06-06-2006

1

SPZ i SZR

SPZ i SZR

06-06-2006

2

Samoczynne ponowne załączenie (SPZ)

•

•

Z do

Z do

ś

ś

wiadcze

wiadcze

ń

ń

eksploatacyjnych system

eksploatacyjnych system

ó

ó

w

w

elektroenergetycznych wynika,

elektroenergetycznych wynika,

ż

ż

e wi

e wi

ę

ę

kszo

kszo

ść

ść

zwar

zwar

ć

ć

wielkopr

wielkopr

ą

ą

dowych w napowietrznych i napowietrzno

dowych w napowietrznych i napowietrzno

-

-

kablowych liniach elektroenergetycznych ma charakter

kablowych liniach elektroenergetycznych ma charakter

przej

przej

ś

ś

ciowy.

ciowy.

•

•

Fakt ten zostaje wykorzystany do realizacji automatyki

Fakt ten zostaje wykorzystany do realizacji automatyki

samoczynnego ponownego za

samoczynnego ponownego za

łą

łą

czenia (SPZ), kt

czenia (SPZ), kt

ó

ó

rej zadaniem

rej zadaniem

jest ponowne za

jest ponowne za

łą

łą

czenie linii po wy

czenie linii po wy

łą

łą

czeniu jej przez

czeniu jej przez

automatyk

automatyk

ę

ę

zabezpieczeniow

zabezpieczeniow

ą

ą

tej linii.

tej linii.

•

•

Ponowne, automatyczne za

Ponowne, automatyczne za

łą

łą

czenie linii nast

czenie linii nast

ę

ę

puje po kr

puje po kr

ó

ó

tkiej

tkiej

przerwie

przerwie

beznapi

beznapi

ę

ę

ciowej

ciowej

w linii, potrzebnej na

w linii, potrzebnej na

dejonizacji

dejonizacji

ę

ę

przestrzeni

przestrzeni

po

po

ł

ł

ukowej

ukowej

, tzn. przestrzeni, w kt

, tzn. przestrzeni, w kt

ó

ó

rej podczas

rej podczas

zwarcia po

zwarcia po

ś

ś

redniego pali si

redniego pali si

ę

ę

ł

ł

uk elektryczny.

uk elektryczny.

06-06-2006

3

Samoczynne ponowne załączenie (SPZ)

Istniej

Istniej

ą

ą

r

r

ó

ó

ż

ż

ne klasyfikacje automatyki SPZ dokonywane ze

ne klasyfikacje automatyki SPZ dokonywane ze

wzgl

wzgl

ę

ę

du na nast

du na nast

ę

ę

puj

puj

ą

ą

ce czynniki:

ce czynniki:

•

•

czas trwania przerwy bezpr

czas trwania przerwy bezpr

ą

ą

dowej: rozr

dowej: rozr

ó

ó

ż

ż

nia si

nia si

ę

ę

SPZ

SPZ

szybki (0,4

szybki (0,4

÷

÷

1,2 s) i powolny (2 s

1,2 s) i powolny (2 s

÷

÷

3 min);

3 min);

•

•

liczb

liczb

ę

ę

tor

tor

ó

ó

w pr

w pr

ą

ą

dowych, w kt

dowych, w kt

ó

ó

rych wy

rych wy

łą

łą

cznik jest

cznik jest

zamykany i otwierany (jedno

zamykany i otwierany (jedno

-

-

lub tr

lub tr

ó

ó

jfazowe);

jfazowe);

•

•

liczb

liczb

ę

ę

wykonywanych

wykonywanych

łą

łą

cze

cze

ń

ń

(jedno

(jedno

-

-

lub wielokrotny).

lub wielokrotny).

06-06-2006

4

Samoczynne ponowne załączenie (SPZ)

Najwa

Najwa

ż

ż

niejsze korzy

niejsze korzy

ś

ś

ci wyp

ci wyp

ł

ł

ywaj

ywaj

ą

ą

ce ze stosowania

ce ze stosowania

automatyki SPZ s

automatyki SPZ s

ą

ą

nast

nast

ę

ę

puj

puj

ą

ą

ce:

ce:

•

•

zwi

zwi

ę

ę

kszona pewno

kszona pewno

ść

ść

i ci

i ci

ą

ą

g

g

ł

ł

o

o

ść

ść

zasilania odbiorc

zasilania odbiorc

ó

ó

w,

w,

•

•

zmniejszone prawdopodobie

zmniejszone prawdopodobie

ń

ń

stwo wypadni

stwo wypadni

ę

ę

cia z

cia z

synchronizmu wsp

synchronizmu wsp

ó

ó

ł

ł

pracuj

pracuj

ą

ą

cych ze sob

cych ze sob

ą

ą

elektrowni,

elektrowni,

•

•

ograniczenie mo

ograniczenie mo

ż

ż

liwo

liwo

ś

ś

ci przekszta

ci przekszta

ł

ł

cenia si

cenia si

ę

ę

zwar

zwar

ć

ć

przemijaj

przemijaj

ą

ą

cych w zwarcie trwa

cych w zwarcie trwa

ł

ł

e, powoduj

e, powoduj

ą

ą

ce

ce

uszkodzenia mechaniczne element

uszkodzenia mechaniczne element

ó

ó

w linii.

w linii.

Samoczynne ponowne załączenie (SPZ)

Chwila wystąpienia zwarcia

Impuls na wyłączenie (W)

Załączony

Załączony

Rozwarcie styków

Czas działania

zabezpieczenia t

rp

Czas bezprądowy

Zgaszenie

łuku

Wyłączony

Czas

własny przy

otewieraniu Czas

łukowy

Czas otwarcia

wyłącznika

Wyłączenie

Czas t

p

nastawialny w

automatyce

SPZ

Czas t

z

własny

przy

zamykaniu

Załączenie

Zamknięcie styków

Zapłon łuku

t

Impuls na załączenie (Z)

Samoczynne ponowne załączenie (SPZ)

a)

A

B

B

A

Chwila

wystąpienia

zwarcia

I

L

I

L

I

L

I

L

t

pA

t

pAS

t

pAS

t

pAS

t

pA

t

pAS

t

pA

t

p1

t

p2

t

p1

t

t

t

t

pB

"

k

I

"

k

I

0

0

0

0

'

rob

I

rob

I

rob

I

t

pA

RI

t

l

<

I

SPZ

F

1

F

2

W1

W2

b)

c)

d)

e)

t

pB

06-06-2006

7

SZR

SZR

Układy zasilania odbiorców

a) przy zastosowaniu rezerwy jawne

b) przy zastosowaniu rezerwy ukrytej

Układ zasilania odbiorów przy zastosowaniu rezerwy sieciowej jawnej

Układ zasilania odbiorów przy zastosowaniu rezerwy jawnej

wspólnej dla dwu elementów roboczych I, II – sekcje szyn

zbiorczych rezerwowych, SR – sekcja rezerwowa

Układ rezerwy transformatorowej jawnej, wspólnej dla

dwóch sekcji szyn zbiorczych

Przebieg napięcia szczątkowego na zaciskach silnika po wyłączeniu napięcia

OA = U

r

– wektor napięcia rezerwowego; OB, OC, …OL – kolejne wektory

napięcia szczątkowego U

s

; AM = AN – największa dopuszczalna różnica między

napięciem rezerwowym i napięciem szczątkowym