Przedsiębiorstwo- jednostka (podmiot) prowadząca działalność gospodarczą, dążącą do zaspokojenia potrzeb innych podmiotów
życia społecznego (osób i/lub instytucji) przez wytwarzanie produktów i/lub świadczenie usług, przy czym działalność ta jest
motywowana chęcią uzyskania korzyści majątkowych i prowadzona samodzielnie na ryzyko właściciela /li.
Cechy przedsiębiorstwa: - prowadzenie działalności w dłuższym okresie; - zaspokajanie swoją działalnością potrzeb innych
podmiotów; - wymiana produktów/usług na zasadzie kupna-sprzedaży; - posiadanie określonych, ściśle wyodrębnionych
zasobów; - samodzielność decyzyjna; -samofinansowanie przez racjonalność gospodarowania zasobami; - ma świadomość
ponoszenia kosztów; - dąży do wypracowania przychodów; - prowadzi działalność na swoje ryzyko; - ponosi odpow. karną za
działanie niezgodne z prawem.
Formy prawno-organizacyjne przedsiębiorstwa: -P. jednoosobowe; -P.– spółka (osobowa bądź kapitałowa); -P. państwowe; -
P.-spółdzielcze.
Produkt całkowity- łączna suma wytworzonego towaru wyrażona w jednostce miary, np układu SI: TP=P

C

=Q

Produkt przeciętny- produkt całkowity przypadający na jednostkę czynnika zamiennego: AP=P

p

=P

C

/N.

Produkt krańcowy- przyrost produktu całkowitego związany ze zwiększeniem nakładów czynnika zmiennego o jednostkę:
MP=P

K

=∆P

C

/∆N

Prawo malejących przychodów: zwiększenie nakładów czynnika zmiennego (przy założeniu, żę pozostałe czynniki są stałe)
zaczyna od pewnego momentu dawać coraz mniejsze przyrosty produkcji. Produktywność kolejnych jednostek czynnika
zmiennego zmniejsza się. Oznacza to,ze nie jest ani racjonalne, ani możliwe dodawanie w nieskończoność kolejnych jednostek
czynnika zmiennego do czynnika stałego w celu zwiększenia produktu całkowitego.
Koszty w przedsiębiorstwie: -koszty całkowite- suma wszystkich kosztów ponoszonych przez przedsiębiorstwo w
analizowanym czasie. –Koszty stałe- koszty, których wielkość nie zmienia się przy zmianach wielkości produkcji. –Koszty
zmienne- k, które zmieniają się wraz ze zmianami wielkości produkcji: K

C

=K

S

+K

Z

–Koszt przeciętny- średni koszt wytworzenia

jednostki produkcji, czyli koszt całkowity przypadający na jednostkę produkcji: K

P

=K

C

/Q=(K

S

+K

Z

)/Q –Przeciętny koszt stały-

koszt stały przypadający na jednostkę produkcji: K

PS

=K

S

/Q –Przeciętny koszt zmienny- koszt zmienny przypadający na

jednostkę produkcji: K

PZ

=K

Z

/Q –Koszt krańcowy- koszt wytworzenia dodatkowej jednostki produkcji, czyli przyrost kosztów

spowodowany zwiększeniem produkcji o jednostkę: K

K

=∆K

C

/∆Q

Utarg w przedsiębiorstwie: -Utarg całkowity-suma wszystkich przychodów przedsiębiorstwa ze sprzedaży wyrobów bądź usług
U

C

=P*Q –Utarg przeciętny- u całkowity przypadający na jednostkę sprzedaży U

P

=U

C

/Q –Utarg krańcowy- utarg uzyskany ze

sprzedaży dodatkowej jednostki produkcji, czyli przyrost utargu spowodowany zwiększeniem sprzedaży o jednostkę:
U

K

=∆U

C

/∆Q

Jednoczynnikowa funkcja produkcji: (jeżeli k=const) P

P

=P

C

/L; P

K

=∆P

C

/∆L= różniczkaP

C

/różniczka. Dwuczynnikowa f.

produkcji: Q= f (K,L) (K-kapitał, L-praca). Funkcja Comba-Douglasa: Q= A*L

α

*K

β

(A- stały parametr zależny od jednostek, w

których mierzone są nakłady i produkcja. α β- stałe parametry informujące o wadze poszczególnych czynników w procesie
produkcji). ∆Q/Q=∆L/L*( α+β)= ∆K/K*(α+β). Jeżeli -(α+β)=1 to przyrost produkcji jest proporcjonalny do przyrostu nakładów
czynnika K i L. -(α+β)>1 to przyrost produkcji jest szybszy od przyrostu nakładów czynnika K i L( najlepszy przypdek). -
(α+β)<1 to przyrost produkcji jest wolniejszy od przyrostu nakładów czynnika K i L (najgorszy przypadek)
Izokwanta (linia jednakowego produktu)- tworzy zbiór wszystkich kombinacji zasobów, które umożliwiają osiągnięcie tego
samego poziomu produkcji: ∆L*MP

L

=-∆K*MP

K

Izokoszta (linia jednakowego kosztu)- obrazuje różne kombinacje czynników wytwórczych (pracy i kapitału), które można nabyć
przy danym poziomie nakładów i określonych cenach czynników produkcji. Równanie kosztów: N=P

K

*K+P

L

*L

Marginalna (krańcowa) stopa technicznej substytucji- ilość czynnika pracy (L), która jest niezbędna do zastąpienia jednostki
czynnika kapitału (K), aby poziom produkcji nie uległ zmianie: MRTS

KL

=|-∆K/∆L|=MP

L

/MP

K

=różniczkaQ/różL/różQ/różK

Optimum produkcji: MRTS

KL

=MP

L

/MP

K

=PL/PK

Zależność Funkcji produkcji i f. kosztów AUC=1/AP*P , MC=1/MP*PL
Rodzaje zysku w przedsiębiorstwie: π

n

=TR-TC=O: zysk ekonomiczny, zysk normalny, strata.

Modele rynku: konkurencja doskonała; konkurencja monopolistyczna, oligopol, monopol
Kryt. istnienia konk. doskonałej: 1. Na rynku występuje duża liczba kupujących i sprzedających. 2. Każdy z producentów
wytwarza niewielką część łącznej produkcji 3. Istnieje doskonała mobilność czynników produkcji. 4.Nie ma barier wejścia na
rynek przez potencjalnych jego nowych uczestników. 5.Oferowane do sprzedaży dobra mają jednakowe lub zbliżone cechy
użytkowe. 6.Kupujący i sprzedający mają doskonałą informację o ofercie rynkowej. (np. ogólnodostępne artykuły żywnościowe:
owoce, warzywa)
Utarg całkowity, przeciętny i krańcowy w warunkach konk doskonałej: P=AR=MR
Krótkookresowa równowaga przedsiębiorstwa w konk dosk: zysk max= max (TR-TC)

P=MC czyli MR=MC. Koniec zysku

przy MC>MR, strefa zysku przy MC<MR, max zysku przy MC=MR=P=AR
Kryteria istnienia monopolu: 1.Na rynku działa jeden producent (sprzedający) i wielu kupujących. 2.Istnieją bariery wejścia na
rynek opanowany przez jednego producenta. 3. Kupujący i sprzedający mają doskonałą info o ofercie o sytuacji rynkowej (np.
elektrociepłownie, dostawcy gazu)
Indeks Lernera-określa siłę rynkową monopolu: I

L

=(P-MC)/P

I

L

=(P-MR)/P=1/|E

pd

|

Kryteria istnienia konkur monopolistycznej: 1.Na rynku występuje wielu producentów i wielu nabywców. 2. Istnieje
nieograniczona swoboda wejścia nowych firm na rynek danej gałęzi. 3.Produkty wytwarzane przez różne firmy nie są jednorodne,
są zróżnicowane pod względem cech użytkowych oraz mają bliskie substytuty. 4.Producenci i konsumenci mają dokonałe
informacje o rynku. (np.usługi architektów, dekoratorów, fryzjerów)
Kryteria istnienia oligopolu: 1.Na rynku występuje niewielka liczba producentów, którzy opanowali rynek danego produktu
oraz duża liczba kupujących. 2.Swoboda wejścia na rynek jest ograniczona względami technologicznymi, ekonomicznymi,
prawnymi, itp. 3.Produkty wytwarzane przez oligopol mogą być jednorodne lub zróżnicowane. 4.Producenci i konsumenci mają
doskonałe informacje o rynku. (np.notariusze,lekarze)