Geneza i ewolucja PG. Podział prawa na gałęzie lub działy należy do zabiegów doktrynalnych i wyraża pewną konwencję klasyfikacyjną i systematyzacyjną w zakresie norm prawnych. Podział prawa na gałęzie jest potrzebny ponieważ służy to nauce i legislacji. Do najstarszych i wciąż aktualnych podziałów prawa należy podział na prawo publiczne i prywatne. Inne koncepcje proponują jako kryterium podziału stosunki majątkowe, niemajątk., interesy ogólne, indywidualne. PG należy do młodych dziedzin prawa. PG dla niektórych jawi się jako zespół norm regulujących każde zachowanie dotyczące działalności gospod. Lub pozostające w związku z taką działalnością. Dla innych natomiast jest to zbiór norm regulujących zachowania uczestników obrotu gospod. Wśród których, państwo (jako organy) nie występują w ogóle lub występują w roli osoby prawa prywatnego. Takie stanowisko pozostaje jednak w sprzeczności z twierdzeniami o genezie PG, a zwłaszcza o tym że jest to dyscyplina młoda. Obecnie w nauce prawa wyróżnić można 2 podst. Stanowiska dotyczące PG. Jedno z nich zajmują autorzy którzy nie widzą potrzeby i podstaw do wyodrębnienia pojęcia PG. Drugie stanowisko zajmują zwolennicy PG jako odrębnego działu prawa. Problem wyodrębnienia i nazwy prawa regulującego stosunki gospod. Jest wtórny wobec takich zagadnień jak przyczyny i formy wkraczania państwa jako władzy publicznej w sferę stosunków gospodarczych. Prawodawstwo regulujące stosunki gospod. Jest bowiem efektem działalności prawno- twórczej państwa. Ta zaś jest formą realizacji określonego typu, rodzaju zachowań państwa względem gospod. Wynika więc bezpośrednio z funkcji w danym ustroju politycznym i gospod. W całokształcie prezentowanych w przeszłości i obecnie teorii PG uwidaczniają się w sposób wyraźny 2 tendencje. Jedna polega na traktowaniu PG w sposób szeroki. W tym ujęciu PG obejmuje całokształt norm regulujących zagadnienia gospodarki i wobec tego nie ma charakteru jednolitego. Opierając się na kryterium metody regulacji prawnej stosunków gospod. Wyróżnia się kilka części PG a w tym: cywilne PG, prawo handlowe, administracyjne PG (prawo administ., stosunków gospod, prawo zarządzania gospod. Narodową) proceduralne PG, karne PG, międzynarod.PG ,publiczne PG. Zwolennicy podziału prawa na prywatne i publiczne starają się ująć podział PG w tej płaszczyźnie. Wobec tego wyróżniono prywatne PG i publiczne PG. Natomiast druga tendencja w traktowaniu prawa sprowadza się do wyodrębnienia z prawa cywilnego regulującego obrót powszechny, prawa handlowego normującego obrót gospod. Koncepcja publicznego PG zakłada ze jest to prawo interwencji państwa i jego organów w sferę godpod. Zakres i struktura PG publicznego wynikają z cech interwencji państwa w gospodarce. Mam ona zawsze różny zakres, charakter, formy oraz tytuły. Publiczne PG jawi się więc jako forma normatywnie uregulowanej dopuszczalności ingerencji państwa w sferę stosunków gospod. Wyodrębnienie publ. PG ma olbrzymie znaczenie zwłaszcza w systemach gospod. Opartych na mechanizmach gospod. Rynkowej, którymi rządzą prawa ekonom., a prawo stanowione spełnia jedynie rolę ochronną . w takim znaczeniu publ.PG staje się gwarancją tego że interwencjonizm państwowy i formy jego realizacji nie będą inne niż określone prawa. Publ. PG jest wyrazem władztwa państwa w gospodarce. Odzwierciedla powinność państw wobec gospod., które wyrażone są w formie norm prawnych. Państwo określa w nich zakres swego władztwa gospod. Jego formy prawne. W ten sposób państwo normuje także reguły zachowania (prawa i obowiązki) przedsiębiorców. Ustalone ze względu na funkcje prawa. Publiczne PG ma zabezpieczać funkcjonowanie gospod lecz jednocześnie prawo to określa granice polityki gospod. Państwa wywodzące się z podst. Zasad konstytucyjnych. Prawo gospod. Prywatne to prawo spółek kapitałowych kapitałowych osobowych zawarte w kodeksie spółek handlowych. PG Prywatne zostało wyodrębnione z PG ze względu na jego zakres regulacji . Reglamentacja -przez pojęcie reglamentacji w obszarze PG należy rozumieć ograniczanie działalności gospod. Poprzez wymagane zezwolenia, koncesje w celu zapewnienia prawidłowej ochrony i działalności strategicznych obszarów obszarów gospodarce narodowej. PODSTAWOWE POJĘCIA: PRZEDSIĘBIORCA (pojęcie zawarte w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej) - osoba fizyczna, prawna i jednostka organizacyjna nie będąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną wykonującą we własnym imieniu działalność gospodarczą (osoba powyżej 18 lat posiada całkowitą zdolność do wykonywania czynności prawnych,; osoba poniżej 18 lat może posiadać nieruchomość, ale opiekuje się nią osoba przyznana ustawowo). Kryteria wyznaczenia przedsiębiorcy: 1) podmiotowe- odnosi się do podmiotu, którym może być przedsiębiorca; 2)funkcjonalne- wiąże się z rodzajem działalności. Osoba fizyczna to np. przedsiębiorstwo, a osoba prawna to jednostki organizacyjne np. spółki osobowe (np. jawna może występować jako spółka jawna nie będąca osobą prawną gdyż odrębna ustawa przyznaje im zdolność prawną). Działalność gospodarcza - działalność wykonywana w sposób ciągły zorganizowany, zarobkowy (tzn. celem działania przedsiębiorstwa musi być osiąganie korzyści), wykonywanie w sposób sprawdzony nie nadaje podmiotowi statusu osoby prawnej. Wpis do rejestru nie jest jedynym warunkiem do uzyskania statusu przedsiębiorcy, tzn. osoba może prowadzić działalność gospodarczą w konsekwencji płacąc podatki, i być przedsiębiorcą bez wpisu do rejestru. PRZEDSIĘBIORSTWO (art. 55' KC) -zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności. FIRMA to nie przedsiębiorstwo!! FIRMA *oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorcę, *dla osób prawnych - stanowi nazwę przeds., *Jest samodzielnym podmiotem, a dla osób fizycznych nazwa, czyli imię i nazwisko, choć nie zawsze jest to uwidocznione, *składa się z rdzenia i elementów dodatkowych, *jest prawem niezbywalnym tzn. nie można go zbyć, można zezwolić innemu podmiotowi na używanie firmy, *cechy charakterystyczne: 1- prawdziwość, tzn. zgodność z rzeczywistym stanem faktycznym i prawnym, 2- zasada jedności (zakaz posługiwania się przez przedsiębiorcę więcej niż jedną firmą), 3-zasada kontynuacji (ciągłości) (pozwala na zachowanie firmy pomimo zmian pewnych warunków faktycznych i prawnych), 4-zasada jawności (firma musi być jawna dla osób trzecich, ma być znana, ujawniona w rejestrze), 5-zasada wyłączności (musi odróżniać się od innych firm nie może wprowadzać w błąd co do osoby prowadzącej, miejsca działalności, źródeł zaopatrzenia itp.), 6-może być ustanawiana firma oddziałowa; gdy dochodzi do naruszenia firmy przedsiębiorcy przysługuje odnowa sądowa PROKURA - szczególny rodzaj pełnomocnictwa udzielany przez przedsiębiorcę podlegającego obowiązkowi wpisu do rejestru, która obejmuje umocowanie do dokonywania wszelkich czynności sądowych i pozasądowych związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa za wyjątkiem: * zbycia, wydzierżawienia przedsięb., *Ustanowienia innej prokury, *oddania do czasowego korzystania. Ustawodawca tworzy negatywny katalog. Nie mówi, do czego jest uprawniony prokurent. Prokurent ma rozległe uprawnienia za wyjątkiem numeratywnie wymienionych. Prokury udzielają wszyscy wspólnicy. Do jej odwołania wystarczy jeden sprzeciw. W spółkach kapitałowych wszyscy ustanawiają prokurę. Podlega ona wpisaniu do rejestru przedsiębiorstw. Może być ustanawiana indywidualnie, do kilku osób lub łącznie. Udzielana jest na piśmie zarówno osobom prawnym jak i fizycznym, choć istnieją tu rozbieżności, ponieważ gdy będzie się udzielało prokury osobie prawnej nie wiadomo, kto dane czynności będzie wykonywał. Prokurę może zbywać przedsiębiorca. Nie można przenosić prokury na inne osoby, natomiast można w takiej sytuacji ustanowić na nią pełnomocnictwo. Utrata prokury następuje w chwili: *śmierci prokurenta (przechodzi na zasadzie dziedziczenia), *likwidacji, upadłości przedsiębiorstwa, *śmierci przedsiębiorcy - nie ulega przedawnieniu, *śmierci mocodawcy; można w tych wypadkach jednak zastrzec, że prokura będzie skutkowała na wypadek śmierci. PEŁNOMOCNICTWO -zakres czynności określa mocodawca; mogą być one jednorazowe, czyli na jedną czynność, ogólne- wtedy upoważnia do czynności zwykłego zarządu, tzn. czynności bieżących. Ustawa wprowadza pojęcie przedsiębiorcy: małego, średniego i makroprzedsiębiorcy. Makroprzedsiębiorca-, w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych zatrudnia średniorocznie mniej niż 10 pracowników i wielkość obrotu ze sprzedaży towarów, usług itp. Nie jest większa niż 2 mln €; mały przedsiębiorca- mniej niż 50 pracowników, i nie więcej niż 10 mln €; średni przedsiębiorca - mniej niż 250 pracowników i mniej niż 50 mln €. Państwo udziela pomocy finansowej przedsiębiorstwom a organy wspierają ich rozwój, a w szczególności rozwój mikro, małych i średnich przedsiębiorców. Przedsiębiorca musi prowadzić swoją działalność z poszanowaniem słusznych interesów konsumentów. Problem zachodzi w kontroli przedsiębiorców. Stąd ustawa wprowadziła czasowy limit kontroli przedsiębiorcy tzn. w jednym momencie może być nie więcej niż jedna kontrol (art. 82 ustawy), określono też czasookres kontroli. PODZIAŁ SP: osobowe (jawna, komandytowa, komand.-Akcyjna, partnerska) i kapitałowe (z o.o., Akcyjna). Osobowe - * trwałość składu osobowego (powiązania rodzinne, koleżeńskie), *wspólnicy prowadzą spółkę sami bezpośrednio i korzystają z pełni praw i obowiązków; *majątek należy do wszystkich wspólników; mówi się o wyodrębnionym majątku niepodzielnym w trakcie trwania spółki, ale jest on i tak majątkiem wspólnym; *za zobowiązania spółki wspólnicy odpowiadają majątkiem wniesionym do spółki jak i własnym bez ograniczeń! Kapitał- * posiadają osobowość prawną; *za zobowiązania odpowiadają one własnym majątkiem z wyłączeniem osobistej odpowiedzialności wspólników; *z reguły wspólnicy odsunięci są od osobistego prowadzenia spółki, od bezpośredniej kontroli, stąd powołany organ, który reprezentuje wspólników, jest to zgromadzenie bądź walne zgromadzenie; innego organu nie ma; Kartel - porozumienie gospodarcze prawnie samodzielnych przedsiębiorstw, które prowadzi do uzgodnionych na rynku działań; szczególny rodzaj kartelu to SYNDYKAT - uzgadnia wspólne działania na rynku oraz tworzy strukturę na tym rynku; zanika tu konkurencja. Koncern - zgrupowanie prawnie samodzielnych przedsiębiorstw pod kierownictwem decydującym o kierunkach działalności. SP JAWNA -*lustrzane odbicie s. c.; *nie ma osobowości prawnej, tylko ułomną tzn. posiada cechy charakterystyczne dla osób prawnych nie będąc nimi (mogą nabywać prawa we własnym imieniu, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywane); *powstaje na dwa sposoby: 1- pierwotny- poprzez zawarcie umowy spółki i wpisu do rejestru (umowa musi mieć formę pisemną przy czym kodeks nie wymaga by była ona rozbudowana; kodeks stawia min. Wymagania odnoszące do woli wspólników tzn. kodeks stanowi szkielet, który ma być wypełniony treścią tzn. im bardziej szczegółowo jest zredagonizowana umowa tym mniej problemów interpretacyjnych w przyszłości); ma charakter deklaratywny; 2- wtórny- poprzez przekształcenie sp. cywilnej w jawną; ma charakter konstytutywny; * najważniejsze są tu stosunki majątkowe: obowiązkiem wspólnika jest wnieść wkład poprzez przeniesienie własności rzeczy na własność lub do użytku spółki oraz dokonywanie świadczeń; majątek spółki jest wspólnym majątkiem wspólników, jednakże jest on niepodzielny w czasie trwania sp. POZOSTAŁE CECHY: *W strukturze sp. nie ma zarządu. *Każdy wspólnik jest uprawniony do takiego samego zarządzani sp. *Prawo do prowadzenia i/lub reprezentowania sp. może być ograniczone przez umowę sp. stąd wspólnik może zostać pozbawiony prawa do prowadzenia sp. i/lub jej reprezentowania. *W sprawach wykonywania czynności potrzebna jest zgoda wszystkich wspólników, w tym też tych, którzy zostali wyłączeni z jej prowadz. i/lub reperezent. Wyjątek stanowi „czynność nagła” wymagająca natychmiastowej reakcji. Możliwe jest wtedy podjęcie decyzji przez wspólnika bez wiedzy innego(ych) jeśli ma to decydujący wpływ na sp. *Możliwe jest powierzenie sp. pod prowadzenie i/lub jej reprezentowanie osobom spoza kręgu wspólników jeżeli chociaż 1 wspólnik posiada również takie stanowisko. Natomiast wyłączność w prowadz. I/lub reprez. sp. mogą posiadać osoby trzecie pod postacią prokury lub pełnomocnictwa bez udziału wspólnika. Rozwiązanie sp. poprzez: *uchwałę wspólników' *na skutek zaistnienia przyczyn zawartych w umowie rozwiązujących sp. (np. sp. istnieje na czas wykonania zadania, na czas zawarty w umowie), *ogłoszenie upadłości, *śmierci wspólnika i umowa nie przewiduje spadkobierców. Likwidacja: niedobór rozdziela się między wspólników; z chwilą wniesienia wniosku o wykreślenie sp. z rejestru handlowego; Likwidacja poprzez upadłość- wnosi się wniosek o upadłość, gdy zaprzestaje się płacenia długów i osoba która go wniosła jest zobowiązana wystąpić do sądu gospodarczego w ciągu 14dni o ogłoszenie upadłości sp.; w tym czasie wspólnicy są pozbawieni, odsunięci od bieżącego prowadzenia sp. i zajmuje się tym syndyk masy upadłości. SP. PARTNERSKA. W kodeksie sp. handlowych pojawiła się w 2000r, w prawodawstwie niemieckim w 1995,a w ang. W 1991r. Cechy: *w razie wpadki odpowiedzialność ponosi ten, kto ją poniósł; *tworzą ją przedstawiciele wolnych zawodów (ustawodawca stworzył zamknięty katalog wolnych zawodów) czyli przedstawiciele korporacji: prawnych (np. adwokaci, prawnicy), medycyny (np. lekarze), finansowych (np. broker finansowy, biegli rewidenci itp.), a także architekci, rzecznicy patentowi i majątkowi oraz inżynier budownictwa; *powstaje z chwilą wpisu do rejestru; jej założenie wymaga aktu notarialnego; *firma musi zawierać nazwisko co najmniej 1partnera z oznaczeniem „partner”; *partner nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania sp. związane z wykonywaniem wolnego zawodu przez pozostałych partnerów jak również nie ponosi odpow. Za działanie lub zaniechanie osób zatrudnionych przez sp. podlegających kierownictwu innego partnera. Odpowiada on za: własne działania, za zobowiązania będące następstwem jego działania lub zaniechania, za zobowiązania osób zatrudnionych przez sp. a oddanych pod jego kierownictwo, zobowiązani sp. nie będące następstwem działania lub zaniechania innego partnera, za działania lub zaniechania osób zatrudnionych przez sp. i nie związane z wykonywaniem wolnego zawodu. *w przypadku, gdy nowy partner podpisuje umowę ze spółką, to cała sp. odpowiada za niego całym swoim majątkiem, a gdy to nie wystarczy to ten partner z którym nowy podpisał umowę odpowiada dodatkowo całym swoim majątkiem. *Każdy ma tu prawo prowadzić i reprezentować sp. *Można tu powoływać zarząd, do którego mają zastosowanie przepisy jak w sp. kapitałowych. Może to być zarząd 1 lub wieloosobowy, który podejmuje decyzje na posiedzeniu poprzez głosowanie i jest on uprawniony do prowadzenia spraw sp. Rozwiązanie sp.: *uchwała wspólników, *upadłość wspólnika, *przyczyny zawarte w umowie, *utrata statutu wykonywanego wolnego zawodu. SP KOMANDYTOWA- to modyfikacja sp. j., wiąże się to ze zróżnicowaniem pozycji ustrojowej. Wstępują 2 rodzaje wspólników: komplementariusz (wymagany co najmniej 1; za zobow. Sp. odpowiada majątkowo i osobiście bez ograniczeń; musi uzyskać zgodę komandytariusza na wykonanie przez zarząd zadania „ponad”) oraz komandytariusz (wymagany co najmniej 1; za zobow. Sp. odpowiada do wysokości sumy komandytowej tj. wartość pieniężna wpisana do umowy sp., jest to wartość umowna nie wnoszona do sp., odzwierciedla ona górny pułap odpowiedzialności; K. nie ma prawa wglądu w bieżące dokumentacje dot. spraw fin sp., nie prowadzi sp. i nie reprezentuje jej; na zewnątrz występuje jako pełnomocnik; musi informować osoby trzecie w jakiej roli występuje co wynika z ochrony osób trzecich, jeżeli to złamie odpowiada jak komplementariusz; jedynie na koniec rocznego bilansu może domagać się przeglądu ksiąg aby sprawdzić rzetelność dokumentów (w trakcie roku nie może tego żądać oprócz sytuacji wyjątkowych nakazanych przez Sąd Rejonowy). Konfiguracja wspólników jest dowolna; osoby fiz, prawne itd. Komplementariusze i komandytariusze mogą zmieniać swój status podczas trwania sp. Wkład wnoszony do sp. - to środki pieniężne i niepieniężne, a także prawa pod warunkiem, że są to prawa zbywalne, przeliczalne na zł. (Gdyby komplementariuszem była sp. z o. o. a udziałowcem komandytariusz to nie może on wnieść tytułem aportu udziałów sp., bo wyjdzie na to, że są to udziały jakkolwiek komandytariusza, stąd fikcja). Przy założeniu sp. istnieje rygor aktu notarialnego. Sp. kom daje możliwość angażowania kapitałowego bez potrzeby angażowania się osobistego. Kodeks nie limituje poziomu sumy komandytowej. Sumę kom można modyfikować w trakcie trwania sp. Obniżenie nie będzie wywoływało odpowiedzi do istniejących zobow. SP KOM-AKCYJNA.* Tutaj co najmniej 1 wspólnik jest komplementariuszem i co najmniej 1 jest akcjonariuszem. Sp. Nie ma charakteru autonomicznego, bo odsyła do regulacji innych sp. Tzn. odsyła do sp. J. Ze strony komplementariusza a ze strony akcjon - do odpowiednich regulacji sp. a. By zawiązać sp. należy: 1-podpisać statut,(co najmniej przez wszystkich komplement.), 2-Wnieść wkład na kapitał zakładowy (limit wkładu to 50 tys. zł), 3-zarejestrować sp. Umowa musi mieć postać aktu notarialnego. Sp. powstaje z chwilą wpisu do rejestru. Komplement. mają obowiązek wniesienie wkładu na fundusz udziałowy; dopuszcza się też wniesienie wkładu na f. zakładowy i otrzymania w zamian akcje. Wtedy posiada charakter komplement. i akcjon. Akcjon. Nie kierują sp., nie mają możliwości wpływania na to, czy komplement. będzie kierował sp.* Kapitał zakładowy traktuje się jako kwotę pieniężną, która jest sumą marginalnej wartości akcji. Dzieli się na akcje, przy czym wartość nominalna 1 akcji nie może być niższa niż 1gr (art. 308*2 kodeksu spółek). Za zobowiązania sp., obok sp. odpowiada każdy komplement. solidarnie z innymi komplement. i odpowiada osobiście.. Akcjon. nie ponosi osobistej odpowiedzialności, czyli odpowiada wniesionym wkładem. Sp. reprezentują tylko komplement. Mogą oni być pozbawieni reprezentacji sp. wyrokiem sądowym z ważnych powodów i przestaje wtedy odpowiadać za zobowiązania. Akcjon. może reprezentować sp. tylko jako pełnomocnik. W przypadku przekroczenia granic pełnomocnictw odpowiada tak, jak komplement. Nie istnieje tu zarząd. W stosunkach wew. jest w jednakowym stopniu uprawniony do prowadzenia sp. Statut może prowadzenie sp. powierzyć 1 lub kilku komplementariuszom. W sp. powołuje się Radę Nadz, ale dopiero wtedy, gdy liczba członków przekracza 25osób. Powołuje ją Walne zgrom akcjonariuszy. Rada ma prawo do wytyczenia powództwa przeciwko komplementariuszowi o odszkodowanie. Miejsce, w którym wypowiadają się akcjon jest Walne Zgrom Akcjon (nadzwyczajne mogą być powoływane dowolnie). Co ma być przedmiotem stanowi kwestię porządku obrad. Ustaw kataloguje czynności z Walnego Z(art. 146): *rozwiązanie sp., zmiany statutu; *powiększenie/obniżenie kapitału; *zbycie nieruchomości; *wydzierżawienie przedsięb., itp. Walne Z zwołują komplementariusze uprawnieni do prowadzenia sp., a otwiera przewod-cy Rady Nadz lub osoba wskazana przez komplementariusza(y). Prokurę ustanawiają komplementariusze. SP. Z O.O. Działa za pomocą sowich organów: zarząd, zgromadzenie wspólników, Rada Nadzorcza (w niektórych sytuacjach). ZARZĄD powoływany jest do zarządzania i kierowania sp., prowadzi sprawy sp. i reprezentuje ją na zewnątrz. Jest uprawniony do podejmowania decyzji we wszystkich sprawach sądowych i pozasądowych, które nie zostały zastrzeżone do kompetencji innych organów. Składa się z dowolnej liczby osób. Może utworzyć każda osoba z zastrzeżeniem sp. 1-os, bo nie może być utworzona przez inną 1-os sp. z o.o., i nie może być to osoba skazana prawomocnym wyrokiem za przestępstwo: podawanie nieprawdziwych danych organów państwa, umożliwianie bezprawnych głosowań w sp., używanie nieprawdziwych dokumentów(art. 18KSH). Zakaz ustępuje z upływem 5 roku, niewcześniej niż 3 lata. Członkiem zarządu może być wspólnik bądź osoba z zewnątrz. powołanie/odwołanie członków odbywa się na podstawie uchwały wspólników sp. a. Zasadą jest, że członków powołuje Rada Nadzorcza. Pierwszy zarząd powoływany jest w sp., kolejne powoływane są uchwałą. Członkowie zarządu muszą być ujawnieni w rejestrze. Mandat to inaczej kompetencja .Ograniczenia zarządu: *źródło ustawowe, wynika z stawy wspólników lun z umowy. Różne skutki przekroczenia kompetencji,które uzależnione są od tego, z czego wynikło ograniczenie. *Jeżeli ustaw wymaga zgody Walnego Zgrom, została wykonana bez takiej zgody to czynność taka jest nieważna. *Jeżeli owe ograniczenie wynik z umowy to czynność jest ważna, przy czym możliwa jest odpowiedzialność członków zarządu za naruszenie warunków umowy. Zarząd sp. jest jedynym organem reprezentującym sp. na zewnątrz. Nie mają takiego praw wspólnicy. Odpowiedzialność cywilnoprawna członków zarządu: 1- odpowiadają za podawanie nieprawdziwych danych w oświadczeniach składanych Sądowi Rejonowemu. Szkoda0ubytek w majątku sp. powstały n skutek zawinionych działań członków zarządu. Ich działanie musi cechować należyta staranność. Członkowie Z w szczególnych sytuacjach odpowiadają solidarnie z zobow sp. Jeżeli członkowie nie złożyli w ciągu 14 dni stosownych dokumentów to odpowiadają solidarnie z zobow sp. Zebranie otwiera przewodniczący RN, bądź osoba wskazana przez zarząd. Protokół podpisują obecni, ewentualnie przewodniczący lub osoba sporządzająca protokół. Wybierany jest przewodniczący zgromadzenia. Uchwały powinny być wpisane do protokołu posiedzenia. RADA NADZORZA- jest organem obligatoryjnym od pewnego momentu. Kiedy jej nie ma stosuje się zasadę indywidualnej kontroli przez wspólnika. Może ją ustanowić umowa sp. Przewiduje więcej niż 25 wspólników i kapitał powyżej 500 tys. zł. Zakres uprawnień: *prowadzi stały nadzór nad dział przedsięb; *kontrolowanie sp. we wszystkich dziedzinach dział; *to organ kontroli i nadzoru a nie organ wykonawczy(nie może podejmować decyzji, wydawać poleceń); *raz do roku musi dokonać sprawozdań do zgrom wspólników (pozytywna, negatywna). Musi składać się, co najmniej z 3 osób; *uprawnieni mogą być rozszerzane umową sp. *każdy z członków RN może wykonywać czynności kontrolne, jeżeli nie ma takiego zastrzeżenia w umowie; *powoływane na okres kadencji; *członkowie mogą być w żadnym momencie odwołani/powołani.; *Działa na podstawie Regulaminu, przyjmowany przez Zgromadzenie; *poodejmuje uchwały, gdy jest połowa jej członków, ale wszyscy zostali poinformowani o tym zebraniu; *Komisja Rewizyjna może być powołana, ocenia sprawozdania finansowe z dział sp. za poprzedni rok obrotowy, analizuje i przedkłada sprawozdania z tych ocen. ZGROM WSPÓLNIKÓW- miejsce gdzie mogą się wypowiadać wspólnicy, podejmują tu uchwały. Bez Zgrom dopuszczalne jest, jeżeli zgodzą się wszyscy na taki tryb i na treść uchwały. Kompetencje ZW:zatwierdzanie sprawozdań finansowych; *udzielnie absolutorium członkom Zarządu; *sprzedaż przedsięb, dzierżawa przedsięb, ograniczanie prawami; *zmiana umowy sp., rozwiązanie, połączenie, podział, przekształcenie. ZW może być: zwyczajne- raz do roku w terminie 6 m-cy po zakończeniu każdego roku obrotowego zwołuje zarząd, nie musi być odpowiednio umocowany. Zgrom może również zwołać rada Nadz. Powołani mogą się też domagać sami wspólnicy. Można ostatecznie doprowadzić do sądowego powołania ZW.; nadzwyczajne. Organ, który powołuje ZW ustala też porządek obrad. Za ZW uchwały zapadają bez względu n liczbę reprezentowanych udziałów, jeżeli nie m innego ograniczenia w umowie sp. Art. 227- uchwały mogą być podejmowane pisemnie. Głosowanie odbywa się jawnie. Podjęte uchwały mogą być zaskarżone, jeżeli są sprzeczne z umową sp. lub dobrymi obyczajami i godzą w interes sp. Powództwo o uchylenie uchwały może nastąpić: 1-jeżeli jest ona sprzeczna z dobrymi obyczajami kupieckimi i godzi w interes sp.; 2-sprzeczna z dobrymi obyczajami, ma na celu pokrzywdzenie wspólnika. Powództwo może wytoczyć zarząd, Rada N, Komisja Rewizyjna lub poszczególni członkowie tych organów. Po drugie- wspólnikowi, który głosował przeciwko uchwale. Po trzecie może to być wspólnik, który został pominięty do udziału. Wspólnik, który nie było obecny na posiedzeniu, a uchwałę podjęto na nieobjętym porządku obrad. Powództwo należy wnieść w terminie m-ca, nie później niż w ciągu 6 m-cy od podjęcia uchwały. Cechą sp. jest jej osobowość prawna, wyodrębniony majątek, samodzielna odpowiedzialność za zobow. (Nie ma odowiedz. wspólników) oraz działanie za pośrednictwem organów. Może być tworzona w każdym celu prawnie dozwolonym (nie tylko gosp.). Ograniczenia tych celów mogą wynikać tylko z przepisów szczególnych np. giełdy towarowe, giełdy papierów wart, depozyt papierów wart, NBP, itp. Sp. jest podmiotem prawa, co oznacza, że wspólnicy nie są właścicielami majątku, bo jest nim sp.. Sp. będąc spółką kapitałową wykazuje pewne cechy osobowe, tzn. możliwość wpływania na ograniczenie składu osobowego sp., np.: *można uzależnić zbycie udziału od zgody spółki (art. 182 Kodeksu spółek)lub ograniczyć to samo dotyczące spraw spadkowych; *wypłata zysku w formie zaliczkowej; *prawo indywidualnej kontroli służy każdemu wspólnikowi(art. 212 Kodeksu sp. handl); *możliwość wyłączenia wspólnika(art. 266 KSH) z ważnych przyczyn wskazanych przez sąd; udziały wyłączonego wspólnika s przejmowane przez pozostałych; *sąd może wyrokiem orzec rozwiązanie sp.(art271 Kod sp. handl).Dominującym elementem jest tu kapitał zakładowy, bo sp. z o.o. jest wspólnotą kapitałową a nie spółką. Ustawodawca przyjął min kapitału zakładowego: 50 tys. zł, tzn. wartość nominalna udziałów =wartości kapitału zakładowego. Kapitał zakład jest obowiązkowy, a kap zapasowy może jak umowa tak stanowi, ale nie musi. Co rocznie przeznacza się 8% zysku na kap zapasowy, aż do osiągnięcia 1/3 kap zakład. Przy wnoszeniu aportu na pokrycie kap. Zakład trzeba zwrócić szczególną uwagę n wartość, by jej nie przeszacować, bo odpowiedzialność za to ponoszą wspólnicy. Ustawodawca zaznacza, kto m ponieść odpowiedzialność za przeszacowanie aportów i kto ma to wyrównać. Obrót udziałami jest wolny. Swoboda tego obrotu oznacza, że gdy brak zastrzeżeń, czyli gdy nic innego nie wynika ze sp., to wspólnik ma pełnię praw, a w przypadku zbycia nie są wymagane żadne działania ze strony sp. Przy zbywaniu i nabywaniu udziałów istnieje obowiązek zawiadomienia sp. o przeniesieniu udziału do zarządu, który jest zobowiązany do prowadzenia księgi udziału i ma obowiązek powiadomić Sąd Rejestrowy o każdej zmianie i przesłaniu mu aktualnej listy pracowników(rt.188 Kod. Sp. handl). Zbywanie lub obciążanie udziałów ma mieć formę pisemną z podpisanymi notarialnie oświadczonymi. Zabronione jest nabywanie własnych udziałów, chyba, że sp. nabywa udziały w celu ich umorzenia lub w celu zaspokojenia roszczeń, jeżeli w inny sposób nie dało zaspokoić się z majątku wspólnika. Umorzenie udziału oznacza jago anulowanie, likwidację. Umorzenie to może być dobrowolne bądź przymusowe. Z uwagi na źródło finansowania może być sfinansowane z zysku bądź obniżenia kap zakład. Funkcje sp. z o.o.: prawna (jest niezbędnym warunkiem rozpoczęcia dział gosp., bez tego sp. nie może powstać), ekonomiczna (sprowadza się do tego, że kap zakład. stanowi pierwotny majątek sp. i umożliwia rozpoczęci dział gosp.), gwarancyjna(odnosi się do zabezpieczenia praw wierzycieli; daje pewną gwarancję spłaty wierzytelności, stąd też przypisuje się dla kap zakład. cechy tj.:oznaczoności (dokładnego, precyzyjnego określeni), stałości, pełnej wpłaty. W Sp. z o.o. odmiennie niż w akcyjnej kap. zakład. musi być wniesiony w całości przed zarejestrowaniem sp. Pozycja kap. zakład. jest szczególna. Są przepisy chroniące go przed uszczupleniem, nakazując by za usługi świadczone przy powstaniu sp. nie można płacić z kap zakład, także wynagrodzenia nie mogą być wypłacane pracownikom tego źródła. Kap zakład. musi być pokryty przez pieniądze, rzeczy także prawa takie, których wartość ekonomiczna jest możliwa do przeliczenia na zł. Prawa i obowiązki wspólnika w sp. z o.o.: *Wspólnicy mają równe PiO, jeżeli nic innego nie wynika z umowy sp. Umowa sp. może przewidywać szczególne uprawnieni. Mogą to być uprzywilejowania udziałów, które mogą dotyczyć praw głosu prawa do dywidendy(oznacza, że na 1 udział można przyznać nie więcej niż 150%dywidendy wypłacanej na udziały nieuprzywilejowane, czyli zwiększyć do 50%, nie więcej; Gdy umowa sp. przyznaje prawo do dywidendy nie wypłaconej z lat ubiegłych to musi być on wypłacona w ciągu 5lat.) i prawa do pierwszeństwa zaspokojenia z majątku(w likwidacji najpierw zaspokaja się wierzycieli, a pozostałość(jeżeli jest) jest rozdzielna proporcjonalnie na udziały dla wszystkich wspólników).Mają również prawo do zysku(rt.191), ale nie do odsetek do wniesionego kapitału. Uprawniony do dywidendy jest ten, który był wspólnikiem na dzień podjęcia uchwały o udziale. Zysk dzieli się w stosunku do udziałów. Wspólnik ma prawo do pożyczki na poczet dywidendy. Wysokość zaliczki jest limitowana(art.195) i ograniczana. Umowa może nakładać obowiązek dopłat. Do powstania sp. wymaga się zwarcia umowy, wniesienia wkładu na pokrycie całego kap. zakład, powołanie zarządu, ustanowieni Rady Nadz.(Jeżeli jest obowiązkowa) i wpisu do rejestru z chwilą, którego staje się osobą prawną, do momentu wpisu jest sp. w organizacji. Posiada one pewne przymioty sp. osobowej: może pozywać, zaciągać zobow, nabywać własności. Musi mieć oznaczenie w firmie, iż jest sp. w organizacji by osoby 3 miały świadomość jej umocowania prawnego. Do zarejestrowania sp. i związania umowy wspólnicy mają 6 m-cy. Jeżeli do tego czasu sp. nie zostanie zarejestrowana Sąd może oddalić sprawę i sp. musi zostać zlikwidowana. Okres likwidacji jest okresem, w którym sp. musi rozwiązać swoje wszystkie bieżące sprawy. Majątek sp. spienięża się i rozdziela wśród wspólników. SP. AKCYJNA- (310 KSH) *jest to czysta sp. kapitałowa, w której nie występują elementy osobowe(osobiste uprawnienia akcjon); *założycielami mogą być osoby fiz lub prawne; *założyć sp. mogą pojedyncze osoby lub większa grupa. Osoby zakładające- założyciele z chwilą podpisania statutu, który musi być sporządzony w formie aktu notarialnego. *Sp. może być zawiązana w każdym celu, gosp. bądź innym. Do zawiązania sp. potrzebne jest podpisanie statutu przez założycieli, wniesienie wkładu na pokrycie kap zakład gotówką bądź wkładami niepieniężnymi, ustanowienie zarządu, Rady Nadz, i wpis do rejestru. Niedopuszczalne jest pokrycie akcji kapitałem mieszanym. Funkcje jak w sp. z o.o. Kap zakład (co najmniej 500 tys. zł) dzieli się na akcje(termin występuje w różnych znaczeniach, jako ogół praw i obowiązków, papier wart, element kap zakład). Struktura kap zakład powinna być określona w statucie. Akcje o różnej wartości nominalnej. Z chwilą zawiązaną powstaje sp. w organizacji i ma ułomną osobowość prawną. Sp. może zaciągać zobow, nabywać własność. Musi być utworzony kap zapasowy sp., którego wysokość musi osiągnąć docelowe 1/3kap zakład. Przeznacza się w tym celu corocznie 8%aż do osiągnięcia 1/3kap zakładowego. Akcje:1-imienne (mogą być wydawane przed pełną wpłatą na kap akcyjny; s związane z okresowymi świadczeniami niepieniężnymi; wydawane za wkłady niepieniężne i muszą pozostać imiennymi do dnia zatwierdzenia przez Wlane Zgrom Akcjon; Mogą być wprowadzone ograniczenia w rozporządzaniu tymi akcjami.);2-Na okaziciela (wydawane z zastrzeżeniem, że nie mogą być wydawane przed pełną wpłatą kap. zakład. Gdy akcjon dokona tylko części wpłaty można mu wydać imienne świadczenia czasowe. Surogat ten daje prawa majątkowe i... Można nimi obracać. Można je wydawać po zarejestrowaniu sp. Status sp. określa czy sp. posiada akcje imienne czy na okaziciela, czy te obie., 3-gotówkowe, 4-aportowe. Akcje uprzywilejowane- (jak w sp. z o.o.) Uprzywilejowanie: *głosu tzn. na 1 akcję przypada 2 głosy; *co do dywidendy- max większa o 50%. Uprawnieni do wypłaty dywidendy są ci akcjon, którzy posiadali akcje w dniu podjęcia uchwały i podziale zysku; *Co do podziału majątku w przypadku likwidacji sp. Są to tzw. „akcje założycielskie”, bardziej precyzyjnie to „świadectwa założycielskie”. Sp. może wydawać imienne świadectwa założycielskie jako rekompensata, wynagrodzenie za pracę włożoną w organizację sp. Nie są to typowe akcje. Jest to forma obligacji. Wydawane max na okres do 10lat od chwili zarejestrowania i dają tylko prawo do udziału w zysku, nie dają innych praw, w tym prawa głosu. Warunkiem wpłaty jest by sp. posiadała zysk, który przeznacza na opłacenie imiennych świadectw założycielskich. Akcje nieme- podtyp akcji uprzywil w zakresie prawa do dywidendy. Pozbawione są prawa głosu, stąd nazwa „nieme, czyli (akcjon milczy).Akcjom tym może być przypisane prawo poboru akcji zaległej. Nie ma tu ograniczenia kwotowego. W określonych sytuacjach wskazanych w ustawie akcjonariuszowi przysługuje prawo głosu w przypadku akcji niemych(np. art. 416KSH). Akcjon to ten, który posiada akcje i ten, który został wpisany do księgi akcyjnej. Księgę prowadzi zarząd, czasem jest to zlecane bankowi lub domowi maklerskiemu. Wpisany do księgi jest uprawniony do wykonywania praw wymienionych w statucie sp. Akcje sp. publ nie mają postaci dokumentu. Zysk nie może być w całości przeznaczony na dywidendę. Muszą tu być tworzone dodatkowe fundusze. Roczny zysk musi być zawarty w sprawozdaniu finansowym. Zysk rozdziela się w stosunku do liczby akcji, a gdy część akcji nie jest opłacona to rozdziela się na akcje opłacone. Organy: (jak w sp. z o.o.)Rada N., zarząd(z def jest powoływany przez RN; statut może stanowić, że jest powoływany przez Walne Zgrom), Zgrom wspólników mają charakter obligatoryjny. Wymagalność głosów: *uchwały w sprawie sprzedaży przedsięb, emisja obligacji, zmiana statutu, połączenie, uchwała rozwiązania sp.- wymagają ¾ głosów; zmiana przedmiotu działalności- 2/3 głosów; pozbawienie akcjon prawa poboru nowych akcji-4/5głosów natomiast zmiana statutu zwiększenia lub zmniejszenia praw akcjon wymaga zgody wszystkich. Zgromadzenie otwiera przewodniczący RN lub jego z-ca. Wybierany jest przewodniczący zgromadzenia spośród osób uprawnionych w zgrom. Pierwsza rzecz to spr listy obecności, która musi wskazywać akcjon, listę akcji i głosy do nich przypisane. Lista musi być podpisana przez przewodniczącego i wyłożona przez cały okres obrad. Akcjon mogą uczestniczyć w zgrom osobiście lub poprzez pełnomocnictwo. Z zasady 1akcja=1głos. Protokół z Walnego musi być sporządzony przez notariusza. Zasada przymusowego wykupu akcji nie m zastosowania do sp. publicznych. Uchylać uchwały (jak w sp. z o.o.) mogą organy jak i ich członkowie(akcjon, którzy głosowali przeciwko; ci, którzy byli nieobecni; jeżeli było zasadne niedopuszczenie...) W trakcie obrad Zgrom Wspólników istnieje obowiązek zarządu udzielania inf. akcjonariuszom na ich żądanie. Jest to jedyna okazja do kontaktu akcjon z członkami organów. PRAWO UPDŁOŚCIOWE I PRAWO NAPRAWCZE. (Ustawa 29 luty'03r- prawo upadłościowe i naprawcze) Zakres: *reguluje wspólne dochodzenie roszczeń wierzycieli od niewypłacalnego dłużnika, *reguluje dochodzenie roszczeń od innych osób, *reguluje zasady postępowania naprawczego. Wspólnicy sp. kapitałowych, handl(odpowiadają całym swoim majątkiem), sp. partnerskich, oddziały banków zagr., osoby fiz, które były kiedyś przedsiębiorcami i zaprzestały prowadzenia dział gosp., osoby, które faktycznie prowadziły dział gosp., pomimo, że nie dopełniły obowiązków rejestracyjnych. Musi być 1 wierzyciel, aby ustawa mogła być zastosowana. Cel postępowania upadłościowego: *zaspokojenie wierzycieli w jak najwyższym stopniu. Ustawodawca określił granice zaspokojenia. *Nie może być zastosowana w stosunku do Skarbu Państwa, gmin, uczelni, osób fiz, gosp. Rolnych, publicznych ZOZ, instytucji i osób, które zostały utworzone na podstawie ustawy. Podstawy ogłoszenia upadłości: *ogłasza się, co do dłużnika, który stał się niewypłacalny(jest dłużnik, który nie reguluje swoich wymagalnych zobowiązań). Powód nie jest ważny. Niewypłacalność jest wtedy, gdy na bieżąco są regulowane zobowiązania, ale wartość zobow przekracza wartość majątku. Powód ten może być przez Sąd odrzucony, gdy: *okres jest krótki(nie przekracza 3m-cy), *suma niewykonanych zobow nie przekracza 10% wartości przedsięb. Oddalenie jest niemożliwe. Nieregulowane zobow ma charakter trwały i może spowodować pokrzywdzenie wierzyciela. Pokrzywdzenie występuje, jeżeli dłużnik stał się niewypłacalny wyższym stopniu niż był przed dokonaniem czynności. Wniosek musi być oddalony, gdy majątku nie wystarcza na pokrycie kosztów. W terminie 14dni przedsięb ma obowiązek zgłosić wniosek o upadłości. Rodzaje upadłości: *obejmująca likwidację, *z możliwością zawarcia układu. ………… Wniosek ma trafić do Sądu Gospodarczego. Rozpatrywany jest przez 3 zawodowych sędziów. Jeżeli istnieją podstawy do ogłoszenia upadłości z możliwością zawarcia układu Sąd zwołuje Zgrom Wierzycieli. ZW wypowiada się co do likwidacji bądź układu. Dokonuje się wyboru Rady Wierzycieli. Mogą się wypowiadać co do Syndyka i Zarządcy, Nadzorcy. Warunek jest jednak aby była co najmniej połowa wierzycieli i ¼ wierzytelności. Jeżeli nie zawrze się tu układu Sąd ogłasza upadłość z możliwością układu. Sąd wyznacza nadzorcę sądowego lub zarządcę, sędziego komisarza. Sąd musi wezwać wszystkich wierzycieli. Po złożeniu wniosku sąd dokonuje zabezpieczenia majątku dłużnika. Ustanawia tymczasowego nadzorcę sądowego. Data upadłości to data ustanowiona sądowego nadzorcy. UCZESTNICY POSTĘPOWNIA UPADŁOŚCIOWEGO: sędzia komisarz- kieruje tokiem postępowania upadłościowego; sprawuje nadzór nad czynnościami syndyka, nadzorcy sądowego bądź zarządcy; kataloguje czynności, których nie wolno wykonać bez jego zgody lub Rady Wierzycieli. Wyznacza kierunki prowadzenia całego postępowania, przeprowadza postępowanie dochodowe, wysłuchuje upadłego, dokonuje obwieszczeń. Powołuje Radę Wierzycieli, jeżeli zgromadzenie jest nie powołane; wyraża zgodę na czynności komornika, rozpatruje sprawozdania syndyka, nadzorcy, zarządcy, wyraża zgodę za zatrudnianie osób, wykonuje czynności nie zastrzeżone dla sądu. Syndyk- powołuje się go w razie ogłoszenia upadłości obejmującą likwidację. Musi niezwłocznie objąć majtek upadłego (masa upadłości to majątek upadłego po ogłoszenie upadłości), zabezpiecza i inwentaryzuje majątek. Ma obowiązek powiadomić urzędy i instytucje, z którymi upadły współpracował. Musi spowodować wpisanie upadłego do Ksiąg Wieczystych. Musi zawiadomić wierzycieli, których zna(wynikających z dokumentów)o ogłoszeniu upadłości i wezwać ich. Obwieszczenie ukazuje się w Monitorze Sądowym i Gospodarczym i w lokalnej prasie. Przystępuje do naczelnego zadania, czyli likwidacji majątku (sprzedaż). Nadzorca sądowy- jest powoływany przez sąd w przypadku ogłoszenia upadłości z możliwością zawarcia układu, gdy ustanowiono zarząd własny upadłego. Obejmuje on majątek upadłego i inwentaryzuje go. Następnie sporządza sprawozdanie fin na dzień poprzedzający ogłoszenie upadłości. Ustala skład masy. Z uwagi na to, że majątkiem zarządza upadły nadzorca każdorazowo wyraża zgodę na wykonanie czynności przez upadłego, jeżeli one przekraczają zakres czynności zwykłego zarządu. Sprawy te (wykonalne bez zgody nadzorcy przez upadłego) muszą dotyczyć spraw bieżących(np. opłata rachunków, przyjęcie należności). Nadzorca składa sprawozdania sędziemu komisarzowi. Terminy składania spr. określa sędzia komisarz, ale nie powinny one być rzadsze niż raz na kwartał. Sprawozd jest rozpatrywane przez sędziego kom. Jeżeli istnieją pewne uwagi wysłuchuje ich nadzorca. Nadzorca wykonuje też czynności związane z wykonaniem listy wierzytelności. Wytacza powództwa o uznanie pewnych czynności jako bezskuteczne w stosunku do masy. Pełni czynności do momentu zawarcia układu. Zarządca- (podobnie jak syndyk)- powoływany w razie ogłoszenia upadłości z możliwością zawarcia układu, gdy odebrano zarząd majątkiem upadłemu. Ustanawiany również, gdy nad częścią jest ustanawiany zarząd własny upadłego. Zarządca ma obowiązek zarządzać majątkiem, tak by nie doprowadzić do jego uszczuplenia(chyba, że wynika to z uzasadnienia od rodzaju wykonywanej czynności). Z musi objąć majątek w zarząd, wykonać spis inwentarza, sprawozdanie fin(na dzień poprzedzający ogłoszenie upadłości), ustalić skład masy(na podstawie ksiąg, dokumentów). Ma uprawnienia do wytaczania powództwa o uznanie czynności z bezskuteczne w stosunku do masy. Ma obowiązek uczestniczyć w postępowaniach sądowych dotyczących upadłości. Składa sprawozd sędziemu komisarzowi we wskazanym terminie nie rzadziej niż raz na kwartał. Jest to spraw z: czynności, rachunkowe. Bierze udział w zgromadzeniu wierzycieli. Ustala listę wierzytelności i wykonuje czynności związane z jej ustaleniem. Wszystkie czynności musi wykonywać zgodnie z zasadami gospodarczymi. Upadły- to ten, wobec kogo wydano postanowienie o upadłości. Z definicji traci prawo zarządu i rozporządzania składnikami majątkowymi(za wyjątkiem sytuacji, gdy sąd pozostawia mu zarząd majątkiem). Swobodnie może dysponować tylko tym majątkiem, który nie wchodzi do masy. Masa upadłości- mienie upadłego na dzień ogłoszenia upadłości. To cały majątek rzeczowy, nieruchomości, prawa(zbywalne: ograniczone praw autorskie, własności przemysłowej), itp., bez względu na to gdzie się znajduje. Nie zalicza się tu mienia wyłączonego spod egzekucji, wynagrodzenie części niepodlegającej zajęcia, mienie wyłączone uchwałą Zgrom wierzycieli oraz nieściągalne wierzytelności i niezbywalne ruchomości wyłączone decyzją Sędziego Komisarza. Prawo upadłościowe- działa na zasadach ogólnych. W przypadku roszczeń pieniężnych niewymagalnych w dniu ogłoszeni upadłości stają się wymagalne. Umowy najmu-dzierżawy mogą zostać wypowiedziane. Świadczenia pieniężne, których termin zapłaty nie nadszedł z chwilą ogłoszenie upadłości muszą zostać zapłacone. Wierzytelność musi zostać zgłoszona na 2 egzemplarzach, bo sąd w ogłoszeniu upadł wzywa wszystkich wierzycieli w terminie 1-3 m-cy i musi zostać ona uzasadniona (w oryginale bądź uwierzytelniane odpowiednio do rodzaju dokumentu). Poza uzasadnieniem danej W należy podać kategorię, w której ma być zaspakajana. O ile zgłoszenie W odpowiada Sędziemu Kom to przekazuje on to Syndykowi, by sporządził on listę W, w której musi najpierw potwierdzić stwierdzenie W, a następnie dopiero sporządzić listę. Po wykonaniu tego przekazuje ją Sędziemu Komisarzowi do zatwierdzenia. Można ją przeglądać w sekretariacie Sądu przez 2tyg od dnia obwieszczenia. Po upływie 2tyg następuje uprawomocnienie listy i podlega ona wykonaniu, czyli wiąże syndyka do wykonania W. Jeżeli ktoś się nie zgadza(bo jego W nie ma na liście) może zgłosić sprzeciw. I rozpoznaje to Sędzia Kom. Istotne jest, że po zatwierdzeniu listy można j uzupełnić, ale z tą różnicą, że koszty obciążają osobę, która się spóźniła. Propozycje układowe upadły może zgłosić w ciągu m-ca. Muszą one wskazywać na sposób restrukturyzacji zobowiązań upadłego. Mogą dotyczyć odroczenia wykonania zobowiązania, rozłożenia na raty, redukcji sumy wierzytelności, redukcji zadłużenia, konwersji, zmiany bądź uchyleni zobow, likwidacji majątku czyli tzw. „układ likwidacyjny” przez wierzycieli lub w inny sposób(sprzedaż w drodze przetargu, aukcji). Do zerwania układu w postępowaniu upadłościowym dochodzi, gdy wypowiada się za tym większość wierzycieli mających conajmniej2/3 sumy wierzytelności. Jak nie dochodzi do zerwania układu to upadłość układowa powinna być zmieniona na upadłość likwidacyjną. Kolejność zaspakajania wierzycieli. W przypadku upadłości likwidacyjnej wierzycieli zaspakaja się w 4 podstawowych kategoriach: 1- pokrywa się koszty postępowania, należności ze stosunku pracy, należność rolnikom za dostawę produktów z własnego gospod(jest to chroniona grupa; roszczenia alimentacyjne, chorobowe, wypadkowe),należności dla FGŚP gdy syndyk bierze środki na wypłatę zaległego wynagrodzenia itp. 2- podatki i obciążenia publiczno-prawne(kodeks mówi podatki i daniny publiczne). 3- inne wierzytelności nie podlegające pozostałym kategoriom wraz z odsetkami za ostatni rok przed datą ogłoszenia updł. 4- „starsze” odsetki czyli sprzed roku przed datą ogłoszenia upadł oraz kry, opłaty sądowe, administracyjne, należności z tytułu darowizn. Syndyk zaspakaja najpierw kategorię 1, później2,3 i na końcu4. Nie może zaspakajać w sposób wybiórczy wierzycieli, tylko wedle kategorii. Wierzyciele- każdy, kto jest uprawniony do zaspokojeni z masy upadłości, a uprawnionym do zaspokojenia z masy sp. są: *wierzyciele wpisani na listę(bez względu na tryb wpisania), *ci wierzyciele, którzy są zaspakajani bez wpisywania na listę w sytuacji, gdy ich wierzytelności powstały w związku z likwidacją lub orzeczeniem sądu, *wierzyciele, którzy s zaspakajani w drodze układu. Rada wierzycieli- może być lub nie. Może ją powołać sędzia komisarz z własnej inicjatywy lub ma obowiązek powołać ją n wniosek wierzycieli, którzy mają 20% sumy wierzytelności. Rada to ciało nieliczne: 33-5osób. Organ ten powołuje 2 zastępców. Zakres powinności rady wierzycieli: wyraża zgodę na dokonywanie czynności przez syndyka, nadzorcę czy zarządcę, które mogą być wykonywane tylko za jej zgodą, a jakie to czynności wynika z ustawy, np. zgoda na prowadzenie przedsiębiorstwa na okres dłuższy niż 33m-ce, na zaciąganie zobowiązań: kredytów, pożyczek, na sprzedaż z wolnej ręki nieruchomości czy n sprzedaż przedsięb. w częściach i tym samym odejście od sprzedaży przedsięb. w całości. Rada wierzycieli podejmuje decyzje na swoich posiedzeniach, które s zwoływane przez syndyka, nadzorcę lub zarządcę. Zgromadzenie wierzycieli- gromadzi wszystkich wierzycieli upadłego zwołuje je sędzia komisarz z własnej inicjatywy lub, gdy ustawa go do tego obliguje lub na wniosek wierzycieli posiadających 20%masy. Z. W. może podjąć decyzje o wyłączeniu mienia z masy; może wyłączyć składnik z masy majątku; wybiera radę wierzycieli; może modyfikować skład; może podejmować uchwały zobowiązujące wierzycieli do wpłacania zaliczki na koszty postępowania; wypowiada się w kwestii zwarcia układu. POSTĘPOWANIE NAPRAWCZE. Prowadzone przez przedsiębiorcę, celem jego jest zawarcie układu z wierzycielami. Postępowanie to toczy się poza sądem. Rola sądu jest ograniczona do orzeczeni ewentualnego zakazu wszczęcia PN, także do wyznaczenia Nadzorcy Sądowego, do możliwości powołania biegłego, do zmiany zarządzeń tymczasowych, do przeprowadzenia PN w celu zatwierdzenia/uchylenia układu. Poza przypadkami ingerencji sądu(ogranicza się do sprawowania kontroli). Wg art. 492 PN może prowadzić przedsiębiorca zagrożony wtedy, gdy pomimo rozsądnej oceny jego sytuacji ekonom jest oczywistym, że w niedługim czasie stanie się on niewypłacalny. To sytuacja, gdy jest on wypłacalny, ale jakby „niewypłacalność zawisła nad nim”. Co musi on zrobić by skorzystać z tej instytucji? *złożyć w sądzie oświadczenie, że wszczął PN, *złożyć oświadczenie do sądu, że nie zachodzą okoliczności, które wykluczają wprowadzenie PN (zawarte s w art. 492 ust.3), *złożyć plan naprawczy do sądu, tzn. w jaki sposób zamierz tę sytuację uzdrowić, *dołączyć oświadczenie o prawdziwości wszystkich podanych danych, *ponad to sprawozdanie finansowe, spis wierzycieli(komu? Od kiedy? Ile?) i inf o ustanowionych zabezpieczeniach(jak w postępow upadłoś), *dokonać obwieszczeń o wszczęciu postępowania w Monitorze Sądowym i Monitorze Gosp., ponieważ data obwieszczenia jest datą wszczęcia PN. Po wszczęciu PN sąd ustanawia Nadzorcę Sądowego, a przedsiębiorca musi z nim zawrzeć umowę i mu zapłacić. Po złożeniu dokumentów w sądzie sąd ma 14dni., Może wydać też postanowienie o zakazie o ile m podstawy co do tego. Z dniem wszczęcia PN zawiesza się spłatę zobow, naliczanie odsetek, nie mogą być wszczynane nowe egzekucje, już wszczęte podlegają zawieszeniu. Plan naprawczy musi zawierać 3 elementy: 1-restrukturyzcję majtku(jaka część majątku zostanie zbyta, sposób zbycia, sposób przeznaczenia środków), 2-res zobow(następuje w drodze układu z wierzycielami), 3-rest zatrudnienia(jaka część zostanie zwolniona i sposób, korzyści i skutki zwolnień). Plan restruk musi być zatwierdzony przez wierzycieli. Termin ten musi być uzgodniony z Nadzorcą Sądowym nie wcześniej niż m-c po wszczęciu Postępowania sądowego. Przewodniczy tu Nadzorca sądowy. Głosowanie odbywa się na wspólnym zgrom, gdzie są wszyscy wierzyciele bądź grupami np. wierzyciele mający swoje wierzytelności zabezpieczone jako 1 grupa, rolników- 2grupa, itd. Za układem musi się wypowiedzieć 2/3wierzycieli. Układ jest zatwierdzany przez sąd(może on też odmówić zatwierdzenia układu; w przypadku odmowy są zlimitowane ustawowo- art. 515). Moment wszczęcia PN- przedsiębiorca sam ustala stąd dzień wszczęcia =dzień ogłoszenia wszczęcia PN.