KRZYŻACY-zakon rycerski, założony 1190 w Palestynie.W 1226 wezwani przez Konrada Mazowieckiego do obrony Mazowsza przed Prusami. Utworzyli w Prusach silne gosp. i militarnie państwo zakonne- siedzibę wielkiego mistrza Malbork 1309-1467
Po zagarnięciu Pomorza przez Zakon Krzyżacki władza Łokietka rozciągała się tylko na Małopolskę i częœć Kujaw (1288). Jego głównym celem było wyzwolenie Polski. Łokietek zawarł przymierze z Węgrami, zacieœnił sojusz z Rusią, szukał także poparcia politycznego u papieża. Łokietek w 1304 r. zdobywa ziemię Sandomierską. W 1300 Wacław II koronuje się na króla Polski. Wacław II umiera w 1305 r. Łokietek zajmuje Kraków. 1306 rok zdobywa Małopolskę i uzyskuje zwierzchnictwo nad Pomorzem Gdańskim. Krzyżacy nie chcieli aby państwo Polskie się zjednoczyło. W 1307 r. margrabiowie brandenburscy zajmują Pomorze Gdańskie. Łokietek godzi się wezwać Krzyżaków aby odebrać pomorze jednakże Krzyżacy podstępem zdobywają Gdańsk w 1308 r. i Pomorze Gdańskie. Gdy Łokietek domagał się Pomorza Krzyżacy domagali się odszkodowania od udzielonej pomocy. Łokiwtek zdobywa prawie całą Wielkopolskę