Atmosfera izotermiczna (izosfera)
T = const, atmosfera gazem doskonalym, można zastosowac rownanie Clapeyrana
Ρ=p/RT czyli ρ=f(p) podstawiając: γ=dp/dZ otrzymujemy dZ=dp/ρg = RT dp/gp
Po scałkowaniu w granicach[z2;z1] i [p2;p1]: (wzor barometryczny):
ΔZ=Z2-Z1=RT/g (ln p2 – ln p1) = RT/g ln (p2/p1)
Atmosfera o liniowym spadku temperatury (troposfera)
Zalozenie: T=const, atmosfera gazem doskonalym. Temp powietrza zmienia się liniowo wraz z wys. wg. następującej zależności T = T0 – λZ, (T0 – temp na pow. Ziemi, Z – odległość od pow. Ziemi)
λ = -(dT/dZ) = const > 0 otrzymuje się: ρ = p/R(T0 – λZ) czyli ρ = f (p,Z)
dz = (dp R(T0 – λZ))/gp
Atmosfera techniczna (at) – pozaukładowa jednostka miary ciśnienia powszechnie używana w technice. Odpowiada ciężarowi jednego kilograma rozkładającemu się na jeden cm² lub naciskowi 10 m słupa wody.
Atmosfera fizyczna (atmosfera normalna, atm) – pozaukładowa jednostka miary ciśnienia, równa ciśnieniu 760 milimetrom słupa rtęci w temperaturze 273,15 K (0°C), przy normalnym przyspieszeniu ziemskim.
Ciężar właściwy – stosunek siły do objętości płynu, na którą działa dana siła, czyli iloczyn gęstości płynu i przyspieszenia ziemskiego γ=pg [γ]=[N/m3]
Cisnienie absolutne(bezwzględne)-jest to cisnienie które mierzone jest względem prozni doskonalej.
Cisnienie atmosferyczne-(barometryczne)jest to cisnienie wywierane przez atmosfere ziemska.
Hydrostatyka cieczy-czyli statyka sieczy zajmujaca się zagadnieniami równowagi(spoczynku) cieczy względem przyjetego układu odniesienia a także silami wywieranymi przez ciecz na scianki zbiornikow lub cial stalych zanurzonych w cieczy przy zalozeniu ze ciecz jest w stanie spoczynku względem danego ciala.
Lepkość – zdolność płynu do przenoszenia naprężeń stycznych, przy wzajemnym przemieszczaniu poruszających się cząstek płynu z różnymi prędkościami.
Lepkość dynamiczna - wyraża stosunek naprężeń ścinających do szybkości ścinania:
Jednostką lepkości dynamicznej w układzie SI jest paskal·sekunda o wymiarze kilogram·metr-1·sekunda-1
W układzie CGS jednostką lepkości dynamicznej jest puaz (P).
Lepkość kinematyczna - nazywana też kinetyczną, jest stosunkiem lepkości dynamicznej do gęstości płynu:
Jednostką lepkości kinematycznej w układzie SI jest: metr2·sekunda-1.
W układzie CGS lepkość kinematyczną mierzy się w stokesach: 1 St=1 cm2/{1 s).
Manometry cieczowe-zasada pomiaru uwzglednia ustalenie stalej równowagi miedzy cisnieniem mierzonym a cisnieniem hydrostatycznym slupa cieczy manometrycznej w przyrządzie stanowiącym naczynie pomiarowe.Ciecz manometryczna nie może mieszac się i reagowac chemicznie z plynem którego cisnienie jest mierzone.
Manometry sprężyste-posiadaja zbiornik pomiarowy,który doznaje odkształceń sprężystych i którego wszystkie lub wybrane sciany podlegaja nieznacznym przemiszczeniom.W tch manometrach mierzone jest przemieszczenie elementu sprężystego i na jego podstawie okreslane jest cisnienie.
Manometry parametryczne-przyrzady tego typu mierza określony parametr czynnika,którego zależność od cisnienia jest znana i jednoznaczna np.wplyw zmian cisnienia na:rezystancję przewodnika,przewodność cieplna,lepkość.
Moduł sprężystości – jest to odwrotność współczynnika ściśliwości E0= 1/ξ [E0]=[N/m2]=[kg/(ms2)]
Nadcisnienie-jest to roznica cisnienia absolutnego i cisnienia atmosferycznego, czyli pn=pa-pb, gdzie pa>Pb.
Objętość właściwa – stosunek objętości elementu płynu do jego masy v=dV/dm => v=1/p [v]=[m3/kg]
Płyny newtonowskie – są to płyny, w których zależność naprężeń stycznych opisana jest z dostateczną dokładnością za pomocą hipotezy Newtona i liniowej zależności naprężeń stycznych od prędkości odkształcenia postaciowego τ= μ*ъU/ъY
Plyny nienewtonowskie-sa to plyny w których zależność naprężeń stycznych od prędkości odkształcenia postaciowego nie jest linie prosta przechodzaca przez poczatek układu współrzędnych.
Podcisnienie-jest to roznica cisnienia atmosferycznego i absolutnego,czyli
pw=pb-pa, gdzie pb>pa
Powierzchnia płynna – to otwarta lub zamknięta(dowolna) pow.w polu prędkości płynu, charakteryzująca się tym, że tworzą ją te same elementy płynu(traktowane jako punkty materialne) w dowolnej chwili czasu, natomiast jej położenie i kształt względem układu x,y,z mogą zmieniać się wraz z upływem czasu.
Powierzchnia kontrolna – to dowolna pow.w polu prędkości płynu, charakteryzuj…ca się tym, że położenie każdego jej punktu nie ulega zmianie względem układu odniesienia z upływem czasu.
Prawo Eulera –naprezenie normalne w danym punkcie przestrzeni wypelnionej plynem lepkim lub nielepkim pozostającym w stanie względnego lub bezwzględnego spoczynku jest stale i niezależne od kierunku.
Prawo naczyn polaczonych stwierdza ze ciecz zawarta w dowolnym naczyni (lecz nie zawierającym naczyn wloskowatych) posiada jednakowy poziom lustra we wszystkich odnogach.
Prawo Pascala-cisnienie cieczy rozchodzi się równomiernie we wszystkich kierunkach i zmienia się wraz ze zmiana ciężaru właściwego i wysokości slupa cieczy.
Prawo naczyn polaczonych
Prawo to stwierdza, ze ciecz zawarta w dowolnym naczyniu (lecz nie zawierajacych naczyn wloskowatych) posiada jednakowy poziom lustra we wszystkich odnogach.
Rozszerzalność cieplna – określa podatnoś płynu na zmianę objętości, która wynika ze zmiany temp.
β=1/V1*V2-V1/T2-T1 [β]=[1/K]
Siły masowe(objętościowe) są to siły, które działają bezpośrednio na płyn zawarty w rozważanym obszarze płynnym i nie są związane z powierzchnią ogranizająą ten płyn.
Jednostkowa siła masowa – jest to grania, do której dąży stosunek siły masowej przyłożonej w punkcie „P” obszaru płynnego i masy”p ΔV”, zawartej w objętości ΔV, gdy średnica „d” tego elementu dąży do zera.
Siła grawitacyjna – występuje wówczas, gdy płyn znajduje się w polu grawitacyjnym.
Siła bezwładności - zwana także siłą d’Alamberta, występuje wówczas, gdy ruch .płynu jest przyspieszony
Siła elektromagnetyczna – występuje wówczas, gdy płyn jest przewodnikiem elektryczności(np.:iekły metal, zjonizowany gaz.) i porusza się w polu działania pola elektromagnetycznego.
Siły powierzchniowe – są to siły przyłożone do powierzchni płynnej i wywierane przez płyn znajdująy się na zewnątrz obszaru płynnego.
Jednostkowa siła powierzchniowa – jest to granica, do której dąży stosunek siły powierzchniowej ΔF, przyłożonej do punktu”P” elementu powierzchni płynnej i powierzchni „ΔA”, gdy średnica elementu ”ΔA” dąży do zera.
Siły spowodowane napięciem powierzchniowym – są szczególnym przypadkiem sił powierzchniowych. Występują wówczas, gdy część lub cała powierzchnia płynna jest powierzchnią swobodną, czyli rozgraniczającą płyny o różnych właściwościach fizycznych, np.lustro wody płynącej w korycie rzeki(ciez-gaz). Siły spowodowane napięiem powierzchniowym nie będą dalej rozważane.
Ściśliwość – określa podatność płynu na zmianę objętości na skutek zmiany ciśnienia. ξ=-1/V*dV/dp
ξ=1/V1*V2-V1/p2-p1 [ξ]=[m2/N]
Trzy modele atmosfery: 1. jednorodna (p = p0 = 1 At) 2. izotermiczna/izosfera (T = const)
3. troposfera (T = a T0)
Właściwości makroskopowe – są to te właściwości, które dostępne są ludzkiemu postrzeganiu zmysłowemu, np. gęstość płynu, lepkość płynu, temp. płynu.
Warunki fizyczne na powierzchni Ziemi (z=0)
a) cisnienie (pb = p0 = 1At -> 760[mm Hg] czyli1,03323at = 1,01325bar)
b) temperatura (T=T0=288,15K) c) gestosc (ρ = ρ0 = 1,2255 [kg/m3])
d) ciezar wlasciwy (γ = γ0 = 12,0178 [N/m3])