345 (10)

18 Wybór drogi oceanicznej z uwzględnieniem warunków pogodowych 345

18.7. Realizacja podróży oceanicznych

Statystyki wypadków morskich podają, że około 30% strat tonażu światowego wynika z oddziaływania złej pogody na statki [20. 58). Ilościowo stanowi to około pół miliona RT czasowo wycofanego lub bezpowrotnie utraconego z eksploatacji z powodu strat sztormowych.

Najwięcej strat statków notowano na oceanach Atlantyckim i Pacyfiku w rejonach średnich szerokości 40^o-s-50°N. Ruch niżów w 90% odbywa się w kierunku wschodnim, z odchyleniem 30-5-40° na północ lub południe.

Za średnią prędkość ruchu niżu przyjmuje się 20-40 węzłów. Natomiast prędkość zbliżania się statku do niżu uzależniona jest od jego kursu, prędkości oraz prędkości niżu.

Częstotliwość występowania niżów w ciągu tygodnia jest równie ważnym parametrem. gdyż czas przejścia statku o prędkości 20 węzłów przez Atlantyk wynosi 7 dni. Tak więc należy liczyć się, że w czasie zimy statek napotka na Północnym Atlantyku od 2 do 3 niżów w czasie rejsu kursami zachodnimi. Na Północnym Pacyfiku przejście statku wynosi około I4 dni kursem zachodnim i w tym okresie statek może spotkać się z 4-5-5 niżami.

Ogólny model prowadzenia statku po trajektorii

W żegludze oceanicznej realizowane są pewne podstawowe procedury zw iązane z realizacją przyjętej trajektorii. Zawsze muszą być szczegółowo opracowane informacje o pogodzie i prognozie pogody oraz na temat aktualnej pozycji i parametrów ruchu statku. Informacje statystyczne uzupełniają prognostyczny bank danych pogodowych zawartych w archiwalnych publikacjach.

Zawsze należy uwzględniać aktualne parametry pola falowania oraz informacje o obszarze działania w iatru. Jednocześnie niezbędne jest analizowanie informacji o parametrach prądów przechowywane w banku danych. Uwzględniając charakterystykę prędkościową statku oraz ograniczenia ruchu statku na fali. jak slamming, zalewanie pokładu, przechyły rezonansowe itp., należy wstępnie obliczyć czas przejścia pomiędzy odcinkami drogi oraz. ETA do punktu przeznaczenia. Pomoc stanowią programy obliczające drogę po loksodromie lub ortodromie. Drugi podprogram analizuje drogę optymalną na zalecanych przez źródła nawigacyjne trajektoriach tzw. klimatycznych. Taki program zawierają systemy ECDIS.

Bazując na danych pogodowych i pozycji statku, kolejny blok podprogramów stosowany jest do planowania trajektorii alternatywnych, wolnych od niebezpieczeństw wysokiego falowania, lodów itp. Dokonuje on obliczania pozycji punktów zwrotu. W efekcie końcowym następuje wybór bezpiecznego kursu i prędkości po wybranej optymalnej trajektorii, uwzględniającej kryteria i ograniczenia. Taki model realizacji ruchu statku po trajektorii opty malnej pokazano na rysunku I8.6.