Stowarzyszenie Zastêpczego
Rodzicielstwa
Oddzia³ l¹ski
0504 73 18 23
Osiem Kroków:
Jak postêpowaæ
z dzieæmi z zespo³em
alkoholowym FAS
PROGRAM FAStryga
Pomoc dla dzieci
dotkniêtych syndromem FAS
i ich opiekunów
email:
mklecka@wp.pl
www.fosterparents.org.pl
U
lotka powsta³a dziêki uprzejmoci
Deb Evensen i Jana Lutke,
Fasalaska Project
FACTS 1997
Osiem Kroków:
Jak postêpowaæ
z dzieæmi z zespo³em alkoholowym FAS
Choæ nie ma recepty, któr¹ mo¿na zastosowaæ wobec dzieci z zespo³em
FAS, to istniej¹ skuteczne sposoby postêpowania, oparte na nastêpuj¹cych
wskazaniach:
1. Konkret dzieci z zespo³em FAS zachowuj¹ siê lepiej, gdy rodzice
i nauczyciele mówi¹ do nich u¿ywaj¹c konkretnych s³ów, unikaj¹ s³ów o po-
dwójnym znaczeniu, aluzji itp. Poniewa¿ ich rozwój emocjonalny i spo³eczny
jest obni¿ony w stosunku do wieku rozwojowego, pomocne jest mylenie o
nich, jak o dzieciach m³odszych, zw³aszcza, gdy przekazuje siê informacje,
daje instrukcje itp.
2. Sta³oæ poniewa¿ dzieci z zespo³em FAS maj¹ trudnoci z zastoso-
waniem zdobytej wiedzy w nowej sytuacji i uogólnianiem informacji, funkcjo-
nuj¹ najlepiej w rodowisku, w którym wprowadza siê ma³o zmian. To doty-
czy równie¿ s³ownictwa. Rodzice i nauczyciele powinni wspó³pracowaæ ze
sob¹, by u¿ywaæ wobec dziecka tych samych s³ów i zwrotów oraz poleceñ.
3. Powtarzanie - dzieci z FAS charakte-ryzuj¹ siê tzw. krótk¹ pamiêci¹,
zapominaj¹ o rzeczach, które chc¹ zapamiêtaæ, jak równie¿ o informacjach,
które zosta³y wyuczone i nie by³y u¿ywane przez jaki czas. Jeli informacja
ma pozostaæ na d³u¿ej, musi byæ powtórnie uczona i regularnie powtarzana.
4. Rutyna - regularne czynnoci, które nie zmieniaj¹ siê ka¿dego dnia,
bêd¹ ³atwiejsze do przyswojenia przez dziecko z zespo³em FAS. Dzieci wie-
dz¹, czego siê spodziewaæ, co zmniejsza w nich poziom lêku, u³atwiaj¹c
uczenie siê.
5. Prostota pamiêtajcie o zasadzie krótko i zwiêle. Dzieci z FAS
³atwo ulegaj¹ przeci¹¿eniom, co prowadzi je do wy³¹czenia - sytuacji, w
której dziecko nie przyswaja ju¿ wiêcej informacji. A zatem prostota stanowi
podstawê efektywnego uczenia.
6. Szczegó³owoæ mów dok³adnie to, co masz na myli. Pamiêtaj, ¿e
dzieci z FASem maj¹ trudnoæ z rozumieniem pojêæ abstrakcyjnych, uogól-
nianiem i wype³nianiem pustych miejsc, bez wskazówek. Mów im krok po
kroku, co robiæ rozwijaj¹c w³aciwe nawyki.
7. Zasady zasady s¹ spoiwem, które sprawia, ¿e wiat wokó³ dziecka
z FAS zaczyna nabieraæ sensu. Jeli usuniemy spoiwo, ciany zawal¹ siê!
Dziecko z FAS osi¹ga sukcesy wtedy, gdy wiat wokó³ niego jest uporz¹dko-
wany i sta³y.
8. Nadzór z powodu trudnoci w rozwoju poznawczym dzieci z zespo-
³em FAS zachowuj¹ siê naiwnie w codziennych sytuacjach. Aby móc rozwi-
n¹æ nawyki w³aciwego zachowania, wymagaj¹ nieustannego nadzoru, jak
dzieci m³odsze,
Kiedy sytuacja staje siê
irytuj¹ca, a zwyk³a
interwencja nie skutkuje
wówczas:
przestañ dzia³aæ!
obserwuj;
s³uchaj uwa¿nie, ¿eby zoriento-
waæ siê, na czym polega problem;
zadaj sobie pytanie: co sprawia
trudnoæ? co mog³oby pomóc?
Osiem kroków
Skuteczna pomoc dla dzieci z zespo³em
alkoholowym FAS
i efektem alkoholowym FAE
1. Konkret
2. Sta³oæ
3. Powtarzanie
4. Rutyna
5. Prostota
6. Szczegó³owoæ
7. Zasady
8. Nadzór
FAS w pigu³ce
FAS jest wiod¹c¹ przyczyn¹
chorób umys³owych.
Wiêkszoæ osób z FAS ma prze-
ciêtny poziom inteligencji.
FAS jest przyczyn¹ powa¿nych
problemów spo³ecznych i zabu-
rzeñ zachowania.
Co roku w USA rodzi siê
5 000 dzieci z FAS.
Dziesiêæ razy wiêcej dzieci
rodzi siê z efektem alkoholo-
wym (FAE).
Nie istnieje bezpieczna daw-
ka alkoholu, któr¹ mo¿na spo-
¿ywaæ w czasie ci¹¿y bez ujem-
nego skutku na dziecko.
Alkohol uszkadza p³ód bar-
dziej, ni¿ jakikolwiek inny
narkotyk.
Zespo³owi FAS i innym
uszkodzeniom alkoholowym
mo¿na zapobiec w 100%.