DGP 2015 02 09 rachunkowosc i audyt

RACHUNKOWOŚĆ

i AUDYT

■

Małgorzatą Roman,

Poniedziałek

9 lutego 2015

nr 26 (3919)

gazetaprawna.pl

DZIENNIK.PL FORSAL.PL

RACHUNKOWOŚĆ

i AUDYT

AUDYT

D O D A T E K D L A P R E N U M E R A T O R Ó W

Aby stworzyć prawdziwy i rzetelny obraz sytu-
acji finansowo-majątkowej przedsiębiorstwa,
konieczne jest zawarcie w sprawozdaniu także
informacji o tym, co wydarzy się w najbliższej
przyszłości. Czy zgadza się pani z takim
podejściem?

Tak. Prawidłowo sporządzone sprawozdanie

fi nansowe zawiera nie tylko dane za mijają-

cy rok obrotowy. Zestawienia, noty i rapor-

ty umieszczane w sprawozdaniu nie mogą

opierać się tylko na zdarzeniach przeszłych.

W natłoku prac związanych z zamknięciem

ksiąg, określonych harmonogramem sporzą-

dzania, zatwierdzania i składania sprawozda-

nia zapominamy, że dokument ten to nie tylko

twarde dane liczbowe zaczerpnięte z zapisów

minionego roku obrotowego. Należy pamiętać,

że obowiązujące krajowe przepisy dotyczą-

ce sprawozdawczości fi nansowej wymagają,

aby w raportach rocznych umieszczać rów-

nież informacje, które nie wypływają wprost

z zamkniętych kont księgowych, a są efek-

tem przemyślanego planowania najbliższej

przyszłości przedsiębiorstwa lub też pewnego

rodzaju raportem ze zdarzeń gospodarczych,

które wydarzyły się po dniu bilansowym.

W praktyce ujawniamy nie tylko to, co się
wydarzyło, ale również zdarzenia, które nastą-
pią po dniu bilansowym. Dokładniej – między
dniem bilansowym a momentem zatwierdze-
nia sprawozdania przez kierownika jednostki.
O czym najczęściej zapominamy?

Są to zdarzenia gospodarcze, które nie zo-

stały zaewidencjonowane w toku bieżącego

prowadzenia ksiąg rachunkowych, a które

dostarczają istotnych informacji w procesie

analizy i oceny kondycji majątkowo-fi nanso-

wej przedsiębiorstwa. Są to m.in.:

■

koszty (przyszłe zobowiązania), które zgod-

nie z zasadą memoriału dotyczą (zostały po-

niesione) mijającego roku obrotowego, a dla

których dokumenty księgowe jeszcze nie

wpłynęły do przedsiębiorstwa;

■

przyszłe wydatki (zobowiązania), które już

na dzień bilansowy są obarczone wysokim

prawdopodobieństwem wystąpienia w przy-

szłości;

■

zdarzenia gospodarcze, które nie mają swo-

jego odzwierciedlenia w księgach rachun-

kowych (nie stanowią zapisu księgowe-

go), a wiążą się z poniesieniem wydatków

w przyszłości (zobowiązania umowne);

■

zdarzenia gospodarcze, które miały miej-

sce w kolejnym okresie sprawozdawczym,

w tym też czasie zostały zaewidencjonowa-

ne, ale ich skutki mogą wpłynąć na decyzje

podejmowane na podstawie analizy danych

zawartych w sprawozdaniu fi nansowym za

poprzedni rok (tak zwane zdarzenia po dniu

bilansowym).

Wymieniła pani m.in. przyszłe zobowiązania.
Czy mogę prosić o przybliżenie tego pojęcia?

W pierwszych dwóch przypadkach mowa o re-

zerwach na przyszłe zobowiązania. Ujawniane

są one pod pozycją rezerw, dlatego że na dzień

sporządzania sprawozdania nie jest znana ich

dokładna kwota lub termin wymagalności.

Wysokość rezerwy powinna zostać wykaza-

na w uzasadnionej i wiarygodnie szacowanej

wartości. Bez względu na poziom niepewności

co do przyszłego zdarzenia sam fakt zawiązy-

wania rezerw na przyszłe zdarzenia wskazuje

na stosowanie metody ostrożnej wyceny przez

przedsiębiorstwo w wycenie aktywów. Obo-

wiązek takiego postępowania został nałożony

w art. 7 ust. 1 pkt 5 ustawy o rachunkowości

(t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 330 ze zm.). Do zdarzeń,

które będą powodować obowiązek zawiązania

rezerwy, należą m.in.: niewykonanie częściowe

lub w całości zapisów umowy, które spowoduje

powstanie obciążenia z tego tytułu; rezerwa

na koszty postępowania sądowego lub skutki

toczącego się postępowania; wypłaty odpraw

emerytalnych dla pracowników czy wypłaty

ekwiwalentu za niewykorzystany urlop. Mogą

to być też koszty napraw gwarancyjnych (do-

tyczy producentów) czy koszty okresu spra-

wozdawczego, które będą fakturowane przez

dostawców z opóźnieniem wynikającym z ich

cyklu sprzedaży (np. koszty dostaw energii).

Tworzenie i rozwiązywanie rezerw ma wpływ
na wynik finansowy. Jak to wygląda
w sprawozdaniu?

W bilansie zawiązanie nowych rezerw powo-

duje zwiększenie zobowiązań kosztem zmniej-

szenia wyniku fi nansowego. Natomiast w ra-

chunku zysków i strat są one prezentowane

w pozostałych kosztach operacyjnych, kosztach

fi nansowych lub stratach nadzwyczajnych – w

zależności od rodzaju kosztu, którego dotyczą

(tytułu zawiązania rezerwy). W kolejnym roku

obrotowym (lub kolejnych latach) utworzone

rezerwy mogą zostać wykorzystane lub też nie.

Wykorzystanie rezerwy spowoduje powstanie

zobowiązania (dotychczas określanego jako

przyszłe), a tym samym zmniejszenie stanu

rezerw. Powstanie oczekiwanego zobowią-

zania, a tym samym moment rzeczywistego

wydatku nie wpływa już na wynik fi nansowy

przedsiębiorstwa, gdyż został on już obciążony

w momencie zawiązania rezerwy. W skrócie

można powiedzieć, że wykorzystanie rezerwy

jest księgowaniem tylko w obrębie pasywów

bilansu fi rmy. Inaczej sprawa wygląda w sytu-

acji, gdy rezerwa nie zostanie wykorzystana,

czyli przyszłe zobowiązanie nie powstanie.

Wówczas należy wyeliminować zawiązaną

wcześniej rezerwę z bilansu przedsiębiorstwa

przez jej rozwiązanie. Operacja ta dokonywa-

na jest w relacji bilans – rachunek wyników

w taki sposób, że rezerwa zostaje zmniejszona

(wyksięgowanie z bilansu), w konsekwencji

czego zwiększa wynik fi nansowy danego roku

obrotowego. Wartość rozwiązanej rezerwy jest

księgowana: pozostałe przychody operacyjne

(pośrednio związana z działalnością gospo-

darczą) lub przychody fi nansowe.

Przedsiębiorstwa funkcjonują na podstawie
umów handlowych. Niejednokrotnie są to
obszerne, zawile napisane dokumenty.
Czy o nich też musimy pamiętać?

Na potrzeby sporządzania sprawozdania ko-

nieczne jest ujawnienie zapisów umów wska-

zujących na prawdopodobieństwo powstania

zobowiązań w przyszłości. Zobowiązania te,

określane jako warunkowe, są defi niowane jako

obowiązek wypełnienia świadczeń (najczęściej

pieniężnych). Konieczność poniesienia wydat-

ku jest uzależniona od zaistnienia określonych

zdarzeń w przyszłości. Sporządzający sprawoz-

danie powinni ocenić prawdopodobieństwo

zrealizowania się warunków, które spowodują

powstanie zobowiązania. Jeżeli w ocenie zarzą-

dzających ryzyko jest istotne, to należy ujawnić

ten fakt w sprawozdaniu fi nansowym. Elemen-

tem raportu, który powinien zawierać takie

treści jest informacja dodatkowa. Tutaj właśnie

zamieszcza się krótką charakterystykę zobowią-

zania warunkowego, szacunkową wartość jego

skutków fi nansowych, a także przesłanki do-

tyczące istnienia niepewności co do kwoty lub

terminu wymagalności zobowiązania. Informa-

cje o zobowiązaniu warunkowym ujawnia się

tak do określonego momentu. W sprawozdaniu

można nie wykazywać danego zobowiązania

warunkowego, gdy ustaną przesłanki nakładają-

ce obowiązek informowania o zdarzeniu. Może

się również zdarzyć, że spełnienie warunków

jest na tyle pewne, że przedsiębiorstwo zdecy-

dowało się oszacować przyszłe zobowiązania

i wykazać je w pozycji rezerw. Natomiast gdy

zobowiązanie z tytułu zmaterializowania się

zapisów umowy jest pewne i określone co do

kwoty i terminu – wykazywane jest w pasywach

bilansu (jako zobowiązanie). Jeżeli na drodze

wiarygodnej oceny przyszłych zdarzeń zarząd

oceni zapisy umowy jako mało prawdopodobne

do zaistnienia (znikome ryzyko zrealizowania

się), obowiązek ujawniania ich w sprawozdaniu

fi nansowym nie występuje.

Sprawozdanie dotyczy nie tylko zdarzeń
z zakończonego roku obrotowego. Powinno
ono ujawniać również informacje o istotnych
wydarzeniach, które miały miejsce po dniu
bilansowym, a przed dniem zatwierdzenia
raportu rocznego, choć i od tego są wyjątki.
Jakie to są zdarzenia?

Istotne zdarzenia po dniu bilansowym to te,

które w znacznym stopniu wpływają na obraz

sytuacji majątkowo-fi nansowej przedsiębior-

stwa. Fakt ich wystąpienia może zmienić de-

cyzję czytelników sprawozdania. Ujawnienia

tych zdarzeń w sprawozdaniu można dokonać

na dwa sposoby. Po pierwsze – przez zmia-

nę w księgach rachunkowych, a tym samym

zmianę w danych liczbowych sprawozdania.

Drugim sposobem ujawniania istotnych zda-

rzeń po dniu bilansowym jest zawarcie krót-

kiego opisu na ich temat w dodatkowych in-

formacjach i objaśnieniach.

Poproszę o podanie przykładów zdarzeń po dniu
bilansowym.

Pierwszym mogą być korekty faktur sprzeda-

ży dokonanej w minionym roku obrotowym.

Jeżeli po dniu bilansowym zaistnieje potrzeba

zmniejszenia ilości bądź ceny sprzedanego to-

waru lub też powstanie konieczność anulowa-

nia całej faktury, a wartości korekt są istotne,

to konieczne jest dokonanie zmian w księgach

zamkniętego roku oraz w przygotowywanym

sprawozdaniu fi nansowym.

Drugim przykładem może być rozstrzygnięcie

spraw sądowych po dniu bilansowym, któ-

re obliguje przedsiębiorstwo do ujawnienia

skutków toczonego sporu. Jeżeli spór sądowy

został rozstrzygnięty na korzyść jednostki, to

w sporządzanym sprawozdaniu można doko-

nać rozwiązania rezerwy wcześniej założo-

nej na ten cel. Jeżeli natomiast, decyzją sądu,

spółka została obciążona większymi kosztami,

niż przewidywano, to utworzoną wcześniej

rezerwę należy odpowiednio zwiększyć (jeżeli

zmiana ta będzie istotna). Z kolei, gdy wcze-

śniej nie tworzono rezerw na toczące się spra-

wy sądowe, a rozstrzygnięcie sądu znacznie

obciąża przedsiębiorstwo w kolejnym roku ob-

rotowym, to należy ujawnić w sprawozdaniu

fi nansowym pozycję rezerw na ten właśnie cel.

Zmiany te są dokonywane w księgach minio-

nego roku obrotowego i mają odzwierciedlenie

w sporządzanym sprawozdaniu fi nansowym.

Ostatnim przykładem, jaki przychodzi mi w tej

chwili do głowy, jest istotna zmiana wartości

aktywów posiadanych przez jednostkę. Może

ona również spowodować konieczność zmian

w księgach rachunkowych i sprawozdaniu fi -

nansowym. Dzieje się tak, gdy po dniu bilanso-

wym wystąpią przesłanki świadczące o istotnej

utracie wartości aktywów. Jeżeli przedsiębior-

stwo utrzymuje na stanie np. przeterminowane

należności od jednostki, która krótko po dniu

bilansowym ogłosiła upadłość, to wartość tej

pozycji aktywów powinna zostać odpowiednio

odpisana w księgach minionego roku. W efek-

cie sprawozdanie fi nansowe, zostanie zmie-

nione o wspomnianą wartość. Wymienione

przykłady zmieniają stan fi nansowy fi rmy na

dzień bilansowy, a fakt zaklasyfi kowania ich

do grupy zdarzeń po dniu bilansowym wynika

z opóźnienia wpływu informacji.

A co ze zdarzeniami, które ujawniamy w formie
notatki?

Zdarzenia, które należy ujawnić w sprawoz-

daniu w formie notatki w informacjach do-

datkowych i objaśnieniach, nie zmieniają da-

nych liczbowych sprawozdania fi nansowego.

Ich konsekwencje nie wpływają bowiem na

kondycję przedsiębiorstwa na dzień bilanso-

wy, lecz na stan w okresie późniejszym. Ujaw-

nienie ich może okazać się pomocne dla czy-

telników rocznego sprawozdania w procesie

podejmowania decyzji inwestycyjnych. Ad-

notacja powinna składać się z opisu rodzaju

zdarzenia, które nastąpiło, wraz ze wskaza-

niem szacunkowej wartości skutków fi nan-

sowych. Jeżeli dokonanie szacunków nie jest

możliwe – informacja ta powinna zostać za-

warta w sprawozdaniu. W ramach takich sy-

tuacji można wymienić na przykład: decyzje

o wypłacie dywidend dla posiadaczy udzia-

łów/akcji przedsiębiorstwa, zakup lub sprze-

daż aktywów o znaczącej wartości, decyzje

o rozpoczęciu restrukturyzacji, zaciągnięcie

znaczących zobowiązań, udzielenie wysokich

gwarancji i poręczeń innym podmiotom. Wy-

mienić mogę jeszcze sprawy sądowe wniesio-

ne po dniu bilansowym z powództwa jednostki

lub w których jest ona stroną pozwaną. Mogą

to być też kataklizmy: pożary, powodzie, na

których ucierpiał majątek przedsiębiorstwa.

O czym warto jeszcze pamiętać?

Prawidłowo prowadzone księgi, dobrze przy-

gotowane formaty danych fi nansowych to nie

wszystko. Bardzo ważna jest świadomość osób

odpowiedzialnych za prawidłowo i rzetelnie

sporządzone sprawozdania, czyli kierownictwa.

Ujawnianie informacji, które nie wypływają

wprost z kont księgowych, jest ustawowym

obowiązkiem każdej fi rmy. Jednocześnie jest

kluczem do stworzenia raportu, który będzie

pomocnym i wartościowym narzędziem w pro-

cesie podejmowania decyzji inwestycyjnych

i biznesowych nie tylko samej jednostki, ale

również interesariuszy.

Rozmawiała Magdalena Sobczak

W sprawozdaniu nie tylko

twarde dane, ale także plany

W sprawozdaniu nie tylko

Rozmowa z

Małgorzatą Roman,

konsultantem w dziale rewizji fi nansowej BDO

MAŁGORZATA ROMAN

konsultant w dziale rewizji finansowej BDO

FOT

TERIAŁ

RASO

Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: johnprctorbob@gmail.com

1 / 4

EwidEncja

Dziennik Gazeta Prawna, 9 lutego 2015 nr 26 (3919)

gazetaprawna.pl

Spółka na mocy decyzji administracyjnej

musi zapłacić odsetki od należności za wie-

czyste użytkowanie gruntu za lata 2009–

2013 w znacznej kwocie. Czy odsetki te mogą

być kosztem 2014 czy 2015 r.? Czy może po-

winniśmy je jeszcze inaczej zaksięgować?

dr Katarzyna Trzpioła
Katedra Finansów i Rachunkowości UW

Odsetki dotyczące lat poprzednich nie mogą

powodować zmiany sprawozdań finansowych

za te lata. Skoro sprawozdania za lata 2009–2013

zostały sporządzone i zatwierdzone, to w świe-

tle art. 54 ust. 3 ustawy z 29 września 1994 r.

o rachunkowości nie mogą być już zmieniane.

Odsetki należy zatem ująć jako koszty w 2014

lub 2015 r. Decydować o tym będzie moment

powzięcia informacji o konieczności ich zapła-

ty i ich wartość.

Jeśli jednostka w 2014 r. uznała decyzję o pod-

wyższeniu opłaty rocznej, to tym samym w tym

roku powinna ująć odsetki za poprzednie lata

w księgach rachunkowych.

[przykład 1]

Jeżeli wartość odsetek nie jest istotna dla

sprawozdania, to odsetki za wszystkie lata po-

winny być ujęte jako koszty finansowe 2014 r.

Natomiast jeśli ich wartość jest istotna, to od-

setki za 2014 r. powinny obciążać koszty finan-

sowe 2014 r., zaś odsetki za lata 2009–2013 po-

winny być odniesione na konto Rozliczenie

wyniku finansowego i tym samym w sprawoz-

daniu za 2014 r. wpływać na pozycje zysk/strata

z lat ubiegłych.

[przykład 2]

Jeśli informacja dotycząca konieczności za-

płaty podwyższonej należności została przez

spółkę otrzymana już w 2015 r., ale w czasie

prac związanych ze sporządzaniem sprawoz-

dania za 2014 r., to należy te odsetki ująć w ra-

porcie za 2014 r. Sposób postępowania w tym

wypadku też powinien być uzależniony od

istotności kwoty odsetek. Jeżeli zaś decyzja

o uznaniu podwyższenia opłaty za wieczyste

użytkowanie gruntu została podjęta w 2015

r. i nie dotyczy już 2014 r., to należy ująć od-

setki, kierując się ich istotnością, w księgach

2015 r.

[przykład 3 i 4]

Odsetki te mogą zostać zaliczone do kosztów

uzyskania przychodów w dacie ich zapłacenia.

Do kosztów uzyskania przychodów nie zalicza

się odsetek za zwłokę z tytułu nieterminowych

wpłat należności budżetowych i innych należ-

ności, do których stosuje się przepisy ordynacji

podatkowej (art. 16 ust. 1 pkt 21 ustawy o CIT).

Stosownie do art. 2 par. 1 ustawy z 29 sierpnia

1997 r. – Ordynacja podatkowa przepisy usta-

wy stosuje się do:

■

podatków, opłat oraz niepodatkowych na-

leżności budżetu państwa oraz budżetów

jednostek samorządu terytorialnego, do któ-

rych ustalania lub określania uprawnione są

organy podatkowe;

■

opłaty skarbowej oraz opłat, o których mowa

w przepisach o podatkach i opłatach lokal-

nych;

■

spraw z zakresu prawa podatkowego, innych

niż wymienione w pkt 1, należących do wła-

ściwości organów podatkowych.

Przepisów ustawy nie stosuje się natomiast

do świadczeń pieniężnych wynikających ze sto-

sunków cywilnoprawnych (art. 2 par. 4 ordyna-

cji podatkowej).

Dodać należy również, że stosownie do treści

art. 3 pkt 8 ordynacji podatkowej niepodatkowy-

mi należnościami budżetowymi są niebędące

podatkami i opłatami należności stanowiące

dochód budżetu państwa lub budżetu jednostki

samorządu terytorialnego, wynikające ze sto-

sunków publicznoprawnych. Tymczasem opłata

za użytkowanie wieczyste wynika ze stosunku

cywilnoprawnego, tym samym w odniesieniu

do niej oraz odsetek naliczanych w związku

z nieterminową jej wpłatą nie znajdują zasto-

sowania przepisy ordynacji podatkowej, a co za

tym idzie wyłączenie określone w art. 16 ust.

1 pkt 21 ustawy o CIT nie będzie miało zasto-

sowania w niniejszej sprawie. Potwierdzili to

m.in. dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach

w interpretacji indywidualnej z 18 grudnia

2014 r. (sygn. IBPBI/2/423-1135/14/MS) i dyrek-

tor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji

z 17 lutego 2014 r. (znak ILPB4/423-448/13-2/

ŁM). Nie będzie miał tu zastosowania art. 16

ust. 1 pkt 11 ww. ustawy, zgodnie z którym nie

uważa się za koszty uzyskania przychodów na-

liczonych, lecz niezapłaconych, albo umorzo-

nych odsetek od zobowiązań, w tym również

od pożyczek (kredytów).

W związku z tym odsetki zapłacone w związ-

ku z nieterminowym uregulowaniem należ-

ności z tytułu opłat za użytkowanie wieczyste

będą mogły zostać zaliczone do kosztów uzy-

skania przychodu spółki w dacie ich zapłacenia,

niezależnie od tego, w jaki sposób będą ujęte

w księgach rachunkowych i sprawozdaniu fi-

nansowym. Jeśli jednostka poddaje swoje spra-

wozdanie finansowe badaniu przez biegłego

rewidenta i ujmie odsetki jako koszty bilanso-

we innego roku niż rok ich zapłaty, to należy

dokonać rozpoznania odroczonego podatku

dochodowego – aktywów z tytułu odroczonego

podatku dochodowego.

[przykład 5]

Podstawa prawna

Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U.

z 2013 r. poz. 330 ze zm.).

Ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób

prawnych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 851 ze zm.).

Ustawa z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U.

z 2012 r. poz. 749 ze zm.).

O sposobie ujęcia odsetek decyduje moment otrzymania

informacji i ich wartość

PrzyKłaD 4

Podwyższenie opłaty

Podwyższenie opłaty za wieczyste użytkowanie gruntu za lata 2009–2013 wyniosło 50 000 zł. Odsetki
za ten okres to 18 000 zł, a za 2014 r. 2500 zł. Księgi rachunkowe za 2014 r. są już zamknięte. Kierownic-
two spółki uznało, że kwoty te powinny wpłynąć na wynik finansowy z lat poprzednich.

rozliczenie wyniku

rozrachunki

finansowego za lata ubiegłe

publiczno-prawne

rachunek bankowy

1) 50 000

3) 110 300 50 000 (1

110 300 (3

2) 20 500

20 500 (2

Objaśnienia do schematu:
1. Ujęcie podwyższenia opłaty za wieczyste użytkowanie gruntu w księgach 2015 r. w kwocie 50 000 zł;
2. Ujęcie odsetek za lata 2009–2014 w księgach 2015 r., kwota 20 500 zł;
3. Zapłata opłaty i odsetek w 2015 r., kwota 110 300 zł.

PrzyKłaD 5

Badanie przez audytora

Podwyższenie opłaty za wieczyste użytkowanie gruntu za lata 2009–2013 wyniosło 85 000 zł.
Odsetki za ten okres to 22 000 zł, a za 2014 r. 3300 zł. Kierownictwo spółki uznało, że kwoty te
powinny wpłynąć na wynik finansowy z lat poprzednich – w 2014 r. jedynie ujęte będą odsetki za
2014 r. Księgi rachunkowe za 2014 r. nie są jeszcze zamknięte. Spółka poddaje swe sprawozdanie
badaniu przez audytora.

rozliczenie wyniku

rozrachunki

finansowego za lata ubiegłe

publiczno-prawne

Koszty finansowe

1) 85 000

6) 110 300 85 000 (1

3) 3300

2) 22 000

22 000 (2

3300 (3

aktywa z tytułu odroczonego

rozliczenie

Obciążenie

podatku dochodowego

wyniku finansowego

4) 20 330

20 330 (4

627 (5

5) 627

rachunek bankowy

110 300 (6

Objaśnienia do schematu:
1. Ujęcie podwyższenia opłaty za wieczyste użytkowanie gruntu w księgach 2014 r. w kwocie 85 000 zł;
2. Ujęcie odsetek za lata 2009–2013 w księgach 2014 r., kwota 22 000 zł;
3. Ujęcie odsetek za 2014 r. w księgach 2014 r., kwota 3300 zł;
4. Ujęcie aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego w części dotyczącej wyniku
za poprzednie lata w kwocie 20 330 zł (107 000 zł x 19 proc.);
5. Ujęcie aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego w części dotyczącej wyniku za 2014 r.
– w części dotyczącej kosztów finansowych 627 zł (3300 zł x 19 proc.);
6. Zapłata opłaty i odsetek w 2015 r., kwota 110 300 zł.

PrzyKłaD 1

Niezamknięte księgi

Podwyższenie opłaty za wieczyste użytkowanie gruntu za lata 2009–2013 wyniosło 85 000 zł.
Odsetki za ten okres to 22 000 zł, a za 2014 r. 3300 zł. Kierownictwo spółki uznało, że kwoty te
powinny wpłynąć na wynik finansowy 2014 r. Księgi rachunkowe za 2014 r. nie są jeszcze zamknięte:

rozrachunki

Podatki i opłaty

publiczno-prawne

1) 85 000

3) 110 300

85 000 (1

25 300 (2

Koszty finansowe

rachunek bankowy

2) 25 300

110 300 (3

Objaśnienia do schematu:
1. Ujęcie podwyższenia opłaty za wieczyste użytkowanie gruntu w księgach 2014 r. w kwocie 85 000 zł;
2. Ujęcie odsetek za lata 2009–2014 w księgach 2014 r. w kwocie 25 300 zł;
3. Zapłata opłaty i odsetek w 2015 r. w kwocie 110 300 zł.

PrzyKłaD 2

Wynik finansowy z lat poprzednich

Podwyższenie opłaty za wieczyste użytkowanie gruntu za lata 2009–2013 wyniosło 85 000 zł.
Odsetki za ten okres to 22 000 zł, a za 2014 r. 3300 zł. Kierownictwo spółki uznało, że kwoty te
powinny wpłynąć na wynik finansowy z lat poprzednich, w 2014 r. jedynie ujęte będą odsetki za
2014 r. Księgi rachunkowe za 2014 r. nie są jeszcze zamknięte.:

rozliczenie wyniku

rozrachunki

finansowego za lata ubiegłe

publiczno-prawne

1) 85 000

4) 110 300 85 000 (1

2) 22 000

22 000 (2

3300 (3

Koszty finansowe

rachunek bankowy

3) 3300

110 300 (4

PrzyKłaD 3

Mało istotne kwoty

Podwyższenie opłaty za wieczyste użytkowanie gruntu za lata 2009–2013 wyniosło 50 000 zł.
Odsetki za ten okres to 18 000 zł, a za 2014 r. 2500 zł. Kierownictwo spółki uznało, że kwoty te
nie powinny wpłynąć na wynik finansowy 2015 r., ponieważ nie są istotne.

Podatki

rozrachunki

Koszty

rachunek

i opłaty

publiczno-prawne

finansowe

bankowy

1) 50 000

3) 70 500

50 000 (1

2) 20 500

70 500 (3

20 500 (2

EwidEncja

Dziennik Gazeta Prawna, 9 lutego 2015 nr 26 (3919)

gazetaprawna.pl

Spółka na mocy decyzji administracyjnej

musi zapłacić odsetki od należności za wie-

czyste użytkowanie gruntu za lata 2009–

2013 w znacznej kwocie. Czy odsetki te mogą

być kosztem 2014 czy 2015 r.? Czy może po-

winniśmy je jeszcze inaczej zaksięgować?

dr Katarzyna Trzpioła
Katedra Finansów i Rachunkowości UW

Odsetki dotyczące lat poprzednich nie mogą

powodować zmiany sprawozdań finansowych

za te lata. Skoro sprawozdania za lata 2009–2013

zostały sporządzone i zatwierdzone, to w świe-

tle art. 54 ust. 3 ustawy z 29 września 1994 r.

o rachunkowości nie mogą być już zmieniane.

Odsetki należy zatem ująć jako koszty w 2014

lub 2015 r. Decydować o tym będzie moment

powzięcia informacji o konieczności ich zapła-

ty i ich wartość.

Jeśli jednostka w 2014 r. uznała decyzję o pod-

wyższeniu opłaty rocznej, to tym samym w tym

roku powinna ująć odsetki za poprzednie lata

w księgach rachunkowych.

[przykład 1]

Jeżeli wartość odsetek nie jest istotna dla

sprawozdania, to odsetki za wszystkie lata po-

winny być ujęte jako koszty finansowe 2014 r.

Natomiast jeśli ich wartość jest istotna, to od-

setki za 2014 r. powinny obciążać koszty finan-

sowe 2014 r., zaś odsetki za lata 2009–2013 po-

winny być odniesione na konto Rozliczenie

wyniku finansowego i tym samym w sprawoz-

daniu za 2014 r. wpływać na pozycje zysk/strata

z lat ubiegłych.

[przykład 2]

Jeśli informacja dotycząca konieczności za-

płaty podwyższonej należności została przez

spółkę otrzymana już w 2015 r., ale w czasie

prac związanych ze sporządzaniem sprawoz-

dania za 2014 r., to należy te odsetki ująć w ra-

porcie za 2014 r. Sposób postępowania w tym

wypadku też powinien być uzależniony od

istotności kwoty odsetek. Jeżeli zaś decyzja

o uznaniu podwyższenia opłaty za wieczyste

użytkowanie gruntu została podjęta w 2015

r. i nie dotyczy już 2014 r., to należy ująć od-

setki, kierując się ich istotnością, w księgach

2015 r.

[przykład 3 i 4]

Odsetki te mogą zostać zaliczone do kosztów

uzyskania przychodów w dacie ich zapłacenia.

Do kosztów uzyskania przychodów nie zalicza

się odsetek za zwłokę z tytułu nieterminowych

wpłat należności budżetowych i innych należ-

ności, do których stosuje się przepisy ordynacji

podatkowej (art. 16 ust. 1 pkt 21 ustawy o CIT).

Stosownie do art. 2 par. 1 ustawy z 29 sierpnia

1997 r. – Ordynacja podatkowa przepisy usta-

wy stosuje się do:

■

podatków, opłat oraz niepodatkowych na-

leżności budżetu państwa oraz budżetów

jednostek samorządu terytorialnego, do któ-

rych ustalania lub określania uprawnione są

organy podatkowe;

■

opłaty skarbowej oraz opłat, o których mowa

w przepisach o podatkach i opłatach lokal-

nych;

■

spraw z zakresu prawa podatkowego, innych

niż wymienione w pkt 1, należących do wła-

ściwości organów podatkowych.

Przepisów ustawy nie stosuje się natomiast

do świadczeń pieniężnych wynikających ze sto-

sunków cywilnoprawnych (art. 2 par. 4 ordyna-

cji podatkowej).

Dodać należy również, że stosownie do treści

art. 3 pkt 8 ordynacji podatkowej niepodatkowy-

mi należnościami budżetowymi są niebędące

podatkami i opłatami należności stanowiące

dochód budżetu państwa lub budżetu jednostki

samorządu terytorialnego, wynikające ze sto-

sunków publicznoprawnych. Tymczasem opłata

za użytkowanie wieczyste wynika ze stosunku

cywilnoprawnego, tym samym w odniesieniu

do niej oraz odsetek naliczanych w związku

z nieterminową jej wpłatą nie znajdują zasto-

sowania przepisy ordynacji podatkowej, a co za

tym idzie wyłączenie określone w art. 16 ust.

1 pkt 21 ustawy o CIT nie będzie miało zasto-

sowania w niniejszej sprawie. Potwierdzili to

m.in. dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach

w interpretacji indywidualnej z 18 grudnia

2014 r. (sygn. IBPBI/2/423-1135/14/MS) i dyrek-

tor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji

z 17 lutego 2014 r. (znak ILPB4/423-448/13-2/

ŁM). Nie będzie miał tu zastosowania art. 16

ust. 1 pkt 11 ww. ustawy, zgodnie z którym nie

uważa się za koszty uzyskania przychodów na-

liczonych, lecz niezapłaconych, albo umorzo-

nych odsetek od zobowiązań, w tym również

od pożyczek (kredytów).

W związku z tym odsetki zapłacone w związ-

ku z nieterminowym uregulowaniem należ-

ności z tytułu opłat za użytkowanie wieczyste

będą mogły zostać zaliczone do kosztów uzy-

skania przychodu spółki w dacie ich zapłacenia,

niezależnie od tego, w jaki sposób będą ujęte

w księgach rachunkowych i sprawozdaniu fi-

nansowym. Jeśli jednostka poddaje swoje spra-

wozdanie finansowe badaniu przez biegłego

rewidenta i ujmie odsetki jako koszty bilanso-

we innego roku niż rok ich zapłaty, to należy

dokonać rozpoznania odroczonego podatku

dochodowego – aktywów z tytułu odroczonego

podatku dochodowego.

[przykład 5]

Podstawa prawna

Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U.

z 2013 r. poz. 330 ze zm.).

Ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób

prawnych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 851 ze zm.).

Ustawa z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U.

z 2012 r. poz. 749 ze zm.).

O sposobie ujęcia odsetek decyduje moment otrzymania

informacji i ich wartość

PrzyKłaD 4

Podwyższenie opłaty

rozliczenie wyniku

rozrachunki

finansowego za lata ubiegłe

publiczno-prawne

rachunek bankowy

1) 50 000

3) 110 300

50 000 (1

110 300 (3

2) 20 500

20 500 (2

PrzyKłaD 5

Badanie przez audytora

rozliczenie wyniku

rozrachunki

finansowego za lata ubiegłe

publiczno-prawne

Koszty finansowe

1) 85 000

6) 110 300 85 000 (1

3) 3300

2) 22 000

22 000 (2

3300 (3

85 000 (1

22 000 (2

3300 (3

aktywa z tytułu odroczonego

rozliczenie

Obciążenie

podatku dochodowego

wyniku finansowego

4) 20 330

20 330 (4

627 (5

5) 627

20 330 (4

rachunek bankowy

110 300 (6

PrzyKłaD 1

Niezamknięte księgi

Podwyższenie opłaty za wieczyste użytkowanie gruntu za lata 2009–2013 wyniosło 85 000 zł.
Odsetki za ten okres to 22 000 zł, a za 2014 r. 3300 zł. Kierownictwo spółki uznało, że kwoty te
powinny wpłynąć na wynik finansowy 2014 r. Księgi rachunkowe za 2014 r. nie są jeszcze zamknięte:

rozrachunki

Podatki i opłaty

publiczno-prawne

1) 85 000

3) 110 300

85 000 (1

25 300 (2

Koszty finansowe

rachunek bankowy

2) 25 300

110 300 (3

PrzyKłaD 2

Wynik finansowy z lat poprzednich

Podwyższenie opłaty za wieczyste użytkowanie gruntu za lata 2009–2013 wyniosło 85 000 zł.
Odsetki za ten okres to 22 000 zł, a za 2014 r. 3300 zł. Kierownictwo spółki uznało, że kwoty te
powinny wpłynąć na wynik finansowy z lat poprzednich, w 2014 r. jedynie ujęte będą odsetki za
2014 r. Księgi rachunkowe za 2014 r. nie są jeszcze zamknięte.:

rozliczenie wyniku

rozrachunki

finansowego za lata ubiegłe

publiczno-prawne

1) 85 000

4) 110 300 85 000 (1

2) 22 000

22 000 (2

3300 (3

Koszty finansowe

rachunek bankowy

3) 3300

110 300 (4

85 000 (1
22 000 (2

PrzyKłaD 3

Mało istotne kwoty

Podatki

rozrachunki

Koszty

rachunek

i opłaty

publiczno-prawne

finansowe

bankowy

1) 50 000

3) 70 500

50 000 (1

2) 20 500

70 500 (3

20 500 (2

70 500 (3

Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: johnprctorbob@gmail.com

2 / 4

Firmy, SFera budżetowa

Dziennik Gazeta Prawna, 9 lutego 2015 nr 26 (3919)

gazetaprawna.pl

PrzykłaD

Spłata za trzy lata

Spółka z o.o. 1 lipca 2014 r. udzieliła swojemu udziałowcowi na okres 3 lat pożyczki w kwocie
60 000 zł (oprocentowanej w skali roku 5 proc.). Pożyczka ma być spłacana w półrocznych ratach
wraz z odsetkami. Pierwsza spłata nastąpiła 10 stycznia 2015 r. w kwocie 11 500 zł (w tym 1500 zł
odsetek).
Na dzień bilansowy (31 grudnia 2014 r.) spółka naliczyła odsetki dotyczące okresu od 1 lipca 2014 r.
do 31 grudnia 2014 r. w kwocie 1500 zł.

Zapisy w księgach 2014 r.

Pozostałe rozrachunki

Przychody finansowe

(w analityce: imienne

rachunek

(w analityce: odsetki

konto pożyczkobiorcy)

bankowy

niezaliczone do kuP)

1) 60 000

60 000 (1 1500 (2

2) 1500

Zapisy w księgach 2015 r.

Pozostałe rozrachunki

Przychody finansowe

(w analityce: imienne

rachunek

(w analityce: odsetki

konto pożyczkobiorcy)

bankowy

niezaliczone do kuP)

Sp.) 61 500

10 000 (1b 1a) 11500 -1500

2) - 1500

Przychody finansowe

– odsetki zaliczone do kosztów

uzyskania przychodów

1500 (1c

Objaśnienia do schematu

zapisy w księgach 2014 r.
1. WB – przelew pożyczki dla udziałowca kwota 60 000 zł: strona Wn konto „Pozostałe rozrachunki”
(w analityce: imienne konto pożyczkobiorcy) oraz strona Ma konto „Rachunek bankowy”,
2. PK – odsetki naliczone na dzień bilansowy (KNKUP) kwota 1500 zł: strona Wn konto „Pozostałe
rozrachunki” (w analityce: imienne konto pożyczkobiorcy) oraz strona Ma konto „Przychody finansowe”
(w analityce: odsetki niezaliczone do kosztów uzyskania przychodów).

zapisy w księgach 2015 r.
1. WB – spłata raty pożyczki wraz z odsetkami:
a) kwota uznania rachunku bankowego 11 500 zł: strona Wn konto „Rachunek bankowy”,
b) kwota pożyczki 10 000zł: strona Ma konto „Pozostałe rozrachunki” (w analityce: imienne konto
pożyczkobiorcy),
c) kwota odsetek 1500 zł: strona Ma konto „Przychody finansowe” (w analityce: odsetki stanowiące
koszty uzyskania przychodów).
2. PK – storno (ze znakiem minus) naliczenia odsetek na dzień bilansowy 1500 zł: strona Wn konto
„Pozostałe rozrachunki” (w analityce: imienne konto pożyczkobiorcy) oraz strona Ma konto „Przychody
finansowe” (w analityce: odsetki niezaliczone do kosztów uzyskania przychodów).

Spółka udzieliła wspólnikowi oprocen-

towanej pożyczki w wysokości 50 000 zł

z terminem spłaty za 3 lata. Jak należy ją

zaewidencjonować w księgach rachunko-

wych i wykazać w bilansie?

Halina zabrocka
specjalistka z zakresu rachunkowości

W wyniku zawarcia umowy pożyczki po-

wstaje zobowiązanie pożyczkobiorcy do jej

zwrotu w takiej wysokości, w jakiej ją otrzy-

mał, jak również do wypłaty pożyczkodawcy

odsetek, jeżeli umowa pożyczki przewiduje

takie wynagrodzenie. Zgodnie z ustawą o ra-

chunkowości, na dzień bilansowy udzielone

pożyczki wycenia się w kwocie wymaganej

zapłaty, z zachowaniem zasady ostrożności.

Oznacza to, że zobowiązanie to należy po-

większyć o należne odsetki pożyczkodawcy,

ale jeszcze niezapłacone.

Za kwotę wymaganej zapłaty w przypadku

udzielonej pożyczki przyjmuje się, wyrażo-

ną w złotych kwotę w wartości historycz-

nej pożyczki, pomniejszoną o spłacone raty

i powiększoną o należne odsetki umowne

według stanu na dzień bilansowy.

Przekazanie pożyczki należy księgować:

strona Wn konto „Pozostałe rozrachun-

ki: (w analityce: Konto imienne wspólni-

ka – rozrachunki z tytułu pożyczki) oraz

Ma konto „Rachunek bankowy”. Spłatę

pożyczki księguje się: Wn konto „Rachu-

nek bankowy” oraz Ma konto „Pozostałe

rozrachunki: (w analityce: Konto imienne

wspólnika – rozrachunki z tytułu pożycz-

ki). Natomiast zapłacone odsetki stanowią

przychody finansowe, które zostaną ujęte:

Wn konto „Rachunek bankowy” oraz Ma

konto „Przychody finansowe”.

W sprawozdaniu finansowym udzieloną

wspólnikowi przez spółkę z o.o. pożyczkę

o terminie spłaty za 3 lata wraz odsetkami

należy zaliczyć do inwestycji długotermino-

wych i ująć w aktywach bilansu w pozycji

A.IV.3 lit. b „Długoterminowe aktywa finan-

sowe w pozostałych jednostkach – udzielo-

ne pożyczki”.

Dopiero na rok przed spłatą pożyczki na-

leży zmienić jej kwalifikację i ująć ją w bi-

lansie jako krótkoterminowe aktywa finan-

sowe od pozostałych jednostek ze względu

na termin płatności, który będzie wtedy nie

dłuższy niż rok, licząc od dnia bilansowego.

Jeżeli spłata pożyczki, stosownie do umo-

wy, będzie następować ratami, to raty pod-

legające spłacie w ciągu kolejnych 12 mie-

sięcy po dniu bilansowym jednostka zaliczy

do inwestycji krótkoterminowych i ujmie

w bilansie w pozycji B.III.1 lit. b.

Podstawa prawna

Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości

(Dz.U. z 2013 r. poz. 330 ze zm.).

Jak ująć długoterminową

pożyczkę dla wspólnika

EksPErt

raDzi

Kiedy zaksięgować należność z tytułu najmu

Jak ująć amortyzację środków trwałych

odstawą dokonania

w księgach rachunko-

wych jednostki przypisu

należności oraz przychodu

z tytułu najmu czy dzierżawy

będą sukcesywnie wystawiane

faktury za poszczególne

okresy, ustalone w umowie,

np. za okresy miesięczne.

Stosownie do postanowień

art. 40 ustawy o finansach

publicznych każda jednostka

budżetowa prowadzi swoje

księgi zgodnie z ustawą

o rachunkowości, ustawą

o finansach publicznych oraz

rozporządzeniami wydanymi

na jej podstawie, w tym

w szczególności rozporządze-

niem ministra finansów

z 5 lipca 2010 r. w sprawie

szczególnych zasad rachunko-

wości oraz planów kont dla

budżetu państwa, budżetów

jednostek samorządu

terytorialnego, jednostek

budżetowych, samorządowych

zakładów budżetowych,

funduszy celowych oraz

państwowych jednostek

budżetowych mających

siedzibę poza granicami

Rzeczpospolitej Polskiej

(t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 289).

Zgodnie z art. 20 ust. 2 ustawy

o rachunkowości podstawą

zapisów w księgach są dowody

księgowe, stwierdzające

dokonanie operacji gospodar-

czej. Zapisy w księgach danej

operacji gospodarczej muszą

być zgodne z treścią ekono-

miczną operacji, wynikającą

z dowodu księgowego.

Przez operację gospodarczą

należy rozumieć każde

zdarzenie gospodarcze, które

ma wpływ na aktywa lub

pasywa jednostki, w związku z

czym podlega odpowiedniemu

zapisowi w księgach rachun-

kowych jednostki. Natomiast

podpisanie umowy z najemcą

czy dzierżawcą jest zdarze-

niem gospodarczym. Jest to

pojęcie szersze niż operacja

gospodarcza, przy czym każda

operacja jest zdarzeniem

gospodarczym, natomiast nie

każde zdarzenie gospodarcze

jest operacją gospodarczą.

Stąd też zawarta umowa

z najemcą czy dzierżawcą nie

może stanowić podstawy

dokonania przypisu należności

i przychodu w księgach

jednostki. Podstawę taką

będzie natomiast stanowiła

faktura wystawiona z tytułu

najmu czy dzierżawy, za

ustalony w umowie okres

rozliczeniowy, i odzwierciedla-

jąca rzeczywisty przebieg

operacji gospodarczej.

Powinna ona zawierać dane

określone w art. 21 ustawy

o rachunkowości dla dowodu

księgowego, tj.:

określenie rodzaju dowodu

i jego numeru identyfikacyj-

nego,

określenie stron (nazwy,

adresy) dokonujących operacji

gospodarczych,

opis operacji oraz jej wartość,

datę dokonania operacji,

a gdy dowód został sporzą-

dzony pod inna datą – także

datę sporządzenia dowodu,

podpis wystawcy dowodu

oraz osoby, której wydano lub

od której przyjęto składniki

aktywów,

stwierdzenie sprawdzenia

i zakwalifikowania dowodu

do ujęcia w księgach przez

wskazanie miesiąca oraz

sposobu ujęcia dowodu w księ-

gach (dekretacja), podpis osoby

odpowiedzialnej za te

wskazania.

Podstawa prawna

Art. 40 ustawy z 27 sierpnia 2009 r.

o finansach publicznych (t.j. Dz.U.

z 2013 r. poz. 885 ze zm.).

Art. 20 ust. 2, art. 21, art. 22 ust. 1

ustawy z 29 września 1994 r.

o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2013 r.

poz. 330 ze zm.).

ównowartość odpisów

amortyzacyjnych, ale

wyłącznie od nieodpłat-

nie otrzymanych środków

trwałych oraz wartości

niematerialnych i prawnych,

a także tych, których zakup

został sfinansowany

z otrzymanych środków

pieniężnych, stanowi

pozostały przychód operacyjny

ewidencjonowany na koncie

760 Pozostałe przychody

operacyjne.

Nowelizacja w 2012 r.

rozporządzenia ministra

finansów z 5 lipca 2010 r.

wprowadziła m.in. zmianę

opisu do konta 760 Pozostałe

przychody operacyjne. Polega-

ła ona na dodaniu zapisu,

który określa, że na stronie

Ma konta 760 ujmuje się

między innymi „równowar-

tość odpisów amortyzacyj-

nych od środków trwałych

oraz wartości niematerial-

nych i prawnych otrzyma-

nych nieodpłatnie przez

samorządowy zakład

budżetowy, a także środków

trwałych oraz wartości

niematerialnych i prawnych,

na sfinansowanie których

samorządowy zakład

budżetowy otrzymał środki

pieniężne, w korespondencji

ze stroną Wn konta 800

Fundusz jednostki.

Powyższa zmiana, została

wprowadzona dla potrzeb

zrównoważenia odpisów

amortyzacyjnych przychodami

w przypadku nieodpłatnego

otrzymania przez samorządo-

wy zakład budżetowy środków

trwałych oraz wartości

niematerialnych i prawnych,

a także środków trwałych oraz

wartości niematerialnych

i prawnych, na których

sfinansowanie samorządowy

zakład budżetowy otrzymał

środki pieniężne.

A zatem równowartość

odpisów amortyzacyjnych

będzie stanowiła dla samorzą-

dowego zakładu budżetowego

pozostały przychód operacyj-

ny, zaś ewidencja z tym

związana, uwzględniając

zapisy cytowanego rozporzą-

dzenia, powinna przebiegać

w sposób przedstawiony

na schemacie.

Podstawa prawna

Załącznik nr 3 do rozporządze-

nia ministra finansów z 5 lipca 2010

r. w sprawie szczególnych zasad

rachunkowości oraz planów kont

dla budżetu państwa, budżetów

jednostek samorządu terytorialnego,

jednostek budżetowych, samorzą-

dowych zakładów budżetowych,

państwowych funduszy celowych

oraz państwowych jednostek budże-

towych mających siedzibę poza

granicami Rzeczypospolitej Polskiej

(t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 289).

ElżBiEtA GAźDZiK

główna księgowa samorządowej

jednostki budżetowej

scHEmat

Ewidencja odpisów amortyzacyjnych w samorządowym zakładzie budżetowym

400

071

800

760

Objaśnienia:
1. PK – zaksięgowanie odpisów amortyzacyjnych danego roku
2. PK – odpisanie równowartości odpisów amortyzacyjnych

Jesteśmy samorządową jednostką budżetową. uzyskujemy dochody z tytułu najmu i dzierżawy
składników majątkowych, które księgowane są na koncie 221. zgodnie z zawartymi umowami
należności z tytułu najmu i dzierżawy płatne są w częściach na podstawie przekazanych kontra-
hentom faktur. Jak należy ująć przypisy z tytułu tych należności? czy podstawą jest zawarta
z kontrahentem umowa, opiewająca na całość należności z tytułu dzierżawy, czy może sukcesyw-
nie wystawiane w ciągu roku faktury obejmujące kolejne części należności?

ElżBiEtA GAźDZiK

główna księgowa samorządowej

jednostki budżetowej

samorządowy zakład budżetowy zajmuje się zarządzaniem nieruchomościami na zlecenie.
Poprzednia księgowa, oprócz standardowego zapisu: Wn konto 400 i ma konto 071, dokonywała
również zapisów dotyczących równowartości dokonanego odpisu. Odnosiła go na pozostałe przy-
chody operacyjne. czy takie postępowanie jest prawidłowe?

Firmy, SFera budżetowa

Dziennik Gazeta Prawna, 9 lutego 2015 nr 26 (3919)

gazetaprawna.pl

PrzykłaD

Spłata za trzy lata

Zapisy w księgach 2014 r.

Pozostałe rozrachunki

Przychody finansowe

(w analityce: imienne

rachunek

(w analityce: odsetki

konto pożyczkobiorcy)

bankowy

niezaliczone do kuP)

1) 60 000

60 000 (1 1500 (2

2) 1500

60 000 (1 1500 (2

Zapisy w księgach 2015 r.

Pozostałe rozrachunki

Przychody finansowe

(w analityce: imienne

rachunek

(w analityce: odsetki

konto pożyczkobiorcy)

bankowy

niezaliczone do kuP)

Sp.) 61 500

10 000 (1b 1a) 11500 -1500

2) - 1500

1a) 11500 -1500

Przychody finansowe

– odsetki zaliczone do kosztów

uzyskania przychodów

1500 (1c

Objaśnienia do schematu

Spółka udzieliła wspólnikowi oprocen-

towanej pożyczki w wysokości 50 000 zł

z terminem spłaty za 3 lata. Jak należy ją

zaewidencjonować w księgach rachunko-

wych i wykazać w bilansie?

Halina zabrocka
specjalistka z zakresu rachunkowości

W wyniku zawarcia umowy pożyczki po-

wstaje zobowiązanie pożyczkobiorcy do jej

zwrotu w takiej wysokości, w jakiej ją otrzy-

mał, jak również do wypłaty pożyczkodawcy

odsetek, jeżeli umowa pożyczki przewiduje

takie wynagrodzenie. Zgodnie z ustawą o ra-

chunkowości, na dzień bilansowy udzielone

pożyczki wycenia się w kwocie wymaganej

zapłaty, z zachowaniem zasady ostrożności.

Oznacza to, że zobowiązanie to należy po-

większyć o należne odsetki pożyczkodawcy,

ale jeszcze niezapłacone.

Za kwotę wymaganej zapłaty w przypadku

udzielonej pożyczki przyjmuje się, wyrażo-

ną w złotych kwotę w wartości historycz-

nej pożyczki, pomniejszoną o spłacone raty

i powiększoną o należne odsetki umowne

według stanu na dzień bilansowy.

Przekazanie pożyczki należy księgować:

strona Wn konto „Pozostałe rozrachun-

ki: (w analityce: Konto imienne wspólni-

ka – rozrachunki z tytułu pożyczki) oraz

Ma konto „Rachunek bankowy”. Spłatę

pożyczki księguje się: Wn konto „Rachu-

nek bankowy” oraz Ma konto „Pozostałe

rozrachunki: (w analityce: Konto imienne

wspólnika – rozrachunki z tytułu pożycz-

ki). Natomiast zapłacone odsetki stanowią

przychody finansowe, które zostaną ujęte:

Wn konto „Rachunek bankowy” oraz Ma

konto „Przychody finansowe”.

W sprawozdaniu finansowym udzieloną

wspólnikowi przez spółkę z o.o. pożyczkę

o terminie spłaty za 3 lata wraz odsetkami

należy zaliczyć do inwestycji długotermino-

wych i ująć w aktywach bilansu w pozycji

A.IV.3 lit. b „Długoterminowe aktywa finan-

sowe w pozostałych jednostkach – udzielo-

ne pożyczki”.

Dopiero na rok przed spłatą pożyczki na-

leży zmienić jej kwalifikację i ująć ją w bi-

lansie jako krótkoterminowe aktywa finan-

sowe od pozostałych jednostek ze względu

na termin płatności, który będzie wtedy nie

dłuższy niż rok, licząc od dnia bilansowego.

Jeżeli spłata pożyczki, stosownie do umo-

wy, będzie następować ratami, to raty pod-

legające spłacie w ciągu kolejnych 12 mie-

sięcy po dniu bilansowym jednostka zaliczy

do inwestycji krótkoterminowych i ujmie

w bilansie w pozycji B.III.1 lit. b.

Podstawa prawna

Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości

(Dz.U. z 2013 r. poz. 330 ze zm.).

Jak ująć długoterminową

pożyczkę dla wspólnika

EksPErt

raDzi

Kiedy zaksięgować należność z tytułu najmu

Jak ująć amortyzację środków trwałych

odstawą dokonania

w księgach rachunko-

wych jednostki przypisu

należności oraz przychodu

z tytułu najmu czy dzierżawy

będą sukcesywnie wystawiane

faktury za poszczególne

okresy, ustalone w umowie,

np. za okresy miesięczne.

Stosownie do postanowień

art. 40 ustawy o finansach

publicznych każda jednostka

budżetowa prowadzi swoje

księgi zgodnie z ustawą

o rachunkowości, ustawą

o finansach publicznych oraz

rozporządzeniami wydanymi

na jej podstawie, w tym

w szczególności rozporządze-

niem ministra finansów

z 5 lipca 2010 r. w sprawie

szczególnych zasad rachunko-

wości oraz planów kont dla

budżetu państwa, budżetów

jednostek samorządu

terytorialnego, jednostek

budżetowych, samorządowych

zakładów budżetowych,

funduszy celowych oraz

państwowych jednostek

budżetowych mających

siedzibę poza granicami

Rzeczpospolitej Polskiej

(t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 289).

Zgodnie z art. 20 ust. 2 ustawy

o rachunkowości podstawą

zapisów w księgach są dowody

księgowe, stwierdzające

dokonanie operacji gospodar-

czej. Zapisy w księgach danej

operacji gospodarczej muszą

być zgodne z treścią ekono-

miczną operacji, wynikającą

z dowodu księgowego.

Przez operację gospodarczą

należy rozumieć każde

zdarzenie gospodarcze, które

ma wpływ na aktywa lub

pasywa jednostki, w związku z

czym podlega odpowiedniemu

zapisowi w księgach rachun-

kowych jednostki. Natomiast

podpisanie umowy z najemcą

czy dzierżawcą jest zdarze-

niem gospodarczym. Jest to

pojęcie szersze niż operacja

gospodarcza, przy czym każda

operacja jest zdarzeniem

gospodarczym, natomiast nie

każde zdarzenie gospodarcze

jest operacją gospodarczą.

Stąd też zawarta umowa

z najemcą czy dzierżawcą nie

może stanowić podstawy

dokonania przypisu należności

i przychodu w księgach

jednostki. Podstawę taką

będzie natomiast stanowiła

faktura wystawiona z tytułu

najmu czy dzierżawy, za

ustalony w umowie okres

rozliczeniowy, i odzwierciedla-

jąca rzeczywisty przebieg

operacji gospodarczej.

Powinna ona zawierać dane

określone w art. 21 ustawy

o rachunkowości dla dowodu

księgowego, tj.:

określenie rodzaju dowodu

i jego numeru identyfikacyj-

nego,

określenie stron (nazwy,

adresy) dokonujących operacji

gospodarczych,

opis operacji oraz jej wartość,

datę dokonania operacji,

a gdy dowód został sporzą-

dzony pod inna datą – także

datę sporządzenia dowodu,

podpis wystawcy dowodu

oraz osoby, której wydano lub

od której przyjęto składniki

aktywów,

stwierdzenie sprawdzenia

i zakwalifikowania dowodu

do ujęcia w księgach przez

wskazanie miesiąca oraz

sposobu ujęcia dowodu w księ-

gach (dekretacja), podpis osoby

odpowiedzialnej za te

wskazania.

Podstawa prawna

Art. 40 ustawy z 27 sierpnia 2009 r.

o finansach publicznych (t.j. Dz.U.

z 2013 r. poz. 885 ze zm.).

Art. 20 ust. 2, art. 21, art. 22 ust. 1

ustawy z 29 września 1994 r.

o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2013 r.

poz. 330 ze zm.).

ównowartość odpisów

amortyzacyjnych, ale

wyłącznie od nieodpłat

nie otrzymanych środków

trwałych oraz wartości

niematerialnych i prawnych,

a także tych, których zakup

został sfinansowany

z otrzymanych środków

pieniężnych, stanowi

pozostały przychód operacyjny

ewidencjonowany na koncie

760 Pozostałe przychody

operacyjne.

Nowelizacja w 2012 r.

rozporządzenia ministra

finansów z 5 lipca 2010 r.

wprowadziła m.in. zmianę

opisu do konta 760 Pozostałe

przychody operacyjne. Polega-

ła ona na dodaniu zapisu,

który określa, że na stronie

Ma konta 760 ujmuje się

między innymi „równowar-

tość odpisów amortyzacyj-

nych od środków trwałych

oraz wartości niematerial-

nych i prawnych otrzyma-

nych nieodpłatnie przez

samorządowy zakład

budżetowy, a także środków

trwałych oraz wartości

niematerialnych i prawnych,

na sfinansowanie których

samorządowy zakład

budżetowy otrzymał środki

pieniężne, w korespondencji

ze stroną Wn konta 800

Fundusz jednostki.

Powyższa zmiana, została

wprowadzona dla potrzeb

zrównoważenia odpisów

amortyzacyjnych przychodami

w przypadku nieodpłatnego

otrzymania przez samorządo-

wy zakład budżetowy środków

trwałych oraz wartości

niematerialnych i prawnych,

a także środków trwałych oraz

wartości niematerialnych

i prawnych, na których

sfinansowanie samorządowy

zakład budżetowy otrzymał

środki pieniężne.

A zatem równowartość

odpisów amortyzacyjnych

będzie stanowiła dla samorzą-

dowego zakładu budżetowego

pozostały przychód operacyj-

ny, zaś ewidencja z tym

związana, uwzględniając

zapisy cytowanego rozporzą-

dzenia, powinna przebiegać

w sposób przedstawiony

na schemacie.

Podstawa prawna

Załącznik nr 3 do rozporządze-

nia ministra finansów z 5 lipca 2010

r. w sprawie szczególnych zasad

rachunkowości oraz planów kont

dla budżetu państwa, budżetów

jednostek samorządu terytorialnego,

jednostek budżetowych, samorzą-

dowych zakładów budżetowych,

państwowych funduszy celowych

oraz państwowych jednostek budże-

towych mających siedzibę poza

granicami Rzeczypospolitej Polskiej

(t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 289).

ElżBiEtA

tt GAźDZiK

główna księgowa samorządowej

jednostki budżetowej

scHEmat

Ewidencja odpisów amortyzacyjnych w samorządowym zakładzie budżetowym

400

071

800

760

Objaśnienia:
1. PK – zaksięgowanie odpisów amortyzacyjnych danego roku
2. PK – odpisanie równowartości odpisów amortyzacyjnych

ElżBiEtA

tt GAźDZiK

główna księgowa samorządowej

jednostki budżetowej

Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: johnprctorbob@gmail.com

3 / 4

W ydatki strukturalne

Dziennik Gazeta Prawna, 9 lutego 2015 nr 26 (3919)

gazetaprawna.pl

W którym kodzie wykazać

wynagrodzenie asystenta rodzinnego

Czy wydatki ponoszone na opracowanie

dokumentacji projektowej przebudowy

drogi

są wydatkami strukturalnymi

W którym kodzie wykazać wydatki na

szkolenia w powiatowym zarządzie dróg

Od czego zależy

wykazywanie wydatków ośrodka pomocy społecznej

w poszczególnych obszarach w sprawozdaniu

Jakie wydatki

w Służbie Więziennej

można zakwalifikować do strukturalnych

PORADNIA RAchuNkOWA

W gminnym ośrodku pomocy społecznej

zatrudniamy asystenta rodziny w ramach

umowy o pracę na pełen etat. Pracowniko-

wi wypłacamy wynagrodzenie w części ze

środków własnych urzędu gminy z rozdzia-

łu 85206 oraz w części ze środków wojewody

z tego samego rozdziału. Czy wynagrodzenie

pracownika należy ująć do wydatków struk-

turalnych, jeśli tak – to w jakim obszarze

i kodzie? Co z innymi wydatkami, np. mate-

riały biurowe, odpis na ZFŚS itp.?

Wydatki ponoszone na wynagrodzenie asy-

stenta rodzinnego, koordynatora pieczy za-

stępczej stanowią wydatki strukturalne, które

należy ująć w obszarze XI. Poprawa integracji

społecznej osób w niekorzystnej sytuacji życio-

wej w kodzie 71. Ścieżki integracji i powrotu do

zatrudnienia dla osób w gorszym położeniu;

zwalczanie dyskryminacji w dostępie do rynku

pracy i rozwoju kariery zawodowej oraz promo-

wanie akceptacji dla różnorodności w miejscu

pracy, jako jeden z instrumentów aktywizacji

społecznej w ramach działania polegającego

na organizacji i finansowaniu usług wsparcia

i aktywizacji rodzin marginalizowanych (w tym

kosztów zatrudnienia asystenta rodzinnego,

koordynatora pieczy zastępczej, konsultantów

rodzinnych, mediatorów itp.).

Zgodnie z zapisem podrozdziału 4.5 – Koszty

związane z angażowaniem personelu, umiesz-

czonym w dokumencie „Wytyczne w zakresie

kwalifikowania wydatków w ramach Progra-

mu Operacyjnego Kapitał Ludzki” (dalej: Wy-

tyczne PO KL) do wydatków strukturalnych

związanych z wynagrodzeniem zalicza się

zasadniczo wszystkie składniki wynagrodze-

nia, w szczególności wynagrodzenie brutto,

składki pracodawcy na ubezpieczenia spo-

łeczne, składki na Fundusz Pracy oraz odpisy

na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych.

Wydatki ponoszone na zakup materiałów

biurowych nie stanowią wydatków struktu-

ralnych i nie należy ujmować ich w sprawoz-

daniu. Wyjątek stanowi zakup materiałów

biurowych w ramach projektu współfinan-

sowanego z funduszy strukturalnych.

Podstawa prawna

Rozporządzenie ministra finansów z 10 marca 2010 r.

w sprawie szczegółowej klasyfikacji wydatków struktural-

nych (Dz.U. nr 44, poz. 255).

Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia 2007–2013,

Wytyczne w zakresie kwalifikowania wydatków w ramach

„Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki” Warszawa,

2 kwietnia 2014 r.

W planie finansowym na rok bieżący jest

opracowanie dokumentacji projektowej na

przebudowę drogi – czy stanowi to wydatek

strukturalny? Jeśli tak, to czy w obszarze III,

w kodzie 23?

Tak, wydatki poniesione na opracowanie do-

kumentacji projektowej na przebudowę drogi

stanowią wydatki strukturalne, które należy

ująć w obszarze III. Transport w kodzie 23.

Drogi regionalne, lokalne – o ile droga ma

taki status. W przypadku drogi krajowej od-

powiedni będzie kod 22. Drogi krajowe, dla

drogi ekspresowej będzie to kod 20. Auto-

strady i drogi ekspresowe.

Podstawa prawna

Rozporządzenie ministra finansów z 10 marca 2010 r.

w sprawie szczegółowej klasyfikacji wydatków struktural-

nych (Dz.U. nr 44, poz. 255).

Powiatowy zarząd dróg wydatkował środki

na udział głównej księgowej w szkoleniu

w zakresie zmian w finansach i sprawoz-

dawczości budżetowej. Wydatek ten zaliczył

do wydatków strukturalnych w kodzie 81.

Czy takie działanie jest prawidłowe, czy dla

tej branży właściwe są inne kody?

Wydatki poniesione przez powiatowy zarząd

dróg na udział w szkoleniu głównej księgowej

w zakresie zmian w finansach i sprawozdaw-

czości budżetowej należy ująć w obszarze XV.

Wzmacnianie zdolności instytucjonalnych

na poziomie krajowym, regionalnym i lo-

kalnym, w kodzie 81. Rozwiązania na rzecz

podniesienia, jakości opracowania, monito-

rowania, ewaluacji polityk i programów na

poziomie krajowym, regionalnym i lokalnym,

wzmocnienie zdolności w zakresie realizacji

polityk i programów.

Generalnie w przypadku wydatków po-

noszonych na nieobowiązkowe, dodatkowe

szkolenia, studia podyplomowe pracowników

administracji i służb finansowo-księgowych,

zatrudnionych w zarządzie dróg, należy uj-

mować je właśnie w kodzie 81.

Podstawa prawna

Rozporządzenie ministra finansów z 10 marca 2010 r.

w sprawie szczegółowej klasyfikacji wydatków struktural-

nych (Dz.U. nr 44, poz. 255).

Gminny ośrodek pomocy społecznej od 2014 r.

nie prowadzi żadnego projektu współfinan-

sowanego z funduszy strukturalnych ani nie

jest beneficjentem środków z takiego fun-

duszu. Czy w związku z tym dalej należy

ujmować wydatki strukturalne w odpowied-

nich obszarach i kodach, czy wykazywanie

wydatków strukturalnych w poszczegól-

nych obszarach jest uzależnione od posiada-

nia środków unijnych? W 2014 r. jednostka

będzie dysponowała tylko środkami rządo-

wymi i samorządowymi, nie będzie reali-

zowany żaden projekt z udziałem środków

unijnych. Czy wobec tego np. szkolenia pra-

cowników opłacone ze środków własnych

należy wykazywać w sprawozdaniu, czy spo-

rządzać sprawozdania zerowe?

Zapis zobowiązujący jednostki sektora finan-

sów publicznych do stosowania dodatkowej

klasyfikacji wydatków strukturalnych zawar-

ty jest w art. 39 ust. 2 ustawy z 27 sierpnia

2009 r. o finansach publicznych: „Wydatki

publiczne klasyfikuje się również według do-

datkowej klasyfikacji określającej kody wy-

datków strukturalnych”.

Ponadto w rozporządzeniu ministra fi-

nansów z 16 stycznia 2014 r. w sprawie spra-

wozdawczości budżetowej w par. 4 pkt 5

jest mowa o jednostkach zobowiązanych do

sporządzania i przekazywania sprawozdań

w zakresie wydatków strukturalnych ponie-

sionych przez jednostki samorządu teryto-

rialnego Rb-WSa:

■

kierownicy jednostek organizacyjnych pod-

ległych i nadzorowanych przez jednost-

ki samorządu terytorialnego (kierownicy

samorządowych: jednostek budżetowych,

zakładów budżetowych, instytucji kultury,

podmiotów leczniczych albo samodziel-

nych publicznych zakładów opieki zdro-

wotnej, kierownicy innych samorządowych

osób prawnych, utworzonych na podstawie

odrębnych ustaw) – jednostkowe,

■

przewodniczący zarządów jednostek sa-

morządu terytorialnego – na podstawie

sprawozdań jednostkowych sporządzonych

przez kierowników jednostek wymienio-

nych w lit. a i własnego sprawozdania jed-

nostkowego – skonsolidowane zbiorcze.

Zgodnie z zapisami zawartymi w załączni-

ku nr 40 do rozporządzenia o sprawozdaw-

czości budżetowej, stanowiącym Instrukcję

sporządzania rocznych sprawozdań Rb-WSa

i Rb-WSb o wydatkach strukturalnych, do wy-

datków strukturalnych zalicza się zarówno

wydatki stanowiące wkład publiczny krajowy

na realizację projektów współfinansowanych

ze środków funduszy strukturalnych, tj. Eu-

ropejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego

i Europejskiego Funduszu Społecznego oraz

Funduszu Spójności, jak i wydatki poniesio-

ne na realizację projektów finansowanych

wyłącznie ze źródeł krajowych odpowiadają-

cych obszarom i kodom kategorii interwencji

funduszy strukturalnych.

Tak więc w sprawozdaniu powinny być uj-

mowane zarówno wydatki ponoszone np. na

szkolenia, które były finansowane w ramach

realizacji projektu unijnego, jak i finansowa-

ne wyłącznie ze środków własnych, będących

w dyspozycji jednostki.

Podstawa prawna

Rozporządzenie ministra finansów z 10 marca 2010 r.

w sprawie szczegółowej klasyfikacji wydatków struktural-

nych (Dz.U. nr 44, poz. 255).

Rozporządzenie ministra finansów z 16 stycznia 2014 r.

w sprawie sprawozdawczości budżetowej (Dz.U. poz. 119).

Pracuję w Służbie Więziennej. Jakie wydatki

można zakwalifikować do strukturalnych?

Proszę o podanie przykładów.

Zgodnie z zapisami zawartymi w dokumen-

cie „Szczegółowy opis priorytetów Programu

Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007–2013” do

wydatków ponoszonych w Służbie Więzien-

nej należy zaliczać wydatki ponoszone na

poniższe działania:

■

aktywizacja społeczno-zawodowa i pod-

noszenie kwalifikacji zawodowych osób

pozbawionych wolności,

■

projekty służące modernizacji systemu

szkolenia zawodowego więźniów,

■

projekty informacyjno-promocyjne m.in.

z zakresu równych szans, mobilności za-

wodowej, przekwalifikowań, promujące

integrację i zatrudnianie osób odbywają-

cych karę pozbawienia wolności,

■

przygotowanie i realizacja procedur i stan-

dardów postępowania przez jednostki orga-

nizacyjne Służby Więziennej w celu przy-

gotowania do zatrudniania i integracji ze

społeczeństwem osób odbywających karę

pozbawienia wolności,

■

podnoszenie kwalifikacji kadr jednostek or-

ganizacyjnych Służby Więziennej (m.in. po-

przez szkolenia, doradztwo, studia i studia

podyplomowe) w zakresie przygotowania

osób odbywających karę pozbawienia wol-

ności do zatrudniania i integracji ze społe-

czeństwem,

■

projekty współpracy jednostek penitencjar-

nych z instytucjami rynku pracy, pomocy

i integracji społecznej, partnerami społecz-

no-gospodarczymi w celu przygotowania

do zatrudniania i integracji ze społeczeń-

stwem osób odbywających karę pozbawie-

nia wolności.

Osobami, które mogą korzystać z pomocy

w ramach tych zadań, są:

■

osoby odbywające karę pozbawienia wolno-

ści, maksymalnie na dwa lata przed opusz-

czeniem jednostki penitencjarnej (również

w związku z warunkowym, przedtermino-

wym zwolnieniem z odbycia reszty kary

maksymalnie na dwa lata przed nabyciem

uprawnień do warunkowego przedtermi-

nowego zwolnienia z obycia reszty kary),

■

jednostki organizacyjne Służby Więzien-

nej oraz ich funkcjonariusze i pracownicy.

Ponoszone w ramach tych zadań wydatki

należy ujmować w obszarze XI. Poprawa in-

tegracji społecznej osób w niekorzystnej sy-

tuacji życiowej w kodzie 71. Ścieżki integracji

i powrotu do zatrudnienia dla osób w gor-

szym położeniu; zwalczanie dyskryminacji

w dostępie do rynku pracy i rozwoju kariery

zawodowej oraz promowanie akceptacji dla

różnorodności w miejscu pracy.

Podstawa prawna

Rozporządzenie ministra finansów z 10 marca 2010 r.

w sprawie szczegółowej klasyfikacji wydatków struktural-

nych (Dz.U. nr 44, poz. 255).

Szczegółowy opis priorytetów Programu Operacyjnego

Kapitał Ludzki 2007–2013, Warszawa, 1 lipca 2014 r.

Oprac. Agata Piłat

specjalistka z zakresu wydatków strukturalnych

Kalendarz budżetowy

Poniżej przypominamy o terminach

przekazania sprawozdań.

9 lutego

■

kwartalne sprawozdania Rb-ZN

za IV kwartał 2014 r. – zarządy JST,

■

kwartalne sprawozdania Rb-23PL,

Rb-27PL, Rb-28PL, Rb-34PL za IV kwar-

tał 2014 r. – kierownicy placówek,

■

kwartalne sprawozdania Rb-Z, Rb-N za

IV kwartał 2014 r. – dysponenci pań-

stwowych funduszy celowych (niepo-

siadających osobowości prawnej),

■

roczne sprawozdania Rb-23A, Rb-23B,

Rb-27 za 2014 rok – izby celne,

■

roczne sprawozdania Rb-UZ, Rb-UN za

2014 rok – dysponenci państwowych

funduszy celowych (nieposiadających

osobowości prawnej),

■

roczne sprawozdania Rb-28UE, Rb-28UE

WPR za 2014 rok – dysponenci środków

budżetu państwa drugiego stopnia.

10 lutego

■

sprawozdania Rb-23, Rb-23B, Rb-27,

Rb-28, Rb-28NW, Rb-28 Programy,

Rb-28NW Programy, Rb-28 Programy

WPR, Rb-28UE, Rb-28UE WPR za sty-

czeń 2015 r. – dysponenci środków bud-

żetu państwa trzeciego stopnia,

■

sprawozdania Rb-27S, Rb-28S za styczeń

2015 r. – jednostki budżetowe,

■

kwartalne sprawozdania Rb-27ZZ za

IV kwartał 2014 r. – zarządy JST,

■

roczne sprawozdania Rb-27 z wykonania

dochodów gmin i udziałów JST w do-

chodach budżetu państwa za 2014 rok

– urzędy skarbowe,

■

roczne sprawozdania z wykonania planu

wydatków budżetu państwa oraz bu-

dżetu środków europejskich Rb-BZ1 za

2014 rok – dysponenci środków budżetu

państwa drugiego stopnia,

■

roczne sprawozdania Rb-23, Rb-23B,

Rb-27, Rb-28, Rb-28NW, Rb-28 Progra-

my, Rb-28NW Programy, Rb-28 Pro-

gramy WPR za 2014 rok – dysponenci

środków budżetu państwa drugiego

stopnia (nieprzekazujący dotacji).

12 lutego

■

sprawozdania Rb-24, Rb-27 z wykonania

dochodów budżetu państwa za styczeń

2015 r. – urzędy skarbowe,

■

sprawozdania Rb-23A, Rb-23B, Rb-27

państwa za styczeń 2015 r. – izby celne.

16 lutego

■

sprawozdania Rb-23, Rb-23B, Rb-27, Rb-

28, Rb-28UE, Rb-28NW, Rb-28 Progra-

my, Rb-28 NW Programy, Rb-28 Pro-

gramy WPR, Rb-28UE WPR za styczeń

2015 r. – dysponenci środków budżetu

państwa drugiego stopnia,

■

kwartalne sprawozdania Rb-Z, Rb-N za

IV kwartał 2014 r. – dysponenci główni

środków budżetu państwa,

■

kwartalne sprawozdania Rb-50 za

IV kwartał 2014 r. – zarządy JST,

■

roczne sprawozdania Rb-23, Rb-23B,

Rb-27, Rb-28, Rb-28NW, Rb-28 Progra-

my, Rb-28NW Programy, Rb-28 Pro-

gramy WPR za 2014 rok – dysponenci

środków budżetu państwa trzeciego

stopnia przekazujący dotacje,

■

roczne sprawozdania Rb-UZ, Rb-UN

za 2014 rok – dysponenci główni środ-

ków budżetu państwa.

18 lutego

■

miesięczne sprawozdania Rb-24, Rb-27

z wykonania dochodów budżetu pań-

stwa za styczeń 2015 r. – izby skarbowe,

■

roczne sprawozdania Rb-23, Rb-23B,

Rb-27, Rb-28, Rb-28NW, Rb-28 Progra-

my, Rb-28NW Programy, Rb-28 Pro-

gramy WPR za 2014 r. – dysponenci

środków budżetu państwa drugiego

stopnia przekazujący dotacje,

■

roczne sprawozdania Rb-24, Rb-27 z wy-

konania dochodów budżetu państwa za

2014 r. – izby skarbowe.

Oprac. MS

flesz księgowy

W ydatki strukturalne

Dziennik Gazeta Prawna, 9 lutego 2015 nr 26 (3919)

gazetaprawna.pl

W którym kodzie wykazać

wynagrodzenie asystenta rodzinnego

Czy wydatki ponoszone na opracowanie

dokumentacji projektowej przebudowy

drogi

są wydatkami strukturalnymi

W którym kodzie wykazać wydatki na

szkolenia w powiatowym zarządzie dróg

Od czego zależy

wykazywanie wydatków ośrodka pomocy społecznej

w poszczególnych obszarach w sprawozdaniu

Jakie wydatki

w Służbie Więziennej

można zakwalifikować do strukturalnych

PORADNIA RAchuNkOWA

W gminnym ośrodku pomocy społecznej

zatrudniamy asystenta rodziny w ramach

umowy o pracę na pełen etat. Pracowniko-

wi wypłacamy wynagrodzenie w części ze

środków własnych urzędu gminy z rozdzia-

łu 85206 oraz w części ze środków wojewody

z tego samego rozdziału. Czy wynagrodzenie

pracownika należy ująć do wydatków struk-

turalnych, jeśli tak – to w jakim obszarze

i kodzie? Co z innymi wydatkami, np. mate-

riały biurowe, odpis na ZFŚS itp.?

Wydatki ponoszone na wynagrodzenie asy-

stenta rodzinnego, koordynatora pieczy za-

stępczej stanowią wydatki strukturalne, które

należy ująć w obszarze XI. Poprawa integracji

społecznej osób w niekorzystnej sytuacji życio-

wej w kodzie 71. Ścieżki integracji i powrotu do

zatrudnienia dla osób w gorszym położeniu;

zwalczanie dyskryminacji w dostępie do rynku

pracy i rozwoju kariery zawodowej oraz promo-

wanie akceptacji dla różnorodności w miejscu

pracy, jako jeden z instrumentów aktywizacji

społecznej w ramach działania polegającego

na organizacji i finansowaniu usług wsparcia

i aktywizacji rodzin marginalizowanych (w tym

kosztów zatrudnienia asystenta rodzinnego,

koordynatora pieczy zastępczej, konsultantów

rodzinnych, mediatorów itp.).

Zgodnie z zapisem podrozdziału 4.5 – Koszty

związane z angażowaniem personelu, umiesz-

czonym w dokumencie „Wytyczne w zakresie

kwalifikowania wydatków w ramach Progra-

mu Operacyjnego Kapitał Ludzki” (dalej: Wy-

tyczne PO KL) do wydatków strukturalnych

związanych z wynagrodzeniem zalicza się

zasadniczo wszystkie składniki wynagrodze-

nia, w szczególności wynagrodzenie brutto,

składki pracodawcy na ubezpieczenia spo-

łeczne, składki na Fundusz Pracy oraz odpisy

na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych.

Wydatki ponoszone na zakup materiałów

biurowych nie stanowią wydatków struktu-

ralnych i nie należy ujmować ich w sprawoz-

daniu. Wyjątek stanowi zakup materiałów

biurowych w ramach projektu współfinan-

sowanego z funduszy strukturalnych.

Podstawa prawna

Rozporządzenie ministra finansów z 10 marca 2010 r.

w sprawie szczegółowej klasyfikacji wydatków struktural-

nych (Dz.U. nr 44, poz. 255).

Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia 2007–2013,

Wytyczne w zakresie kwalifikowania wydatków w ramach

„Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki” Warszawa,

2 kwietnia 2014 r.

W planie finansowym na rok bieżący jest

opracowanie dokumentacji projektowej na

przebudowę drogi – czy stanowi to wydatek

strukturalny? Jeśli tak, to czy w obszarze III,

w kodzie 23?

Tak, wydatki poniesione na opracowanie do-

kumentacji projektowej na przebudowę drogi

stanowią wydatki strukturalne, które należy

ująć w obszarze III. Transport w kodzie 23.

Drogi regionalne, lokalne – o ile droga ma

taki status. W przypadku drogi krajowej od-

powiedni będzie kod 22. Drogi krajowe, dla

drogi ekspresowej będzie to kod 20. Auto-

strady i drogi ekspresowe.

Podstawa prawna

Rozporządzenie ministra finansów z 10 marca 2010 r.

w sprawie szczegółowej klasyfikacji wydatków struktural-

nych (Dz.U. nr 44, poz. 255).

Powiatowy zarząd dróg wydatkował środki

na udział głównej księgowej w szkoleniu

w zakresie zmian w finansach i sprawoz-

dawczości budżetowej. Wydatek ten zaliczył

do wydatków strukturalnych w kodzie 81.

Czy takie działanie jest prawidłowe, czy dla

tej branży właściwe są inne kody?

Wydatki poniesione przez powiatowy zarząd

dróg na udział w szkoleniu głównej księgowej

w zakresie zmian w finansach i sprawozdaw-

czości budżetowej należy ująć w obszarze XV.

Wzmacnianie zdolności instytucjonalnych

na poziomie krajowym, regionalnym i lo-

kalnym, w kodzie 81. Rozwiązania na rzecz

podniesienia, jakości opracowania, monito-

rowania, ewaluacji polityk i programów na

poziomie krajowym, regionalnym i lokalnym,

wzmocnienie zdolności w zakresie realizacji

polityk i programów.

Generalnie w przypadku wydatków po-

noszonych na nieobowiązkowe, dodatkowe

szkolenia, studia podyplomowe pracowników

administracji i służb finansowo-księgowych,

zatrudnionych w zarządzie dróg, należy uj-

mować je właśnie w kodzie 81.

Podstawa prawna

Rozporządzenie ministra finansów z 10 marca 2010 r.

w sprawie szczegółowej klasyfikacji wydatków struktural-

nych (Dz.U. nr 44, poz. 255).

Gminny ośrodek pomocy społecznej od 2014 r.

nie prowadzi żadnego projektu współfinan-

sowanego z funduszy strukturalnych ani nie

jest beneficjentem środków z takiego fun-

duszu. Czy w związku z tym dalej należy

ujmować wydatki strukturalne w odpowied-

nich obszarach i kodach, czy wykazywanie

wydatków strukturalnych w poszczegól-

nych obszarach jest uzależnione od posiada-

nia środków unijnych? W 2014 r. jednostka

będzie dysponowała tylko środkami rządo-

wymi i samorządowymi, nie będzie reali-

zowany żaden projekt z udziałem środków

unijnych. Czy wobec tego np. szkolenia pra-

cowników opłacone ze środków własnych

należy wykazywać w sprawozdaniu, czy spo-

rządzać sprawozdania zerowe?

Zapis zobowiązujący jednostki sektora finan-

sów publicznych do stosowania dodatkowej

klasyfikacji wydatków strukturalnych zawar-

ty jest w art. 39 ust. 2 ustawy z 27 sierpnia

2009 r. o finansach publicznych: „Wydatki

publiczne klasyfikuje się również według do-

datkowej klasyfikacji określającej kody wy-

datków strukturalnych”.

Ponadto w rozporządzeniu ministra fi-

nansów z 16 stycznia 2014 r. w sprawie spra-

wozdawczości budżetowej w par. 4 pkt 5

jest mowa o jednostkach zobowiązanych do

sporządzania i przekazywania sprawozdań

w zakresie wydatków strukturalnych ponie-

sionych przez jednostki samorządu teryto-

rialnego Rb-WSa:

■

kierownicy jednostek organizacyjnych pod-

ległych i nadzorowanych przez jednost-

ki samorządu terytorialnego (kierownicy

samorządowych: jednostek budżetowych,

zakładów budżetowych, instytucji kultury,

podmiotów leczniczych albo samodziel-

nych publicznych zakładów opieki zdro-

wotnej, kierownicy innych samorządowych

osób prawnych, utworzonych na podstawie

odrębnych ustaw) – jednostkowe,

■

przewodniczący zarządów jednostek sa-

morządu terytorialnego – na podstawie

sprawozdań jednostkowych sporządzonych

przez kierowników jednostek wymienio-

nych w lit. a i własnego sprawozdania jed-

nostkowego – skonsolidowane zbiorcze.

Zgodnie z zapisami zawartymi w załączni-

ku nr 40 do rozporządzenia o sprawozdaw-

czości budżetowej, stanowiącym Instrukcję

sporządzania rocznych sprawozdań Rb-WSa

i Rb-WSb o wydatkach strukturalnych, do wy-

datków strukturalnych zalicza się zarówno

wydatki stanowiące wkład publiczny krajowy

na realizację projektów współfinansowanych

ze środków funduszy strukturalnych, tj. Eu-

ropejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego

i Europejskiego Funduszu Społecznego oraz

Funduszu Spójności, jak i wydatki poniesio-

ne na realizację projektów finansowanych

wyłącznie ze źródeł krajowych odpowiadają-

cych obszarom i kodom kategorii interwencji

funduszy strukturalnych.

Tak więc w sprawozdaniu powinny być uj-

mowane zarówno wydatki ponoszone np. na

szkolenia, które były finansowane w ramach

realizacji projektu unijnego, jak i finansowa-

ne wyłącznie ze środków własnych, będących

w dyspozycji jednostki.

Podstawa prawna

Rozporządzenie ministra finansów z 10 marca 2010 r.

w sprawie szczegółowej klasyfikacji wydatków struktural-

nych (Dz.U. nr 44, poz. 255).

Rozporządzenie ministra finansów z 16 stycznia 2014 r.

w sprawie sprawozdawczości budżetowej (Dz.U. poz. 119).

Pracuję w Służbie Więziennej. Jakie wydatki

można zakwalifikować do strukturalnych?

Proszę o podanie przykładów.

Zgodnie z zapisami zawartymi w dokumen-

cie „Szczegółowy opis priorytetów Programu

Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007–2013” do

wydatków ponoszonych w Służbie Więzien-

nej należy zaliczać wydatki ponoszone na

poniższe działania:

■

aktywizacja społeczno-zawodowa i pod-

noszenie kwalifikacji zawodowych osób

pozbawionych wolności,

■

projekty służące modernizacji systemu

szkolenia zawodowego więźniów,

■

projekty informacyjno-promocyjne m.in.

z zakresu równych szans, mobilności za-

wodowej, przekwalifikowań, promujące

integrację i zatrudnianie osób odbywają-

cych karę pozbawienia wolności,

■

przygotowanie i realizacja procedur i stan-

dardów postępowania przez jednostki orga-

nizacyjne Służby Więziennej w celu przy-

gotowania do zatrudniania i integracji ze

społeczeństwem osób odbywających karę

pozbawienia wolności,

■

podnoszenie kwalifikacji kadr jednostek or-

ganizacyjnych Służby Więziennej (m.in. po-

przez szkolenia, doradztwo, studia i studia

podyplomowe) w zakresie przygotowania

osób odbywających karę pozbawienia wol-

ności do zatrudniania i integracji ze społe-

czeństwem,

■

projekty współpracy jednostek penitencjar-

nych z instytucjami rynku pracy, pomocy

i integracji społecznej, partnerami społecz-

no-gospodarczymi w celu przygotowania

do zatrudniania i integracji ze społeczeń-

stwem osób odbywających karę pozbawie-

nia wolności.

Osobami, które mogą korzystać z pomocy

w ramach tych zadań, są:

■

osoby odbywające karę pozbawienia wolno-

ści, maksymalnie na dwa lata przed opusz-

czeniem jednostki penitencjarnej (również

w związku z warunkowym, przedtermino-

wym zwolnieniem z odbycia reszty kary

maksymalnie na dwa lata przed nabyciem

uprawnień do warunkowego przedtermi-

nowego zwolnienia z obycia reszty kary),

■

jednostki organizacyjne Służby Więzien-

nej oraz ich funkcjonariusze i pracownicy.

Ponoszone w ramach tych zadań wydatki

należy ujmować w obszarze XI. Poprawa in-

tegracji społecznej osób w niekorzystnej sy-

tuacji życiowej w kodzie 71. Ścieżki integracji

i powrotu do zatrudnienia dla osób w gor-

szym położeniu; zwalczanie dyskryminacji

w dostępie do rynku pracy i rozwoju kariery

zawodowej oraz promowanie akceptacji dla

różnorodności w miejscu pracy.

Podstawa prawna

Rozporządzenie ministra finansów z 10 marca 2010 r.

w sprawie szczegółowej klasyfikacji wydatków struktural-

nych (Dz.U. nr 44, poz. 255).

Szczegółowy opis priorytetów Programu Operacyjnego

Kapitał Ludzki 2007–2013, Warszawa, 1 lipca 2014 r.

Oprac. Agata Piłat

specjalistka z zakresu wydatków strukturalnych

Kalendarz budżetowy

Poniżej przypominamy o terminach

przekazania sprawozdań.

9 lutego

■

kwartalne sprawozdania Rb-ZN

za IV kwartał 2014 r. – zarządy JST,

■

kwartalne sprawozdania Rb-23PL,

Rb-27PL, Rb-28PL, Rb-34PL za IV kwar-

tał 2014 r. – kierownicy placówek,

■

kwartalne sprawozdania Rb-Z, Rb-N za

IV kwartał 2014 r. – dysponenci pań-

stwowych funduszy celowych (niepo-

siadających osobowości prawnej),

■

roczne sprawozdania Rb-23A, Rb-23B,

Rb-27 za 2014 rok – izby celne,

■

roczne sprawozdania Rb-UZ, Rb-UN za

2014 rok – dysponenci państwowych

funduszy celowych (nieposiadających

osobowości prawnej),

■

roczne sprawozdania Rb-28UE, Rb-28UE

WPR za 2014 rok – dysponenci środków

budżetu państwa drugiego stopnia.

10 lutego

■

sprawozdania Rb-23, Rb-23B, Rb-27,

Rb-28, Rb-28NW, Rb-28 Programy,

Rb-28NW Programy, Rb-28 Programy

WPR, Rb-28UE, Rb-28UE WPR za sty-

czeń 2015 r. – dysponenci środków bud-

żetu państwa trzeciego stopnia,

■

sprawozdania Rb-27S, Rb-28S za styczeń

2015 r. – jednostki budżetowe,

■

kwartalne sprawozdania Rb-27ZZ za

IV kwartał 2014 r. – zarządy JST,

■

roczne sprawozdania Rb-27 z wykonania

dochodów gmin i udziałów JST w do-

chodach budżetu państwa za 2014 rok

– urzędy skarbowe,

■

roczne sprawozdania z wykonania planu

wydatków budżetu państwa oraz bu-

dżetu środków europejskich Rb-BZ1 za

2014 rok – dysponenci środków budżetu

państwa drugiego stopnia,

■

roczne sprawozdania Rb-23, Rb-23B,

Rb-27, Rb-28, Rb-28NW, Rb-28 Progra-

my, Rb-28NW Programy, Rb-28 Pro-

gramy WPR za 2014 rok – dysponenci

środków budżetu państwa drugiego

stopnia (nieprzekazujący dotacji).

12 lutego

■

sprawozdania Rb-24, Rb-27 z wykonania

dochodów budżetu państwa za styczeń

2015 r. – urzędy skarbowe,

■

sprawozdania Rb-23A, Rb-23B, Rb-27

państwa za styczeń 2015 r. – izby celne.

16 lutego

■

sprawozdania Rb-23, Rb-23B, Rb-27, Rb-

28, Rb-28UE, Rb-28NW, Rb-28 Progra-

my, Rb-28 NW Programy, Rb-28 Pro-

gramy WPR, Rb-28UE WPR za styczeń

2015 r. – dysponenci środków budżetu

państwa drugiego stopnia,

■

kwartalne sprawozdania Rb-Z, Rb-N za

IV kwartał 2014 r. – dysponenci główni

środków budżetu państwa,

■

kwartalne sprawozdania Rb-50 za

IV kwartał 2014 r. – zarządy JST,

■

roczne sprawozdania Rb-23, Rb-23B,

Rb-27, Rb-28, Rb-28NW, Rb-28 Progra-

my, Rb-28NW Programy, Rb-28 Pro-

gramy WPR za 2014 rok – dysponenci

środków budżetu państwa trzeciego

stopnia przekazujący dotacje,

■

roczne sprawozdania Rb-UZ, Rb-UN

za 2014 rok – dysponenci główni środ-

ków budżetu państwa.

18 lutego

■

miesięczne sprawozdania Rb-24, Rb-27

z wykonania dochodów budżetu pań-

stwa za styczeń 2015 r. – izby skarbowe,

■

roczne sprawozdania Rb-23, Rb-23B,

Rb-27, Rb-28, Rb-28NW, Rb-28 Progra-

my, Rb-28NW Programy, Rb-28 Pro-

gramy WPR za 2014 r. – dysponenci

środków budżetu państwa drugiego

stopnia przekazujący dotacje,

■

roczne sprawozdania Rb-24, Rb-27 z wy-

konania dochodów budżetu państwa za

2014 r. – izby skarbowe.

Oprac. MS

Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: johnprctorbob@gmail.com

4 / 4

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
DGP 2015 02 16 rachunkowosc i audyt
DGP 2014 02 24 rachunkowosc i audyt
DGP 2015 01 12 rachunkowosc i audyt
DGP 2014 06 09 rachunkowosc i audyt
DGP 2014 02 17 rachunkowosc i audyt
DGP 2015 01 19 rachunkowosc i audyt
DGP 2014 02 24 rachunkowosc i audyt
DGP 2015 01 12 rachunkowosc i audyt
DGP 2015 02 02 rachunkowosc i audyt
DGP 2014 03 17 rachunkowosc i audyt

więcej podobnych podstron