351 (9)

18 Wybór drogi oceanicznej z uwzględnieniem warunków pogodowych 351

18.10.1. Prowadzenie statku trajektorią klimatyczną

Cenne uwagi i rady dotyczące planowania nawigacji na trajektorii klimatycznej znajdują się w publikacji „Oceaniczne drogi świata" (Ocean Passages for the World). Mapy oraz locje stanowią uzupełnienie do cząstkowego dopracowania planu. Na mapach stref linii ładunkowych zawarte są. w zależności od pór roku, obowiązki przestrzegania zanurzenia granicznego w poszczególnych strefach klimatycznych. Metoda nawigacji klimatycznej, gdyż tak można określić planowanie trajektorii, wykorzystuje statystyczne informacje o średnich danych klimatycznych zawartych w wymienionej publikacji, dotyczących: wiatrów, temperatury, widoczności, prądów stałych, lodów, wysokości fal, ilości sztormów, cyklonów tropikalnych itp. Trajektoria klimatyczna jest najczęściej odcinkiem ortodromy lub połączeniem ortodromy i lokso-dromy. Na Oceanie Indyjskim trajektorie są w przeważającej części loksodromami. W rejonie monsunów wykorzystuje się kierunki wiatru i prądu, co stanowi dobitny przykład planowania trajektorii klimatycznych. Następnym przykładem może być wykorzystanie prądu morskiegi Gulfstromu w rejonie wybrzeży Stanów /jednoczonych oraz prądu Agulas wzdłuż brzegów Afryki Wschodniej. Na Oceanie Atlantyckim z. kolei stosuje się zejście na południe do Wysp Azorskich, w celu uniknięcia niżów na Północnym Atlantyku. Wszelkie szczegóły dotyczące trajektorii klimatycznych można znaleźć we wspomnianej na wstępie publikacji, w której przedstawiono trajektorie dla statków o napędzie mechanicznym i żaglowym.

Metoda planowania trajektorii klimatycznych jest ograniczona. Istnieje duża sprawdzalność archiwalnych danych średnich klimatycznych w pasie równikowym od 30° N do 25° S. Powyżej tych szerokości, rzeczywiste dane mogą znacznie odbiegać od średnich. Na północ i południe od szerokości 25°+30°, parametry torów niżów są zmienne. Wielkość depresji, ich częstotliwość oraz intensywność jest losowa, o nieznanym rozkładzie, w' szczególności w czasie zimy.

Można zatem stwierdzić, że metoda planowania trajektorii klimatycznych nie zawsze daje dostatecznie skuteczne efekty. Niezależnie od skuteczności i efektów, przy zbieraniu materiałów i informacji potrzebnych do planowania podróży na oceanie, należy zawsze wykorzystywać listę sprawdzającą czynności.

Lista ta, dotycząca przygotowania informacji nawigacyjnych do planu trajektorii, obejmuje następujące czynności:

1.    Wybór map w odpowiedniej skali na obszar pływania.

2.    Sprawdzenie aktualności wydawnictw i map (nr katalogowy map).

3.    Sprawdzenie otrzymanych ostrzeżeń nawigacyjnych, łącznie z informacją o pogodzie i sytuacji lodowej.

4.    Sprawdzenie i poprawienie locji oraz spisu świateł.

5.    Przegląd stanów zanurzenia dla całej podróży.

6.    Wyciąg informacji z locji i map klimatycznych, w szczególności z Ocean Passages for the World.

7.    Sprawdzenie prądów stałych i pływowych.

8.    Sprawdzenie zmiany poziomów wody przy podejściach do wybrzeży i obszarów płytkich.