Prawo jako zjawisko językowe
W podstawowym, najogólniejszym ujęciu prawo to: (1) zespół powiązanych ze sobą wypowiedzi językowych o charakterze normatywnym, (2) formułowanych przez podmioty szczególnego rodzaju.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Podstawowe pojęcia semiotyki
Semiotyka to ogólna nauka o znakach.
Znak jest to dostrzegalny układ rzeczy czy zjawisko spowodowane przez kogoś ze względu na to, iż jakieś wyraźnie ustanowione czy zwyczajowo ukształtowane reguły nakazują wiązać z tym układem czy zjawiskiem myśli określonego typu:
Szczególnego rodzaju znakami są znaki słowne [= zwroty] występujące w poszczególnych językach.
Język jest to system obejmujący wyznaczony przez pewne reguły (R1) zbiór prostych znaków słownych, z którymi odpowiednie reguły (R2) nakazują wiązać myśli określonego typu, a inne reguły (R3) określają dopuszczalny sposób wiązania tych znaków w złożone znaki słowne.
Z punktu widzenia semiotycznego język określany jest zatem przez 3 grupy reguł:
Przyjmujemy umownie podział zwrotów danego języka na: (1) zwroty proste (tj. wyrazy, słowa) oraz (2) zwroty złożone (tj. wyrażenia będące zespołami składnie powiązanych ze sobą zwrotów prostych).
Dany zwrot danego języka zarazem coś: (1) oznacza, (2) znaczy i (3) wyraża.
Na semiotykę, rozumianą tu jako nauka o znakach słownych, składają się:
Funkcje semiotyczne (pragmatyczne) wypowiedzi […]
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Nazwa jest to zwrot (wyraz albo wyrażenie) rozumiany jednoznacznie, który nadaje się na podmiot lub orzecznik orzeczenia imiennego w zdaniu.
Zakres nazwy jest to klasa wszystkich (aktualnych) desygnatów danej nazwy, tj. wszystkich przedmiotów, które dana nazwa oznacza; jeszcze inaczej mówiąc jest to klasa wszystkich przedmiotów, dla których dana nazwa jest znakiem.
Podział nazw:
Kryterium podziału |
Podział nazw wg danego kryterium na: |
|||
Liczba wyrazów składowych |
Proste (jednowyrazowe) |
Złożone (= wyrażenia) |
||
Sposób wskazywania desygnatów |
Indywidualne |
Generalne |
||
Liczba desygnatów |
Ogólne |
Jednostkowe |
Puste |
Stosunek podziału nazw wg sposobu wskazywania desygnatów oraz liczby desygnatów:
NI |
NG |
|
NJ |
NO |
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Podstawowe informacje na temat definicji i definiowania
Definicja realna jest to zdanie podające taką charakterystykę pewnego przedmiotu czy też przedmiotów jakiegoś rodzaju, którą tym i tylko tym przedmiotom można przypisać.
Definicja nominalna jest to wyrażenie podające informacje o znaczeniu jakiegoś słowa (definiowanego) czy słów (definiowanych).
Rodzaje definicji:
Kryterium podziału |
Podział definicji wg danego kryterium na: |
||
Zadania definicji |
Sprawozdawcze |
Projektujące |
|
|
wskazują na aktualne lub przeszłe znaczenie definiowanego zwrotu w jakimś języku |
ustalają znaczenie jakiegoś zwrotu na przyszłość, w projektowanym sposobie mówienia |
|
Budowa definicji |
Równościowe |
Nierównościowe |
|
|
trzyczęściowe: 1) definiendum (zwrot definiowany), 2) łącznik, 3) definiens (zwrot definiujący) |
|
|
|
↓ |
|
|
|
Klasyczne |
Nieklasyczne |
|
|
definitio fit per genus et differentiam specificam |
|
|
Stylizacje definicji klasycznych:
Stylizacja definicji |
Schemat definicji przy danej stylizacji |
Słownikowa |
„X” znaczy tyle, co „Y” |
Semantyczna |
„X” oznacza Y |
Przedmiotowa |
X jest to Y |
1
Substrat materialny
[Dostrzegalny układ rzeczy czy zjawisko]
Reguła znaczeniowa
[Przyporządkowująca substratowi materialnemu
określone znaczenie, tj. myśli określonego rodzaju]
+
Syntaktyka
Nauka o składni
Semantyka
Nauka o stosunkach
między znakami słownymi
(tj. rzeczywistością językową)
a przedmiotami, które te znaki oznaczają
(tj. rzeczywistością pozajęzykową)
Pragmatyka
Nauka o stosunkach
między znakami a człowiekiem
(np. o funkcjach wypowiedzi)
R3.
Reguły składniowe
(syntaktyczne)
R2.
Reguły znaczeniowe (semantyczne)
R1.
Reguły wyznaczające słownik