2010-06-10

1

System ochrony konkurencji w

Unii Europejskiej

Reguły konkurencji skierowane do

przedsiębiorstw

reguły prawne a strategie antykonkurencyjne

• Artykuł 101 (zakaz

porozumień
antykonkurencyjnych)

• Artykuł 102

(nadużycie pozycji
dominującej)

• Rozporządzenie Rady

nr 139/ 2003 (kontrola
fuzji)

• kupą mości panowie

• wyzysk

• nadmierna

koncentracja

Artykuł 101 ust. 1

Zakaz porozumień antykonkurencyjnych

(przesłanki

)

• Formy zmowy kartelowej:

– porozumienie przedsiębiorstw
– decyzje związków przedsiębiorstw
– praktyki uzgodnione

• Wpływ na handel między państwami
• Cel lub skutek:

zapobieganie, ograniczenie

lub zakłócenie konkurencji

• Odczuwalne na rynku

Artykuł 101 ust. 1

przykłady naruszenia

• porozumienia cenowe

i kondycjonalne

• porozumienia

kontyngentowe,

których treścią jest
ograniczanie lub kontrola
większości produkcji,
zbytu, inwestycji lub czy
rozwoju technicznego

• porozumienia o

podziale rynku lub
źródeł zaopatrzenia

• porozumienia

dyskryminacyjne

• porozumienia wiązane

(wymuszanie
dodatkowych świadczeń)

Artykuł 101 ust. 2

skutki naruszenia zakazu

Komisja: nakaz zaniechania +

grzywna

Nieważność porozumień

Wyłączenia

- przesłanki

pozytywne + negatywne

• Służy wzrostowi

efektywności
gospodarowania

• Przynosi bezpośrednie

korzyści
konsumentom
(obniżkę cen)

• Nie nakłada

ograniczeń
konkurencji ponad
miarę (zasada
proporcjonalności)

• nie umożliwia

wyłączenie
konkurencji na istotnej
części rynku

2010-06-10

2

Zwolnienia indywidualne

Samoocena wg
Wytycznych
Brak specjalnego
postępowania

Zwolnienia grupowe - przykłady

• Porozumienia wertykalne
• Porozumienia o badaniach i rozwoju
• Porozumienia specjalizacyjne
• Porozumienia o transferze technologii
• Regulacje sektorowe (ubezpieczenia,

transport, rolnictwo itd.)

Artykuł 102 TFUE

- przesłanki

• Rynek relewantny

(produktowy i

geograficzny)

• Pozycja dominująca

na wspólnym rynku

• Nadużycie

jej przez przedsiębiorstwo lub

przedsiębiorstwa

• Wpływ na handel

Formy nadużycia pozycji

dominującej

• Narzucanie uciążliwych cen i warunków umów
• Ograniczenie produkcji, zbytu lub rozwoju

technicznego

• Stosowanie zróżnicowanych warunków wobec

różnych partnerów handlowych

• Zobowiązywania do nabywania świadczeń

dodatkowych czy niezwiązanych z przedmiotem
transakcji

Przeciwdziałanie nadmiernej

koncentracji

• Zakaz połączeń w trybie art. 101 i 102

TFUE

• Prewencyjna kontrola połączeń

przedsiębiorstw w trybie rozporządzenia nr
139/2004

– przedmiot kontroli: fuzja lub przejęcie kontroli
– zakres kontroli: wymiar wspólnotowy
– ewaluacja zgłoszeń połączeń

Reguły odnoszące się do

Państw Członkowskich

• Reguły konkurencji a przedsiębiorstwa

publiczne

(Artykuł 106 TFUE)

• Zakaz pomocy państwa

(Art. 107-108 TFUE)

• Nakaz przekształcenia monopoli

handlowych

(Artykuł 37 TFUE)

2010-06-10

3

Przedsiębiorstwo publiczne

każde przedsiębiorstwo, na które

władze publiczne mogą, bezpośrednio

lub pośrednio, wywierać dominujący

wpływ z racji bycia jego

właścicielem, posiadania w nim

udziału kapitałowego lub zasad, które

nim rządzą

Co do zasady

przedsiębiorstwa

publiczne są objęte

wspólnotowymi regułami

konkurencji

Zakaz porozumień kartelowych

Zakaz nadużycia pozycji dominującej

Zakaz pomocy państwa

Wyjątek z reguły

(art. 106 ust. 2 TFUE)

• Przedsiębiorstwa świadczące usługi

publiczne (przedsiębiorstwa użyteczności

publicznej świadczące usługi w ogólnym
interesie gospodarczym)

• Reguły konkurencji nie dotyczą tych

przedsiębiorstw tylko w tym zakresie w

którym świadczą usługi publiczne

Pomoc państwa

niezgodna ze wspólnym rynkiem

jest

zakazana

• Pomoc

automatyczne

wyłączona na na mocy
art. 107 ust. 2 TFUE

(pomoc w razie klęsk
żywiołowych , pomoc
socjalna dla
konsumentów)

Wyłączenia:
• Indywidualne

(Komisja, ew. Rada)

• Grupowe (pomoc w

zakresie szkoleń,
zatrudnienia, dla

małych i średnich

przedsiębiorstw)

Postępowanie przed Komisją

Rozporządzenie 659/1999

Pomoc nowa

• Pojęcie
• Zgłoszenie do Komisji
• Obowiązek

zawieszenia pomocy

• Badanie wstępne
• Badanie dogłębne
• Rodzaje decyzji i ich

skutki

Pomoc istniejąca

• Pojęcie
• Postępowanie

Skutki bezprawnego przyznania

pomocy

• Obowiązek zwrotu pomocy nienależnie

świadczonej wraz z odsetkami

• Odpowiedzialność odszkodowawcza

państwa

2010-06-10

4

Monopole państwowe o
charakterze handlowym

nie są zakazane

• Pojęcie monopolu państwowego o charakterze

handlowym

• Art. 37 TFUE dotyczy tylko monopoli w zakresie

handlu towarami

• Obowiązek zreorganizowania

ich przez państwo

tak, aby działały w sposób niedyskryminacyjny