1

1

Leasing

Leasing

Wybrane zagadnienia

Wybrane zagadnienia

2

Plan

1. Pojęcie leasingu
2.Klasyfikacja leasingu
3.Ewidencja leasingu
4.Leasing a prawo podatkowe
5.Leasing a obowiązek badania sprawozdania finansowego

3

Leasing

Lease (ang.)

wynajmowanie
dzierżawienie

4

Podstawy prawne leasingu

Kodeks Cywilny

Ustawa o rachunkowości

MSR 17

5

Kodeks Cywilny

Przez umowę leasingu

finansujący zobowiązuje się

, w zakresie działalności swojego przedsiębiorstwa,

nabyć

rzecz

od oznaczonego zbywcy na warunkach określonych w tej umowie i

oddać tę rzecz korzystającemu do

używania

albo

używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony

, a

korzystający zobowiązuje się zapłacić

finansującemu

w uzgodnionych ratach

wynagrodzenie pieniężne

, równe co najmniej cenie lub wynagrodzeniu z

tytułu nabycia rzeczy przez finansującego

.

6

Ustawa o rachunkowości

Jeżeli jednostka przyjęła do używania obce środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne na mocy umowy, zgodnie z którą jedna ze
stron – finansujący, oddaje drugiej stronie – korzystającemu, środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne do odpłatnego używania
lub również pobierania pożytków na czas oznaczony, środki te zalicza się do aktywów trwałych korzystającego, jeżeli umowa spełnia
jeden z warunków:
1) przenosi własność jej przedmiotu na korzystającego po zakończeniu okresu, na jaki została zawarta,
2) zawiera prawo do nabycia jej przedmiotu przez korzystającego, po zakończeniu okresu, na jaki została zawarta, po cenie niższej od

wartości rynkowej z dnia nabycia,

3) . . .

7

MSR 17

Umowa na mocy której w zamian za opłatę lub serie opłat, leasingodawca przekazuje leasingobiorcy
prawo do użytkowania danego składnika aktywów, które zawierają postanowienia dające dzierżawcy
prawo do nabycia tytułu prawnego do tego składnika aktywów pod warunkiem spełnienia uzgodnionych
warunków (tzw. umowy dzierżawy z opcją zakupu).

8

Kryteria klasyfikacji leasingu

1) Liczba podmiotów występujących w transakcji
2) Czas trwania umowy w stosunku do okresu ekonomicznej użyteczności
3) Charakter zobowiązań wynikających z zawartej umowy
4) Rodzaj dóbr będących przedmiotem leasingu
5) Obowiązki przejęte przez strony umowy
6) Kryterium zwrotu kosztów
7) Czas trwania umowy
8) Opcje zawarte w umowie

9

Liczba podmiotów występujących w transakcji

1

• Leasing pośredni

2

Między producentem a klientem pośredniczy firma leasingowa, która kupuje sprzęt od producenta, a następnie oddaje go w leasing
klientowi

2

• Leasing bezpośredni

Producent sprzętu jest jednocześnie leasingodawcą

10

Czas trwania umowy w stosunku do okresu ekonomicznej użyteczności

11

Leasing operacyjny

- czas trwania umowy jest krótszy od gospodarczej używalności przedmiotu leasingu
- Suma opłat znacznie niższa od wartości rzeczy,
- z zasady w wyniku jednej transakcji finansujący nie odzyskuje całości nakładów

związanych z nabyciem rzeczy

12

Leasing finansowy

- Zawierany na czas zbliżony do okresu jego gospodarczej używalności z zagwarantowanym prawem
zakupu tego dobra po okresie trwania umowy (tzw. opcja zakupu),
- Czas trwania 3-10 lat
- Przedmiotem leasingu najczęściej są: nowe specjalistyczne maszyny i urządzenia,
- Koszty utrzymania przedmiotu leasingu ponosi leasingobiorca.

13

Charakter zobowiązań wynikających z zawartej umowy

- Leasing zwrotny

- Leasing lombardowy

- Leasing tenecyjny

14

Rodzaj dóbr będących przedmiotem leasingu

Leasing dóbr inwestycyjnych

15

Rodzaj dóbr będących przedmiotem leasingu

Leasing dóbr konsumpcyjnych

16

Obowiązki przejęte przez strony umowy (koszty naprawy, konserwacji, remontów, ubezpieczenia)

1

Leasing czysty

Obowiązki przejmuje leasingobiorca

2

Leasing pełny

Obowiązki obciążają leasingodawcę

17

Kryterium zwrotu kosztów

1

Leasing z pełnym zwrotem kosztów

2

Leasing z częściowym zwrotem kosztów

18

Czas trwania umowy

- Leasing krótkoterminowy (do 3 lat)

3

- Leasing średnioterminowy (3-10 lat)

- Leasing długoterminowy (powyżej 10 lat)

19

Opcje zawarte w umowie

- Leasing z opcją zwrotu przedmiotu leasingu,

- Leasing z opcją sprzedaży,

- Leasing z opcją przedłużenia kontraktu

20

Ustawa o rachunkowości a MSR 17

Przyjęte kryteria dot. Klasyfikacji leasingu według Ustawy o rachunkowości i
MSR 17 za prawie jednakowe.

21

Leasing a zasady rachunkowości

Treść ekonomiczna transakcji, a nie prawna forma umowy decyduje o
klasyfikacji umowy leasingu (leasing finansowy czy operacyjny)

22

Leasing finansowy a operacyjny

Leasing finansowy

– jeżeli umowa leasingu spełnia jeden z siedmiu warunków

wymienionych w Ustawie o rachunkowości.

Leasing operacyjny

– jeżeli umowa nie spełnia żadnego z wymienionych

warunków.

23

Ujęcie umów leasingu finansowego w księgach rachunkowych

24

Regulacje dot. leasingu

Ustawa o rachunkowości nie definiuje szczegółowych zasad ujęcia operacji
leasingowych, więc należy korzystać z MSR 17 LEASING

25

Ujęcie operacji transakcji leasingu finansowego przez korzystającego wg MSR 17

• Wartość przedmiotu leasingu ujmowana jest w aktywach trwałych jako środek trwały lub wartość niematerialna i

prawna, a drugostronnie jako zobowiązanie

• Odpisów amortyzacyjnych dokonuje się według zasad przyjętych dla własnych środków,

• Wartość początkowa przedmiotu leasingu ustalona w momencie rozpoczęcia umowy jest równa jego wartości rynkowej

(najczęściej cena nabycia) lub bieżącej (zdyskontowanej) wartości opłat leasingowych jeżeli jest ona niższa,

26

Ujęcie operacji transakcji leasingu finansowego przez korzystającego wg
MSR 17

• Opłaty leasingowe muszą być podzielone na część stanowiącą spłatę zobowiązania oraz koszty finansowe

• Koszty finansowe powinny być tak rozliczone w poszczególnych okresach, aby uzyskać stała okresową stopę procentową

w stosunku do niespłaconego zobowiązania z tytułu kapitału (wartość przedmiotu leasingu) w każdym z okresów
obrachunkowych.

27

Ujęcie umów leasingu finansowego w księgach korzystającego, gdy części odsetkowe opłat leasingowych

są fakturowane na bieżąco

28

Zakończenie umowy leasingu finansowego

Warianty czynności po zakończeniu umowy leasingu finansowego:

1. Przejęcie przedmiotu umowy przez korzystającego bez wniesienia dodatkowej opłaty (leasingobiorca staje się prawnym

właścicielem użytkowanego obiektu).

4

2. Sprzedaż przedmiotu umowy leasingu.
3. Zwrot obiektu udostępniającemu.

29

Ujęcie leasingu finansowego u finansującego zgodnie z MSR 17

Finansujący w bilansie wykazuje:

- Aktywa będące przedmiotem leasingu finansowego, nie jako majątek, lecz jako należność, w kwocie równej opłacie

leasingowej netto (to znaczy zdyskontowanej wartości opłat leasingowych, a więc aktualnych należności, ale bez
przyszłych odsetek),

- Zarachowuje przychody finansowe z tytułu leasingu zgodnie z zasadą ostrożności, w sposób odzwierciedlający stałą,

okresową stopę procentową zwrotu nie spłaconej naleznej lokaty.

30

Wpływy finansującego w przypadku leasingu finansowego

1

Zwrot zaangażowanego kapitału

2

Odsetki i pozostały zysk pokrywający koszty obsługi kapitału zaangażowanego oraz
koszty ogólne

31

Wydatki finansującego

1)Wydatek na zakup przedmiotu leasingu,
2)Koszty finansowe,
3)Koszty ogólne.

32

Leasing operacyjny

- Okres trwania umowy jest krótszy od okresu ekonomicznej przydatności

przedmiotu leasingu,

- Suma opłat leasingowych za okres trwania umowy jest zazwyczaj niższa od

wartości przedmiotu leasingu,

33

Leasing operacyjny wg MSR 17

Korzystający ujmuje w księgach wyłącznie opłaty leasingowe przewidziane w
umowie.

34

Leasing operacyjny wg MSR 17

W rachunku zysków i strat finansującego dominują przychody z tytułu świadczenia
usług leasingowych, a główną pozycję kosztów stanowi amortyzacja przedmiotu leasingu
oraz odsetki, jakie finansujący ponosi w związku z zakupem na kredyt majątku
będącego przedmiotem leasingu.

35

Ujęcie umów leasingu operacyjnego

w księgach korzystającego

36

Leasing a MSR 17

Kwalifikacja umów leasingu wg MSR zależy od treści ekonomicznej
transakcji, a nie od formy prawnej.

37

Leasing a MSR 17

Umowa leasingowa zaliczana jest do leasingu finansowego, jeżeli następuje
przeniesienie zasadniczo całego ryzyka i pożytków z tytułu posiadania
przedmiotu leasingu.

5

38

Leasing a ujęcie podatkowe

Według przepisów podatkowych wyróżnia się:
- Leasing operacyjny – amortyzacji dokonuje finansujący,
- Leasing finansowy (kapitałowy) – amortyzacji dokonuje korzystający ,
- Leasing gruntów – nie podlega amortyzacji

39

Leasing operacyjny
a ujęcie podatkowe

Cechy leasingu operacyjnego według ustaw podatkowych:

- Umowa jest zawarta na czas oznaczony, stanowiący co najmniej 40% normatywnego okresu amortyzacji, w przypadku

podlegających amortyzacji m. in. Rzeczy ruchomych, albo została zawarta na okres co najmniej 10 lat, jeżeli jej
przedmiotem są podlegające odpisom amortyzacyjnym nieruchomości,

- Suma ustalonych w niej opłat, pomniejszona o należny VAT, nie jest niższa od wartości początkowej przedmiotu

leasingu.

40

Leasing operacyjny
a ujęcie podatkowe

Leasingobiorca zalicza przy leasingu operacyjnym do kosztów uzyskania przychodów:

- Opłaty leasingowe (Czynsz inicjalny, raty leasingowe),
- Wydatki eksploatacyjne,
- Składki ubezpieczeniowe (jeżeli z treści umowy wynika, że korzystający jest zobowiązany ubezpieczyć przedmiot umowy).

41

Leasing finansowy
a ujęcie podatkowe

Cechy leasingu finansowego według ustaw podatkowych:
- Umowa zawarta jest na czas oznaczony (ale nie ma ograniczeń co do czasu trwania umowy),
- Suma ustalonych w umowie opłat, pomniejszona o należny VAT, odpowiada co najmniej wartości

początkowej przedmiotu leasingu,

- Umowa zawiera postanowienie, że odpisów amortyzacyjnych w podstawowym okresie umowy leasingu

dokonuje korzystający.

42

Leasing finansowy
a ujęcie podatkowe

Leasingobiorca zalicza przy leasingu finansowym do kosztów uzyskania przychodów:
- Część odsetkową raty,
- Odpisy amortyzacyjne,
- Wydatki z tytułu eksploatacji, remontów, konserwacji,
- Składki ubezpieczeniowe, jeżeli na podstawie umowy zobowiązany jest do ich płacenia.

Strony umowy leasingu ustalają (dobrowolnie) harmonogram spłat rat leasingowych i proporcje części odsetkowej i części kapitałowej
raty.

43

Leasing gruntów według prawa podatkowego

Cechy umowy leasingu gruntów:
- Powinna być zawarta na czas oznaczony,
- Suma opłat leasingowych powinna odpowiadać co najmniej wartości gruntów

równej wydatkom na ich nabycie.

44

Leasing gruntów według prawa podatkowego

Zgodnie z ustawami o podatku dochodowym w sytuacji gdy przedmiotem leasingu są grunty, a umowa została zawarta na czas oznaczony i
suma ustalonych w niej opłat odpowiada co najmniej wartości gruntów równej wydatkom na ich nabycie, to wówczas do przychodów

6

finansującego i odpowiednio do kosztów uzyskania przychodów korzystającego nie zalicza się opłat ustalonych w tej umowie,
ponoszonych przez korzystającego w podstawowym okresie tej umowy z tytułu używania gruntów, w części stanowiącej spłatę wartości
tych gruntów.
Przychodem finansującego oraz odpowiednio kosztem korzystającego jest jedynie odsetkowa część opłaty leasingowej.

45

Obowiązek badania sprawozdania finansowego a kwalifikacja umów leasingowych

Kwalifikacji leasingu dokonuje się na dzień rozpoczęcia leasingu.

Jeżeli na ten dzień roczne sprawozdanie finansowe korzystającego nie podlega obowiązkowi badania,
może on nie stosować przepisów ustawy o rachunkowości i do kwalifikacji umów leasingowych
zastosować zasady określone w przepisach podatkowych.

46

Obowiązek badania sprawozdania finansowego a kwalifikacja umów leasingowych

Zgodnie z ustawa o rachunkowości zmiana okoliczności – np. później wystąpi
obowiązek badania ksiąg, nie powoduje zmiany kwalifikacji umowy
leasingowej dla celów rachunkowych.

47

Obowiązek badania sprawozdania finansowego a kwalifikacja umów leasingowych

W sytuacji gdy sprawozdanie finansowe korzystającego nie podlega obowiązkowi badania i ogłaszania może on dokonać
następującej kwalifikacji umów, według zasad określonych:
- w ustawie o rachunkowości (jako leasing finansowy) lub
- w przepisach podatkowych (jako leasing operacyjny).

Na w/w uproszczenie pozwala Ustawa o rachunkowości, ale dotyczy to tylko korzystających, których sprawozdanie nie
podlega obowiązkowi badania rocznych sprawozdań finansowych.