KATEGORIE ODPORNOŚCI BUDYNKÓW ISTNIEJĄCYCH

Istotą klasyfikacji budowli według kategorii odporności jest synchronizacja tych kategorii z kategoriami terenów górniczych pod względem przydatności do zabudowy. Mianowicie kategoria odporności „n” oznacza odporność budynku względem terenu o kategorii górniczej nie większej niż „n”. Inaczej mówiąc kategoria odporności budynku nie powinna być niższa od kategorii terenu górniczego.

Przez odporność budynku należy rozumieć możliwość wystąpienia w budynku jedynie takich uszkodzeń, które jeszcze nie stanowią zagrożenia jego stateczności i utraty bezpieczeństwa w czasie jego użytkowania.

Wyodrębniono pięć kategorii odporności, oznaczając je cyframi arabskimi od 0, 1, 2, 3, 4. Obiekt (budynek) kategorii 0 jest najmniej odporny, a kategorii 4 - bardzo odporny na wpływy eksploatacji górniczej.

O zakwalifikowaniu budynku do danej kategorii odporności decydują następujące czynniki:

• Wymiary rzutu poziomego budynku,

• Kształt bryły budynku,

• Posadowienie budynku.

• Rodzaj podłoża gruntowego,

• Konstrukcja budynku,

• Istniejące ewentualne zabezpieczenia budynku,

• Ogólny stan techniczny budynku.

Określenie kategorii odporności odbywa się na podstawie wykonanej inwentaryzacji uproszczonej w której na podstawie sumy punktów wynikłych z wpływu poszczególnych czynników. Liczbę punktów ustala się następująco:

1. Wymiary rzutu poziomego budynku:

Długość budynku [m]	Do 10	11:15	16:20	21:25	26:30	31:35	36:40	Powyżej 40
Liczba punktów	1	7	11	16	22	29	37	42

2. Kształt bryły budynku:

Liczba punktów

Układ prosty zwarty	0
Układ słabo rozczłonkowany	3
Układ silnie rozczłonkowany	6
Układ prosty rozległy	6
Układ rozczłonkowany rozległy	8

3. Posadowienie budynku:

Liczba punktów

Na równym poziomie	0
Na zmiennym poziomie bez piwnic	3
Na zmiennym poziomie, częściowe podpiwniczenie	6
Jak wyżej lecz z bramą przejazdową nie podpiwnicz.	8

4. Rodzaj podłoża gruntowego:

Liczba punktów

Grunt ściśliwy	0
Grunt mało ściśliwy	4
Grunt nieściśliwy	12

5. Konstrukcja budynku:

Liczba punktów

Konstrukcja sztywna	0
Konstrukcja mało sztywna	4
Konstrukcja niesztywna	8

6. Istniejące ewentualne zabezpieczenia przed wpływami górniczymi:

Liczba punktów

Kotwienie budynku	0
Fragmentaryczne zabezpieczenia	4
Brak zabezpieczeń budynku	6

7. Ogólny stan techniczny budynku:

Liczba punktów

Stan techniczny budynku dobry	0
Stan techniczny budynku średni	6
Stan techniczny budynku zły	12

Na podstawie sumy punktów wziętych odpowiednio z każdej grupy czynników określa się kategorię odporności budynku według poniższej tabeli:

Suma punktów	Do 20	21:27	28:36	37:47	Powyżej 47
Kategoria odporności	4	3	2	1	0
0znaczenie kolorowe	Zielony	czerwony	żółty	niebieski	fioletowy

Określenie kategorii odporności budynku nie może odbywać się w sposób mechaniczny, wymaga pewnego doświadczenia w zagadnieniach budownictwa na terenach górniczych.,

Praktyczne korzystanie z określania kategorii odporności polega na jej porównaniu z kategorią terenu pod względem jej przydatności do zabudowy. Gdy kategoria odporności jest niższa od kategorii terenu, wynika wówczas wniosek o konieczności poddania budynku profilaktycznemu zabezpieczeniu. Gdy kategoria terenu jest znacznie wyższa od kategorii odporności, może się nasuwać wniosek rozpatrzenia zarówno w kategoriach technicznych jak i ekonomicznych, o zrezygnowaniu z zabezpieczeń profilaktycznych i o rozbiórce budynku.

OBLICZENIE PRAWDOPODOBIEŃSTWA PRZEKROCZENIA PRZEDZIAŁÓW KATEGORII TERENU GÓRNICZEGO

_- Є _{dop -} Є ^prog Є _{dop -} Є ^prog

P ( Є ^prog > Є _dop ) = P ( -------------^max > k < -------- --^max )

^max δ _Є δ _Є

gdzie: δ _Є - błąd wyznaczenia odkształcenia (Є)

k	0	0.1	0.2	0.3	0.4	0.5	0.6	0.7	0.8	0.9	1.0	1.1	1.2	1.3	1.4	1.5	1.6	1.7	1.8	1.9	2.1	2.9
P(k)	.5	.54	.58	.62	.66	.69	.73	.76	.79	.82	.84	.86	.88	.90	.92	.93	.95	.95	.96	.97	.98	1.0

Uwaga! - jeśli k jest większe od ±2.9 to odrzucamy i piszemy 1.0 z prawej strony nierówności to wynik jest 0 (prawdopodobieństwo) Natomiast z lewej strony nierówności jeśli k > 0 to wynik odczytany wprost z tabeli (prawdopodobieństwo) jeśli k < 0 to robimy 100% - 0dczyt z tabeli.

Stosuje się gdy Є ^prog > od odkształcenia dla I kategorii terenu górniczego.

^max

Przykład:

Zakładamy, że Є ^prog = 3.3mm/m a błąd wyznaczenia wynosi δ _Є =1.0mm/m

^max

1. Obliczenie prawdopodobieństwa przekroczenia I kategorii terenu górniczego

(Є _dop =1.5mm/m).

- 1.5 - 3.3 1.5 -3.3

P = P ( --------------- > k < ------------- )

1.0 1.0

P = P ( - 4.8 > k < -1.8 )

• 0.96 = 96%

2. Obliczenie prawdopodobieństwa przekroczenia II kategorii terenu górniczego

(Є _dop =3.0mm/m).

P = P ( - 6.6 > k < -0.3 )

• 0.62 = 62%

3. Obliczenie prawdopodobieństwa przekroczenia III kategorii terenu górniczego

(Є _dop =6.0mm/m).

P = P ( - 9.3 > k < 2.7 )

• 1 = 100% -100%=0

Nie ma sensu sprawdzanie prawdopodobieństwa przekroczenia IV i V kategorii terenu górniczego gdyż nie zostanie przekroczona III ktg.

Możemy stwierdzić, że prawdopodobieństwo wystąpienia odkształceń mniejszych niż dla:

I Kategorii terenu górniczego wynosi - 100%-96%=4%,

II Kategorii terenu górniczego wynosi - 100%-62%=38%,

III Kategorii terenu górniczego wynosi - 100%-0%=100%,

Dane do ustalenia kategorii odporności obiektów budowlanych Osiedla "MŁODOŚĆ" [liczba przyznawanych punktów]
Ulica	Nr. domu	Wymiary rzutu poz.	Kształt bryły bud	Posadowienie budynku	Rodzaj podłoża gr	Konstrukcja budynku	Zabezpieczenia istniejące	Stan techniczny	Suma punktów	Kategoria odporności
Topolowa	1	42	6	6podpiwniczony zmienny poz.	mało 4 ściśliwy	mało sztywna 4	fragmentaryczne 4	dobry 0	60	0
Pawia	1A-1B	42	8	0 równy poziom	ściśliwy 0	mało sztywna4	fragmentaryczne4	średni 6	64	0
Pawia	3	42	6	0 równy poziom	ściśliwy 0	mało sztywna4	fragmentaryczne4	dobry 0	56	0
Pawia	2,4,6	4	0	0 równy poziom	ściśliwy 0	sztywna 0	brak 6	dobry 0	10	4
Pawia	od 8 do 16	11	0	0 równy poziom	ściśliwy 0	sztywna 0	brak 6	średni 6	23	3
Żwirki	od 1 do 9	11	0	3 zmienny poz.	ściśliwy 0	sztywna 0	fragmentaryczne4	dobry 0	18	4
Żwirki	od 2 do 10	11	0	3 zmienny poz.	ściśliwy 0	sztywna 0	brak 6	średni 6	26	3
Krucza	od 1 do 7	16	0	0 równy poziom	ściśliwy 0	sztywna 0	brak 6	średni 6	28	2
Krucza	od 2 do 10	7	0	0 równy poziom	ściśliwy 0	sztywna 0	kotwienie 0	dobry 0	7	4
Wittiga	1,3	11	0	podpiwniczony 6 zmienny poz.	ściśliwy 0	sztywna 0	brak 6	średni 6	29	2
Wittiga	5,7	11	0	równy poziom 0	mało ściśliwy 4	sztywna 0	fragmentaryczne4	średni 6	25	3
Boczna	1,3	7	0	0 równy poziom	ściśliwy 0	mało sztywna4	brak 6	dobry 0	17	4
Wigury	od 1 do 7	4	0	0 równy poziom	ściśliwy 0	sztywna 0	brak 6	średni 6	16	4
Wigury	9A-9B	42	0	podpiwniczony 6 zmienny poz.	ściśliwy 0	mało sztywna4	fragmentaryczne4	średni 6	56	0
Wigury	11,13	7	0	podpiwniczony 6 zmienny poz.	mało ściśliwy 4	sztywna 0	brak 6	średni 6	29	2
Wigury	od 2 do 8	7	0	0 równy poziom	ściśliwy 0	sztywna 0	brak 6	średni 6	19	4
Pogodna	1,3,5	16	6	0 równy poziom	ściśliwy 0	mało sztywna4	dylatacja 3 segm.4	średni 6	36	2
Pogodna	7,9,11	16	6	0 równy poziom	mało ściśliwy 4	mało sztywna4	dylatacja 3 segm.4	dobry 0	34	2
Pogodna	2,4,6	16	6	0 równy poziom	mało ściśliwy 4	mało sztywna4	dylatacja 3 segm.4	zły 12	46	1
Pogodna	8,10,12	16	6	podpiwniczony 6 zmienny poz.	ściśliwy 0	mało sztywna4	dylatacja 3 segm.4	zły 12	42	1
Pogodna	14,16,18	16	6	0 równy poziom	ściśliwy 0	mało sztywna4	dylatacja 3 segm.4	dobry 0	30	2
Polna	1,3,5	7	0	równy poziom 0	mało ściśliwy 4	mało sztywna4	brak 6	dobry 0	21	3
Polna	od 2 do 8	7	0	0 równy poziom	ściśliwy 0	sztywna 0	kotwienie 0	dobry 0	7	4
Prosta	od 2 do 6 i 8	4 - 7	0	0 równy poziom	ściśliwy 0	sztywna 0	kotwienie 0	dobry 0	4 - 7	4
Prosta	1-3,11-13	42	8	3 zmienny poz.	mało ściśliwy 4	mało sztywna4	dylatacja 3 segm.4	dobry 0	65	0
Prosta	5-6-7	42	8	3 zmienny poz.	mało ściśliwy 4	mało sztywna4	dylatacja 3 segm.4	średni 6	71	0
Jasna	od 2 do 8	11	0	0 równy poziom	ściśliwy 0	sztywna 0	kotwienie 0	zły 12	23	3
Jasna	od 1 do 9	11	0	0 równy poziom	ściśliwy 0	sztywna 0	kotwienie 0	średni 6	17	4
Parkowa	2,4,6	7	0	0 równy poziom	mało ściśliwy 4	sztywna 0	brak 6	średni 6	23	3
Winna	od 2 do 8	7	0	podpiwniczony 6 zmienny poz.	mało ściśliwy 4	sztywna 0	kotwienie 0	dobry 0	17	4

KATEGORIE OCHRONY OBIEKTÓW I DOPUSZCZALNYCH ODKSZTAŁCEŃ POZIOMYCH

Kategoria ochrony	Rodzaj obiektów	Dopuszczalne Odkształcenia Poziome Є [mm/m]
I	Zabytkowe budowle, główne gazociągi wymagające szczególnej ochrony ze względu na niebezpieczeństwo wybuchów gazu przy ich uszkodzeniu, zbiorniki wodne i urządzenia przemysłowe uznane za szczególnie wrażliwe z punktu widzenia bezpieczeństwa życia	ﻛ 1.5
II	Ważniejsze obiekty zakładów przemysłowych takie jak wielkie i martenowskie piece hutnicze, koksownie, szyby kopalniane i maszyny wyciągowe, budynki przemysłowe konstrukcji żelbetowej monolityczne lub z suwnicami, kościoły o stropach sklepionych i inne duże obiekty użyteczności publicznej jak: szpitale teatry itp., koryta rzek i zbiorniki wodne jeśli opinia hydrogeologiczna ze względu na charakter podłoża nie przewiduje zaostrzenia lub złagodzenia warunków, główne szlaki kolejowe i stacje kolejowe o bogatym wyposażeniu technicznym, tunele mosty sklepione nie zabezpieczone na ruchy terenu, magistrale wodociągowe oraz nie zabezpieczone profilaktycznie duże budynki mieszkalne o długości większej niż 20m w rzucie poziomym.	ﻛ 3.0
III	Główne drogi kołowe, szlaki kolejowe i mniejsze stacje kolejowe, mosty belkowe mniej wrażliwe na ruchy podłoża, budynki przemysłowe murowane, stalowe i drewniane bez suwnic, chłodnie kominowe (nie powłokowe), wysokie kominy, wieże wodne, kościoły o stropach belkowych, budynki mieszkalne o długościach 10-20m w rzucie poziomym, budynki mieszkalne o długości większej niż 20m w rzucie poziomym profilaktycznie zabezpieczone, oczyszczalnie miejskie, główne kolektory kanalizacyjne, lotniska, rurociągi gazowe stalowe i żeliwne.	ﻛ 6.0
IV	Duże stadiony sportowe, budynki mieszkalne o długościach do 10m, budynki mieszkalne o długościach 10-20m w rzucie poziomym profilaktycznie zabezpieczone, i inne mniej ważne obiekty	ﻛ 9.0

---