Leki wspomagające
Leki wspomagające
leczenie cukrzycy
leczenie cukrzycy
Cukrzyca
Cukrzyca
Cukrzyca jest przewlekłym
Cukrzyca jest przewlekłym
schorzeniem metabolicznym,
schorzeniem metabolicznym,
cechującym się wysokim stężeniem
cechującym się wysokim stężeniem
glukozy we krwi-
glukozy we krwi-
hiperglikemią
hiperglikemią
(>7
(>7
mmol/l lub >10 mmol/l, 2 godzi. po
mmol/l lub >10 mmol/l, 2 godzi. po
posiłku) wywołaną niedoborem
posiłku) wywołaną niedoborem
insuliny lub insulinoopornością.
insuliny lub insulinoopornością.
Wyróżniamy 2 główne
Wyróżniamy 2 główne
typy cukrzycy:
typy cukrzycy:
•
Cukrzyca typu 1 (insulinozależna,
Cukrzyca typu 1 (insulinozależna,
młodzieńcza):
młodzieńcza):
- absolutny niedobór insuliny
- absolutny niedobór insuliny
- brak leczenia prowadzi do śpiączki ketonowej,
- brak leczenia prowadzi do śpiączki ketonowej,
zgonu
zgonu
•
Cukrzyca typu 2 (insulinoniezależna, wieku
Cukrzyca typu 2 (insulinoniezależna, wieku
dojrzałego)
dojrzałego)
- oporność na insulinę
- oporność na insulinę
- zaburzenia wydzielania insuliny, względny
- zaburzenia wydzielania insuliny, względny
niedobór
niedobór
Insulina
Insulina
Wydzielanie i mechanizm działania:
Wydzielanie i mechanizm działania:
•
Insulina jest hormonem, składającym się
Insulina jest hormonem, składającym się
z 51 aminokwasów, uszeregowanych
z 51 aminokwasów, uszeregowanych
w 2 łańcuchy polipeptydowe A i B, połączone
w 2 łańcuchy polipeptydowe A i B, połączone
dwoma mostkami siarczkowymi
dwoma mostkami siarczkowymi
•
Jest wytwarzana w aparacie Golgiego
Jest wytwarzana w aparacie Golgiego
komórek
komórek
β
β
wysp trzustkowych w postaci
wysp trzustkowych w postaci
prohormonu- proinsuliny złożonej z cząsteczki
prohormonu- proinsuliny złożonej z cząsteczki
insuliny, peptydu C, która spichrzona
insuliny, peptydu C, która spichrzona
następnie w ziarnistościach
następnie w ziarnistościach
cytoplazmatycznych ulega podziałowi na oba
cytoplazmatycznych ulega podziałowi na oba
peptydy
peptydy
•
ok. 40 % insuliny wydziela się w warunkach
ok. 40 % insuliny wydziela się w warunkach
podstawowych, reszta po posiłkach
podstawowych, reszta po posiłkach
•
Wydzielanie insuliny ma charakter
Wydzielanie insuliny ma charakter
pulsacyjny, przy czym duże fale
pulsacyjny, przy czym duże fale
wydzielnicze występują co 1,5-2 h, a na nie
wydzielnicze występują co 1,5-2 h, a na nie
nakładają się znacznie mniejsze i częstsze
nakładają się znacznie mniejsze i częstsze
(co 8-16 min)
(co 8-16 min)
•
Trzustka zdrowego człowieka wydziela 40-
Trzustka zdrowego człowieka wydziela 40-
50 jednostek insuliny na dobę
50 jednostek insuliny na dobę
•
Insulina jest hormonem regulującym
Insulina jest hormonem regulującym
zużytkowanie i spichrzanie składników
zużytkowanie i spichrzanie składników
pożywienia, czyli ich właściwe
pożywienia, czyli ich właściwe
wykorzystanie
wykorzystanie
•
Jej działanie biologiczne obejmuje przemianę
Jej działanie biologiczne obejmuje przemianę
węglowodanów, tłuszczów i białek,
węglowodanów, tłuszczów i białek,
zapoczątkowuje interakcje ze swoistym
zapoczątkowuje interakcje ze swoistym
receptorem błony komórek wrażliwych na insulinę
receptorem błony komórek wrażliwych na insulinę
•
Następstwem tego procesu jest zwiększenie
Następstwem tego procesu jest zwiększenie
transportu glukozy i niektórych metabolitów do
transportu glukozy i niektórych metabolitów do
wnętrza komórek mięśniowych oraz tłuszczowych
wnętrza komórek mięśniowych oraz tłuszczowych
i ich węwnątrzkomórkowa przemiana przez wpływ
i ich węwnątrzkomórkowa przemiana przez wpływ
na enzymy uczestniczące w odpowiednich
na enzymy uczestniczące w odpowiednich
szlakach metabolicznych
szlakach metabolicznych
•
W rezultacie wpływ insuliny na przemianę
W rezultacie wpływ insuliny na przemianę
węglowodanów wyraża się zwiększeniem
węglowodanów wyraża się zwiększeniem
tkankowego zużytkowania glukozy i zmniejszenia
tkankowego zużytkowania glukozy i zmniejszenia
oddawania glukozy przez wątrobę do krwi co
oddawania glukozy przez wątrobę do krwi co
ostatecznie powoduje zmniejszenie glikemii
ostatecznie powoduje zmniejszenie glikemii
Właściwości chemiczne
Właściwości chemiczne
insuliny:
insuliny:
•
Oczyszczona insulina krystalizuje
Oczyszczona insulina krystalizuje
w obecności cynku, tworząc biały,
w obecności cynku, tworząc biały,
bezwonny proszek nierozpuszczalny
bezwonny proszek nierozpuszczalny
w obojętnym pH
w obojętnym pH
•
Łatwo rozpuszcza się w roztworach
Łatwo rozpuszcza się w roztworach
lekko kwaśnych lub zasadowych
lekko kwaśnych lub zasadowych
•
Może być podawana jedynie drogą
Może być podawana jedynie drogą
pozajelitową, ponieważ jest rozkładana
pozajelitową, ponieważ jest rozkładana
przez enzymy proteolityczne
przez enzymy proteolityczne
Preparaty insuliny
Preparaty insuliny
Ze względu na długość działania
Ze względu na długość działania
preparaty
preparaty
insuliny dzieli się na:
insuliny dzieli się na:
•
Krótko działające (6-12 h)
Krótko działające (6-12 h)
•
O działaniu przedłużonym:
O działaniu przedłużonym:
- długo działające (> 24 h)
- długo działające (> 24 h)
- o średnio długim okresie działania
- o średnio długim okresie działania
Preparaty krótko
Preparaty krótko
działające
działające
•
Są to insuliny krystaliczne, charakteryzują się małą
Są to insuliny krystaliczne, charakteryzują się małą
zawartością cynku (0,02mg/100 jm.) oraz szybkim
zawartością cynku (0,02mg/100 jm.) oraz szybkim
początkiem działania hipoglikemizującego,
początkiem działania hipoglikemizującego,
przypadającym na 30 min. po podskórnym
przypadającym na 30 min. po podskórnym
wstrzyknięciu hormonu, działania szczytowe
wstrzyknięciu hormonu, działania szczytowe
występują po ok. 3 h, a całkowity czas działania nie
występują po ok. 3 h, a całkowity czas działania nie
przekracza 8 h
przekracza 8 h
•
Insuliny krystaliczne jedynie nadają się do stosowania
Insuliny krystaliczne jedynie nadają się do stosowania
dożylnego
dożylnego
•
Podgrupę stanowią obecnie w Polsce dwa analogi
Podgrupę stanowią obecnie w Polsce dwa analogi
insuliny ludzkiej- insulina lispro i aspart, które określa
insuliny ludzkiej- insulina lispro i aspart, które określa
się mianem insulin szybko działających (początek
się mianem insulin szybko działających (początek
działania ok. 15 min, całkowity czas działania ok.4 h)
działania ok. 15 min, całkowity czas działania ok.4 h)
Preparaty o przedłużonym
Preparaty o przedłużonym
okresie działania
okresie działania
Należą do nich:
Należą do nich:
•
Insuliny cynkowe
Insuliny cynkowe
zawierające cynk
zawierające cynk
w nadmiarze (0,25mg/100 jm.).
w nadmiarze (0,25mg/100 jm.).
Przedstawicielem tej grupy jest długo
Przedstawicielem tej grupy jest długo
działająca
działająca
insulina ultralente (>24 h),
insulina ultralente (>24 h),
insulina lente
insulina lente
o średnio długim
o średnio długim
okresie działania (do 24 h)
okresie działania (do 24 h)
•
Insulina izofanowa
Insulina izofanowa
o małej zawartości
o małej zawartości
cynku (0,02 mg/100 jm.) z dodatkiem białka
cynku (0,02 mg/100 jm.) z dodatkiem białka
protaminy.
protaminy.
Jej działanie rozpoczyna się 2 h po
Jej działanie rozpoczyna się 2 h po
wstrzyknięciu i nie przekracza 20-24 h
wstrzyknięciu i nie przekracza 20-24 h
•
Odrębnym przedstawicielem analogu
Odrębnym przedstawicielem analogu
insuliny ludzkiej o przedłużonym okresie
insuliny ludzkiej o przedłużonym okresie
działania jest
działania jest
insulina glargin.
insulina glargin.
W
W
porównaniu z insuliną izofanową
porównaniu z insuliną izofanową
początek jej działania następuje nieco
początek jej działania następuje nieco
później, czas działania jest dłuższy, przy
później, czas działania jest dłuższy, przy
czym stężenie hormonu we krwi jest
czym stężenie hormonu we krwi jest
znacznie mniejsze i stałe, tak utrzymuje się
znacznie mniejsze i stałe, tak utrzymuje się
24 h, nie powodując hipoglikemii, natomiast
24 h, nie powodując hipoglikemii, natomiast
wyraźnie zmniejszając glikemię na czczo
wyraźnie zmniejszając glikemię na czczo
Podsumowanie
Podsumowanie
preparaty insuliny
preparaty insuliny
Preparaty
Preparaty
Źródło
Źródło
Czas działania (h)
Czas działania (h)
maksymal
maksymal
ny
ny
Całkowity
Całkowity
Krótko działające
Krótko działające
Insulina
Insulina
krystaliczna
krystaliczna
Insulina semilente
Insulina semilente
Wieprzowa,
Wieprzowa,
wołowa lub
wołowa lub
mieszane
mieszane
½-3
½-3
1-5
1-5
5-8
5-8
12-16
12-16
O przedłużonym
O przedłużonym
działaniu
działaniu
Insulina
Insulina
surfenowa
surfenowa
Insulina globinowa
Insulina globinowa
Insulina lente
Insulina lente
Insulina izofanowa
Insulina izofanowa
Wołowa lub
Wołowa lub
wieprzowa
wieprzowa
Wołowa
Wołowa
Wołowa,
Wołowa,
wieprzowa lub
wieprzowa lub
mieszana
mieszana
3-6
3-6
6-10
6-10
8-12
8-12
8-12
8-12
10-16
10-16
12-18
12-18
18-24
18-24
18-24
18-24
Podsumowanie
Podsumowanie
preparaty insuliny cd.
preparaty insuliny cd.
Preparaty
Preparaty
Źródło
Źródło
Czas działania (h)
Czas działania (h)
maksymal
maksymal
ny
ny
całkowity
całkowity
Długo działające
Długo działające
Insulina
Insulina
protaminowo-
protaminowo-
cynkowa (PZI)
cynkowa (PZI)
Insulina ultralente
Insulina ultralente
Wołowa lub
Wołowa lub
wieprzowa
wieprzowa
8-16
8-16
8-16
8-16
24-36
24-36
24-36
24-36
Powikłania
Powikłania
•
Najczęstszym powikłaniem jest
Najczęstszym powikłaniem jest
hipoglikemia
hipoglikemia
spowodowana przedawkowaniem insuliny w
spowodowana przedawkowaniem insuliny w
skutek pomyłki lub pominięcia należnego
skutek pomyłki lub pominięcia należnego
posiłku, nadmiernego wysiłku fizycznego,
posiłku, nadmiernego wysiłku fizycznego,
wypicia alkoholu
wypicia alkoholu
•
Występują również
Występują również
powikłania
powikłania
immunologiczne
immunologiczne
, do których należą:
, do których należą:
- uczulenie
- uczulenie
- insulinooporność
- insulinooporność
- lipodystrofia tkanki tłuszczowej podskórnej
- lipodystrofia tkanki tłuszczowej podskórnej
Doustne leki
Doustne leki
przeciwcukrzycowe
przeciwcukrzycowe
•
Do głównych grup leków podawanych
Do głównych grup leków podawanych
doustnie obniżających poziom
doustnie obniżających poziom
glukozy we krwi należą:
glukozy we krwi należą:
-
biguanidy
biguanidy
-
pochodne sulfonylomocznika
pochodne sulfonylomocznika
-
akarboza
akarboza
Biguanidy
Biguanidy
•
Mechanizm działania nie jest związany ze
Mechanizm działania nie jest związany ze
stymulacją wydzielania insuliny. Ich działanie
stymulacją wydzielania insuliny. Ich działanie
polega na hamowaniu glukoneogenezy
polega na hamowaniu glukoneogenezy
wątrobowej
wątrobowej
•
Hamują absorpcję glukozy w przewodzie
Hamują absorpcję glukozy w przewodzie
pokarmowym, nasilając jednocześnie jej
pokarmowym, nasilając jednocześnie jej
wychwyt przez tkanki obwodowe
wychwyt przez tkanki obwodowe
•
Zmniejszają glikemię i mogą zmniejszać
Zmniejszają glikemię i mogą zmniejszać
dobowe zapotrzebowanie na insulinę o ok. 20
dobowe zapotrzebowanie na insulinę o ok. 20
%
%
•
U zdrowych osób nie działają hipoglikemizująco
U zdrowych osób nie działają hipoglikemizująco
•
Rzadko stosuje się je w monoterapii
Rzadko stosuje się je w monoterapii
- są podawane razem z insuliną u chorych
- są podawane razem z insuliną u chorych
z cukrzycą typu 1 skojarzoną z otyłością
z cukrzycą typu 1 skojarzoną z otyłością
-
stosuje się je łącznie z pochodnymi
stosuje się je łącznie z pochodnymi
sulfonylomocznika w cukrzycy typu 2
sulfonylomocznika w cukrzycy typu 2
•
Najpoważniejszym objawem
Najpoważniejszym objawem
niepożądanym towarzyszącym
niepożądanym towarzyszącym
leczeniu biguanidami jest kwasica
leczeniu biguanidami jest kwasica
mleczanowa, mogąca przechodzić w
mleczanowa, mogąca przechodzić w
śpiączkę
śpiączkę
Przeciwwskazania
Przeciwwskazania
•
Są przeciwwskazane u chorych z cukrzycą typu
Są przeciwwskazane u chorych z cukrzycą typu
2:
2:
- z niewydolnością nerek
- z niewydolnością nerek
- z niewydolnością wątroby
- z niewydolnością wątroby
- u kobiet w ciąży
- u kobiet w ciąży
- u chorych z zawałem serca, niewydolnością
- u chorych z zawałem serca, niewydolnością
krążenia, niedrożnością tętnic kończyn dolnych
krążenia, niedrożnością tętnic kończyn dolnych
- z niewydolnością oddechową
- z niewydolnością oddechową
- z białaczką
- z białaczką
- nadużywających alkoholu
- nadużywających alkoholu
- w zaawansowanym wieku (> 70 rż.)
- w zaawansowanym wieku (> 70 rż.)
Metformina
Metformina
•
Najczęściej stosowanym lekiem z grupy
Najczęściej stosowanym lekiem z grupy
biguanidów jest metformina
biguanidów jest metformina
•
Nie wzmaga ona apetytu, jest chętnie
Nie wzmaga ona apetytu, jest chętnie
stosowana u otyłych pacjentów z cukrzycą
stosowana u otyłych pacjentów z cukrzycą
typu 2
typu 2
•
Może być łączona z pochodnymi
Może być łączona z pochodnymi
sulfonylomocznika
sulfonylomocznika
•
Nie powoduje napadów hipoglikemii, ani
Nie powoduje napadów hipoglikemii, ani
przyrostu masy ciała
przyrostu masy ciała
•
Podawana przewlekle może zaburzać
Podawana przewlekle może zaburzać
wchłanianie wit. B
wchłanianie wit. B
12
12
Pochodne
Pochodne
sulfonylomocznika
sulfonylomocznika
•
Mechanizm działania polega na wzmożeniu
Mechanizm działania polega na wzmożeniu
wydzielania insuliny przez komórki
wydzielania insuliny przez komórki
β
β
wysp
wysp
trzustkowych
trzustkowych
•
Dobrze się wchłaniają po podaniu doustnym
Dobrze się wchłaniają po podaniu doustnym
i większość z nich osiąga maksymalne
i większość z nich osiąga maksymalne
stężenie we krwi po ok. 2-4 h
stężenie we krwi po ok. 2-4 h
•
Wszystkie leki z tej grupy silnie wiążą się
Wszystkie leki z tej grupy silnie wiążą się
z albuminami osocza, wchodząc w interakcje
z albuminami osocza, wchodząc w interakcje
z innymi lekami
z innymi lekami
•
Większość z nich (lub ich aktywne metabolity)
Większość z nich (lub ich aktywne metabolity)
jest wydalanych z moczem
jest wydalanych z moczem
•
Są przeciwwskazane:
Są przeciwwskazane:
- w czasie ciąży, ponieważ pochodne sulfonylomocznika
- w czasie ciąży, ponieważ pochodne sulfonylomocznika
przechodzą przez łożysko i pobudzają płodowe
przechodzą przez łożysko i pobudzają płodowe
komórki
komórki
β
β
do wydzielania insuliny powodując ciężkie
do wydzielania insuliny powodując ciężkie
hipoglikemie okołoporodowe
hipoglikemie okołoporodowe
- w nefropatii cukrzycowej w okresie niewydolności
- w nefropatii cukrzycowej w okresie niewydolności
nerek
nerek
- ostrym zakażeniu i zabiegu chirurgicznym,
- ostrym zakażeniu i zabiegu chirurgicznym,
w znieczuleniu ogólnym u chorego na cukrzycę typu 2
w znieczuleniu ogólnym u chorego na cukrzycę typu 2
- uczuleniu na pochodne sulfonylomocznika
- uczuleniu na pochodne sulfonylomocznika
•
Objawy uboczne:
Objawy uboczne:
- są one zazwyczaj dobrze tolerowane
- są one zazwyczaj dobrze tolerowane
- zwiększają apetyt i mogą powodować wzrost masy
- zwiększają apetyt i mogą powodować wzrost masy
ciała
ciała
- może wystąpić ciężka hipoglikemia
- może wystąpić ciężka hipoglikemia
- ok. 3 % pacjentów wykazuje objawy zaburzenia
- ok. 3 % pacjentów wykazuje objawy zaburzenia
czynności przewodu pokarmowego
czynności przewodu pokarmowego
- mogą wystąpić alergiczne reakcje skórne i
- mogą wystąpić alergiczne reakcje skórne i
uszkodzenie szpiku kostnego
uszkodzenie szpiku kostnego
Interakcje lekowe
Interakcje lekowe
•
Interakcje innych leków z pochodnymi
Interakcje innych leków z pochodnymi
sulfonylomocznika powoduje zwiększenie lub
sulfonylomocznika powoduje zwiększenie lub
przedłużenie ich działania hipoglikemizującego lub
przedłużenie ich działania hipoglikemizującego lub
osłabienie działania
osłabienie działania
•
Mechanizm interakcji jest różny, może polegać na
Mechanizm interakcji jest różny, może polegać na
wydłużeniu biologicznego okresu półtrwania
wydłużeniu biologicznego okresu półtrwania
pochodnych sulfonylomocznika, przez zahamowanie
pochodnych sulfonylomocznika, przez zahamowanie
ich metabolizmu i wydalania, na współzawodnictwie
ich metabolizmu i wydalania, na współzawodnictwie
w wiązaniu z białkami surowicy lub zależeć od
w wiązaniu z białkami surowicy lub zależeć od
odrębnych skutków metabolicznych, prowadzących
odrębnych skutków metabolicznych, prowadzących
do hipoglikemii lub hiperglikemii
do hipoglikemii lub hiperglikemii
•
Do leków osłabiających działanie pochodnych
Do leków osłabiających działanie pochodnych
sulfonylomcznika należą diuretyki oraz
sulfonylomcznika należą diuretyki oraz
glikokortykosteroidy
glikokortykosteroidy
Doustne leki przeciwcukrzycowe z grupy pochodnych
Doustne leki przeciwcukrzycowe z grupy pochodnych
sulfonylomocznika
sulfonylomocznika
Lek
Lek
Czas działania i okres
Czas działania i okres
półtrwania
półtrwania
w godzinach
w godzinach
Aspekty
Aspekty
farmakokinetyczne
farmakokinetyczne
Uwagi
Uwagi
Tolbutamid
Tolbutamid
6-12 (4)
6-12 (4)
Część
Część
przekształcana w
przekształcana w
wątrobie do słabo
wątrobie do słabo
działającego
działającego
hydroksytolbutamid
hydroksytolbutamid
u. Część
u. Część
karboksylowana do
karboksylowana do
nieaktywnego
nieaktywnego
produktu.
produktu.
Wydalanie przez
Wydalanie przez
nerki.
nerki.
Lek bezpieczny.
Lek bezpieczny.
Najniższe
Najniższe
prawdopodobieńst
prawdopodobieńst
wo hipoglikemii.
wo hipoglikemii.
Może zmniejszyć
Może zmniejszyć
wychwyt jodu
wychwyt jodu
przez tarczycę.
przez tarczycę.
Przeciwwskazany
Przeciwwskazany
w niewydolności
w niewydolności
wątroby.
wątroby.
Glibenklamid
Glibenklamid
18-24 (10)
18-24 (10)
Część utleniana
Część utleniana
w wątrobie do
w wątrobie do
umiarkowanie
umiarkowanie
aktywnych
aktywnych
produktów
produktów
i wydalana z
i wydalana z
moczem. 50 %
moczem. 50 %
wydalane
wydalane
z kałem w postaci
z kałem w postaci
niezmienionej.
niezmienionej.
Może wywołać
Może wywołać
hipoglikemię.
hipoglikemię.
W niewydolności
W niewydolności
nerek dochodzi do
nerek dochodzi do
kumulowania się
kumulowania się
aktywnego
aktywnego
metabolitu.
metabolitu.
Lek
Lek
Czas działania
Czas działania
i (okres
i (okres
półtrwania)
półtrwania)
w godzinach
w godzinach
Aspekty
Aspekty
farmakokinetyczne
farmakokinetyczne
Uwagi
Uwagi
Glipizyd
Glipizyd
16-24 (7)
16-24 (7)
Maksymalne stężenie
Maksymalne stężenie
osoczowe po 1 h.
osoczowe po 1 h.
Większość
Większość
metabolizowana
metabolizowana
w wątrobie do
w wątrobie do
nieaktywnych produktów
nieaktywnych produktów
wydalanych
wydalanych
z moczem.
z moczem.
12 % wydalane z kałem.
12 % wydalane z kałem.
Może wywołać
Może wywołać
hipoglikemię.
hipoglikemię.
Działa moczopędnie.
Działa moczopędnie.
W niewydolności
W niewydolności
nerek akumulacja
nerek akumulacja
tylko nieaktywnych
tylko nieaktywnych
produktów.
produktów.
Doustne leki przeciwcukrzycowe z grupy pochodnych
Doustne leki przeciwcukrzycowe z grupy pochodnych
sulfonylomocznika cd.
sulfonylomocznika cd.
Inhibitory
Inhibitory
α
α
-glukozydazy
-glukozydazy
•
Akarboza
Akarboza
- to inhibitor jelitowej
- to inhibitor jelitowej
α
α
-
-
glukozydazy, jest stosowana w leczeniu
glukozydazy, jest stosowana w leczeniu
cukrzycy typu 2, nie reagującej na zmiany
cukrzycy typu 2, nie reagującej na zmiany
diety lub inne leki
diety lub inne leki
•
Zmniejsza ona wchłanianie węglowodanów
Zmniejsza ona wchłanianie węglowodanów
i redukuje po posiłkowy wzrost stężenia
i redukuje po posiłkowy wzrost stężenia
glukozy we krwi
glukozy we krwi
•
Podczas monoterapii akarbozą nie
Podczas monoterapii akarbozą nie
obserwuje się stanów hipoglikemii,
obserwuje się stanów hipoglikemii,
ponieważ zwiększa glikemię po posiłkową
ponieważ zwiększa glikemię po posiłkową
bez zwiększania insulinemii
bez zwiększania insulinemii
Działania niepożądane
Działania niepożądane
•
Są następstwem zwiększonej fermentacji
Są następstwem zwiększonej fermentacji
bakteryjnej w jelicie grubym
bakteryjnej w jelicie grubym
niestrawionych węglowodanów
niestrawionych węglowodanów
•
Ich nasilenie zależy od skłonności
Ich nasilenie zależy od skłonności
osobniczej i od dużej zawartości
osobniczej i od dużej zawartości
sacharozy w diecie
sacharozy w diecie
•
Są to: wzdęcia, bóle brzucha, nadmierne
Są to: wzdęcia, bóle brzucha, nadmierne
oddawanie gazów, biegunka
oddawanie gazów, biegunka
Przeciwwskazania
Przeciwwskazania
•
U dzieci i młodzieży do lat 18
U dzieci i młodzieży do lat 18
•
U kobiet w ciąży i karmiących piersią
U kobiet w ciąży i karmiących piersią
•
U chorych na cukrzycę ze
U chorych na cukrzycę ze
współistniejącymi zaburzeniami
współistniejącymi zaburzeniami
trawienia, wchłaniania, dużymi
trawienia, wchłaniania, dużymi
przepuklinami, zwężeniem jelit
przepuklinami, zwężeniem jelit
Pompa insulinowa
Pompa insulinowa
•
Pompa insulinowa jest niewielkim urządzeniem
umożliwiającym stałe dostarczanie organizmowi insuliny
bez konieczności robienia wielokrotnych zastrzyków.
Główny element pompy to elektronicznie sterowany,
precyzyjny silniczek, który działa poprzez tłok na wkład
z insulina, powodując wstrzykiwanie dokładnie
odmierzonej dawki hormonu. Insulina jest pompowana
okołodobowo przez zestaw infuzyjny: specjalny cienki
dren połączony z igłą wbitą pod skórę. Wkłucie pozostaje
w jednym miejscu przez ok. 1- 3 dni, po czym jego
usytuowanie, jak i sam zestaw, należy zmienić.
•
Insulina jest podawana przez pompę na dwa sposoby.
Dawkę bazową pompa podaje bez względu na to czy
spożywa się jakieś posiłki czy też nie. Natomiast bolusy -
jednorazowe duże dawki - wstrzykiwane są przed
posiłkiem. Pacjent może zaprogramować dozowanie
insuliny z dokładnością do 0,1 jednostki. Żadna igła czy
nawet najnowocześniejszy pen nie daje takiej możliwości.
•
Przy stosowaniu pompy całkowite
zapotrzebowanie na insulinę zmniejsza się o
15 -20%. Mniej jest także ukłuć (zamiast
kilku dziennie - jedno na kilka dni).
•
Jednak pompa nie jest w stanie
całkowicie
zastąpić zdrowej trzustki, wiec jej używanie
wcale nie zwalnia z konieczności
kontrolowania poziomu cukru we krwi.
Czasem nawet konieczne są częstsze
pomiary.
Preparaty bez recepty
Preparaty bez recepty
Doppelherz Aktiv dla
Doppelherz Aktiv dla
diabetyków :
diabetyków :
Postać: tabletki
Postać: tabletki
Producent: QUEISSER PHARMA
Producent: QUEISSER PHARMA
GMBH & CO.
GMBH & CO.
Preparat przeznaczony dla osób
Preparat przeznaczony dla osób
z zaburzeniami metabolizmu
z zaburzeniami metabolizmu
węglowodanów (cukrzycą).
węglowodanów (cukrzycą).
Jedna tabletka dziennie pokrywa
Jedna tabletka dziennie pokrywa
zwiększone
zwiększone
zapotrzebowanie organizmu na witaminy
zapotrzebowanie organizmu na witaminy
i substancje mineralne.
i substancje mineralne.
Doppelherz Aktiv na
Doppelherz Aktiv na
poziom cukru
poziom cukru
Postać: kapsułki
Postać: kapsułki
Producent: QUEISSER PHARMA
Producent: QUEISSER PHARMA
GMBH & CO
GMBH & CO
Preparat zalecany dla osób z zaburzeniami
Preparat zalecany dla osób z zaburzeniami
metabolizmu węglowodanów (cukrzycą).
metabolizmu węglowodanów (cukrzycą).
Zawiera wyciąg z kory cynamonowca zalecany
Zawiera wyciąg z kory cynamonowca zalecany
do stosowania w ramach diety dla osób
do stosowania w ramach diety dla osób
chorujących na cukrzycę
chorujących na cukrzycę
Dialevel® - Suplement
Dialevel® - Suplement
diety
diety
Zawiera kombinację aktywnych
Zawiera kombinację aktywnych
substancji mających pozytywny wpływ
substancji mających pozytywny wpływ
na utrzymanie prawidłowego poziomu
na utrzymanie prawidłowego poziomu
cukru we krwi. Preparat może być stosowany
cukru we krwi. Preparat może być stosowany
przez diabetyków, osoby z upośledzoną tolerancją
przez diabetyków, osoby z upośledzoną tolerancją
glukozy. Jedną z głównych substancji czynnych
glukozy. Jedną z głównych substancji czynnych
zawartych w preparacie jest kwas alfa liponowy,
zawartych w preparacie jest kwas alfa liponowy,
który sprzyja utrzymaniu prawidłowego
który sprzyja utrzymaniu prawidłowego
funkcjonowania układu nerwowego oraz korzystnie
funkcjonowania układu nerwowego oraz korzystnie
wpływa na metabolizm węglowodanów i lipidów.
wpływa na metabolizm węglowodanów i lipidów.
Zuccero Gold
Zuccero Gold
Postać: kapsułki
Postać: kapsułki
Producent: ARCANA HYGIENESYSTEM
Producent: ARCANA HYGIENESYSTEM
GMBH
GMBH
Preparat zawiera wyciąg z Morwy
Preparat zawiera wyciąg z Morwy
białej –
białej –
obniża przyswajanie cukrów.
obniża przyswajanie cukrów.
BIO-CHROM DIA X 60 TABL
BIO-CHROM DIA X 60 TABL
Postać: tabletki
Postać: tabletki
(60)
(60)
Producent: PHARMANORD
Producent: PHARMANORD
Chrom wspomaga działanie insuliny, dlatego
Chrom wspomaga działanie insuliny, dlatego
też pierwiastek ten ma znaczące działanie
też pierwiastek ten ma znaczące działanie
biologiczne
biologiczne
dla organizmu.
dla organizmu.
Rolę chromu przedstawiono w wielu badaniach,
Rolę chromu przedstawiono w wielu badaniach,
w których udokumentowano, że pacjenci z cukrzycą
w których udokumentowano, że pacjenci z cukrzycą
typu 2, przyjmujący preparaty z chromem o wiele
typu 2, przyjmujący preparaty z chromem o wiele
łatwiej radzą sobie z chorobą. Obserwują oni spadek
łatwiej radzą sobie z chorobą. Obserwują oni spadek
poziomu glukozy, insuliny i cholesterolu.
poziomu glukozy, insuliny i cholesterolu.
Preparaty ziołowe
Preparaty ziołowe
Rola ziół w cukrzycy skupia się przede wszystkim na
Rola ziół w cukrzycy skupia się przede wszystkim na
przeciwdziałaniu powikłaniom. Stosuje je się
przeciwdziałaniu powikłaniom. Stosuje je się
również
również
w celu regulacji poziomu glukozy w surowicy krwi.
w celu regulacji poziomu glukozy w surowicy krwi.
Do ziół, które opóźniają i zmniejszają wchłanianie
Do ziół, które opóźniają i zmniejszają wchłanianie
cukru z przewodu pokarmowego należą:
cukru z przewodu pokarmowego należą:
- liść morwy
- liść morwy
- liść pokrzywy
- liść pokrzywy
- liść borówki czarnej
- liść borówki czarnej
Wyróżniamy także zioła stymulujące wydzielanie
Wyróżniamy także zioła stymulujące wydzielanie
insuliny z wysp trzustkowych:
insuliny z wysp trzustkowych:
- owocnie fasoli
- owocnie fasoli
- korzeń żen-szenia
- korzeń żen-szenia
ZUCCARIN x 60 tabletek
ZUCCARIN x 60 tabletek
Postać: tabletki
Postać: tabletki
Redukuje wchłanianie cukru oraz stabilizuje poziom
Redukuje wchłanianie cukru oraz stabilizuje poziom
cukru we krwi. Dzięki temu ułatwia on kontrolę wagi,
cukru we krwi. Dzięki temu ułatwia on kontrolę wagi,
poprawia samopoczucie i powoduje wzrost wydolności
poprawia samopoczucie i powoduje wzrost wydolności
organizmu.
organizmu.
Skład:
Skład:
Wyciąg z morwy białej (
Wyciąg z morwy białej (
Morus alba
Morus alba
) 500mg, celuloza
) 500mg, celuloza
mikrokrystaliczna (stabilizator), fosforan diwapniowy
mikrokrystaliczna (stabilizator), fosforan diwapniowy
(stabilizator), stearynian magnezu,
(stabilizator), stearynian magnezu,
(s.przeciwzbrylająca),
(s.przeciwzbrylająca),
dwutlenek krzemu (s.przeciwzbrylająca).
dwutlenek krzemu (s.przeciwzbrylająca).
Diaval
Diaval
Kompleks ziołowy zawiera starannie
Kompleks ziołowy zawiera starannie
wybraną kombinację ekstraktów roślinnych,
wybraną kombinację ekstraktów roślinnych,
które pozytywnie wpływają na regulację
które pozytywnie wpływają na regulację
poziomu cukru we krwi.
poziomu cukru we krwi.
Działanie:
Działanie:
Najbardziej pożądany ziołowy suplement
Najbardziej pożądany ziołowy suplement
diety stosowany w przypadku cukrzycy I i II typu:
diety stosowany w przypadku cukrzycy I i II typu:
* wpływa na obniżenie i regulację poziomu glukozy
* wpływa na obniżenie i regulację poziomu glukozy
we krwi
we krwi
* poprawia działanie insuliny i doustnych leków
* poprawia działanie insuliny i doustnych leków
przeciwcukrzycowych
przeciwcukrzycowych
* pomaga w profilaktyce powikłań cukrzycy
* pomaga w profilaktyce powikłań cukrzycy
Skład:
Skład:
Chmiel zwyczajny, Owies zwyczajny, Centauria pospolita, Świetlik
Chmiel zwyczajny, Owies zwyczajny, Centauria pospolita, Świetlik
łąkowy, Borówka czernica, Widłak goździsty.
łąkowy, Borówka czernica, Widłak goździsty.
Zioła fix Diabetosan
Zioła fix Diabetosan
Postać: 20 saszetek
Postać: 20 saszetek
Producent: HERBAPOL-LUBLIN S.A.
Producent: HERBAPOL-LUBLIN S.A.
Mieszanka stosowana w stanie przedcukrzycowym,
Mieszanka stosowana w stanie przedcukrzycowym,
czyli u osób z rodzinną predyspozycją do tej choroby,
czyli u osób z rodzinną predyspozycją do tej choroby,
w cukrzycy utajonej, we wczesnym okresie cukrzycy
w cukrzycy utajonej, we wczesnym okresie cukrzycy
typu II (insulinoniezależnej) oraz pomocniczo w cukrzycy
typu II (insulinoniezależnej) oraz pomocniczo w cukrzycy
leczonej innymi lekami przeciwcukrzycowymi (pochodne
leczonej innymi lekami przeciwcukrzycowymi (pochodne
biguanidu, sulfonylomocznika, insulina).
biguanidu, sulfonylomocznika, insulina).
Skład:
Skład:
- naowocnia fasoli,
- naowocnia fasoli,
- ziele rutwicy,
- ziele rutwicy,
- korzeń cykorii,
- korzeń cykorii,
- ziele pokrzywy.
- ziele pokrzywy.
Humavit Morwa Biała
Humavit Morwa Biała
Postać: tabletki
Postać: tabletki
Producent: VARIA SP. Z O.O.
Producent: VARIA SP. Z O.O.
Preparat stabilizuje poziom cukru we
Preparat stabilizuje poziom cukru we
krwi zmniejszając jego przyswajanie po
krwi zmniejszając jego przyswajanie po
posiłkach a jednocześnie
posiłkach a jednocześnie
wspomaga odchudzanie.
wspomaga odchudzanie.
DIABEX Cukier dla
DIABEX Cukier dla
diabetyków
diabetyków
Postać: proszek (25 sasz. x 5g)
Postać: proszek (25 sasz. x 5g)
DIABEX - pierwszy na rynku polskim, naturalny,
DIABEX - pierwszy na rynku polskim, naturalny,
niskokaloryczny cukier (Erythritol ), przeznaczony
niskokaloryczny cukier (Erythritol ), przeznaczony
dla diabetyków jako substytut naturalnego cukru.
dla diabetyków jako substytut naturalnego cukru.
Ze wszystkich naturalnych słodzików ma najniższą
Ze wszystkich naturalnych słodzików ma najniższą
wartość kaloryczną, która jest prawie zerowa,
wartość kaloryczną, która jest prawie zerowa,
a indeks glikemiczny wynosi „0”.
a indeks glikemiczny wynosi „0”.
Nie wpływa na poziom insuliny
Nie wpływa na poziom insuliny
oraz glukozy we krwi.
oraz glukozy we krwi.
Diaspam słodzik
Diaspam słodzik
Postać: tabletki
Postać: tabletki
Producent: PLIVA KRAKÓW Z.F. S.A.
Producent: PLIVA KRAKÓW Z.F. S.A.
Dawkowanie: 0,018 g 100 tabl.
Dawkowanie: 0,018 g 100 tabl.
Jedna tabletka jest jak jedna łyżeczka cukru,
Jedna tabletka jest jak jedna łyżeczka cukru,
ale
ale
50 razy mniej kalorii!
50 razy mniej kalorii!
Może być stosowany w diecie
Może być stosowany w diecie
chorych na cukrzycę
chorych na cukrzycę
Dziękujemy za uwagę
Dziękujemy za uwagę
Joanna Polak
Joanna Polak
Monika Tekla
Monika Tekla
Gr. C2
Gr. C2
Dietetyka, rok: 3
Dietetyka, rok: 3
Bibliografia
Bibliografia
•
„
„
Farmakologia. Podstawy farmakoterapii”
Farmakologia. Podstawy farmakoterapii”
W. Kostowski, Z.S. Herman
W. Kostowski, Z.S. Herman
PZWL Warszawa 2005
PZWL Warszawa 2005
•
„
„
Farmakologia kliniczna” H. P. Rang, M.M.
Farmakologia kliniczna” H. P. Rang, M.M.
Dale, J.M. Ritter wyd. Czelej Lublin 2001
Dale, J.M. Ritter wyd. Czelej Lublin 2001
•
„
„
Farmakologia. Podstawy farmakoterapii i
Farmakologia. Podstawy farmakoterapii i
farmakologii klinicznej” W. Kostowski,
farmakologii klinicznej” W. Kostowski,
P. Kubikowski
P. Kubikowski