne wykłady

  1. Ujęcia definicyjne patologii społecznych GOSIA R.

1. Patologie społeczne – nauka o formach ludzkiej aktywności, które są postrzegane przez społeczeństwo jako naruszające ład społeczny, są społecznie nieakceptowane.

2.A. Podgórecki – Patologie społeczne to rodzaj zachowania, typ instytucji, rodzaj funkcjonowania systemu społecznego, które pozostają w sprzeczności z wartościami światopoglądowymi uznawanymi w społeczeństwie:

- skala społeczna

- brak akceptacji społecznej dla zjawiska

- aby je zwalczyć potrzeba chęci całej społeczności.

3. Patologie społeczne- negatywne zjawisko społeczne, które narusza normy społeczne i jest destruktywne dla społeczeństwa.

  1. Przyczyny patologii: teorie anomii (Durkheim, Merton), neutralizacji, stygmatyzacji (w tym kształtowanie się statusu dewiacyjnego), zróżnicowanych powiązań, kontroli Hirschiego, dewiacja jako akt wyboru jednostki SPRYNCA

TEORIE ANOMII (stan związany z gwałtownymi zmianami społ. Polegający na tym, że ludzie tracą orientację co do obowiązujących norm zachowania. Powstaje poczucie niezwiązania z istniejącymi normami, co w konsekwencji prowadzi do zakłócenia sfery kontroli społ. oraz ujawnienia się w ludzi tendencji antyspołecznych)

Teoria anomii Mertona: dewiacja jest wynikiem dezintegracji między celami wyznaczonymi przez strukturę kulturową a sposobami osiągnięcia tych celów. Merton przedstawia strukturę społeczną jako czynnik produkujący motywację zachowań ludzkich-konformistycznych i dewiacyjnych.

TEORIE DEWIACJI:

Teoria zróżnicowanych powiązań (Sutherland): koncentrowanie się na jednostce, człowiek uczy się zachowań niezgodnych z normami, zachowania są wyuczone.

Teoria kontroli Hirshiego: ludzie przestrzegają norm społecznych, bo dzięki temu uzyskują aprobatę społeczną, zachowują się konformistycznie

- przywiązanie ( jednostki do najbliższego otoczenia)

- zobowiązanie ( do przestrzegania norm społecznych)

- zaangażowanie ( wyraża zaakceptowanie systemu społecznego)

- przekonanie ( emocjonalny wyraz akceptacji norm)

Teoria wolnego wyboru: dewiacja jako akt wyboru; dewiacja to wolny wybór każdego, a społeczeństwo może zareagować jeśli jednostka zagraża innym osobom, a nie sobie samemu ( karanie jednostki).

  1. Alkoholizm: kryteria uzależnienia, fazy rozwoju uzależnienia, uwarunkowania (biologiczne, psychologiczne, społeczno-kulturowe), konsekwencje społeczne i zdrowotne dla uzależnionej osoby MONIA

  2. Problematyka współuzależnienia: czym jest współuzależnienie, problemy psychologiczne osoby współuzależnionej, psychoterapia współuzależnienia, role podejmowane przez dzieci w rodzinie, w której występuje problem nadużywania alkoholu GOSIA R.

Współuzależnienie:
Forma adaptacji osoby żyjącej z alkoholikiem. Osoba współuzależniona koncentruje się na piciu alkoholika, próbuje powstrzymać alkoholika od picia. Zmienia się funkcjonowanie osoby, która żyje z alkoholikiem.

Osoba współuzależniona ma silne objawy emocjonalne. Występują zaburzone poczucie własnej wartości, zaburzenie granic własnej osoby, wniknięcie w środowisko osoby pijącej, koncentrowanie się na zachowaniu, na które się ma wpływ.

Zachowanie dzieci:

- bohater rodziny – zastępuje osobę, która pije.
- maskotka – rozładowuje napięcie

- wycofanie się – ucieczka w świat fantazji

- ułatwiacz – stara się pomóc osobie uzależnionej

- kozioł ofiarny – stara się przyciągnąć uwagę swoim złym zachowaniem – problem zastępczy zamiast alkoholu.

W rodzinie, w której jest osoba uzależniona nasilenie czynników światopoglądowych jest bardzo duże. Jest strach i lęk przed osobą uzależnioną, która stosuje przemoc, ale tez jest strach przez rozpadem więzi rodzinnych. Występuje złość, wstyd, strach, gniew, przygnębienie, smutek, rozpacz.
Współuzależnienie to patologiczny proces adaptacji. Nie każda osoba związaną z alkoholikiem jest osobą współuzależniona. O współuzależnieniu mówimy w konsekwencji radzenia sobie w sytuacji stresogennej. Polega to na powstrzymywaniu osoby uzależnionej od picia. Osoby współuzależnione często nie są w stanie przerwać związku. U osoby współuzależnionej występuje stan wyniszczenia psychicznego i fizycznego. Osoby takie potrzebują specjalne opracowanych programów psychoanalitycznych.

U osoby współuzależnionej ważne jest, czy jest ona uzależniona finansowo od partnera, jaka jest jej pozycja zawodowa, jakie wzorce wyniosła z domu, czy umie budować zdrowe relacje. Ważne jest jakie mechanizmy rozwinie osoba współuzależniona by poradzić sobie w danej sytuacji.

Terapia współuzależnionych:

I etap – pomoc w zrozumieniu sytuacji, etapów picia, uświadomienie sobie, jakie mechanizmy osoba współuzależniona rozwinęła w danej sytuacji.

II etap – praca nad wizja życia w związku, tożsamość siebie jako kobiety, ważnej jest stworzenie wizji życia we dwoje z wyboru, nie z konieczności.

III etap – programy psychoterapeutyczne.

  1. Narkomania: fazy rozwoju uzależnienia, uwarunkowania, społeczne skutki narkomanii AGA

Fazy rozwoju uzależnienia

Uwarunkowania

Społeczne skutki

  1. Uzależnienie od elektronicznych środków przekazu: kryteria diagnozy, fazy rozwoju uzależnienia, uwarunkowania, skutki ( społeczne, fizyczne) AGA

Kryteria diagnozy:

  1. Tolerancja rozumiana jako:

A - Potrzeba korzystania z internetu przez coraz dłuższy czas w celu uzyskania satysfakcji.

B - Wyraźne, stopniowe obniżenie satysfakcji osiąganej w takiej samej ilości czasu podczas korzystania z internetu.

  1. Zespół abstynencyjny, przejawiający się

A - objawami typowymi dla zespołu abstynencyjnego:

1. Zaprzestanie (lub zredukowanie) korzystania z internetu, które pogłębia się i przedłuża.
2. Wystąpienie najmniej dwa spośród objawów, występujących po odstawieniu, które utrudniają funkcjonowanie:

a) pobudzenie psychoruchowe, lęk,

b) obsesyjne myślenie o tym, co dzieje się w internecie,

c) fantazje i marzenia senne o internecie,

d) dowolne lub mimowolne poruszanie palcami w sposób charakterystyczny dla pisania na klawiaturze.

B. Dochodzi do korzystania z internetu i innych, podobnych instytucji, celem uniknięcia zespołu abstynencyjnego.

  1. Częstotliwość i czas korzystania z internetu są większe od zamierzonych.

  2. Pojawia się uporczywe pragnienie lub dochodzi do nieudanych prób zaprzestania lub ograniczenia korzystania z internetu.

  3. Duża ilość czasu poświęcana jest na czynności związane z internetem (np. kupowanie książek poświęconych tej tematyce, wypróbowywanie nowych przeglądarek do WWW, porządkowanie ściągniętych z internetu materiałów, itp.

  4. Ograniczenie lub całkowita rezygnacja z innych ważnych czynności społecznych, zawodowych lub rekreacyjnych, na rzecz korzystania z internetu.

  5. Korzystanie z internetu, pomimo świadomości, że powoduje to narastające problemy fizyczne, społeczne lub psychologiczne, które pogłębiają się w związku z korzystaniem z internetu (np. ograniczenie snu, problemy rodzinne, spóźnianie się do pracy i na spotkania, zaniedbywanie obowiązków lub rezygnowanie z innych istotnych działań).

Fazy rozwoju:

Uwarunkowania:

Skutki

  1. Hazard: kryteria diagnozy, fazy rozwoju uzależnienia, uwarunkowania AGA

Kryteria diagnozy:

Fazy rozwoju uzależnienia

Uwarunkowania

  1. Agresja dzieci i młodzieży: cechy charakterystyczne zjawiska, przyczyny SPRYNCA

Agresja – akty zamierzone, które mają na celu wywołanie bólu u drugiego człowieka ( agresja fizyczna i psychiczna).

Teoria Bandury – uczenie się od innych.

Rozluźnienie się więzi społecznych, normy mają coraz mniejsze znaczenie, brutalizacja mediów, doświadczenie przemocy w rodzinie. Agresja także jako zaspokojenie potrzeb czy uzyskanie uznania grupy, prestiżu.

Podczas okresu dojrzewania dochodzi do poszukiwania własnej tożsamości, kształtuje się opinia o świecie zewnętrznym, kształtują się normy. A w tym prawidłowym scharakteryzowaniu siebie przeszkadzają: brak wsparcia od najbliższych, traumatyczne przeżycia czy negatywne wzorce zachowań. Patologia instytucji, w których pojawiają się akty agresji ( szkoły, korporacje).

  1. Wykluczenie społeczne: obszary wykluczenia, mobbing, przejawy mobbingu, jego uwarunkowania i skutki, bezdomność (fazy rozwoju bezdomności, uwarunkowania i skutki bezdomności), dzieci ulicy ( charakterystyka zjawiska i uwarunkowania) SPRYNCA

Wykluczenie społeczne – marginalizacja, ekskluzja. Wyłączenie jednostek lub grup społecznych z uczestniczenia w podstawowych instytucjach porządku społecznego.

Obszary: wykluczenie: przestrzenne (getta), ekonomiczne, strukturalne (płeć, mniejszości), religijne, mentalnościowe (gr. etniczne), psychiczne (emigranci).

Mobbing (Lorenz) – nękanie psychiczne; długotrwałe kreowanie kogoś na kozła ofiarnego, niszczenie jednostki; charakteryzuje się nierównowagą sił.

Przejawy: ograniczanie komunikowania się, zaburzanie kontaktów z innymi, izolacja, podważanie autorytetu i ośmieszanie, sprawianie, że osoba poddana mobbingowi sama się uważa za niegodną tego co robi, zmuszanie do prac szkodliwych dla zdrowia, przemoc, groźby, niszczenie mienia.

Skutki: przeważnie wypowiedzenie pracownika, zwolnienia na skutek popełnianych błędów wywołanych silnym stresem, wypalenie zawodowe pracownika, stres pourazowy (PTSD – pobudzenie, ciągła czujność, koszmary, problem z apetytem, snem, ograniczenie aktywności), depresja ( stan trwający dłużej niż 2 tyg., spowolnienie, niechęć, smutek, przygnębienie), tiki nerwowe.

Bezdomność (powyżej 1.roku), 18-500tyś w Polsce, mężczyźni stanowią 2/3.

Formalna – brak miejsca zameldowania

Ekonomiczna – brak środków na lokum

Społeczna- wyobcowanie.

Fazy :

  1. Załamanie się dotychczasowego stanu rzeczy (rozwód, rozpad związku, kalectwo…)

  2. Ubóstwo, brak środków do życia, nieumiejętność organizacji, izolacja, wpadanie w uzależnienia, degradacja

  3. Zaakceptowanie statusu bycia bezdomnym; kradzieże, żebranie, korzystanie z noclegowni; wyobcowanie, oddalanie od wszystkich

  4. Pełne przystosowanie się do bezdomności

  5. Ukształtowanie się tożsamości bezdomnego ( wyniszczenie, choroby, brak higieny….)

Uwarunkowania: społeczne – utrata pracy, źródła utrzymania, mieszkania, brak pomocy

indywidualne – alkoholizm, rozwody, przestępczość, odrzucenie przez rodzinę prawne – eksmisja, wymeldowanie

Skutki : zewnątrzsterowność, magiczne myślenie, brak poczucia sensu

Dzieci ulicy – osoby poniżej 18 roku życia żyjące na ulicy, wykluczenie społeczne niepełnoletnich. Znalazły się tam najczęściej z powodu ucieczek, młodzieńczego buntu, ale także biedy i przemocy w rodzinie. Dzieci przystosowują się do życia na ulicy, radzą sobie żebrząc, od dawna tak funkcjonowały, pracują dorywczo, kradną. Zjawisko dotyczy ok. 100mln. dzieci na całym świecie.

  1. Przemoc w rodzinie: definicja, rodzaje przemocy, cykl przemocy, objawy przemocy. konsekwencje przemocy ( wobec dzieci, wobec osób dorosłych), pomoc ofiarom przemocy, uwarunkowania prawne, terapia sprawców przemocy MONIA

  2. Seksualne wykorzystywanie dzieci: definicja, objawy ( somatyczne, psychologiczne, w zachowaniu dziecka) pedofilia, kazirodztwo, rodzaje przemocy seksualnej, konsekwencje, leczenie osób wykorzystujących seksualnie dzieci GOSIA R.

Seksualne wykorzystywanie dzieci – jest to włączenie dziecka w aktywność seksualną, której ono nie jest w stanie w pełni zrozumieć i nie jest gotowe wyrazić na nie zgody w sposób świadomy, jest rozwojowo niedojrzałe. Osoba dojrzała wciąga dziecko w taką aktywność celem zaspokojenia własnych potrzeb seksualnych.

Objawy wykorzystywania seksualnego:

Somatyczne:

- ciąża

- choroba weneryczna

- infekcje dróg moczowo-płciowych, krwawienia, siniaki

Objawy psychologiczne:

- nadmierna erotyzacja nieadekwatna do wieku dziecka ( zachowania uwodzicielskie w stosunku do dorosłych)

- słownictwo z wiedzy seksualnej nieadekwatne do wieku

- obniżony nastrój, smutek, lęk, poczucie winy

- próby samobójcze, moczenie nocne,

- picie alkoholu, narkotyzowanie się, prostytucja

Pedofilia

Rodzaj parafilii- zaburzeń seksualnych- uporczywy wzorzec zachowań seksualnych, polega na tym, że osiągnięcie satysfakcji seksualnej jest uzależnione od pewnych bodźców. Preferowanym partnerem jest dziecko przed okresem pokwitania.

- utrzymuje się co najmniej 6 lat

- osoba doświadcza nasilonego popędu do dzieci

- osoba realizuje popęd i odczuwa cierpienie

- osoba ma co najmniej 16 lat i jest o 5 lat starsza od ofiary

Czyny pedofilne =/ pedofilia – są to jednorazowe czyny. Kierowanie popędu w kierunku dzieci, ale stały, partnerem jest osoba dorosła.

Kazirodztwo - Stosunki seksualne między osobami biologicznie spokrewnionymi.

Typologia zachowań kazirodczych.

Z punktu widzenia więzów rodzinnych:

a) endogamiczne – z krewnymi w linii prostej

b) egzogamiczne – z krewnymi w linii bocznej

Z punktu widzenia formy kontaktu seksualnego

a) proste- z jedną osobą

b) wielopostaciowe – z wieloma osobami

Z punktu widzenia mechanizmów sprawczych

a) sytuacyjne

b) psychopatologiczne – zaburzenia osobowościowe

c) pedofilijne

d) patologie życia rodzinnego

Uwarunkowania kazirodztwa

  1. Nurt osobowościowy – czynów dokonują osoby niedojrzałe osobowościowo

  2. Teoria- przyczyny tkwiące w naturze samego mężczyzny, chęć rozmnażania się

  3. Hipoteza – wadliwa socjalizacja chłopców, są wychowywani na silnych psychicznie ludzi.

  4. Nurt systemowy- zaburzenia w funkcjonowaniu ojcec- matka. Nieumiejętność porozumiewania się w sferze seksualnej.

Terapia pedofilii

Kryterium wyłączności i intensywności.

Dla dziecka najdotkliwsze konsekwencje są gdy osobą stosującą kazirodztwo jest ojciec. Dziecko musi mieszkać z tą osobą, mając małą możliwość odseparowania się od sprawcy.

Przemoc wobec dzieci może nastąpić bez kontaktu seksualnego. Są to rozmowy o treści seksualnej, podglądanie dziecka podczas czynności fizjologicznych, obnażanie się przed dzieckiem.

Kontakty seksualne polegają na dotykaniu intymnych części ciał dziecka.

Kontakty oralno- genitalne penetracja seksualna, komercyjne wykorzystywanie (pornografia)

Sprawcami są osoby dobrze znane dziecku. Sprawca podejmuje działania by zdobyć zaufanie dziecka- by, gdy dojdzie do wykorzystywania minimalizować ryzyko, że dziecko komuś powie – manipulowanie psychika dziecka.

Dzieci czują się współwinne i współodpowiedzialne za to co się stało, czyją wstyd.

Konsekwencje:

I. niedługo po akcie molestowania ( patrz: objawi psychologiczne i somatyczne)

II. w życiu dorosłym

- niska samoocena

- depresje, zachowania autodestrukcyjne

- zaburzenia osobowości

- zaburzenia w sferze seksualnej:
a) osoby nie potrafią wyznaczyć granic w kontaktach seksualnych,
b) osoby mają sztywne granice

Konsekwencje zależą od wieku wykorzystywanego dziecka, relacji ze sprawcą, długości wykorzystywania i objawów które nastąpiły po molestowaniu.

  1. Resocjalizacja ŁAZANKA

Tym zagadnieniem zajmuje się wiele dziedzin naukowych. Zmierza w interdyscyplinarność. Pedagogika resocjalizacyjna jest podstawą. Pozwala przez wypracowanie odpowiednich metod ponownie przyswoić jednostkę do społeczeństwa.

Na pedagogikę resocjalizacyjną miały wpływ filozofia czy psychologia (etiologia, wiedza o przyczynach zaburzeń). Z socjologii zaś czerpie o funkcjonowaniu całych grup społecznych czy funkcjonowaniu specyficznych grup społecznych jak subkultury.

Psychologia behawioralna- skupienie się na tym co obserwowalne (zachowania. Kidy zauważamy nieodpowiednie zachowanie możemy ukarać za to jednostkę, kiedy zaś dobre przyznawana jest jej nagroda. Zachowania nagradzane zazwyczaj powtarzamy, karanych unikamy. Takie podejście dominowało kiedyś ----- Resocjalizacja jako modyfikacja zachowań.

Obecnie zwraca się uwagę również na np.: symbole, gdyż one w jakiś sposób nas kształtują. Jest to podejście poznawcze. Sprawdzamy jakie są czyjeś przekonania. Odejście tylko od zachowań do tego czym się kierujemy.

Pomoc jednostce ma polegać na znalezieniu jej nowych idei, przekonań.

Resocjalizacja to:

Terapia behawioralna opiera się na:

Metody zwalczania złych nawyków:

CELE TERAPI BEHAWIORALNEJ:

Takie podejście może sprawić, że spłycamy system wychowawczy przez kary- nagrody. Ktoś jest nauczony że robi coś tylko dla nagrody, kończą się nagrody nie czuje potrzeby robienia tego. Aby tego uniknąć należy wprowadzić różnorodność nagród.

Korzyścią tutaj jest to, że możemy dobrze zaplanować terapię.

TERAPIA POZNAWCZO-BEHAWIORALNA

Pracujemy nad zachowaniami jak wyżej+ docieramy do ludzi jakie mają przekonanie np. ktoś uwarza, że wszyscy są przeciwko mnie, dlatego tak się zachowuje i staramy się pracować nad przekonaniami i postawami danej osoby. Łączymy to co jest w środku z tym co na zewnątrz.

TERAPIA OPARTA NA MODELOWANIU:

Naśladownictwo. Duży wpływ na dzieci i młodzież mają osoby, które zajmują się ich wychowaniem, rodzice, wychowawcy, starsze rodzeństwo. To jest tym skuteczniejsze jeśli taki nastolatek widzi coś wspólnego ze sobą między taką osobą, a sobą. Model będzie tym bardziej słuchany jeśli przejawia jakąś dobrą cechę, która jest pożądana w gr.

Istotnym pytaniem jest co chcemy osiągnąć? Najczęściej jest to chęć skorygowania pewnych zachowań. W latach 60tych XX wieku rozwinęła się pedagogika res. Maria Grzegorzewska założyła pedagogikę specjalną na której wyrosła pedagogika res. Znanym człowiekim który miał udział w tworzeniu ped res był też Czesław Czapów.

Koncepcje:

TEORIA SULLIVANA

KONCEPCJA DOJRZAŁOŚCI. Zakłada że człowiek na skutek bodźców, które go spotykają, w toku socjalizacji wykształca dojrzałość interpersonalną.

Wyróżniał 7 poziomów rozwoju, ale ktoś może się zatrzymać na którymś z nich na skutek np. wpływu otoczenia. Wraz z rozwojem poczucie tożsamości człowieka również się rozwija. Zakładał, że socjalizacja potrzebna jest gdy człowiek zatrzyma się na którymś z poziomów rozwoju społecznego.

STRUKTURA RESOCJALIZACJI MŁODZIEŻY

Opieka osób resocjalizowanych polega na tym by nie była to pomoc krzywdząca. Zapewnienie snu, pożywienia + nauka samodzielnego zaspokajania potrzeb , a później adaptowanie się w społeczeństwie na nowo

Zasada kompleksowego spojrzenia na potrzeby danej osoby (np. spojrzenie na rodzinę, aby ewentualnie coś zmienić) + zasada indywidualizacji- zaspokajanie potrzeb indywidualnych bez złych jak narkotyki itd.

-stawianie wymagań jest ważne (jak osoba powinna się zachowywać w stosunku do innych ludzi)

PSYCHOTERAPIA:

  1. Indywidualna- sam na sam z psychoterapeutą

  2. Grupowa- gr. Psychoterapeutyczna + psychoterapeuta

Zasada akceptowania ( chodzi o ocenianie postępowania osób ale nie wytykanie im błędów czy obrażanie ich)

FORMY STOSOWANE W PSYCHOTERAPII:

  1. Psychodramy- w grupie terapeutycznej jedna osoba musi odnaleźć się wśród tych którzy odgrywają inne role- psychologiczna gra

  2. Socjodramy- tutaj cała grupa musi się odnaleźć, ma to na celu wyeliminowanie wad istniejących w całej grupie

  3. Wzmacnianie negatywów- kary, pozytywów- nagrody

Metody pracy wychowawców z danymi osobami:

  1. Nadawanie komunikatów ( KOMUNIKUJEMY JEDNOSTCE JAKIE BĘDĄ KONSEKWENCJE ZŁYCH ZACHOWAŃ)

  2. Metoda wzorów zachowań (prezentujemy wzory do naśladowania)

  3. Metody wyrażania sugestii ( gdy wychowanek staje przed decyzją wówczas możemy mu coś zasugerować można pokazać konsekwencje różnych wyborów)

  4. Met. Przekonywania (przekonujemy by ktoś działał w taki a nie inny sposób), trzeba dobrze rozpoznać zainteresowani i potrzeby danej osoby

  5. Met. Organizowania doświadczeń ( organizowanie sytuacji do przećwiczenia nowych zachowań)

  6. Met. Wpływu osobistego ( oddziaływanie własnym stylem życia na inne osoby)

  7. Met. Oddziaływania dyscyplinującego ( nagrody i kary) , trzeba jednak uważać bo to co dla jednego jest karą dla innego staje się nagrodą, trzeba dobrze kogoś poznać.


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Patologie spoleczne wyklady, ★ Pedagogika, Notatki
Patologie spoleczne - wyklady, Patologie społeczne (skrzacik 211)
Patologie społeczne wykłady, notatki 2 rok
patologie spoleczne wyklad 7 Dzieci ulicy id 35093
PATOLOGIE wyklady i cwiczenia 2009 zaoczne 20h, wyklady, patologie spoleczne wyklady
Patologie społeczne wykład, PRAWO SKRYPTY OPRACOWANIA
Subkultury(1), wyklady, patologie spoleczne wyklady
Zagadnienia Biomedyczne podstawy rozwoju człowieka, Patologia Społeczna Wykłady, Podstawy Biologiczn
Patologie-zaliczenie-zagadnienia-zaoczne-2015-2016, Patologia Społeczna Wykłady
Patologie spoleczne - wyklady poprawione calosc, Patologie społeczne (skrzacik 211)
Współczesne uzależnienia, wyklady, patologie spoleczne wyklady
subkultury, wyklady, patologie spoleczne wyklady
Patologie spoleczne wyklady, ★ Pedagogika, Notatki
WYKŁAD 2, Pedagogika, Patologie społeczne
TOKSYKOMANIA WYKLAD Zajecka, Patologie społeczne
Wyklad 1, Studia, Przedmioty, Patologia społeczna
Patologie społeczne z patologiarodziny (wykłady)

więcej podobnych podstron