KOLORYSTKA MIEJSCA
PRACY
Barwy działaj
ą
na człowieka nie tylko
estetycznie, ale tak
ż
e psychologicznie i
fizjologicznie. Znaczenie walorów estetycznych
wyrobu czy obiektu technicznego polega na
stymulowaniu i podsycaniu aktywno
ś
ci
człowieka, tworzenia dobrego nastroju,
rozpraszaniu monotonii i nudy oraz na
oddziaływaniu antyzm
ę
czeniowym na organizm
człowieka. Działania takie czyni
ą
wysiłek
subiektywnie l
ż
ejszym, wzmacniaj
ą
c poczucie
komfortu.
Rangę i znaczenie tej funkcji dla procesów pracy
podkreśla fakt, że wykorzystanie kolorów w tym
celu jest określone przepisami prawnymi:
W Unii Europejskiej minimalne wymagania
dotycz
ą
ce stosowania barw i znaków
bezpiecze
ń
stwa okre
ś
la Dyrektywa 92/58/EWG
w sprawie minimalnych wymaga
ń
dla
zapewnienia znaków bezpiecze
ń
stwa i/lub
higieny pracy. Postanowienia tej dyrektywy
zostały przeniesione do prawa polskiego na
mocy rozporz
ą
dzenia w sprawie ogólnych
przepisów bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy.
Szczegółowe wymagania dotycz
ą
ce barw, znaków i
sygnałów bezpiecze
ń
stwa zawarte s
ą
w Polskich Normach:
PN-93/N-01256/03 Znaki bezpiecze
ń
stwa. Ochrona i higiena
pracy.
PN-92/N-01252 Barwy bezpiecze
ń
stwa i znaki bezpiecze
ń
stwa.
PN-92/N-01256/01 Znaki bezpiecze
ń
stwa. Ochrona
przeciwpo
ż
arowa.
PN-92/N-01256/02 Znaki bezpiecze
ń
stwa. Ewakuacja.
PN-N-01256-5:1998 Znaki bezpiecze
ń
stwa. Zasady
umieszczania znaków bezpiecze
ń
stwa na drogach
ewakuacyjnych i drogach przeciwpo
ż
arowych.
PN-N-01256-4:1997 Znaki bezpiecze
ń
stwa Techniczne
ś
rodki
przeciwpo
ż
arowe.
PN-EN-61310-1:2000 Maszyny. Bezpiecze
ń
stwo. Wskazywanie,
oznaczanie i sterowanie. Wymagania dotycz
ą
ce sygnałów
wizualnych, akustycznych i dotykowych.
PN-EN-457:1998 Maszyny. Bezpiecze
ń
stwo. D
ź
wi
ę
kowe sygnały
bezpiecze
ń
stwa. Wymagania ogólne, projektowanie i badania.
PN-88/E-08501 Urz
ą
dzenia elektryczne. Tablice i znaki
bezpiecze
ń
stwa.
PN-74/T-06260
Ź
ródła promieniowanie elektromagnetycznego.
Znaki ostrzegawcze.
PN-79/J-08002
Ź
ródła promieniowania jonizuj
ą
cego. Znaki
ostrzegawcze.
Rola barw, znaków i sygnałów bezpiecze
ń
stwa
Głównym zadaniem znaków, barw i sygnałów
bezpiecze
ń
stwa jest informowanie pracowników o
wyst
ę
puj
ą
cych w danym zakładzie pracy
zagro
ż
eniach. Wszystkie miejsca zakładu, w których
wyst
ę
puj
ą
zagro
ż
enia powinny by
ć
oznakowane
widocznymi znakami lub barwami bezpiecze
ń
stwa.
Przed zastosowaniem znaków i barw bezpiecze
ń
stwa
w konkretnym miejscu w zakładzie nale
ż
y:
- dokona
ć
analizy oceny ryzyka zawodowego,
- zastosowa
ć
wszystkie mo
ż
liwe
ś
rodki eliminuj
ą
ce to
ryzyko.
Pracodawca ma obowi
ą
zek zastosowania w
przedsi
ę
biorstwie barw, znaków lub sygnałów
bezpiecze
ń
stwa wsz
ę
dzie tam, gdzie nie mo
ż
na
zlikwidowa
ć
zagro
ż
enia przez zastosowanie
ś
rodków
ochrony zbiorowej lub innych
ś
rodków stosowanych w
organizacji pracy. Powinien on równie
ż
zapewni
ć
pracownikom informacje dotycz
ą
ce ich stosowania.
W zale
ż
no
ś
ci od potrzeb powinno si
ę
zastosowa
ć
:
- stałe znaki bezpiecze
ń
stwa (np. zakazu,
ostrzegawcze, nakazu, ewakuacyjne),
- tymczasowe znaki bezpiecze
ń
stwa (np.
sygnalizowanie niebezpiecze
ń
stwa, kierowanie lud
ź
mi
wykonuj
ą
cymi niebezpieczne czynno
ś
ci).
Informacje dotycz
ą
ce stosowania barw, znaków i sygnałów
bezpiecze
ń
stwa (np. w formie instrukcji przekazywanych
podczas szkole
ń
wst
ę
pnych i okresowych) powinny
obejmowa
ć
:
- wyja
ś
nienie znaczenia znaków i sygnałów,
- zasady zachowania si
ę
pracowników, gdy natkn
ą
si
ę
na dany
znak lub sygnał,
- konsekwencje nieprzestrzegania ustalonych zasad
post
ę
powania.
Pracownicy i ich przedstawiciele powinni uczestniczy
ć
w
konsultacjach dotycz
ą
cych stosowania barw i znaków
bezpiecze
ń
stwa w zakładzie pracy. Powinni przede wszystkim
otrzymywa
ć
:
- informacje o wszystkich działaniach dotycz
ą
cych barw i
znaków bezpiecze
ń
stwa oraz ochrony zdrowia,
- instrukcje dotycz
ą
ce stosowanych znaków bezpiecze
ń
stwa.
Sposób przekazania tego typu instrukcji uzale
ż
niony
jest m.in. od wielko
ś
ci przedsi
ę
biorstwa oraz
panuj
ą
cych w nim zwyczajów. Instrukcje mog
ą
np.
przybra
ć
form
ę
tablic informacyjnych, ulotek
rozdawanych pracownikom podczas szkole
ń
okresowych lub mog
ą
zosta
ć
przekazane ustnie.
W zale
ż
no
ś
ci od potrzeb, znaki bezpiecze
ń
stwa
powinny by
ć
:
- czyszczone i konserwowane,
- sprawdzane,
- naprawiane i wymieniane w regularnych odst
ę
pach
czasu, tak aby zapewni
ć
zachowanie ich dobrej
jako
ś
ci.
D
Z
I
Ę
K
U
J
Ę
Z
A
U
W
A
G
Ę
☺
☺
☺
☺