Chromosom Y ssaków przeszedł w trakcie

ewolucji

dużo więcej zmian, niż się spodziewano -

informują naukowcy z USA na łamach pisma "Nature".

Chromosom Y to jeden z

chromosomów płciowych

u ludzi i większości pozostałych

ssaków

.

Jeżeli występuje wraz z chromosomem X w jądrze komórki determinuje u człowieka płeć

męską. Ludzki chromosom Y składa się z 58 milionów (Mbp) par zasad i zawiera 78 genów, co

odpowiada około 2 - 3 % haploidalnego genomu. Większość sekwencji ludzkiego chromosomu

Y jest specyficzna dla

mężczyzn

(tzw. sekwencja MSY), i tylko niewielkie fragmenty (tzw.

region pseudoautosomalny, ok. 3 Mbp) ulegają rekombinacji z homologicznymi fragmentami

na chromosomie X. Chromosom Y ma duży obszar heterochromatynowy (gęsto upakowanego,

nieaktywnego DNA), zawiera dużo sekwencji powtarzalnych, natomiast niewiele aktywnych

genów (kodują tylko około 40 białek).

Wbrew oczekiwaniom naukowców okazało się, że dwie sekwencje MSY znacząco się różnią

pod względem zawartości i struktury genów, co wskazuje na szybką

ewolucję

chromosomu Y

na przestrzeni ostatnich 6 milionów lat.

Odkrycie zaprzecza dotychczasowym poglądom, iż

chromosom Y

to mało dynamiczne

struktury, o wyjątkowo powolnej ewolucji polegającej przede wszystkim na utracie genów.

Okazało się, że zarówno małpi jak i ludzki chromosom Y podczas ewolucji przeszedł szereg

zabiegów "ulepszających" jego działanie - głównie udział w tak ważnych procesach jak

zachowania seksualne i produkcja nasienia.