159. Modele dyfuzji ułatwionej

Dyfuzja ułatwiona polega na przenoszeniu
cz

ą

steczek z zewn

ą

trz komórek do ich

wn

ę

trza za pom

ą

c

ą

przeno

ś

ników, którymi

najcz

ęś

ciej s

ą

białka no

ś

nikowe lub

integralne – tworzy si

ę

kompleks no

ś

nik +

substancja przenoszona.

Istniej

ą

dwa modele dyfuzji ułatwionej:

1. model przeno

ś

nikowy w wytworzeniu

którego udział bior

ą

:

a. białka błonowe no

ś

nikowe – tworz

ą

kompleksy z jonami na zewn

ą

trz błony a

nast

ę

pnie przeskakuj

ą

na wewn

ę

trzn

ą

stron

ę

błony lub obracaj

ą

si

ę

o 180

o

i

uwalniaj

ą

zwi

ą

zane jony do wn

ę

trza komórki,

b. przeno

ś

niki antybiotykowe –

przenosz

ą

jony wytwarzaj

ą

c „mał

ą

karuzel

ę

”

(antybiotyki hydrofobowe tworz

ą

kompleksy

z jonami w obr

ę

bie błony) lub

„duz

ą

karuzel

ę

” (antybiotyki rozpuszczalne

w wodzie tworz

ą

kompleksy poza

obr

ę

bem błony) i uwalniaj

ą

je do wn

ę

trza

komórki
2. model kanałowy w wytworzeniu którego
udział bior

ą

:

a. białka integralne błony – przybieraj

ą

form

ę

kanału zamkni

ę

tego od wn

ę

trza

komórki, wi

ą

z

ą

jony na zewn

ą

trz błony a

po zmianie konformacyjnej
(strukturalnej) uwalniaj

ą

je do wn

ę

trza

komórki,
b. kanały antybiotykowe – o wielko

ś

ci ok.

0,4–0,5 nm, posiadaj

ą

charakterystyczny por

przez który moze przenikn

ąć

jon; kanały

utworzone przez antybiotyki rózni

ą

si

ę

ilo

ś

ci

ą

cz

ą

steczek, które je tworz

ą

i

sposobu ich ułozenia w błonie, s

ą

nieselektywne