Leasing
Leasing
Leasing
Leasing
Wybrane zagadnienia
Wybrane zagadnienia
Plan
1. Pojęcie leasingu
2. Klasyfikacja leasingu
3. Ewidencja leasingu
4. Leasing a prawo podatkowe
5. Leasing a obowiązek badania
sprawozdania finansowego
Leasing
Lease (ang.)
wynajmowanie
dzierżawienie
Podstawy prawne
leasingu
Kodeks Cywilny
Ustawa o rachunkowości
MSR 17
Kodeks Cywilny
Przez umowę leasingu finansujący zobowiązuje się, w
zakresie działalności swojego przedsiębiorstwa,
nabyć rzecz od oznaczonego zbywcy na warunkach
określonych w tej umowie i oddać tę rzecz
korzystającemu do używania albo używania i
pobierania pożytków przez czas oznaczony, a
korzystający zobowiązuje się zapłacić finansującemu
w uzgodnionych ratach wynagrodzenie pieniężne,
równe co najmniej cenie lub wynagrodzeniu z tytułu
nabycia rzeczy przez finansującego
.
Ustawa o
rachunkowości
Jeżeli jednostka przyjęła do używania
obce środki trwałe lub wartości
niematerialne i prawne na mocy umowy, zgodnie z którą jedna ze
stron – finansujący, oddaje drugiej stronie – korzystającemu, środki
trwałe lub wartości niematerialne i prawne do odpłatnego używania
lub również pobierania pożytków na czas oznaczony, środki te
zalicza się do aktywów trwałych korzystającego, jeżeli umowa
spełnia jeden z warunków:
1)
przenosi własność jej przedmiotu na korzystającego po zakończeniu
okresu, na jaki została zawarta,
2)
zawiera prawo do nabycia jej przedmiotu przez korzystającego, po
zakończeniu okresu, na jaki została zawarta, po cenie niższej od
wartości rynkowej z dnia nabycia,
3)
. . .
MSR 17
Umowa na mocy której w zamian za opłatę lub
serie opłat, leasingodawca przekazuje
leasingobiorcy prawo do użytkowania danego
składnika aktywów, które zawierają
postanowienia dające dzierżawcy prawo do
nabycia tytułu prawnego do tego składnika
aktywów pod warunkiem spełnienia
uzgodnionych warunków (tzw. umowy
dzierżawy z opcją zakupu).
Kryteria klasyfikacji leasingu
1)
Liczba podmiotów występujących w transakcji
2)
Czas trwania umowy w stosunku do okresu ekonomicznej
użyteczności
3)
Charakter zobowiązań wynikających z zawartej umowy
4)
Rodzaj dóbr będących przedmiotem leasingu
5)
Obowiązki przejęte przez strony umowy
6)
Kryterium zwrotu kosztów
7)
Czas trwania umowy
8)
Opcje zawarte w umowie
Liczba podmiotów występujących w
transakcji
• Leasing pośredni
Między producentem a
klientem pośredniczy firma
leasingowa, która kupuje
sprzęt od producenta, a
następnie oddaje go w
leasing klientowi
• Leasing
bezpośredni
Producent sprzętu jest
jednocześnie
leasingodawcą
Czas trwania umowy w stosunku do
okresu ekonomicznej użyteczności
Leasing
Operacyjny
(bieżący)
Finansowy
(właściwy, kapitałowy)
Leasing operacyjny
- czas trwania umowy jest krótszy od
gospodarczej używalności przedmiotu
leasingu
- Suma opłat znacznie niższa od wartości
rzeczy,
- z zasady w wyniku jednej transakcji
finansujący nie odzyskuje całości
nakładów związanych z nabyciem rzeczy
Leasing finansowy
- Zawierany na czas zbliżony do okresu jego
gospodarczej używalności z zagwarantowanym
prawem zakupu tego dobra po okresie trwania
umowy (tzw. opcja zakupu),
- Czas trwania 3-10 lat
- Przedmiotem leasingu najczęściej są: nowe
specjalistyczne maszyny i urządzenia,
- Koszty utrzymania przedmiotu leasingu ponosi
leasingobiorca.
Charakter zobowiązań wynikających
z zawartej umowy
- Leasing zwrotny
- Leasing lombardowy
- Leasing tenecyjny
Rodzaj dóbr będących przedmiotem
leasingu
Leasing dóbr
inwestycyjnych
Rodzaj dóbr będących
przedmiotem leasingu
Leasing dóbr
konsumpcyjnych
Obowiązki przejęte przez strony umowy
(koszty naprawy, konserwacji, remontów,
ubezpieczenia)
Leasing czysty
Obowiązki przejmuje
leasingobiorca
Leasing pełny
Obowiązki obciążają
leasingodawcę
Kryterium zwrotu
kosztów
Leasing z pełnym
zwrotem kosztów
Leasing z
częściowym
zwrotem kosztów
Czas trwania umowy
- Leasing krótkoterminowy (do 3 lat)
- Leasing średnioterminowy (3-10 lat)
- Leasing długoterminowy (powyżej 10
lat)
Opcje zawarte w
umowie
- Leasing z opcją zwrotu przedmiotu
leasingu,
- Leasing z opcją sprzedaży,
- Leasing z opcją przedłużenia
kontraktu
Ustawa o
rachunkowości a MSR
17
Przyjęte kryteria dot. Klasyfikacji
leasingu według Ustawy o
rachunkowości i MSR 17 za prawie
jednakowe.
Leasing a zasady
rachunkowości
Treść ekonomiczna transakcji, a nie
prawna forma umowy decyduje o
klasyfikacji umowy leasingu
(leasing finansowy czy operacyjny)
Leasing finansowy a
operacyjny
Leasing finansowy – jeżeli umowa
leasingu spełnia jeden z siedmiu
warunków wymienionych w
Ustawie o rachunkowości.
Leasing operacyjny – jeżeli
umowa nie spełnia żadnego z
wymienionych warunków.
Ujęcie umów leasingu finansowego w
księgach rachunkowych
Pozycja
Finansujący
Korzystający
Przedmiot leasingu
Należność
Środki trwałe oraz
zobowiązania
Część odsetkowa
opłaty leasingowej
Przychody
finansowe
Koszty finansowe
Amortyzacja
Nie dotyczy
Koszty działalności
operacyjnej
Część kapitałowa
Opłaty leasingowej
Zmniejsza należność
Zmniejsza
zobowiązanie
Regulacje dot. leasingu
Ustawa o rachunkowości nie
definiuje szczegółowych zasad
ujęcia operacji leasingowych, więc
należy korzystać z MSR 17
LEASING
Ujęcie operacji transakcji leasingu
finansowego przez korzystającego
wg MSR 17
• Wartość przedmiotu leasingu ujmowana jest w aktywach
trwałych jako środek trwały lub wartość niematerialna i
prawna, a drugostronnie jako zobowiązanie
• Odpisów amortyzacyjnych dokonuje się według zasad
przyjętych dla własnych środków,
• Wartość początkowa przedmiotu leasingu ustalona w
momencie rozpoczęcia umowy jest równa jego wartości
rynkowej (najczęściej cena nabycia) lub bieżącej
(zdyskontowanej) wartości opłat leasingowych jeżeli jest
ona niższa,
Ujęcie operacji transakcji
leasingu finansowego przez
korzystającego wg MSR 17
• Opłaty leasingowe muszą być podzielone na część
stanowiącą spłatę zobowiązania oraz koszty finansowe
• Koszty finansowe powinny być tak rozliczone w
poszczególnych okresach, aby uzyskać stała okresową
stopę procentową w stosunku do niespłaconego
zobowiązania z tytułu kapitału (wartość przedmiotu
leasingu) w każdym z okresów obrachunkowych.
Ujęcie umów leasingu finansowego w
księgach korzystającego, gdy części
odsetkowe opłat leasingowych są
fakturowane na bieżąco
Pozycja
Wn
Ma
Kwota zobowiązania
długoterminowego wraz z VAT
(określona w fakturze VAT)
Rozliczenie zakupu
Pozostałe rozrachunki
Kwota VAT
Rozrachunki z urzędem
skarbowym z tytułu VAT
Rozliczenie zakupu
Przyjęcie do użytkowania
środka trwałego (suma części
kapitałowej)
Środki trwałe przyjęte w
leasing
Rozliczenie zakupu
Zapłata opłaty leasingowej
Pozostałe rozrachunki
Rachunki i kredyty bankowe
Część odsetkowa opląty
leasingowe na bieżąco
obciążające koszty okresu
Koszty finansowe
Rozliczenie zakupu
Amortyzacja środka trwałego
przyjętego w leasing
Koszty według rodzaju -
amortyzacja
Umorzenie środków trwałych
przyjętych w leasing
Zakończenie umowy
leasingu finansowego
Warianty czynności po zakończeniu umowy leasingu
finansowego:
1.
Przejęcie przedmiotu umowy przez korzystającego
bez wniesienia dodatkowej opłaty (leasingobiorca
staje się prawnym właścicielem użytkowanego
obiektu).
2.
Sprzedaż przedmiotu umowy leasingu.
3.
Zwrot obiektu udostępniającemu.
Ujęcie leasingu finansowego u
finansującego zgodnie z MSR 17
Finansujący w bilansie wykazuje:
- Aktywa będące przedmiotem leasingu finansowego, nie
jako majątek, lecz jako należność, w kwocie równej
opłacie leasingowej netto (to znaczy zdyskontowanej
wartości opłat leasingowych, a więc aktualnych
należności, ale bez przyszłych odsetek),
- Zarachowuje przychody finansowe z tytułu leasingu
zgodnie z zasadą ostrożności, w sposób
odzwierciedlający stałą, okresową stopę procentową
zwrotu nie spłaconej naleznej lokaty.
Wpływy finansującego w
przypadku leasingu finansowego
Zwrot
zaangażowanego
kapitału
Odsetki i pozostały
zysk pokrywający
koszty obsługi
kapitału
zaangażowanego
oraz koszty
ogólne
Wydatki finansującego
1) Wydatek na zakup przedmiotu
leasingu,
2) Koszty finansowe,
3) Koszty ogólne.
Leasing operacyjny
- Okres trwania umowy jest krótszy
od okresu ekonomicznej
przydatności przedmiotu leasingu,
- Suma opłat leasingowych za okres
trwania umowy jest zazwyczaj
niższa od wartości przedmiotu
leasingu,
Leasing operacyjny wg
MSR 17
Korzystający ujmuje w księgach
wyłącznie opłaty leasingowe
przewidziane w umowie.
Leasing operacyjny wg
MSR 17
W rachunku zysków i strat finansującego
dominują przychody z tytułu
świadczenia usług leasingowych, a
główną pozycję kosztów stanowi
amortyzacja przedmiotu leasingu oraz
odsetki, jakie finansujący ponosi w
związku z zakupem na kredyt majątku
będącego przedmiotem leasingu.
Ujęcie umów leasingu operacyjnego
w księgach korzystającego
Pozycja
Wn
Ma
Protokół przyjęcia środka
trwałego do użytkowania
Środki trwałe przyjęte w
leasing (ujmuje się
pozabilansowo)
-
Suma faktury wraz z VAT
Rozliczenie zakupu
Rozrachunki z dostawcami
Naliczony podatek VAT
Rozrachunki publiczno-
prawne z urzędem
skarbowym z tytułu VAT
Rozliczenie zakupu
Opłata leasingowa
Koszty według rodzaju –
usługi obce
Rozliczenie zakupu
Zapłata raty leasingowej
Rozrachunki z dostawcami Rachunki i kredyty
bankowe
Protokolarny zwrot środka
trwałego po upływie
okresu umowy
-
Środki trwałe przejęte w
leasingu (ujmuje się
pozabilansowo)
Leasing a MSR 17
Kwalifikacja umów leasingu wg MSR
zależy od treści ekonomicznej
transakcji, a nie od formy prawnej.
Leasing a MSR 17
Umowa leasingowa zaliczana jest do
leasingu finansowego, jeżeli
następuje przeniesienie
zasadniczo całego ryzyka i
pożytków z tytułu posiadania
przedmiotu leasingu.
Leasing a ujęcie
podatkowe
Według przepisów podatkowych wyróżnia
się:
- Leasing operacyjny – amortyzacji
dokonuje finansujący,
- Leasing finansowy (kapitałowy) –
amortyzacji dokonuje korzystający ,
- Leasing gruntów – nie podlega
amortyzacji
Leasing operacyjny
a ujęcie podatkowe
Cechy leasingu operacyjnego według ustaw podatkowych:
- Umowa jest zawarta na czas oznaczony, stanowiący co
najmniej 40% normatywnego okresu amortyzacji, w
przypadku podlegających amortyzacji m. in. Rzeczy
ruchomych, albo została zawarta na okres co najmniej
10 lat, jeżeli jej przedmiotem są podlegające odpisom
amortyzacyjnym nieruchomości,
- Suma ustalonych w niej opłat, pomniejszona o należny
VAT, nie jest niższa od wartości początkowej przedmiotu
leasingu.
Leasing operacyjny
a ujęcie podatkowe
Leasingobiorca zalicza przy leasingu operacyjnym do kosztów
uzyskania przychodów:
- Opłaty leasingowe (Czynsz inicjalny, raty leasingowe),
- Wydatki eksploatacyjne,
- Składki ubezpieczeniowe (jeżeli z treści umowy wynika, że
korzystający jest zobowiązany ubezpieczyć przedmiot
umowy).
Leasing finansowy
a ujęcie podatkowe
Cechy leasingu finansowego według ustaw
podatkowych:
- Umowa zawarta jest na czas oznaczony (ale nie
ma ograniczeń co do czasu trwania umowy),
- Suma ustalonych w umowie opłat, pomniejszona
o należny VAT, odpowiada co najmniej wartości
początkowej przedmiotu leasingu,
- Umowa zawiera postanowienie, że odpisów
amortyzacyjnych w podstawowym okresie
umowy leasingu dokonuje korzystający.
Leasing finansowy
a ujęcie podatkowe
Leasingobiorca zalicza przy leasingu finansowym do kosztów
uzyskania przychodów:
- Część odsetkową raty,
- Odpisy amortyzacyjne,
- Wydatki z tytułu eksploatacji, remontów, konserwacji,
- Składki ubezpieczeniowe, jeżeli na podstawie umowy
zobowiązany jest do ich płacenia.
Strony umowy leasingu ustalają (dobrowolnie) harmonogram
spłat rat leasingowych i proporcje części odsetkowej i części
kapitałowej raty.
Leasing gruntów według prawa
podatkowego
Cechy umowy leasingu gruntów:
- Powinna być zawarta na czas
oznaczony,
- Suma opłat leasingowych powinna
odpowiadać co najmniej wartości
gruntów równej wydatkom na ich
nabycie.
Leasing gruntów według prawa
podatkowego
Zgodnie z ustawami o podatku dochodowym w sytuacji gdy
przedmiotem leasingu są grunty, a umowa została zawarta na
czas oznaczony i suma ustalonych w niej opłat odpowiada co
najmniej wartości gruntów równej wydatkom na ich nabycie, to
wówczas do przychodów finansującego i odpowiednio do
kosztów uzyskania przychodów korzystającego nie zalicza się
opłat ustalonych w tej umowie, ponoszonych przez
korzystającego w podstawowym okresie tej umowy z tytułu
używania gruntów, w części stanowiącej spłatę wartości tych
gruntów.
Przychodem finansującego oraz odpowiednio kosztem
korzystającego jest jedynie odsetkowa część opłaty
leasingowej.
Obowiązek badania sprawozdania
finansowego a kwalifikacja umów
leasingowych
Kwalifikacji leasingu dokonuje się na dzień
rozpoczęcia leasingu.
Jeżeli na ten dzień roczne sprawozdanie
finansowe korzystającego nie podlega
obowiązkowi badania, może on nie stosować
przepisów ustawy o rachunkowości i do
kwalifikacji umów leasingowych zastosować
zasady określone w przepisach podatkowych.
Obowiązek badania sprawozdania
finansowego a kwalifikacja umów
leasingowych
Zgodnie z ustawa o rachunkowości
zmiana okoliczności – np. później
wystąpi obowiązek badania ksiąg,
nie powoduje zmiany kwalifikacji
umowy leasingowej dla celów
rachunkowych.
Obowiązek badania sprawozdania
finansowego a kwalifikacja umów
leasingowych
W sytuacji gdy sprawozdanie finansowe korzystającego nie
podlega obowiązkowi badania i ogłaszania może on
dokonać następującej kwalifikacji umów, według zasad
określonych:
- w ustawie o rachunkowości (jako leasing finansowy) lub
- w przepisach podatkowych (jako leasing operacyjny).
Na w/w uproszczenie pozwala Ustawa o rachunkowości, ale
dotyczy to tylko korzystających, których sprawozdanie
nie podlega obowiązkowi badania rocznych sprawozdań
finansowych.