Obróbka cieplno-chemiczna stali — polega na dyfuzyjnym wprowadzeniu do
powierzchniowej warstwy obcego pierwiastka do spowodowania odpowiednich zmian
właściwości warstwy. Stosuje się ją do uzyskania wysokiej twardości warstwy
przypowierzchniowej przedmiotu przy zachowaniu ciągliwego rdzenia, dużej odporności na
ścieranie.

Dysocjacja — rozkład cząsteczek gazu i utworzenie aktywnych atomów pierwiastka
dyfundującego

Adsorpcja — wchłanianie wolnych atomów przez powierzchnie metali; zachodzi gdy
pierwiastek rozpuszcza się w obrabianym metalu

Dyfuzja — przemieszczanie się wolnych atomów w sieci przestrzennej obrabianego metalu;
szybkość dyfuzji w dużej mierze zależy od temperatury i wzrasta wraz z jej podwyższaniem

Podział obróbki cieplno-chemicznej:
• obróbka cieplna zwykła

• wyżarzanie
• hartowanie i odpuszczanie
• przesycanie i starzenie

• obróbka cieplno-plastyczna

• niskotemperaturowa
• wysokotemperaturowa
• z przemianą izotermiczną

• obróbka cieplno-chemiczna

• nasycanie jednym pierwiastkiem
• nasycanie wieloma pierwiastkami

• obróbka cieplno-magnetyczna

Nawęglanie — dyfuzyjne nasycanie węglem powierzchniowych warstw. Odbywa się
poprzez hartowanie i niskie odpuszczanie

• nawęglanie w proszkach
• nawęglenie gazowe

Nawęglaniu poddaje się przedmioty ze stali niskowęglowej i o dobrej jakości (gat.: 10, 15, 20,
15H, 20H)(od 0.1 do 0.35% C). Głębokość warstwy nawęglanej dla danych warunków
nawęglania zależy od temperatury i czasu trwania procesu (gr. 0.1-8 mm w temp. ok. 925℃)
Przed nawęglanie może ochronić pokrycie pastami, lub galwaniczne miedziowanie.

Azotowanie — dyfuzyjne nasycanie azotem przypowierzchniowych stref przedmiotu:

• utwardzające (temp. 480-600℃ od 10 do 100 h)
• przeciwkorozyjne

Azotowaniu poddaje się stale uprzednio hartowane i wysokoodpuszczone

Wykres

CTPc


(chłodzenie ciągłe)

Wykres

CTPi


(chłodzenie izotermiczne)