Białaczka kotów /Feline leukemia/
Jest to zakaźna choroba wirusowa o cechach nowotworowych, której istotą jest
uogólniony, bezładnie postępujący rozplem komórek układu limforetykularnego
lub schorzenia towarzyszące powstałe w wyniku immunosupresyjnego działania.
Występuje na całym świecie, z różnym nasileniem, średnia zakażeń wynosi 16%,
ze 100% FeLV(+) kotów, 25% ujawnia chorobę nowotworową,
inne ujawniają schorzenia asocjacyjne lub przebieg bezobjawowy
Feline Leukemia Virus – FeLV
(
Retroviridae
w rodzinie
Oncovirinae
)
Wyróżniamy 3 podtypy FeLV, które występują samodzielnie lub w połączeniu z innymi typami
FeLV – A
-
powodują immunosupresję.
Stwierdzany jest u wszystkich kotów z wiremią, wysoce
zakaźny. Powiązany z procesem nowotworzenia.
FeLV – B
–
choroby proliferacyjne
, występuje u około 50% kotów i zwykle z FeLV – A.
Samodzielnie niepatogenny, w połączeniu z podtypem A zjadliwy. Stwierdzany u kotów z procesem
nowotworzenia - chłoniaki.
FeLV – 3
–
powoduje anemię
i występuje u około 1% kotów. Rzadko występuje. Mutant podtypu
A, powoduje powstanie nieregeneratywnej anemii i białaczki erytrocytarnej. Nie replikuje się.
Etiologia:
Antygen grupowo swoisty p27
(białko rdzenia wirusa), przeciwciała anty p -27 nie chronią przed
wiremią, obecność tego antygenu powoduje zapalenie kłębuszków nerkowych
Antygen gp70
otoczki wirusa indukuje przeciwciała neutralizujące
Antygen p 15E
antygen otoczkowy odpowiedzialny za immunosupresyjne działanie wirusa i
wywołanie wiremii
Antygen FOCMA
(feline oncornavirs cell membrane antigen), świadczący o nowotworzeniu
Epizootiologia:
Źródła zakażenia:
- naturalny gospodarz - kot
- wirus izolowano od dzikich kotowatych
- wirus FelV-B namnaża się na komórkach psa, krowy, świni, chomika
- zakażenia doświadczalne udowodniły rozwój FeSV
Drogi zakażenia:
- wertykalna (wydzieliny i wydaliny)
- horyzontalna - długotrwały, bliski kontakt, zachowania socjalne
- wirus niestabilny w środowisku - szybko ginie
- transmisja za pośrednictwem śliny (duża ilość wirusa) - wylizywanie kociąt przez matki
- droga jatrogenna
- pchły
- horyzontalna - w okresie ciąży lub tuż po urodzeniu (np. mleko)
- zakażenia latentne (brak wiremii) i rewersja zakażenia/zakażenie potomstwa
Wrota:
- jama ustna (zlizywanie skażonej śliny), ewentualnie nosowa
- jatrogennie (wirus w krwi)
- śródmacicznie
Zakażenie latentne:
- pojawia się u kotów, u których wiremia trwa powyżej 3 tyg i dochodzi do uszkodzenia szpiku
- stan ten polega na włączeniu genomu wirusa (prowirusa) z DNA gospodarza, w podziałach komórki
prowirusowe DNA jest przekazywane komórkom potomnym. Brak siewstwa. Nie można go tym
samym wykazać w badaniu.
- brak jest przeciwciał, które pojawiają się po kontakcie z osobnikiem chorym lub po podaniu Ag
szczepionki. Powstałe Ab chronią przed zakażeniem koty ??? zakażenie. ale u kotów wrażliwych na
zakażenie po zakażeniu rozwija się zakażenie trwałe
Patogeneza
Okres inkubacji
choroby wynosi
4 tygodnie – 2 lat
Na czerwono jest ważne – dni w którym poszczególne rzeczy się dzieją( oni to specjalnie robią?) ale
cholera nieczytelne, przepiszę, co na biało jest:
Zaraża limfocyty w regionalnych węzłach chłonnych, (2 - 4? dzień p.i.)
Sporadycznie zakażone limfocyty i monocyty oraz inne tkanki limfatyczne (2 - 14? dzień p.i.)
Wirus osiąga szpik kostny i krypty jelitowe
Masowe wydalanie wirusa – wiremia
W przebiegu wiremii osiąga nabłonki różnych narządow
WYWIAD EPIZOOTIOLOGICZNY
Badanie kliniczne
Wirus nie osiąga szpiku ( przeciwciała neutralizują wirus
Wirus osiąga szpik, wiremia (przeciwciała hamują dalszy rozwój zakażenia – latencja
Trwała wiremia – przy osłabionym układzie immunologicznym – możliwość powstania choroby
Objawy ogólne – nieznacznie podwyższona temperatura, bladość błony śluzowej, zmniejszony
apetyt, zaburzenia ze strony układu pokarmowego, oddechowego, moczowo płciowego
Obraz kliniczny zróżnicowany i uzależniony od lokalizacji i stadium zaawansowania choroby.
W przebiegu nowotworowym: Limphosarcoma i limphoma,
Inne postacie zakażenia nienowotworowego: anemia aplastyczna, kłębuszkowe zapalenie nerek,
zapalenie jelit, neuropatia, zaburzenia płodności, wybroczyny w komorze przedniej oka, jamie
ustnej,
przy tak zróżnicowanym przebiegu określenie białaczka kotów
nie zawsze adekwatne
.
Objawy kliniczne:
-
nowotwory układu krwiotwórczego
- komórki układu krwiotwórczego mogą się pod wpływem
FelV transformować nowotworowo i powodować choroby mieliproliferacyjne:
- mielofibrozy
- włókniakomięsaki
- kostniakochrzęstniaki
- spontaniczne nerwaki węchowe
- róg skórny
- czerniak tęczówki
- zaburzenia hematologiczne niepowiązane z nowotworzeniem
- w następstwie supresji szpiku
powstaje anemia przejściowa/trwała, a mechanizm związany z replikacją wirusa:
- anemia hemolityczna
- anemia na tle cytokin prozapalnych
- niedokrwistość czysto czerwonokrwinkowa
- pancytopenia
- anemia towarzysząca chorobom przewlekłym
-
immunosupresja -
mechanizm nierozpoznany. Spadek Th CD4 oraz cytotoksycznych CD8, IL-2,
IL-4 oraz gamma-INF. Osłabieniu ulega pierwotna i wtórna odpowiedź humoralna (spadek LB)
- choroby skóry
- wynik immunosupresji
- choroby immunologiczne
- spadek aktywności ukł. immunologicznego lub nadreaktywność po
zakażeniu FeLV
- zespoły chorobowe związane z zakażeniem FelV
; zapalenie jelit, FelV-FAIDS, zaburzenia w
rozrodzie, syndrom słabego kocięcia, neuropatie i hepatopatie
Potem jest jakiś wklejony schemat odnośnie rozpoznania białaczki – znowu nie do odczytania :/
( pod koniec wykładu wkleiłam w miarę rozsądny tekst właśnie o białaczce, także z niego można
coś ogarnąć)
Badanie laboratoryjne – test ELISA, skierowany przeciwko trzem epitopom białka p27.Materiał
diagnostyczny to krew, łzy i mocz.
Leczenie:
postać limphoma
– jest trudne i opiera się na protokole postępowania w którym podajemy m.in. cykloposfaminy,
vinkryatynę i prednizolon. Zwierzę należy stale monitorować pod względem stanu zdrowia. Średni
okres terapii 10-12 mcy.
Postać supresja w szpiku kostnym:
- transfuzja krwi często normalizuje stan zdrowia. Podanie żelaza
Postać FeLV:
- AZT(deoxytymidyna) zapobiega wiremii we wczesnym stadium,
- interferon alfa – często z AZT,
- zalecane szczepienie przeciwko FeLV – wzrost odporności.
Równoczesne leczenie objawowe schorzeń towarzyszących.
Zapobieganie i zwalczanie:
- izolacja kotów z wiremią - wydalanie wirusa ze śliną!!!
- higiena przestrzegana przez personel - FeLV przenosi się także z krwią!!!
- dezynfekcja sprzętu lekarskiego oraz misek, poideł itp.
- badanie i wykrycie nosicieli FeLV (+)
- zakaz kierowania do krycia kotów zakażonych FeLV
u kotów podejrzanych dwukrotny wynik ujemny badanie ELISA w odstępie 12 tygodni daje
podstawy do uznania zwierzęcia za niezakażone.
Między badaniami ścisła kwarantanna
Na czerwono: gp70 i FOCMA w 8 i 12 tygodniu.
(czerwono) co rok
monitoring hodowli
Białaczka kotów
Wirus białaczki kotów (FeLV = Feline Leukemia Virus) należy do rodziny retrowirusów.
Potrafi przetrwać wiele miesięcy czy nawet lat w organizmie w stanie tzw. „uśpienia” i dopiero
później uaktywnić się i powodować chorobę, która jest przewlekła i nieuleczalna.
Białaczka kotów jest chorobą zakaźną, która, mimo stosowania szczepień ochronnych, jest jedną z
najważniejszych przyczyn śmiertelności kotów.
Wirus białaczki kotów jest
niebezpieczny TYLKO dla kotowatych
,
Do zakażenia wirusem dochodzi najczęściej poprzez ślinę – podczas wspólnej pielęgnacji, lizania
się, czyszczenia – dlatego jest on nazywany „wirusem miłości”.
Zarażony kot wydala wirusa także z kałem, moczem, mlekiem czy łzami.
W takim wypadku wspólna miska, kuweta czy nawet klatka transportowa mogą również spowodować
zakażenie.
Najbardziej podatne na zakażenie są koty młode. Do ich infekcji od matki dochodzi najczęściej
przez macicę lub z mlekiem matki
.
Starsze koty mogą zarazić się, gdy żyją w większej grupie, w małym pomieszczeniu lub kiedy
dojdzie między nimi do pogryzień.
FeLV jest wirusem wrażliwym na czynniki środowiska, takie jak wysoka lub niska temperatura,
promienie słoneczne, detergenty czy wysychanie.
Poza kocim organizmem traci swoją zakaźność w ciągu kilku minut.
By się zarazić, koty muszą mieć ze sobą bezpośredni i długotrwały kontakt – kot chory lub nosiciel z
kotem zdrowym – gdyż potrzebna jest do tego duża ilość wirusów.
Z tego właśnie powodu najczęściej chorują koty z dużych hodowli, schronisk czy stad żyjących
wspólnie na wolności.
Wirusa nie można przynieść do domu na butach, ubraniu czy innych rzeczach, nawet jeśli miały
wcześniej kontakt z chorym kotem lub z nosicielem.
Wirus białaczki kociej może spowodować takie choroby, jak:
- immunosupresja (silne osłabienie odporności),
- anemia,
- zapalenie stawów i nerek,
- choroby układu rozrodczego i nerwowego oraz
- choroby nowotworowe.
Po zakażeniu wirus zaczyna się namnażać w organizmie kota.
- W ciągu 2-4 tygodni
następuje ostra faza choroby, w której ogromna ilość wirusa znajduje się w
krwi kota (stan ten nazywany
jest wiremią).
Jest to faza, którą bardzo trudno rozpoznać, gdyż
odznacza się zazwyczaj
lekką gorączką bądź pogorszeniem nastroju
(głównie u małych kociąt, do 8
tygodnia życia). Zdrowie kota, który ma wiremię, zależy od jego wieku.
-
Najbardziej niebezpieczna
jest ona dla kociąt
do 16 tygodnia życia
. Odporność rośnie wraz z
wiekiem, więc dorosły kot ma duże szanse, by zwalczyć wirusa.
W zależności od wieku kota, możliwe są 3 sytuacje:
1) około 30-40% kotów
w ciągu 4-6 miesięcy pokona wirusa w swoim organizmie
, dzięki czemu będą
później całkowicie zdrowe i nie staną się źródłem zakażenia,
2) około 30% kotów nie zdoła zwalczyć wirusa i na stałe będzie miało
wiremię
, przez kilka lat będą
całkowicie zdrowe, a w późniejszym czasie widoczne będą u nich objawy choroby, które doprowadzą
do śmierci; koty mające wiremię na stałe są przez cały czas źródłem zakażenia dla innych osobników,
3) około 20-30% kotów nie
pokona całkowicie wirusa, którego niewielkie ilości pozostaną
„uśpione”
w jego organizmie (
zakażenie latentne
)– może on później wywołać chorobę, ale nie musi;
w konsekwencji takiego zakażenia wirus może zostać całkowicie zwalczony przez organizm kota
(bardzo rzadko), pozostać w stanie „uśpienia” do końca życia, nie powodując przy tym zachorowania
na białaczkę i nie tworząc z kota źródła zakażenia (najczęściej) lub ponownie zaatakować podczas
zmniejszonej odporności organizmu, w wyniku czego kot stanie się źródłem zakażenia.
Większość zakażonych kotów nawet przez kilka lat może nie mieć żadnych objawów choroby.
Z tego właśnie powodu u każdego kota zalecane jest wykonanie testu na obecność wirusa białaczki,
bez względu na jego stan zdrowotny.
Najbardziej popularnym i prostym testem jest
test ELISA
. Wykonuje się go w przypadku adopcji
nowego kota (przed przyniesieniem go do domu), jeśli istnieje podejrzenie o kontaktach z innym
zarażonym kotem lub nawet, gdy był to szczepiony kot znajomych, na którym nie przeprowadzono
testu (optymalnie minimum 28 dni od kontaktu), w przypadku pojawiających się objawów białaczki
lub gdy test nie był nigdy wcześniej robiony.
W wyniku białaczki koty najczęściej zapadają na
niedokrwistość aplastyczną
, której objawami jest
chudnięcie zwierzaka. Kot staje się apatyczny, traci apetyt, powiększają się u niego węzły chłonne i
występuje niewielka gorączka. Odwadnia się, przez co jego organizm słabnie i staje się podatny na
różne infekcje, w skutek czego choruje na zapalenie dróg oddechowych, uszu, dziąseł czy przewodu
pokarmowego. Może również dojść do powstania mięsaków limfatycznych (guzów nowotworowych)
po podaniu niektórych szczepionek, powodujących wyniszczenie organizmu i zmiany nerwowe
(nietrzymanie moczu, niedowład kończyn, trwałe rozszerzenie źrenic).
Białaczka jest chorobą nieuleczalną, z tego więc względu leczenie ma na celu jedynie poprawę
samopoczucia i złagodzenie objawów.
Należy przede wszystkim nawadniać zwierzę, zapobiegać i leczyć infekcje wtórne.
Choremu kotu podaje się antybiotyki, leki przeciwbólowe i przeciwzapalne oraz poprawiające
odporność i witaminy.
Kotu trzeba zapewnić brak stresu, który jest największym sprzymierzeńcem wirusa
białaczki, a
ponadto odpowiednią dietę.
Należy osobiście kontrolować jego stan zdrowia, gdyż to właściciel, który wciąż z nim przebywa, jako
pierwszy zauważy zmiany, a także regularnie
i chronić przed pchłami (nawet jeśli
przebywa on cały czas w domu).
Kot powinien mieć również zapewnione badania weterynaryjne i szczepienia przeciw chorobom
zakaźnym (
Od kilku lat
w celu poprawienia odporności stosuje się interferon
– substancję białkową
produkowaną przez komórki odpornościowe organizmu do walki z bakteriami i wirusami.
Hamuje on replikację wirusów i pomaga organizmowi w walce z nimi.
Pomimo, iż badania nie wykazały jednoznacznie, że pomaga on skutecznie w walce z białaczką, wielu
lekarzy poleca jego stosowanie, ze względu na potencjalnie pozytywne działanie.
Trzeba jednak uważać przy jego podawaniu, gdyż zbyt duże dawki powodują wytworzenie przez
organizm kota przeciwciał i niwelują jego działanie.
Innym preparatem, stosowanym w celu złagodzenia objawów białaczki jest
Zydowudyna
,
hamująca
bezpośrednio replikację wirusów.
Jest bardzo
skuteczna w stanach zapalnych dziąseł i przy zaburzeniach neurologicznych
.
Po kilku dniach powoduje jednak anemię, dlatego należy podawać ją przez krótki okres czasu i tylko
w stanach ostrych.
Aby zapobiegać białaczce,
należy wykonywać
testy ELISA
, które pozwolą wykryć koty będące źródłem zakażenia dla innych
osobników.
Potrzebne są również
szczepienia ochronne
.
- Kocięta szczepi się
po raz pierwszy w wieku 8-12 tygodni, ponownie w odstępie 3-4 tygodni,
kolejne szczepienia wykonywane są co rok.
- Kota dorosłego
(przed wyjazdem lub kryciem) szczepi się również dwukrotnie w odstępie 3-4
tygodni
(drugie szczepienie co najmniej 3 tygodnie przed planowanym kontaktem z innymi
osobnikami).
Należy jednak pamiętać, że żadna szczepionka nie powoduje 100% pewności przed chorobą i niektóre
z nich
mogą powodować mięsaka limfatycznego.
Ze względu na to ostatnie koty, które stale przebywają w domu i nie mają kontaktu z innymi
osobnikami oraz bez kontroli właściciela nie wychodzą na zewnątrz, nie powinny być szczepione.