4

r

Z KRAJU

i ZE ŒWIATA

Radioelektronik Audio-HiFi-Video 8/2001

lowane i oferuj¹ wielkie przep³ywnoœci

z mo¿liwoœci¹ rozbudowy. Docelowo SAT-

3/WASC po³¹czy Portugaliê, Hiszpaniê,

Wyspy Kanaryjskie, Senegal, Wybrze¿e

Koœci S³oniowej, Ghanê, Benin, Nigeriê,

Kamerun, Gabon, Angolê i Republikê Po-

³udniowej Afryki. Powstanie tak¿e sieæ,

która przez Indie po³¹czy Po³udniow¹ Afry-

kê z Po³udniowo-Wschodni¹ Azj¹. Alcatel

w ca³oœci zarz¹dza przedsiêwziêciem na-

zwanym SAT-3 oferuj¹c swoim klientom

rozwi¹zanie pod klucz, od projektu do wdro-

¿enia, w³¹czaj¹c w to produkcjê ca³ego wy-

posa¿enia, takiego jak kable, stacje przeka-

Ÿnikowe, rozga³êziacze oraz terminale do

rozwi¹zañ naziemnych. Podczas realiza-

cji projektu ³¹cz¹cego dwa kontynenty firmie

Alcatel uda³o siê za³adowaæ na jeden sta-

tek kablowy najwiêksz¹ d³ugoœæ kabla, tj.

ok. 7000 km.

(cr)

Alcatel poinformowa³ o zainstalowaniu l¹do-

wego zakoñczenia podmorskiej sieci ka-

blowej WDM SAT-3/WASC w Senegalu.

Kabel, o d³ugoœci 14 tysiêcy kilometrów,

który docelowo po³¹czy Portugaliê z Re-

publik¹ Po³udniowej Afryki, zapewni kra-

jom zachodniego wybrze¿a Afryki po³¹cze-

nie z Europ¹, a tak¿e korzystanie z sieci

o wysokiej przepustowoœci, która umo¿liwi

œwiadczenie us³ug telekomunikacyjnych,

w tym korzystanie z Internetu. Pocz¹tko-

wo super-szybka œcie¿ka w sieci szkieleto-

wej zapewni przep³ywnoœæ 20 Gbit/s,

z mo¿liwoœci¹ rozbudowy do co najmniej 40

Gbit/s w przysz³oœci. Istnieje tak¿e mo¿li-

woϾ dalszej rozbudowy systemu do 120

Gbit/s, co odpowiada 1450 tys. jednocze-

snych rozmów telefonicznych. Sieci podmor-

skie s¹ alternatyw¹ dla sieci naziemnych

oraz satelitarnych. Mog¹ byæ szybko insta-

SIEÆ OPTYCZNA PO£¥CZY EUROPÊ Z AFRYK¥

Firma Microsoft zaprezentowa³a najnow-

sz¹ wersjê pakietu Office – Microsoft Offi-

ce XP. Program jest prostszy w obs³udze,

w stosunku do poprzednich wersji. Pakiet

Office XP to inteligentne oprogramowanie

dla pojedynczych u¿ytkowników, zespo³ów

i organizacji. Upraszcza czynnoœci biurowe

i zapewnia u¿ytkownikom wydajne narzê-

dzia, na których mo¿na polegaæ. Office XP

to tak¿e elastyczny sposób na realizacjê za-

dañ w przedsiêbiorstwie – udostêpnia bo-

gate rozwi¹zania biznesowe, zapewnia

zwiêkszone bezpieczeñstwo i niezawod-

noœæ oraz narzêdzia konieczne firmom do

wdra¿ania i administracji. Polska premiera

Dostosowuj¹c siê do potrzeb rynku

Hammond Mannufacturing, którego przed-

stawicielem na polskim rynku jest warszaw-

ski LC Elektronik, rozwin¹L w znacznym stop-

niu seriê aluminiowych obudów 1590W.

S¹ one dostêpne w osiemnastu ró¿-

nych rozmiarach w przedziale od

50x50x27 mm do 120x120x90 mm w we-

rsji z bocznymi uchwytami od mocowa-

nia w panelu dolnym. Dobr¹ szczelnoœæ kla-

wiatury osi¹gniêto dziêki fabrycznie monto-

wanej silikonowej uszczelce, bêd¹cej gwa-

rancj¹ trwa³ej szczelnoœci przy wielokrot-

nym otwieraniu pude³ka. Ponadto œru-

by s¹ zabezpieczone gumowymi uszczel-

kami typu O`ring. Ca³oœæ dostêpna w sta-

nie surowym i w kolorze czarnym. Infor-

macje: LC Elektronik, tel. [phone],

e-mail: Icel

@

Icel.com.pl

(f)

WODOSZCZELNE OBUDOWY ALUMINIOWE

PREMIERA MICROSOFT OFFICE XP W POLSCE

Office XP odby³a siê w Warszawie. Firma

Microsoft zorganizowa³a pokaz, podczas

którego zaprezentowane zosta³y najwa¿-

niejsze zmiany, w stosunku do poprzednich

wersji pakietu oraz zalety i mo¿liwoœci

Office XP. W tym samym czasie, w Nowym

Jorku, odby³a siê ogólnoœwiatowa premie-

ra pakietu Office XP, którego mo¿liwoœci

zaprezentowa³ Bill Gates, prezes i g³ówny

architekt oprogramowania Microsoft. Office

XP zapewnia znacznie wy¿szy komfort pra-

cy dla indywidualnych u¿ytkowników, ze-

spo³ów i firm, a umo¿liwiaj¹c lepsze wyko-

rzystanie narzêdzi Office, umo¿liwia osi¹-

gniêcie wiêkszej wydajnoœci pracy.

(cr)

ROZWI¥ZANIA EVOLIUM

DLA NOWYCH SIECI

GSM 800 MHz

Alcatel uzupe³nia ofertê systemów radio-

wych o rozwi¹zania obs³uguj¹ce standard

GSM 800 MHz. Dostêpnoœæ rozwi¹zañ

wykorzystuj¹cych czêstotliwoœci w zakre-

sie 800 MHz przyspieszy proces ju¿ zaa-

wansowanego rozwoju sieci GSM. Takie

rozwi¹zania jak D-AMPS czy CDMA nie

umo¿liwiaj¹ p³ynnego przechodzenia do

mobilnego Internetu czy sieci 3G, tak jak

ma to miejsce w przypadku GSM. Poza

niektórymi krajami azjatyckimi, zmiana

standardu objê³a w szczególnoœci kraje

Ameryki £aciñskiej, gdzie lokalni operato-

rzy wybrali rozwi¹zanie Evolium GSM

1900 Alcatela w celu zast¹pienia istniej¹-

cych sieci D-AMPS. Rozwi¹zanie GSM

800 Alcatela oferuje mo¿liwoœæ szybkiego

i p³ynnego przechodzenia w kierunku

GPRS, EDGE oraz UMTS. Dziêki temu

operatorzy bêd¹ mogli dostarczaæ u¿yt-

kownikom koñcowym dostêp do nowych

us³ug. GSM jest najpopularniejsz¹

w œwiecie telefoni¹ komórkow¹. Jej suk-

ces opiera siê na niskich kosztach inwe-

stycyjnych (wykorzystuje j¹ dziœ 2/3 wszy-

stkich sieci komórkowych), funkcjonalno-

œci, bogatej ofercie aparatów oraz mo¿li-

woœci ³atwego przechodzenia do systemu

telefonii komórkowej trzeciej generacji

(UMTS). Obecnie, co czwarty operator

na œwiecie powierza dostarczanie sieci

GSM 900, 1800 oraz 1900 firmie Alcatel.

(cr)

3

Radioelektronik Audio-HiFi-Video 8/2001

Microchip wprowadzi³

na rynek dwa nowe

m i k r o k o n t r o l e r y

PIC18F010 oraz

PIC18F020 przezna-

czone do zastosowañ

przemys³owych. Nowe

mikrokontrolery o roz-

budowanych funkcjach

pamiêciowych mog¹

wykonywaæ 10 milio-

nów operacji na sekun-

dê i zawieraj¹: 4 kB pa-

miêci programu, 256 bajtów pamiêci u¿ytkownika RAM oraz 64-bajtów

pamiêci EEPROM. Dziêki niskiemu napiêciu zasilania oraz funkcjom

programowania progu wykrywania niskiego stanu napiêcia zasilaj¹ce-

go oraz zapisu do pamiêci EEPROM (przy napiêciu nie mniejszym ni¿

2 V) oba mikrokontrolery nadaj¹ siê doskonale do pracy w urz¹dzeniach

zasilanych z baterii. Programowany, wewnêtrzny oscylator mikrokon-

trolera umo¿liwia konstruktorowi dostosowanie poboru pr¹du mikrokon-

trolera do specyficznych zastosowañ przez wybór czêstotliwoœci oscy-

latora z zakresu od 30 kHz do 8 MHz. Ponadto w sk³ad uk³adu kontro-

lera wchodzi: uk³ad mno¿¹cy 8 x 8, 31-poziomowy stos oraz 16-bito-

wy uk³ad czasowy _ licznik. Nowe mikrokontrolery odznaczaj¹ siê nie-

wielkimi rozmiarami i mog¹ byæ montowane w 8-koñcówkowych, mi-

niaturowych obudowach, a to dziêki zastosowaniu do ich konstrukcji

nowej, 0,5-mikronowej techniki opracowanej przez Microchipa. Rodzi-

na mikrokontrolerów Microchipa PICmicro liczy ju¿ ponad 140 uk³adów

kompatybilnych miêdzy sob¹ pod wzglêdem konfiguracji wyprowadzeñ

oraz w przypadku mikrokontrolerów PICmicro montowanych w obudo-

wach z liczb¹ wyprowadzeñ od 8 do 84, kompatybilnych tak¿e pod

wzglêdem kodu. W pierwszym przypadku zwiêksza to elastycznoœæ pro-

jektowania, zaœ w drugim umo¿liwia redukcjê kosztów opracowañ. Wraz

z mikrokontrolerami PIC18F010 i PIC18F020 producent oferuje sze-

reg narzêdzi dla konstruktorów, a w tym: debbuger w uk³adzie MPLAB,

edytor MPLAB-IDE, assembler, linker, symulator, program zarz¹dza-

j¹cy projektowaniem i inne. Oba mikrokontrolery s¹ ogólnie dostêpne

od czerwca 2001 roku.

Informacje: firma GAMMA, tel./fax [phone],

www.gamma.pl, e-mail: info

@

gamma.pl

(lh)

MIKROKONTROLERY MICROCHIP PIC18F010/20

FOTOTRANZYSTOR JAK LUDZKIE OKO

Standardowe krzemowe podzespo³y optoelektroniczne ”widz¹”

œwiat inaczej ni¿ ludzkie oko. Ich charakterystyka widmowa jest

przesuniêta w stronê wiêkszych d³ugoœci fali promieniowania

(podczerwieni), a maksimum czu³oœci le¿y w zupe³nie innym miej-

scu widma ni¿ maksimum dla oka. Maksimum czu³oœci oka to 555

nm, przy 720 nm oko przestaje widzieæ; maksimum dla podzespo-

³u krzemowego to ok. 800 nm, a charakterystyka widmowa siêga

poza 1200 nm. Przy krótszych falach (fiolet) ró¿nice s¹ niewielkie,

ale to nie ta czêœæ charakterystyki czu³oœci widmowej decyduje

o odbiorze kolorów. Taka jest rzeczywistoœæ, ale pojawi³a siê pil-

na potrzeba czujnika o charakterystyce zgodnej z charakterysty-

k¹ ludzkiego oka. Tematem dnia jest walka o zmniejszenie pobo-

ru energii przez urz¹dzenia przenoœne z displejami, w pierwszej

kolejnoœci _ przez telefony komórkowe i PDA, ale równie¿ przez

wszystkie inne, wymagaj¹ce podœwietlania p³yty czo³owej, klawia-

tury i wskaŸnika. Od aparatury pomiarowej i steruj¹cej _ po p³y-

tê rozdzielcz¹ w samochodzie. Podœwietlanie ma siê w³¹czaæ

i wy³¹czaæ samo, inaczej

nie bêdzie oszczêdnoœci.

Wiêkszoœæ u¿ytkowników

nie zauwa¿y, ¿e podœwie-

tlania dzia³aj¹, walcz¹c

bez powodzenia z oœwie-

tleniem s³onecznym ko-

sztem marnowania ener-

gii zawartej w bateriach.

A skoro ma siê w³¹czaæ

samo, to musi reagowaæ

na to co widzi oko, nie na

progi arbitralnie ustawione

pod okreœlone warunki.

No i musi pracowaæ w sa-

mochodowym zakresie

temperatur, czyli od

_35

o

C do 85

o

C. Pierw-

sza myœl to ”zainstalowaæ

filtry optyczne”. S³uszna, ale to wymaga na ogó³ dwóch filtrów

(barwnego i szarego) na ka¿dy z miliardów czujników jakie s¹ i bê-

d¹ w u¿yciu, czyli jest to najdro¿sze rozwi¹zanie jakie mo¿na so-

bie wyobraziæ. Albo wiêc bêdzie jakieœ proste rozwi¹zanie elektro-

niczne, albo ¿adne. Znalaz³o siê jednak, choæ po d³ugotrwa³ych eks-

perymentach. Na tegorocznych targach CeBIT pokaza³o je kilka

firm, m.in. Rohm i Osram Opto Semiconductors (ta firma przejê-

³a optoelektroniczn¹ ”dzia³kê Siemensa). Jest to odpowiednio

skonstruowany fototranzystor (Osram _ SFH 3410), w którym

kszta³tuj¹cy charakterystykê filtr wbudowano w strukturê pó³prze-

wodnikow¹ (rys.). Wykorzystano zjawisko ró¿nic g³êbokoœci wni-

kania, osi¹ganej w strukturze krzemowej przez promieniowanie

optyczne o ró¿nej d³ugoœci fali. Najg³êbiej wchodzi podczerwieñ,

im krótsza fala, tym g³êbokoœæ penetracji mniejsza. Wystarczy³o

wiêc umieœciæ z³¹cze p-n bezpoœrednio pod powierzchni¹, aby

struktura dzia³a³a jak filtr i czujnik reagowa³ na œwiat³o widzialne.

Uzyskano to, czego od dawna szukano. Przyk³adowo, fototranzy-

stor firmy Rohm ma maksymaln¹ czu³oœæ przy d³ugoœci fali 600 nm,

jego czas odpowiedzi wynosi 10

µ

s, a pr¹d znamionowy w warun-

kach oœwietlonych wynosi 0,4 mA. Pierwsze modele terminali

komórkowych ”z górnej pó³ki” wyposa¿onych w takie czujniki ma-

j¹ ukazaæ siê na rynku jeszcze w tym roku

. (lk)

IR

Œwiat³o

widzialne

W ramach programu badawczego Marsa

oraz instalacji eksperymentalnych sieci, firma

Alcatel Space zosta³a wybrana przez Fran-

cuskie Centrum Badañ Kosmicznych (CNES)

do realizacji czêœci programu pobrania próbek

z powierzchni Marsa (Mars Sample Return).

Alcatel Space bêdzie g³ównym wykonawc¹

Orbitera 2007, w którym zostan¹ wykorzysta-

ne najnowsze rozwi¹zania techniczne. W ra-

mach programu, Alcatel Space opracuje te¿

dla równoczesnej misji Netlander cztery ze-

stawy modu³ów s³u¿¹cych do wejœcia w at-

mosferê Marsa, a tak¿e do zejœcia i l¹dowa-

nia na planecie. Misja pobrania próbek z po-

wierzchni Marsa to jedno z najwa¿niejszych

wyzwañ zarówno dla przemys³u kosmicz-

nego, jak i dla utorowania drogi przysz³ym mi-

sjom na Czerwon¹ Planetê. Orbiter wystar-

tuje zaraz po zakoñczeniu programu NASA

umieszczenia na Marsie w dok³adnie wy-

branym miejscu specjalnego l¹downika,

którego zadaniem bêdzie zebranie próbek

z powierzchni planety. Nastêpnie zostan¹

one wystrzelone przez ma³¹ wyrzutniê na

orbitê. W tej fazie misji zostanie zaanga¿owa-

ny Orbiter skonstruowany przez Alcatel Spa-

ce. Po rocznym miêdzyplanetarnym locie na

Marsa przechwyci on pojemnik z próbkami

oraz sprowadzi go na Ziemiê. Wszystko

odbêdzie siê sprawnie dziêki zastosowaniu

najnowoczeœniejszych i najbardziej zaawan-

sowanych sond miêdzyplanetarnych. Awio-

nika nowej generacji, kompresja sygna³u,

pomiary oraz sterowanie na odleg³oœæ milio-

nów kilometrów to niektóre funkcje, które zo-

stan¹ zrealizowane po raz pierwszy przez

CNES oraz NASA podczas tej misji:

7

Radioelektronik Audio-HiFi-Video 8/2001

q Aerocapture _ w celu zaoszczêdzenia

paliwa niezbêdnego do powrotu na Ziemiê

Orbiter jako pierwszy u¿yje intensywnego

hamowania atmosferycznego przed wej-

œciem na orbitê Marsa, polegaj¹cego na

wczeœniejszym w³¹czeniu silników hamuj¹-

cych.

q Spotkanie na orbicie Marsa bêdzie mia-

³o miejsce w odleg³oœci od Ziemi oko³o ty-

si¹ca razy wiêkszej ni¿ odleg³osæ do Ksiê-

¿yca. Nale¿y przy tym odnaleŸæ kulê œre-

dnicy 16 cm wyposa¿on¹ zaledwie w radio-

nadajnik. Specjalny laser bêdzie skanowa³

obszar u¿ywaj¹c odbijaj¹cych siê wi¹zek

w celu zlokalizowania i uzyskania sygna³u

zwrotnego do urz¹dzenia steruj¹cego znaj-

duj¹cego siê na statku, a¿ do momentu

spotkania. Kula z próbkami zostanie prze-

chwycona oraz wprowadzona do kapsu³y

powrotnej.

Wraz z misj¹ sprowadzenia próbek po-

wierzchni Marsa na Ziemiê, Alcatel Space

realizuje równie¿ cztery zestawy modu³ów

s³u¿¹cych do wejœcia w atmosferê Marsa,

a tak¿e do zejœcia i l¹dowania na planecie.

Ich zadaniem jest postawienie na po-

wierzchni tej planety czterech stacji

NetLander, które bêd¹ prowadziæ badania

meteorologiczne, geodezyjne oraz sejsmo-

logiczne. Ca³¹ misjê pobierania próbek

zaplanowano na 2007 r., kiedy to rakieta

Arianne 5 wyniesie Orbitera oraz stacje

NetLander bezpoœrednio w przestrzeñ ko-

smiczn¹. Po pomyœlnym od³¹czeniu ka¿dej

ze stacji Orbiter rozpocznie swoj¹ nauko-

w¹ misjê. Pierwsza próbka spodziewana

jest na Ziemi w 2011 r.

(cr)

ALCATEL W MISJI SPROWADZENIA
PRÓBEK GRUNTU MARSA NA ZIEMIÊ

PRZE£OM NAPOLSKIM RYNKU

TELEKOMUNIKACYJNYM

To prawdziwy prze³om. Od 1 lipca 2001 r. dzia-

³a na rynku drugi telekomunikacyjny operator

miêdzystrefowy NOM, Niezale¿ny Operator

Miêdzystrefowy Sp. z o.o., który przy³¹czy³

swoj¹ sieæ do infrastruktury TP S.A. Œledz¹cy

prasê przypomn¹ sobie od razu, jak¹ ”drogê

przez mêkê” musieli przejœæ niezale¿ni opera-

torzy, negocjuj¹c z TP S.A. warunki kooperacji.

Broni¹c swej faktycznie monopolistycznej po-

zycji TP S.A. robi³a wszystko, aby wejœcie kon-

kurencji utr¹ciæ a przynajmniej opóŸniæ,

i w znacznym stopniu jej siê to uda³o: z 19

miesiêcy uprzywilejowanej pozycji rynkowej

które koncesja gwarantowa³a konkurencji po-

zosta³o tylko 6 miesiêcy rzeczywistego dzia³a-

nia rynkowego, kosztuj¹ce ka¿dego operatora

po prawie 100 mln z³. A teraz zgadywanka:

kto naprawdê te sumy zap³aci³ lub zap³aci?

Amy, abonenci! TP S.A. w dalszym ci¹gu zre-

szt¹ stara siê ograniczaæ informacje o mo¿liwo-

œciach po³¹czeñ przez konkurencyjnego ope-

ratora, choæ trzeba przyznaæ, ¿e w ulotce jak¹

otrzyma³ ka¿dy jej abonent s¹ podane wszyst-

kie cztery numery dostêpowe. Powtórzmy wiêc:

TP S.A. _ 1033, NOM _- 1044, Netia 1_ 1055

(od sierpnia 2001) _ Energis Polska 1066 (III _

IV kwarta³. 2001). W powodzi mniej lub bardziej

mêtnych informacji prasowych gin¹ czêsto

dwie podstawowe wiadomoœci: jak wybieraæ nu-

mery miêdzystrefowe umo¿liwiaj¹ce skorzy-

stanie z po³¹czeñ przez konkuruj¹cych ze so-

b¹ operatorów, i ile to kosztuje. Operatora mo¿-

na wybieraæ albo oddzielnie dla ka¿dej rozmo-

wy (metoda ”call-by call”, najbardziej przydatna

w przeciêtnym domu), firmie mo¿e byæ wygo-

dniej zg³osiæ automatyczne ³¹czenie przez jed-

nego z operatorów (preselekcja). Aby skorzy-

staæ z us³ug np. NOM, wybiera siê kolejno: 0 _

numer dostêpowy 1044 _ numer kierunkowy

miejscowoœci _ numer abonenta. TP S.A. wy-

maga stosowania telefonu klawiszowego, NOM

takich ograniczeñ nie stawia i mo¿na spokojnie

dzwoniæ nawet z zabytku z tarcz¹. Ka¿dy, kto

liczy koszty, przed taka operacj¹ spojrzy w opu-

blikowane cenniki i _ na pocz¹tek _ okazuje siê

¿e NOM jest o 10% tañszy. W przysz³oœci mo-

¿e siê okazaæ, ¿e w ró¿nych porach doby war-

to bêdzie korzystaæ z ró¿nych operatorów,

a k³opot ich wzajemnych rozliczeñ zupe³nie

nie wp³ynie na sposób p³acenia przez abo-

nenta. Wyjaœnijmy jeszcze kto to jest ten NOM.

Jest to powsta³a w listopadzie 1999 r w 100%

polska firma o kapitale zak³adowym 140 mln z³,

której udzia³owcami s¹ Polskie Sieci Elektroe-

nergetyczne S.A. (50%), Polski Koncern Nafto-

wy ORLEN S.A. (35%) i TelEnergo SA(15%).

NOM przewiduje w przysz³oœci wzbogacenie

oferty o transmisjê danych, Internet i po³¹cze-

nia miêdzynarodowe. Pamiêtajmy ¿e TelEner-

go jest w³aœcicielem ogólnokrajowej sieci pakie-

towej.

(lk)

Firma Advantech Equipment wprowadzi³a

do produkcji nowy programator Labtool-

41S. Jest to uniwersalny miniprogramator

z interfejsem CENTRONICS dla wszyst-

kich, którzy potrzebuj¹ szybkoœci i uniwer-

salnoœci Labtoola-48, ale nie wymagaj¹ tak

szerokiej listy programowanych elemen-

tów. Urz¹dzenie programuje 1300 uk³a-

dów, w tym EPROM/FLASH, szeregowe

PROMy, mikrokontrolery (ATMEL, INTEL,

DALLAS, MICROCHIP, Philips), GAL, PAL-

CE. Mo¿na programowaæ tak¿e uk³ady ni-

skonapiêciowe o zasilaniu 3,3 i 2,7 V. Za³¹-

czone oprogramowanie pracuje pod syste-

mem operacyjnym Windows 95/98/2000.

Podstawowe parametry programatora

q Komunikacja z PC: Centronics

q Programowanie uk³adów o zasilaniu

2,7; 3.3 i 5 V

q Masa

500 g

q Podstawka typu ZIF, 40- koñcówkowa

q Wymiary:

38x127x203 mm

q Zasilanie 12 V (zasilacz zewnêtrzny

w komplecie)

q Oprogramowanie pod Win 95/98/2000

Urz¹dzenie jest objête roczn¹ gwarancj¹.

Informacje: Elmark Automatyka Sp. z o.o.

(www.elmark.com.pl) tel.: [phone]

Informacje wraz z list¹ elementów dostêp-

ne pod adresem: http://www.elmark.com.pl/

program/pr_adv.htm

(f)

MINIATUROWY PROGRAMATOR LABTOOL 41S