Cześć I - chrześcijaństwo do roku 150. Eucharystia

Zgromadzenie wiernych - liturgia wspólnoty

*św. Paweł I list do koryntian

- upomina Koryntian, że nie spożywają razem Wieczerzy Pańskiej, gdy zasiadają jeden jest głodny, inny najedzony, a inny nietrzeźwy , nale,ży na siebie zaczekać

- Wieczerza Pańska = wspólne spozywanie chleba i wina na pamiątkę śmierci Pańskiej

- kto spozywa chleb lub pije kielich pańskie niegodnie winnym staje się ciała i krwi pańskiej

*Dzieje Apostolskie

- pierwszy dzien po szabacie - łamanie chleba - Eutych spadł z okna - Paweł go ożywił.

*Nauka 12 Apostolów

- modły dziękczynne za Kielich i za Łamany chleb i inne modły liturgiczne po „nasyceniu”

- tylko ochrzczeni mogą spozywać wino i chleb

*Ignacy Antiocheński

- duża moc modlitwy zbiorowej (eucharystii i modlitwy pochwalnej) - potępienie unikających zgromadzeń, bo unoszą się pychą

- chleb eucharystyczny środkiem, by nie umrzeć, ale żyć w Jezusie

- Eucharystia bardzo ważna, szczególnie ta pod przewodnictwem biskupa lub innego przełożonego, jest tylko jedna

*Pliniusz Młodszy

- chrześcijanie w oznaczonym dniu gromadzili się przed switem, przyżekali wiarę w Jezusa, zobowiązywali do przestrzegania przykazań i spożywali Eucharystię

Część II - chrześcijaństwo w latach 151- 210

* Justyn

- eucharystie przyjmują tylko wierzący, ochrzczeni

- chleb i wino - ciałem i krwią wcielonego Jezusa

- Przebieg:

1. w niedziele (w dniu słonca) odbywa się zebranie wspólnoty, bo to dzień kiedy zmartwychwstał Jezus, a Bóg zaczął stwarzanie świata

2. czyta się Ewangelię,

3. przełozony wygłasza kazanie (upomnienie i zachęta do naśladowania ewangelii),

4. wspólna modlitwa

5. przyniesienie chleba i wina

6. modlitwy kapłana, lud: Amen

7. rozdanie Eucharystii, również nieobecnym (rozsyła się przez diakonów)

8. zbieranie wolnych datków na ręce przełożonego, który pomaga potrzebującym

*Ireneusz

- Eucharystia jako ofiara Nowego Testamentu

- gnostycyzm i jego koncepcja ciała (ulega zepsuciu) lekceważą prawdę o Eucharystii, która karmi ciało

Część III - chrześcijaństwo w latach 211 - 313

*Hipolit

- diakoni przynoszą dary ofiarne, biskup + prezbiterzy wkładają ręce i modlą się w dialogu z wiernymi: „Pan z Wami”…itd., a potem sam (modlitwa o dziełach Chrystusa, wspomnienie ost. Wieczerzy, prosba o zesłanie ducha św.)

- Eucharystie należy spożyc jeszcze przed śniadaniem

- nie może jeść eucharystii ktoś niewierzący, ani nie może jej dotknąć jakieś zwierze, ani nie może upaść na ziemie, bo jest to ciało chrystusowe, a kielich to krew, nie można nic z niego rozlac, bo moglby to zlizac zły duch.

*Orygenes

- Eucharystia - chleb będący widzialnym symbolem wdzięczności ludzi wobec Boga

*Cyprian

- kielich=wino+woda (musi być wino, bo wyraża krew Jezusa)

- Eucharystia najlepiej rano, bo wtedy Jezus zmartwychwstał (On musiał to zrobić wieczorem, by wykazać wieczór świata)

- ofiarą, którą się składa jest męką Chrystusa

*Didaskalia

- wyznaczanie miejsc braciom w świątyni - na wschodzie prezbiterzy, pośrodku biskup, prezbiterzy wokół niego, od wschodu siedzą mężczyźni laicy. Potem kobiety.

- odmawiając modlitwe - zwracać się na wschód

- 1 diakon asystuje przy eucharystii, 2 stoi koło bramy na zewnątrz, przy składaniu ofiary asystują obaj

- młodzież siedzi osobno lub stoi gdy brak miejsca, osobno starsi, osobno stoją dzieci, osobno za dojrzałymi kobietami, młode kobiety, osobno młode mężatki z dziećmi, osobno staruszki i wdowy - pilnuje tego diakon

- nie wolno spać, szeptać, śmiac się, wiercić

- gdy ktos z innej gminy, diakon wypytuje kto zacz i usadza go odpowiednio do statusu

Część IV - chrześcijaństwo w latach 314 - 395

*Sobór w Nicei

- nie wolno pozbawiac ostatniego wiatyku w obliczu śmierci, jeśli po rozgrzeszeniu nie umarł, należy go zaliczyc do pokutników

- diakoni przyjmują eucharystie po prezbiterach, od biskupa lub prezbitera

*Św. Bazyli

- komunie można przyjmowac nawet codziennie

- duchowni przyjmuja 4 razy w tygodniu w czartek, piątek, sobote i niedziele i w swieta

- w czasie pzresladowan można przyjąć komunie z rak wlasnych (np. mnisi na pustyniach)

*Ambroży

- w kielichu jest woda i wino czyli prawdziwa krew Chrystusa, wino staje się nią podczas konsekracji, a chleb staje się Ciałem (wypowiedzenia słów konsekracji przez Chrystusa, które powtarzane są podczas Eucharystii w świątyni).

*Cyryl Jerozolimski

- chleb i wino to prawdziwe ciało i krew Chrystusa - przyjmując je stajemy się nosicielami Chrystusa, uczestniczymy w naturze bożej - należy w to wierzyć

*Anafora eucharystyczna Jana Chryzostoma - podstawowy kanon liturgii mszalnej w kościołach bizantyjskich, wprowadził ją arcybiskup Konstantynopola, wywodzi się z anafory „dwunastu Apostołów”

Część V - chrześcijaństwo w latach 396 - 500

*Anafora Cyryla Aleksandryjskiego

- eucharystia konieczna dla dusz ciał i duchów

- w imie Trójcy świętej

- podczas eucharystii należy patrzeć na wschód

- w kielichu woda i wino

*Anafora Apostołów Dadaja i Mariego V w. - misjonarze Wschodu , czczeni w Mezopotamii. Wieczerza mistyczna celebrowana w Kościele syromalabarskim.

* Sobór w Efezie 431

- ciało pańskie jest źródłem życia, jest ciałem Chrystusa

---