OSPA KOTÓW

Etiologia i Epidemiologia

Orthopoxvirus

rodzina:

Poxviridae

(DNA)

- Stabilne w środowisku, w suchym otoczeniu zachowują własności zakaźne kilka m-cy a nawet lat
- rezerwuar: nornice, myszy, susły, myszoskoczki
- u kotów zakażenia notowane sporadycznie, kilka tylko przypadków u psów
- najczęściej u polujących kotów wiejskich w okresie lata i jesieni
- transmisja z kota na kota bardzo rzadka
- większość zakażenie bezobjawowo lub łagodne objawy
- wytwarza hemaglutynicę
- chorobotwórczy dla ludzi
- do infekcji usposabiają: zakażenie wir. niedoboru immunologicznego kotów (FIV) i białaczki kotów
(FELV)
- tropizm do nabłonka skóry i błon śluzowych

Wrota:

-

drobne urazy skóry okolicy jamy ustnej lub opuszek kończyn

-

nie można wykluczyć jamy nosowej i jamy ustnej jako wrót infekcji

-

kontakt bezpośredni



subkliniczna infekcja

Patogeneza
- wirus atakuje skórę - ugryzienia i inne rany
- możliwe wniknięcie przez jamę nosową
- namnaża się w miejscu wniknięcia ---> pierwotne zmiany skórne ---> lokalne węzły chłonne --->
wiremia związana z leukocytami ---> wtórne zmiany skórne
- w czasie wiremii wirus można izolować z dróg oddechowych

Patogeneza:

wniknięcie wir.



replikacja



wykwit pierwotny



regionalne węzły chłonne



leukocyty



krew

(wiremia): gorączka



skóra, małżowiny nosowe, narz. limfatyczne



po 4



16 dniach od zakażenia –

wtórne zmiany na skórze (twarde guzki Ø 2-3 mm)



pęcherzyki (do 2 cm) z owrzodzeniem w środku

Objawy kliniczne

O.I. 5



7 dni

- rozległe zmiany skórne
- pojedyncze zmiany pierwotne: głowa, szyja, kończyny przednie
- wtórne zakażenia bakteryjne - zmiany różne: małe strupy, duże ropnie lub zapalenie tk. łącznej
- świąd
- u niektórych kotów tylko zmiany pierwotne
- ale u większości w ciągu 1 - 3 tyg. zmiany wtórne
-

zmiany pierwotne:

- małe, naskórkowe grudki o przypadkowym rozmieszczeniu,

- w ciągu 1 - 5 dni zwiększają rozmiar do śr. 1cm
- przekształcają się w odgraniczone wrzody, pokrywające się strupami
- wrzody stopniowo wysychają i po 4 - 5 tyg. złuszczają się
- odrasta nowa sierść (nie u wszystkich, mogą zostać łyse plamy)
- objawy ogólne łagodne, w okresie wiremii, tuż przed wykształceniem zmian wtórnych:
- gorączka, osowienie, brak apetytu
- rzadko nieżyt śluzówki nosa lub przejściowa biegunka
- samowyleczenie często

Rozpoznanie
materiał: wysuszone strupy
- hodowle komórkowe - ale trudno rosną
- mikroskop elektronowy (ME) - homogenizat ze strupów
- PCR
- immunofluorescencja - na przeciwciała w surowicy
- histologia
- wykazanie obecności kwasochłonnych ciałek wtrętowych w cytoplazmie keratynocytów w
preparatach odciskowych sporządzonych, ze świeżo powstałych wykwitów lub z bioptatów z obrzeża
zmian chorobowych

AP
- hiperplazja i hipertrofia nabłonka z wielojamowymi pęcherzami i owrzodzeniami
- śródcytoplazmatyczne, ciałka wtrętowe

D. różnicowa:

infekcje wywołane przez herpeswirus i kaliciwirus kotów, ziarniniak kwasochłonny, mechaniczne
uszkodzenia skóry, grzybica, prosówkowe zapalenie skóry

Leczenie i zapobieganie
- antybiotyki o szerokim spektrum (ograniczenie wtórnych zakażeń bakteryjnych)
- leczenie wspomagające, jeśli konieczne płynoterapia
- nie podawać glikokortykostertdów
- odkażanie pomieszczeń