Leczenie wspomagające (zmniejszające działania niepożądane chemioteriapii):

–

w radykalnym i paliatywnym

–

przy każdym nasileniu skutków niepożądanych

–

nudności i wymioty:
–

wczesne (<24h; głównie 5HT3) i późne (>24h, różne mechanizmy)

–

cisplatyna, cyklofosfamid, dakarbazyna, karmustyna, mechloretamina, streptozocyna

–

napromienianie całego ciała

–

Leczenie: profilaktyka, dobór leków w zależności od cytostatyków, najmniejsze skuteczne
dawki, ter. skoj., najl. po.

–

wczesne: antagoniści 5HT3 + GKS (deksametazon)
–

wspomagające:
–

antagoniści D2

–

pochodne fenotiazyny

–

BDZ

–

anty H1

–

późne: zapobieganie i kontrola wczesnych

–

radio: anty 5HT3 + GKS

–

mielosupresja: uszkodzenie szpiku w wyniku naciekania lub terapii
–

neutropenia

–

Leczenie:
–

G-CSF: rhG-CSF (filgrastym i lenograstym) i PEGylowany|PEGowany
(pegfilgrastym): Krótsze hospitalizacje, mniej zakażeń, mniej antybiotyków po chemii,
ale nie wydłuża przeżycia u chorych po chemii. Wsk. po chemii i radio. AE: bóle kości,
objawy grypowe, zap. małych naczyń, anafilaksja.

–

GM-CSF: rhGM-CSF (molgramostym, regramostym, sargramostym). Wsk. jw.

–

profilaktycznie i leczniczo

–

zesp. rozpadu guza – pierwsze dni chemioterapii nowotworów o wys. aktywności prolifer.
(Burkitt, ALL, AML, czasem rak piersi i drobnokomórkowy rak płuca), czasem spontanicznie:
duże ilości K+, puryn i fosforanów → kwasica met., hiperkalemia, hiperurykemia,
hiperfosfatemia, hipokalcemia,
–

krystalizacja kw. moczowego i Ca3(PO4)2 → ostra niewyd. nerek.

–

Zab. Ukł. krążenia

–

zab. Neurologiczne

–

lEczenie:
–

profilaktyka:
–

allpurinol >=2 dni przed terapią

–

nawadnianie: diureza >2.5l/d (NaCl, mannitol)

–

leczenie: jw. +:
–

diuretyk pętlowy

–

skąpo lub bezmocz: hemodializa

–

rasburykaza (rekombinowana oksydaza ksantynowa: kw.moczowy → allantoina):
AE: anafilaksja, hemoliza, hemoglobinuria, methemoglobinemia

–

Przełom hiperkalcemiczny
–

obfite nawodnienie: ~5l 0.9% NaCl

–

furosemid

–

uzupełnienie Mg i K

–

GKS: hydrokortyzon

–

bisfosfoniany

–

Kalcytonina

–

mitramycyna

–

hemodializa z dializatem bezwapniowym

–

Krwotoczne zap. pęcherza moczowego
–

płukanie 0.9% NaCL

–

mesna (sól sodowa kw. merkaptoetanosulfonowego) – mukolityk (ala ACC). Antidotów
przeciw akroleinie (metabolit cyklofosfamidu i ifosfamidu)

–

chirurgia

–

nefrotoksyczność:
–

nawadnianie, utrzymanie diurezy

–

wyrównanie zab. Elektrolitowych

–

amifostyna (organiczny tiofosforan): ochronnie w radio i chemii (cyklofosfamid,
mitomycyna C, poch. Platyny), protekcyjnie na tkanki zdrowe – zwłaszcza szpik, nerki,
narząd słuch, PNS, nie zmniejsza efektywności chemii, dostarcza grup SH → zmiatanie
wolnych rodników (hydroksylowego), dostarczanie protonów do naprawy DNA. IND: zap.
neutropenii po cyklofosfamidzie, cisplatynie, zmniejszenie nefrotoksyczności poch.
Platyny. Zap. suchości bł. śluzowych j. ustnej po radio głowy i szyi. CIND: syst. ABP
<100mmHg, hypowolemia, niewyd. wątroby lub nerek, dzieci i >70r.ż. Uwaga na:
hipokalcemia, l. p/drgawkowe, czynność nerek, >60r.ż. Ciąża i laktacja: nie stosować lub
nie karmić.

–

Śródmiąższowe zap. płuc:
–

GKS + O2

–

Zatorowość płucna:
–

stabilna: heparyna

–

niestabilna: fibrynolityki

–

SVCS (rak płuca, chłoniaki):
–

GKS + diuretyki

–

+zakrzepica: trombolityki + p/krzepliwe

–

+duszność: morfina, midazolam

–

niewydolność serca/kardiomiopatia antracyklinowa:
–

antracykliny von

–

CBB + Beta-blokery

–

diuretyki

–

stany drgawkowe:
–

BZD

–

poch. Fenytoiny

–

wzrost ciśnienia wewnątrzczaszkowego:
–

hiperwentylacja (kilka godz.)

–

GKS + diuretyki osmotyczne (mannitol)

–

zespół ucisku rdzenia kręg.
–

GKS + radio|chirurgia

–

wynaczynienie miejscowo działających subst. cytotoksycznych:
–

antidotum

–

GKS

i

–

chirurgia (martwica)

–

zap. błon śluzowych
–

miejscowo przeciwzapalne: NLPZ

–

antybiotyki

–

krwiotwórcze czynniki wzrostu (neutropenia)

–

zaburzenia krzepnięcia krwi
–

fibrynogen + czynniki krzepnięcia lub p/krzepliwe (heparyna)