„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Jerzy Jon

Posługiwanie się przepisami prawa pracy 315[01].Z3.01

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1

Recenzenci:
mgr inż. Joanna Stępień
mgr inż. Jan Siek


Opracowanie redakcyjne:
mgr Jerzy Jon



Konsultacja:
dr inż. Anna Kordowicz-Sot

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 315[01].Z3.01
,,Posługiwanie się przepisami prawa pracy”, zawartego w programie nauczania dla zawodu
technik bezpieczeństwa i higieny pracy.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2

SPIS TREŚCI

1.

Wprowadzenie

3

2.

Wymagania wstępne

4

3.

Cele kształcenia

5

4.

Przykładowe scenariusze zajęć

6

5.

Ćwiczenia

10

5.1. System ochrony pracy w Polsce

10

5.1.1 Ćwiczenia

10

5.2. Konwencje normy i uregulowania międzynarodowe

w zakresie bezpieczeństwa pracy

12

5.2.1 Ćwiczenia

12

5.3. Przepisy prawa pracy

13

5.3.1 Ćwiczenia

13

5.4. Prawo układowe oraz zasady negocjowania i zawierania zbiorowych

układów

15

5.4.1 Ćwiczenia

15

5.5. Normy prawne i przepisy dotyczące bezpieczeństwa

i higieny pracy i ergonomii

16

5.5.1 Ćwiczenia

16

5.6. Nadzór nad przestrzeganiem przepisów prawa pracy, nadzór nad

warunkami pracy

17

5.6.1 Ćwiczenia

17

5.7. Rozpatrywanie sporów o roszczenia ze stosunku pracy

19

5.7.1 Ćwiczenia

19

6. Ewaluacja osiągnięć uczniów

21

7. Literatura

35

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie technik bezpieczeństwa i higieny pracy
w zakresie jednostki modułowej dotyczącej postępowania w sprawach posługiwania się
przepisami prawa pracy.

W poradniku zamieszczone są:

–

wymagania wstępne – wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć opanowane, aby
bez mógł problemów korzystać z poradnika dla ucznia do tej jednostki modułowej,

–

cele kształcenia – wykaz umiejętności, jakie uczeń zdobędzie podczas pracy
z poradnikiem,

–

przykładowe scenariusze zajęć,

–

przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do ich realizacji, zalecanymi metodami
nauczania oraz propozycją środków dydaktycznych umożliwiających ich realizację,

–

ewaluacja osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzia pomiaru dydaktycznego,

–

literatura.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne prowadzone były różnymi metodami ze

szczególnym uwzględnieniem metody ćwiczeń i pokazu z wyjaśnieniem, a wykład powinien
ograniczać się tylko do wyjaśnienia organizacji, zadań i uprawnień służby bezpieczeństwa
i higieny pracy.

Formy pracy uczniów powinny być zróżnicowane: praca indywidualna oraz zespołowa.
Jednostka modułowa „Postępowanie w sprawach wypadków przy pracy i chorób

zawodowych” zawarta jest w module 315[01].Z4 „Zarządzanie systemem bezpieczeństwa
i higieny pracy” i przedstawiona jest na schemacie.

Schemat układu jednostek modułowych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

–

stosować przepisy bhp i ochrony przeciwpożarowej,

–

formułować i opracowywać opinie oraz wnioski na podstawie obserwacji i sprawozdań
zdarzeń,

–

charakteryzować struktury organizacyjne w zakładzie pracy,

–

korzystać z różnych źródeł informacji: dokumentacji technicznej, norm, katalogów
zapisywanych w formie papierowej i elektronicznej,

–

posługiwać się komputerowym oprogramowaniem biurowym: edytorami tekstu,

–

korzystać z zasobów Internetu,

–

współpracować w grupie,

–

prezentować efekty swojej pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

–

scharakteryzować system ochrony pracy w Polsce,

–

zanalizować i zinterpretować przepisy prawa pracy,

–

określić uprawnienia pracowników związane z warunkami pracy wynikające ze
zbiorowych układów pracy,

–

opracować regulaminy pracy, zbiorowe układy pracy w części dotyczącej bezpieczeństwa
pracy oraz instrukcje obsługi maszyn i urządzeń,

–

ocenić opracowane w przedsiębiorstwie regulaminy i instrukcje pod katem zgodności
z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy,

–

opracować na podstawie dokonanej analizy naruszenia prawa pracy wnioski prewencyjne
i polecenia do bieżącej realizacji,

–

przeanalizować i zinterpretować przepisy praw dotyczące bezpieczeństwa i higieny
pracy,

–

zastosować przepisy ogólne i branżowe określające wymagania bezpieczeństwa i higieny
pracy w realizowanym procesie technologicznym i organizacji pracy,

–

ustalić stopień i skutki naruszenia prawa pracy u pracodawcy,

–

ustalić odpowiedzialność za naruszenie prawa pracy,

–

wdrożyć zmiany w prawie pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca ................................................................................................
Modułowy program nauczania:

Technik bezpieczeństwa i higieny pracy 315[01]

Moduł:

Człowiek w procesie pracy 315[01].Z3

Jednostka modułowa:

Posługiwanie się przepisami prawa pracy
315[01].Z3.01

Temat: Prawo układowe oraz zasady negocjowania i zawierania zbiorowych układów.

Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności negocjowania i zawierania zbiorowych układów.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

zdefiniować podstawowe określenia układu zbiorowego pracy,

−

scharakteryzować zasady powstania układu zbiorowego pracy,

−

wyjaśnić kogo dotyczy układ zakładowy pracy,

−

wyjaśnić niebezpieczeństwa związane z nieprawidłowo funkcjonującym układem
zbiorowym pracy.

Metody nauczania–uczenia się:

−

wykład,

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenia.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

praca w grupach 2 osobowych.

Czas trwania: 2 godziny dydaktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

komputer z dostępem do Internetu,

−

ustawa „Kodeks pracy”,

−

plansze, zdjęcia,

−

czasopisma związane z tematyką.

Przebieg zajęć:
1.

Nawiązanie do tematu zajęć, omówienie celów zajęć.

2.

Przeprowadzenie wykładu uzupełnionego pokazem ilustracji, fotografii, prospektów
o tematyce przewidzianej zakresem ćwiczenia.

3.

Realizacja tematu:

−−−−

uczniowie określają definicje układ zbiorowy pracy,

−−−−

uczniowie określają cel zawarcia układu zbiorowego pracy,

−−−−

uczniowie określają do czego zobowiązany jest układ zbiorowy pracy,

−−−−

uczniowie określają w jakich miejscach jest tworzone porozumienie o stosowaniu
układu,

−−−−

uczniowie określają rejestr układów,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7

−−−−

uczniowie określają na jakich warunkach powstają ponadzakładowe układy
zbiorowe pracy.

4.

Po wykonaniu wszystkich czynności związanych z wykonaniem ćwiczenia uczniowie
dokonują samooceny wykonanego ćwiczenia,

5.

Uczniowie wyjaśniają mocne i słabe strony wykonanego zadania,

6.

Uczniowie prezentują własną pracę z wykonanego ćwiczenia przed nauczycielem
i innymi grupami,

7.

Nauczyciel analizuje pracę uczniów określa poprawność wykonanego ćwiczenia wnosząc
własne spostrzeżenia i uwagi odnośnie wykonywanych czynności.

8.

Zakończenie zajęć – podziękowanie za aktywny udział w zajęciach, pożegnanie uczniów.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

Ankieta anonimowa zwrotna dotycząca sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca ................................................................................................
Modułowy program nauczania:

Technik bezpieczeństwa i higieny pracy 315[01]

Moduł:

Człowiek w procesie pracy 315[01].Z3

Jednostka modułowa:

Posługiwanie się przepisami prawa pracy
315[01].Z3.01

Temat: Nadzór nad przestrzeganiem przepisów prawa pracy, nadzór nad warunkami pracy.

Cel ogólny: Charakteryzowanie nadzoru nad przestrzeganiem przepisów prawa pracy oraz

nadzoru nad warunkami pracy.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−−−−

Wymienić, kto jest odpowiedzialny za nadzór i kontrole przestrzegania prawa pracy,

−−−−

wymienić organy sprawujące nadzór nad warunkami pracy,

−−−−

określić zakres działania organów odpowiedzialnych za nadzór i kontrole przestrzegania
prawa pracy,

−−−−

określić zakres czynności organu sprawującego nadzór nad warunkami pracy.

Metody nauczania–uczenia się:

−−−−

dyskusja dydaktyczna,

−−−−

ć

wiczenie praktyczne,

−−−−

pogadanka.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−−−−

praca indywidualna.

Czas: 2 godziny dydaktyczne.

Środki dydaktyczne:

−−−−

komputer z dostępem do Internetu,

−−−−

ustawa „Kodeks pracy”,

−−−−

plansze, zdjęcia,

−−−−

czasopisma związane z tematyką.

Plan zajęć:
1.

Sprawy organizacyjne.

2.

Uświadomienie uczniom celów zajęć i przedstawienie przebiegu zajęć.

3.

Realizacja tematu.

−

pogadanka: Kodeks pracy,

−

pytania sprawdzające,

−

ć

wiczenie.

4.

Podsumowanie zajęć:

−

Ocena poziomu osiągnięć uczniów i ocena ich aktywności.

−

Ewaluacja zajęć.

Ćwiczenie

Przedstaw w formie opisowej zadania i zakres działania Państwowej Inspekcji Sanitarnej.

Zaprezentuj wykonane ćwiczenie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,

sposób wykonania. Nauczyciel zwraca uwagę na poprawność i dokładność wykonania
ć

wiczenia. Podczas wykonania ćwiczenia szczególną uwagę uczeń powinien zwrócić na

kolejność wykonania czynności.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

odszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące Państwowej Inspekcji
Sanitarnej,

2)

zapoznać się z zadaniami i zakresem działania Państwowej Inspekcji Pracy,

3)

przedstawić w formie opisowej zadania i zakres działania Państwowej Inspekcji
Sanitarnej,

4)

dokonać prezentacji wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

indywidualne ćwiczenia,

−

dyskusja dydaktyczna.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

Kodeks pracy,

−

stanowisko komputerowe z dostępem do Internetu,

−

notatnik,

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 7 dotycząca Państwowej Inspekcji Pracy.

Nauczyciel:

−−−−

komentuje ewentualnie uzupełnia wypowiedzi uczniów,

−−−−

ocenia wspólnie z uczniami wykonaną pracę i ich aktywność.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
–

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10

5. ĆWICZENIA

5.1. System ochrony pracy w Polsce

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przeprowadź analizę praw i obowiązków pracowników w zakresie bhp zapisanych w X

rozdziale Kodeksu pracy. Zaprezentuj wykonane ćwiczenie.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

wykonywania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczeń

Uczeń powinien:

1)

przeanalizować treść rozdziału X Kodeksu pracy,

2)

przeprowadzić analizę w formie opisowej praw pracowników w zakresie bhp zapisanych
w Kodeksie pracy,

3)

przedstawić analizę nauczycielowi,

4)

zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenia.

Ś

rodki dydaktyczne:

–

stanowisko komputerowe z dostępem do Internetu,

–

Kodeks pracy,

–

przybory do pisania,

–

literatura z rozdziału 7 dotycząca systemu ochrony pracy w Polsce.

Ćwiczenie 2

Przeprowadź analizę prawa i obowiązki pracodawcy w zakresie bhp zapisanych w X

rozdziale Kodeksu pracy. Zaprezentuj wykonane ćwiczenie.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

wykonywania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczeń

Uczeń powinien:

1)

przeanalizować treść rozdziału X Kodeksu pracy,

2)

przeprowadzić analizę w formie opisowej praw pracowników w zakresie bhp zapisanych
w Kodeksie pracy,

3)

przedstawić analizę nauczycielowi,

4)

zaprezentować wykonane ćwiczenie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenia.

Ś

rodki dydaktyczne:

–

komputer z dostępem do Internetu,

–

Kodeks pracy,

–

przybory do pisania,

–

literatura z rozdziału 7 dotycząca systemu ochrony pracy w Polsce.

Ćwiczenie 3

Przedstaw wymagania Kodeksu pracy związane z chorobami zawodowymi. Zaprezentuj

wykonane ćwiczenie.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

wykonywania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

przeanalizować treść rozdziału X Kodeksu pracy,

2)

przeanalizować rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 lipca 2002 r. w sprawie
wykazu chorób zawodowych, szczegółowych zasad postępowania w sprawach zgłaszania
podejrzenia, rozpoznania i stwierdzenia chorób zawodowych oraz podmiotów
właściwych w tych sprawach,

3)

przedstawić wymagania w formie pisemnej związane z chorobami zawodowymi,

4)

zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenia.

Ś

rodki dydaktyczne:

–

komputer z dostępem do Internetu,

–

Kodeks pracy,

–

przybory do pisania,

–

literatura z rozdziału 7 dotycząca systemu ochrony pracy w Polsce.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12

5.2. Konwencje normy i uregulowania międzynarodowe

w zakresie bezpieczeństwa pracy

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przeprowadź analizę w formie opisowej zakresu działania najważniejszych organizacji

międzynarodowych ustanawiających normy z zakresu prawa bezpieczeństwa i ochrony
zdrowia pracowników. Zaprezentuj wykonane ćwiczenie.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

wykonywania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

odszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące Konwencji norm
i uregulowań międzynarodowych w zakresie bezpieczeństwa pracy,

2)

przeprowadzić analizę w formie opisowej zakresu działania najważniejszych organizacji
międzynarodowych ustanawiających norm z zakresu prawa bezpieczeństwa i ochrony
zdrowia pracowników,

3)

przedstawić analizę nauczycielowi,

4)

zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenia.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

komputer z dostępem do Internetu,

−

przybory do pisania,

−

notatnik,

−

literatura z rozdziału 7 dotycząca Konwencji norm i uregulowań międzynarodowych
w zakresie bezpieczeństwa pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13

5.3. Przepisy prawa pracy

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Na podstawie analizy tekstu Kodeksu pracy odpowiedz na pytania związane

z podstawowymi zasadami prawa pracy.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

wykonywania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

przeanalizować tekst zawarty w rozdziale II działu pierwszego Kodeksu pracy,

2)

wpisać w tabelę 1 odpowiedź „tak” lub „nie” na zawarte w niej pytania,

3)

wpisać w tabelę 1 podstawę prawną decyzji (numer artykułu i paragraf Kodeksu pracy)
na podstawie, której udzieliłeś takiej odpowiedzi.

Tabela do ćwiczenia. Rozwiązywanie problemów dotyczących podstawowych zasad prawa pracy

Podstawa

prawna

Pytanie

Odpowiedź

tak, nie

Czy państwo określa minimalną wysokość wynagrodzenia za pracę?

Czy, niepełnosprawność, rasa, wyznawana religia, narodowość, przekonania
polityczne, przynależność związkową mogą być mogą być jakakolwiek
dyskryminacja w zatrudnieniu?

Czy pracodawca jest obowiązany do zapewnienia pracownikom
bezpiecznych i higienicznych warunków pracy?

Czy pracodawca jest obowiązany ułatwiać pracownikom podnoszenie
kwalifikacji zawodowych?

Czy postanowienia umów o pracę oraz innych aktów, na których podstawie
powstaje stosunek pracy, mogą być mniej korzystne dla pracownika niż
przepisy prawa pracy?

Czy pracownicy i pracodawcy, w celu reprezentacji i obrony swoich praw
i interesów, mają prawo tworzyć organizacje i przystępować do tych
organizacji?

Czy ważne są postanowienia umów o pracę i innych aktów, na podstawie,
których powstaje stosunek pracy, naruszające zasadę równego traktowania
w zatrudnieniu?

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenia.

Ś

rodki dydaktyczne:

−−−−

Kodeks pracy,

−−−−

karta ćwiczeń.

Ćwiczenie 2

Przeprowadź analizę w formie opisowej tekstu z Kodeksu pracy dotyczącej mobbingu.

Zaprezentuj wykonane ćwiczenie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

wykonywania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

przeanalizować tekst artykułu

94

3

Kodeksu pracy dotyczący mobbingu,

2)

przeprowadzić analizę w formie opisowej zakresu działania mobbingu,

3)

odpowiedzieć na następujące pytania:

−

co to jest mobbing,

−

jakie prawa posiada pracownik, wobec którego stosowano mobbing,

4)

przedstawić analizę nauczycielowi,

5)

zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenia.

Ś

rodki dydaktyczne:

−−−−

Kodeks pracy.

−−−−

stanowisko z dostępem do Internetu,

−−−−

notatnik,

−−−−

przybory do pisania,

−−−−

literatura z rozdziału 7 dotycząca przepisów prawa pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15

5.4. Prawo układowe oraz zasady negocjowania i zawierania

zbiorowych układów

5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Dokonaj analizy w formie opisowej ustaleń przyjętych w układzie zbiorowym pracy.

Zaprezentuj wykonane ćwiczenie.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

wykonywania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

odszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące układu zbiorowego pracy,

2)

przeprowadzić analizę w formie opisowej ustaleń przyjętych w układzie zbiorowym
pracy,

3)

przedstawić analizę nauczycielowi,

4)

zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenia.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

stanowisko komputerowe z dostępem do Internetu,

−

przybory do pisania,

−

notatnik,

−

literatura z rozdziału 7 dotycząca prawo układowe oraz zasady negocjowania i zawierania
zbiorowych układów

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16

5.5. Normy prawne i przepisy dotyczące bezpieczeństwa i higieny

pracy i ergonomii

5.5.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przeprowadź analizę w formie opisowych norm prawnych i przepisów dotyczących

bezpieczeństwa i higieny pracy i ergonomii. Zaprezentuj wykonane ćwiczenie.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

wykonywania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

odszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące norm prawnych
i przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy i ergonomii,

2)

przeanalizować normy prawne i przepisy dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy
i ergonomii,

3)

przeprowadzić analizę w formie opisowej norm prawnych i przepisów dotyczących
bezpieczeństwa i higieny pracy i ergonomii,

4)

dokonać prezentacji wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenia.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

stanowisko komputerowe z dostępem do Internetu,

−

przybory do pisania,

−

notatnik,

−

literatura z rozdziału 7 dotycząca norm prawnych i przepisów dotyczących
bezpieczeństwa i higieny pracy i ergonomii.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17

5.6. Nadzór nad przestrzeganiem przepisów prawa pracy, nadzór

nad warunkami pracy

5.6.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przedstaw zadania i zakres działania nadzoru i kontroli prawa pracy. Zaprezentuj

wykonane ćwiczenie.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

wykonywania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

odszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące nadzoru i kontroli prawa
pracy,

2)

przeanalizować zadania i zakres działania nadzoru i kontroli prawa pracy,

3)

przedstawić w formie opisowej zadania z zakresu nadzoru i kontroli prawa pracy,

4)

dokonać prezentacji wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenia.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

Kodeks pracy,

−

stanowisko komputerowe z dostępem do Internetu,

−

notatnik,

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 7 dotycząca nadzoru i kontroli prawa pracy.

Ćwiczenie 2

Przedstaw zadania i zakres działania nadzoru nad przestrzeganiem przepisów prawa

pracy.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

wykonywania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

odszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące nadzoru nad
przestrzeganiem przepisów prawa pracy,

2)

przeanalizować zadania i zakres działania nadzoru nad przestrzeganiem przepisów prawa
pracy,

3)

przedstawić w formie opisowej zadania i zakresu nadzoru nad przestrzeganiem przepisów
prawa pracy,

4)

dokonać prezentacji wykonanego ćwiczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenia.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

Kodeks pracy,

−

stanowisko komputerowe z dostępem do Internetu,

−

notatnik,

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 7 dotycząca nadzoru nad przestrzeganiem przepisów prawa pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19

5.7. Rozpatrywanie sporów o roszczenia ze stosunku pracy

5.7.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przedstaw zadania i zakres działania sądu pracy. Zaprezentuj wykonane ćwiczenie.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

wykonywania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) odszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące sądu pracy,
2) przeanalizować zadania i zakres działania sądu pracy,
3) przedstawić w formie opisowej zadania i zakres działania sądu pracy,
4) dokonać prezentacji wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenia.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

Kodeks pracy,

−

stanowisko komputerowe z dostępem do Internetu,

−

notatnik,

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 7 dotycząca rozpatrywania sporów o roszczenie ze stosunku pracy.

Ćwiczenie 2

Przedstaw zadania i zakres działania postępowania pojednawczego. Zaprezentuj

wykonane ćwiczenie.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

wykonywania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

odszukać

w

materiałach

dydaktycznych

informacje

dotyczące

postępowania

pojednawczego,

2)

przeanalizować zadania i zakres działania postępowania pojednawczego,

3)

przedstawić w formie opisowej zadania i zakres działania postępowania pojednawczego,

4)

dokonać prezentacji wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

20

Ś

rodki dydaktyczne:

−

Kodeks pracy,

−

stanowisko komputerowe z dostępem do Internetu,

−

notatnik,

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 7 dotycząca rozpatrywania sporów o roszczenie ze stosunku pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

21

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Posługiwanie się przepisami
prawa pracy”

Test składa się z 20 zadań testowych wielokrotnego wyboru, z których:

–

zadania 1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, są z poziomu podstawowego

–

zadania 5, 10, 11, 10 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny:

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,

–

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,

–

dobry – za rozwiązanie 16 zadań , w tym co najmniej 1 z poziomu ponadpodstawowego,

–

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań w tym co najmniej 3 zadań z poziomu
ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. a, 2. a, 3. b, 4. c, 5. d, 6. d, 7. a, 8. d, 9. c, 10. d, 11. a,

12. c, 13. c, 14. a, 15. d, 16. c, 17. c, 18. a, 19. c, 20. d

Plan testu

Nr

zad

Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1.

Zdefiniować pojęcie „wykładnia prawa”

A

P

a

2.

Określić pojęcie mobbingu

B

P

a

3.

Określić przypadki, w których pracodawca
może rozwiązać umowę o pracę bez
wypowiedzenia z winy pracownika.

B

P

b

4.

Określić rodzaje dokumentów związane ze
stosunkiem

pracy,

które

powinien

gromadzić pracodawca

B

P

c

5.

Ustalić składniki wynagrodzenia za pracę

C

PP

d

6.

Wyjaśnić pojęcie wypadek przy pracy

B

P

d

7.

Określić czy choroba zalicza się do chorób
zawodowych

B

P

a

8.

Określić zakres obowiązków PIP

B

P

d

9.

Określić zasadę tworzenia regulaminów
pracy

B

P

c

10. Ustalić, do kogo należy rozstrzyganie

indywidualnych spraw z zakresu prawa
pracy

C

PP

d

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

22

11. Scharakteryzować

problemy

dotyczące

podstawowych zasad prawa pracy

C

PP

a

12. Określić wymiaru czasu pracy w przypadku

jednomiesięcznego okresu rozliczeniowego

B

P

c

13. Określić artykuł w którym określone są

podstawowe obowiązki pracodawcy

B

P

c

14. Określić który artykuł zawiera prawa

pracownika w zakresie bezpieczeństwa
i higieny pracy

B

P

a

15. Określić

kto

odpowiada

za

stan

bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie
pracy

B

P

d

16. Określić organ państwowego nadzoru

i kontroli w zakresie bhp oraz prawnej
ochrony pracy

B

P

c

17. Określić

co

należy

do

obowiązków

pracownika w zakresie bhp

B

P

c

18. Określić co należy do obowiązków osoby

kierującej pracownikami w zakresie bhp

B

P

a

19. Określić artykuł który dotyczy obowiązków

pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa
i higieny pracy

B

P

c

20. Ustalić, do kogo należy rozstrzyganie spraw

indywidualnych spraw z zakresu prawa
pracy

C

PP

d

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

23

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1.

Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem, co najmniej
jednotygodniowym.

2.

Wyjaśnij uczniom cel stosowania pomiaru dydaktycznego.

3.

Poinformuj uczniów o rodzaju zadań podanych w zestawie oraz o zasadach punktowania.

4.

Przygotuj odpowiednią liczbę testów.

5.

Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.

6.

Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.

7.

Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.

8.

Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.

9.

Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

1.

Przeczytaj uważnie instrukcję.

2.

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

3.

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.

4.

Test zawiera 20 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwe odpowiedzi. Tylko
jedna jest prawidłowa.

5.

Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce
znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6.

Pracuj samodzielnie, wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.

7.

Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie
na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

8.

Na rozwiązanie testu masz 35 min.

Powodzenia

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

24

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Wykładnia prawa jest to

a)

ustalenie właściwego znaczenia obowiązujących przepisów.

b)

dostosowanie prawa pracy do zmieniającej się sytuacji gospodarczo-politycznej.

c)

stwierdzenie aktualności aktu prawnego.

d)

dziedzina wiedzy zajmująca się regulaminami.

2. Mobbing jest to

a)

działania lub zachowania dotyczące pracownika lub skierowane przeciwko

pracownikowi, polegające na uporczywym i długotrwałym nękaniu lub zastraszaniu
pracownika.

b)

stałe zagrożenie utratą pracy.

c)

praca w długotrwałym i uporczywym stresie, powodującym pogorszenie stanu

zdrowia pracownika.

d)

egzekwowanie

przez

pracodawcę

prawidłowego

wypełniania

obowiązków

pracowniczych.

3. Pracodawca nie może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika

w przypadku
a)

ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych.

b)

popełnienia przez pracownika w czasie trwania umowy o pracę przestępstwa, które

uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo
jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem.

c)

zawinionej przez pracownika utraty uprawnień kierowniczych, w razie nieobecności

pracownika w pracy z powodu usprawiedliwionej opieki nad dzieckiem (w okresie
pobierania z tego tytułu zasiłku).

d)

Spożywania alkoholu w miejscu pracy.

4, Dokumenty związane ze stosunkiem pracy, których nie musi gromadzić pracodawca to

a)

dokumenty związane z ubieganiem się o zatrudnienie.

b)

dokumenty związane z nawiązania stosunku pracy oraz przebiegu zatrudnienia.

c)

dokumenty związane z wysokością wynagrodzenia u poprzedniego pracodawcy.

d)

dokumenty związane z ustaniem zatrudnienia.

5.

Wynagrodzenie za pracę nie składa się z
a)

wynagrodzenia zasadniczego.

b)

premii, nagród.

c)

wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, wynagrodzenie urlopowe.

d)

pożyczki z kasy zapomogowo-pożyczkowej.

6. Wypadkiem przy pracy nie jest zdarzenie nagłe wywołane przyczyną zewnętrzną,

powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą
a)

podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub
poleceń przełożonych.

b)

w autobusie w drodze z domu do pracy.

c)

podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz

pracodawcy, nawet bez polecenia.

d)

w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy, w drodze między

siedzibą zakładu pracy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze
stosunku pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

25

7. Za chorobę zawodową uważa się

a)

chorobę określoną w wykazie chorób zawodowych, jeżeli spowodowana została

wykonywaniem pracy w warunkach narażających na jej powstanie.

b)

jeżeli została spowodowana wykonywaniem pracy w warunkach narażających na jej

powstanie.

c)

każdą chorobę pracownika, jeżeli wykonuje pracę w warunkach szkodliwych.

d)

między innymi zatrucie pracownika substancjami chemicznymi podczas pracy.

8. Kontrola w zakresie przestrzegania przez pracodawców prawa pracy, przeprowadzana

przez inspektor PIP pracy może nie objąć zagadnienia
a)

dotyczące stosunku pracy.

b)

wypłacania wynagrodzeń za pracę i innych świadczeń ze stosunku pracy.

c)

badań lekarskich pracowników i szkoleń w zakresie bhp.

d)

postępowania w sprawach stwierdzenia choroby zawodowej.

9. Regulamin pracy obowiązujący w zakładzie może być mniej korzystny dla pracownika

w porównaniu z przepisami zawartymi w kodeksie pracy
a)

jeśli organizacje związkowe wyrażą na to zgodę.

b)

jeśli większość pracowników wyrazi zgodę na taki regulamin.

c)

w żądnym wypadku nie może zaistnieć taka sytuacja.

d)

jeżeli pracodawca tak ustali.

10. Rozstrzyganie indywidualnych spraw z zakresu prawa pracy należy do

a)

inspektorów PIP.

b)

Pracodawców.

c)

inspektorów PIS.

d)

sądów pracy.

11. Nie jest prawdziwe stwierdzenie, że

a)

pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom warunki do podnoszenie

kwalifikacji zawodowych.

b)

pracownicy i pracodawcy, w celu reprezentacji i obrony swoich praw i interesów,

mają prawo tworzyć organizacje i przystępować do tych organizacji.

c)

niepełnosprawność, rasa, wyznawana religia, narodowość, przekonania polityczne,

przynależność związkową nie mogą być jakąkolwiek podstawą do dyskryminacji
w zatrudnieniu.

d)

państwo określa minimalną wysokość wynagrodzenia za pracę.

12. Podejrzenia choroby zawodowej oraz jej rozpoznanie nie może nastąpić u pracownika lub

byłego pracownika, w okresie jego zatrudnienia w narażeniu zawodowym lub po
zakończeniu pracy w takim narażeniu
a)

przed 1 rokiem od stwierdzenia objawów.

b)

w okresie 5 lat od stwierdzenia objawów.

c)

po 10 latach od stwierdzenia objawów.

d)

w ciągu miesiąca od chwili stwierdzenia objawów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

26

13.

Podstawowe obowiązki pracodawcy określa artykuł
a)

211.

b)

210.

c)

207.

d)

108.

14.

Prawa pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy zawiera artykuł
a)

211 Kodeksu Pracy.

b)

210 Kodeksu Pracy.

c)

207 Kodeksu Pracy.

d)

108 Kodeksu Pracy.

15.

Za stan bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie odpowiada
a)

Nauczyciel praktycznej nauki zawodu.

b)

Każdy pracownik.

c)

Każda osoba kierująca pracownikami.

d)

Pracodawca (właściciel zakładu).

16.

Organem państwowego nadzoru i kontroli w zakresie bhp oraz prawnej ochrony pracy jest
a)

Wojewoda.

b)

Premier RP.

c)

Państwowa Inspekcja Pracy.

d)

Najwyższa Izba Kontroli.

17.

Do obowiązków pracownika w zakresie bhp należy
a)

organizowanie pracy w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki pracy.

b)

organizowanie stanowiska pracy zgodnie z zasadami bhp.

c)

dbanie o należyty stan maszyn i urządzeń oraz o porządek i ład na stanowisku pracy.

d)

wykonywanie zaleceń Społecznego Inspektora Pracy.

18.

Do obowiązków osoby kierującej pracownikami w zakresie bhp należy
a)

organizacja stanowiska pracy zgodnie z przepisami.

b)

formułowanie zaleceń dla społecznego inspektora pracy.

c)

dbać o ład i porządek na stanowisku pracy.

d)

ułatwianie pracownikowi podnoszenia kwalifikacji zawodowych.

19.

Obowiązki pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy zawiera artykuł
a)

211 Kodeksu pracy.

b)

210 Kodeksu pracy.

c)

207 Kodeksu pracy.

d)

108 Kodeksu pracy.

20.

Rozstrzyganie sporów z zakresu prawa pracy pomiędzy pracownikiem a pracodawcą
należy do
a)

Inspektorów PIP.

b)

Pracodawców.

c)

Inspektorów PIS.

d)

Sądów Pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

27

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko:……………………………………………………….....

Posługiwanie się przepisami prawa pracy

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Nr

zadania

Odpowiedź

Punkty

1

a

b

c

d

2

a

b

c

d

3

a

b

c

d

4

a

b

c

d

5

a

b

c

d

6

a

b

c

d

7

a

b

c

d

8

a

b

c

d

9

a

b

c

d

10

a

b

c

d

11

a

b

c

d

12

a

b

c

d

13

a

b

c

d

14

a

b

c

d

15

a

b

c

d

16

a

b

c

d

17

a

b

c

d

18

a

b

c

d

19

a

b

c

d

20

a

b

c

d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

28

Test 2

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Posługiwanie się przepisami
prawa pracy”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

–

zadania 1, 2, 3, 5, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 16, 18, 19, 20 są z poziomu podstawowego

–

zadania 4, 6, 15, 17 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny:

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,

–

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,

–

dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,

–

bardzo dobry – za rozwiązanie 17 zadań w tym co najmniej 3 zadań z poziomu
ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1.a, 2.a, 3.a, 4.a, 5.b, 6.b, 7.c, 8.d, 9.d, 10.d, 11.a, 12.d,

13.a, 14.c, 15.c, 16.b, 17.c, 18.a, 19.b, 20.d.

Plan testu

Nr

zad

Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1.

Określić czynniki szkodliwe dla zdrowia

B

P

a

2.

Określić sposób zgłaszania podejrzenia
choroby zawodowej

B

P

a

3.

Określić

organ,

któremu

zgłasza

się

podejrzenie o chorobie zawodowej

B

P

a

4.

Ustalić organ wypłacający świadczenia

C

PP

a

5.

Określić pojęcie prawo pracy

B

P

b

6.

Ustalić

gdzie

będziesz

szukał

Rozporządzenia Rady Ministrów

C

PP

b

7.

Określić

organ

odpowiedzialny

za

zapewnienie orzeczenia lekarskiego

C

P

c

8.

Określić obowiązek pracownika, zgodnie
z art. 211 pkt 5 K.p.

C

P

d

9.

Określić pojęcie ergonomia

B

P

d

10. Nazwać rodzaje regulaminu zakładowego

A

P

d

11. Określić

artykuł

zawierający

układy

zbiorowe pracy

B

P

a

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

29

12. Określić dział zawierający rozpatrywanie

sporów o roszczenia ze stosunku pracy

B

P

d

13. Określić artykuł dotyczący Sądów pracy

B

P

a

14. Określić artykuł dotyczący postępowania

w razie wypadku

B

P

c

15. Ustalić

co

obejmuje

postępowanie

powypadkowe

C

PP

c

16. Wyjaśnić co wykonuje zespół wypadkowy

C

P

b

17. Ustalić w ciągu ilu dni od uzyskania

zawiadomienia o wypadku sporządza się
protokół powypadkowy

C

PP

c

18. Określić

przez

ile

pracodawca

jest

obowiązany przechowywać dokumentację
powypadkową

B

P

a

19. Określić

najważniejsze

organizacje

międzynarodowe

ustanawiające

normy

z zakresu prawa bezpieczeństwa i ochrony
zdrowia pracowników

B

P

b

20. Określić środki jakie pracodawca powinien

podjąć w celu zapewnienia bezpieczeństwa
i ochrony zdrowia pracowników

B

P

d

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

30

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1.

Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.

2.

Wyjaśnij uczniom cel stosowania pomiaru dydaktycznego.

3.

Poinformuj uczniów o rodzaju zadań podanych w zestawie oraz o zasadach punktowania.

4.

Przygotuj odpowiednią liczbę testów.

5.

Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.

6.

Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.

7.

Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.

8.

Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.

9.

Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

1.

Przeczytaj uważnie instrukcję.

2.

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

3.

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.

4.

Test zawiera 20 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwe odpowiedzi. Tylko
jedna jest prawidłowa.

5.

Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce
znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6.

Pracuj samodzielnie, wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.

7.

Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie
na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

8.

Na rozwiązanie testu masz 35 min.

Powodzenia

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

31

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYHC

1. Czynniki szkodliwe dla zdrowia to

a)

hałas, nieodpowiednie oświetlenie, zapylenie, promieniowanie, związki chemiczne,
zwiększone obciążenie psychiczne i fizyczne.

b)

ś

ciany i sufity.

c)

podłoga i maszyny.

d)

ruchome ściany.

2.

Zgłoszenia podejrzenia choroby zawodowej dokonuje się
a)

na formularzu.

b)

za pośrednictwem kuriera.

c)

mailem.

d)

w obecności świadka.

3. Podejrzenie o chorobie zawodowej zgłasza się

a) państwowemu inspektorowi sanitarnemu.
b) właściwemu inspektorowi pracy.
c) państwowemu Głównemu Urzędowi Statystycznemu.
d) państwowemu Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych.

4. Świadczenia są wypłacane przez

a) Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
b) Główny Urząd Statystyczny.
c) Państwowy Inspektorat Sanitarny.
d) Państwową Inspekcje Pracy.

5. Prawo pracy to

a) szczegółowe zasady.
b) podstawowy akt prawny.
c) przepisy zabezpieczające.
d) przepisy wykonawcze.

6.

Rozporządzenia Rady Ministrów należy szukać w
a)

Monitorze Polskim.

b)

Dzienniku Ustaw.

c)

Kodeksie pracy.

d)

poradniku.

7. Odpowiedzialnym za zapewnienie orzeczenia lekarskiego jest

a) pracownik.
b) księgowa.
c) pracodawca.
d) pracownik działu kadr.

8. Obowiązkiem pracownika, zgodnie z art. 211 pkt 5 K.p. jest poddawanie się badaniom

a) wstępnym.
b) okresowym.
c) kontrolnym.
d) wstępnym, okresowym i kontrolnym.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

32

9. Ergonomia to

a) dostosowanie maszyn, narzędzi do wymagań pracodawcy.
b) dostosowanie materialnego środowiska i organizacji pracy do potrzeb klientów.
c) dostosowanie życia do możliwości i ograniczeń człowieka.
d) dostosowanie materialnego środowiska i organizacji do optymalnych warunków dla

pracownika.

10. Regulaminem zakładowym nie jest

a) Regulamin pracy.
b) Regulamin wynagradzania.
c) Regulamin premiowania.
d) Regulamin nagany.

11.

Układy zbiorowe pracy zawarte są w artykule
a)

238 Kodeksu pracy.

b)

237 Kodeksu pracy.

c)

172 Kodeksu pracy.

d)

92 Kodeksu pracy.

12.

Rozpatrywanie sporów o roszczenia ze stosunku pracy zawarte są

a)

w dziale pierwszym Kodeksu pracy.

b)

w dziale piątym Kodeksu pracy.

c)

w dziale dziesiątym Kodeksu pracy.

d)

w dziale dwunastym Kodeksu pracy.

13. Mowa o Sądach pracy jest w artykule

a) 262 Kodeksu pracy.
b) 300 Kodeksu pracy.
c) 135 Kodeksu pracy.
d) 92 Kodeksu pracy.

14. Postępowanie w razie wypadku reguluje artykuł

a)

92 Kodeksu pracy.

b)

22 Kodeksu pracy.

c)

234 Kodeksu pracy.

d)

104 Kodeksu pracy.

15.

Postępowanie powypadkowe nie obejmuje
a) zgłoszenia wypadku.
b) zabezpieczenia miejsca wypadku.
c) zeznawania tak aby uniknąć kary.
d) powołania zespołu powypadkowego.

16.

Zespół powypadkowy nie wykonuje następujących zadań
a) oględzin miejsca wypadku, stanu technicznego maszyn i innych urządzeń

technicznych, stanu urządzeń technicznych.

b) zaciera ślady wypadku
c) sporządza szkice, fotografie miejsca wypadku.
d) przesłuchuje, jeśli stan jego zdrowia na to pozwala poszkodowanego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

33

17. Od dnia zawiadomienia o wypadku, należy sporządzić protokół powypadkowy sporządza

się nie później niż w ciągu
a) 12 dni.
b) 18 dni.
c) 14 dni.
d) 30 dni.

18. Dokumentację powypadkową pracodawca jest obowiązany przechowywać przez:

a) 10 lat.
b) 20 lat.
c) 30 lat.
d) 40 lat.

19. Do najważniejszych organizacji międzynarodowych ustanawiających normy z zakresu

prawa bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników nie należy
a) Międzynarodowa Organizacja Pracy.
b) Rada Państwowej Inspekcji Pracy.
c) Rada Europy.
d) Unia Europejska.

20. Do niezbędnych środki, jakie pracodawca powinien podjąć w celu zapewnienia

bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników nie należy
a) zapobieganie ryzyku zawodowemu.
b) informowanie o niebezpieczeństwach podczas pracy.
c) szkolenie.
d) organizacja imprez sportowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

34

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko:……………………………………………………….....

Posługiwanie się przepisami prawa pracy

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Nr

zadania

Odpowiedź

Punkty

1

a

b

c

d

2

a

b

c

d

3

a

b

c

d

4

a

b

c

d

5

a

b

c

d

6

a

b

c

d

7

a

b

c

d

8

a

b

c

d

9

a

b

c

d

10

a

b

c

d

11

a

b

c

d

12

a

b

c

d

13

a

b

c

d

14

a

b

c

d

15

a

b

c

d

16

a

b

c

d

17

a

b

c

d

18

a

b

c

d

19

a

b

c

d

20

a

b

c

d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

35

7.

LITERATURA

1.

Gałusza M., Langer W.: Wypadki nie tylko przy pracy i choroby zawodowe. Tarbonus,
Tarnobrzeg 2004

2.

Gałusza M.: Materiały dydaktyczne do szkoleń w zakresie bezpieczeństwa i hieny pracy.
Tarbonus, Tarnobrzeg 2005

3.

Grądziel P.: Wypadki przy pracy i choroby zawodowe. Świadczenia odszkodowawcze.
Ośrodek szkolenia PIP, Wrocław 2005

4.

Hansen A.: Bezpieczeństwo i higiena pracy. WSiP Warszawa 1998

5.

Kodeks pracy. Państwowa Inspekcja Pracy, Bezpieczeństwo i higiena pracy / Edycja
sądowa. Beck C.H, 2007

6.

Koradecka D.: Bezpieczeństwo pracy i ergonomia. Tom I i II. CIOP Warszawa 1999

7.

Rączkowski B.: BHP w praktyce. ODDK, Gdańsk 2007

8.

Stefaniak E., i inni: Poradnik Inspektora BHP. Techniki i metody pracy. CEK sp. z o.o.,
Ś

wiecie 1999

Akty prawne
9.

Akty prawne: rozporządzenia i ustawy wymienione w materiałach nauczania
zamieszczone

w

Internetowym

systemie

aktów

prawnych:

http://isip.sejm.gov.pl/prawo/index.html

Strony internetowe
Materiały literaturowe zamieszczone na stronie internetowej - Centralny Instytut Ochrony
Pracy (http://www.ciop.pl)
www.ciop.pl

Literatura metodyczna
1.

Kornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE, Radom 2000

2.

Szlosek F.: Wstęp do dydaktyki przedmiotów zawodowych. ITeE, Radom 2002