Pozycyjne systemy liczbowe

background image

Pozycyjne systemy liczbowe

Wprowadzenie

Przykład

System dziesiętny

...

10

3

10

3

10

7

10

2

...

333

.

27

;

10

1

10

4

10

3

10

2

10

8

10

6

10

7

341

.

7682

2

1

0

1

3

2

1

0

1

2

3

System o dowolnej podstawie

...

,

4

,

3

,

2

p

:

 

;

...

...

...

2

2

1

1

0

0

1

1

k

k

n

n

n

n

p

a

p

a

p

a

p

a

p

a

p

a

x

.

1

,

...

,

1

,

0

)

...

(

,

,

,

,

,

,

2

1

0

1

p

a

a

a

a

a

a

k

n

n

Zapis:

.

...

.

...

2

2

1

0

1

a

a

a

a

a

x

n

n

Oznaczenie cyfr powyżej 10:

...

,

15

,

14

,

13

,

12

,

11

,

10

F

E

D

C

B

A

Terminologia:

2

p

system binarny lub inaczej dwójkowy;

8

p

system octagonalny lub inaczej ósemkowy;

16

p

system hexadecymalny lub inaczej szesnastkowy.

Zmiana podstawy systemu

Przypadek przejścia z systemu niedziesiętnego na dziesiętny

Przykład

.

7

6

203

14

12

11

192

14

12

14

11

14

13

.

;

1535

11

84

1440

12

11

2

7

12

10

7

1

0

1

14

0

1

2

12

C

DB

B

A

1

Przypadek przejścia z systemu dziesiętnego na niedziesiętny

Przykłady

a)

.

81

x

Metoda elementarna

0

1

2

3

4

5

6

4

5

6

6

2

1

2

0

2

0

2

0

2

1

2

0

2

1

1

2

1

2

0

2

1

17

2

1

2

x

p

;

001

010

1

2

;

121

8

1

8

2

8

1

17

8

1

8

8

0

1

2

2

x

p

.

51

16

1

16

5

16

16

0

1

x

p

background image

Metoda algorytmiczna

2

p

1

0

2

:

1

0

1

2

:

2

1

2

2

:

5

0

5

2

:

10

0

10

2

:

20

0

20

2

:

40

1

40

2

:

81

r

r

r

r

r

r

r

2

001

010

1

x

8

p

1

0

8

:

1

2

1

8

:

10

1

10

8

:

81

r

r

r

8

21

1

x

16

p

5

0

16

:

5

1

5

16

:

81

r

r

16

51

x

b)

.

6875

.

167

y

Metoda elementarna

16

11

7

2

1

2

0

2

1

400

275

39

2

1

2

5

6

7

7

y

p

16

3

2

1

3

2

1

2

0

2

0

2

1

2

0

2

1

1

2

3

4

5

6

7

4

3

2

1

0

1

2

3

4

5

6

7

2

1

2

1

2

0

2

1

2

1

2

1

2

1

2

0

2

0

2

1

2

0

2

1

2

1

101

.

111

100

10

16

1

8

5

8

7

8

4

8

2

16

11

39

8

2

8

1

0

1

2

2

y

p

;

54

.

247

8

4

8

5

8

7

8

4

8

2

8

2

1

0

1

2

.

.

7

16

11

16

7

16

10

16

16

1

0

1

B

A

y

p

Metoda algorytmiczna

2

p

1

0

2

:

1

0

1

2

:

2

1

2

2

:

5

0

5

2

:

10

0

10

2

:

20

1

20

2

:

41

1

41

2

:

83

1

83

2

:

167

r

r

r

r

r

r

r

r

2

111

0

10

0

1

167

.

1011

.

0

6875

.

0

0

.

2

5

.

0

;

5

.

2

75

.

0

;

75

.

2

375

.

0

;

3750

.

2

6875

.

0

2

1

1

0

1

Stąd

.

1

101

.

111

100

10

2

y

background image

8

p

2

0

8

:

2

4

2

8

:

20

7

20

8

:

167

r

r

r

8

247

167

.

54

.

0

6875

.

0

;

0

.

8

5

.

0

;

5000

.

8

6875

.

0

8

4

5

Stąd

.

54

.

247

8

y

16

p

10

0

16

:

10

7

10

16

:

167

r

r

16

7

167 A

.

.

0

6875

.

0

;

0000

.

16

6875

.

0

16

B

1 1

Stąd

.

.

7

16

B

A

y

Przypadek przejścia z systemu niedziesiętnego na inny niedziesiętny

Zawsze można przejść pośrednio przez system dziesiętny i w ten sposób problem sprowadzić

do poprzednio omówionych przypadków. Ważny wyjątek to sytuacja, gdy jedna z podstaw

jest naturalną potęgą drugiej podstawy. W tym przypadku możemy zastosować metodę

grupowania, którą wyjaśnimy na przykładach.

Przykłady

Oznaczmy przez p podstawę wyjściową oraz przez q podstawę docelową.

a) Niech

.

011

010

111

2

u

;

13103

11

|

00

|

01

|

11

|

01

2

4

,

2

4

2

u

q

p

2

;

723

011

|

010

|

111

2

8

,

2

8

2

u

q

p

3

.

3

1

0011

|

01

11

|

0001

2

8

,

2

16

2

D

u

q

p

4

b) Niech

.

1

1101

.

111

1100

10

2

v

;

312

.

11213

10

|

01

|

11

.

11

|

1

0

|

10

|

1

0

|

01

2

4

,

2

4

2

v

q

p

2

;

66

.

547

10

1

|

110

.

111

|

100

|

1

10

2

8

,

2

8

2

v

q

p

3

.

8

.

167

1000

|

1101

.

111

0

|

110

0

|

0001

2

8

,

2

16

2

D

v

q

p

4

c) Niech

.

7

.

9

16

E

C

F

w

;

1

11

1

011

.

100

001

1

11

11

1110

|

0111

.|

1100

|

1001

|

1111

2

,

2

16

2

2

w

q

p

4

;

1332

.

332130

32

|

13

.

30

|

21

|

33

4

,

4

16

4

w

q

p

2

.

374

.

7634

100

|

111

|

011

.

100

|

011

|

110

|

111

2

,

2

1

111

011

.

100

011

110

111

8

,

16

8

2

2

w

q

p

w

q

p

3

d) Niech

.

01

432

.

765

8

x

;

01

000

100

110

1000

.

101

110

111

001

|

000

|

010

|

011

|

100

.

101

|

110

|

111

2

,

2

8

2

2

x

q

p

3

;

20310002

.

13311

10

|

0

0

|

00

|

00

|

1

0

|

11

|

00

|

10

.

01

|

1

0

|

11

|

11

|

01

2

4

,

2

4

2

x

q

p

2

;

02

8

.

5

1

;

010

0

|

00

00

|

1

110

|

1000

.

101

0

|

11

11

|

0001

2

16

,

2

16

2

D

F

x

q

p

4

.

02

8

.

5

1

02

|

00

|

31

|

20

.

11

|

33

|

01

4

16

,

4

16

4

D

F

x

q

p

2

background image

Cztery podstawowe działania arytmetyczne w systemach

niedziesiętnych

Przykłady. Zilustrujemy problematykę na przykładzie systemów o podstawach 2, 8 i 16.

Dodawanie

.

2

p

2

2

2

0

1

0

0

0

0

1

0

1

0

1

1

0

1

0

1

0

1

1

1

1

1

0

1

1

0

1

1

0

1

.

8

p

;

555

101

|

101

|

101

8

2

.

1725

101

|

010

|

111

|

001

8

2

8

8

8

2

0

5

2

5

2

7

1

5

5

5

Sprawdzenie:

.

2502

010

|

000

|

101

|

010

8

2

.

16

p

;

16

1101

|

0110

|

0001

16

2

D

.

5

3

0101

|

1101

|

0011

16

2

D

16

16

16

2

4

5

5

3

6

1

D

D

Sprawdzenie:

.

542

0010

|

0100

|

0101

16

2

Odejmowanie

.

2

p

2

2

2

1

1

0

.

0

1

0

0

1

1

0

1

.

1

0

1

1

0

1

1

0

0

0

.

0

0

0

0

0

0

0

1

.

8

p

;

0

.

200

000

.

000

|

000

|

010

8

2

.

5

.

155

101

.

101

|

101

|

001

8

2

8

8

8

3

.

2

2

5

.

5

5

1

0

.

0

0

2

Sprawdzenie:

8

2

3

.

22

011

.

010

|

010

background image

.

16

p

;

0

.

80

0000

.

0000

|

1000

16

2

.

.

6

1010

.

1101

|

0110

16

2

A

D

16

16

16

6

.

2

1

.

6

0

.

0

8

A

D

Sprawdzenie:

.

6

.

12

0110

.

0010

|

0001

8

2

Mnożenie

2

2

2

1

1

0

0

.

1

0

0

0

1

1

1

0

1

0

0

1

1

1

1

0

0

0

1

1

1

1

1

1

0

0

0

1

1

1

1

1

1

0

0

0

1

1

1

1

1

1

0

0

0

1

1

1

1

0

.

1

0

1

0

1

1

1

.

1

0

0

0

1

1

1

.

8

p

;

6

.

161

110

.

001

|

110

|

001

8

2

8

2

2

.

25

010

.

101

|

010

8

8

8

4

1

.

1

6

5

4

4

3

4

3

6

0

7

0

1

4

3

4

3

2

.

5

2

6

.

1

6

1

Sprawdzenie:

.

14

.

4561

100

|

001

.

001

|

110

|

101

|

100

8

2

.

16

p

;

.

71

1100

.

0001

|

0111

16

2

C

.

4

.

15

0100

.

0101

|

0001

16

2

16

16

16

0

3

.

1

7

9

1

7

8

3

2

0

7

1

4

.

5

1

.

1

7

C

C

C

C

Sprawdzenie:

.

3

.

9711

0011

.

0001

|

0111

|

1001

16

2

background image

Dzielenie

.

2

p

0

1

1

1

0

1

1

1

1

1

0

1

1

1

1

1

0

1

1

0

1

0

0

1

0

1

1

1

1

0

1

1

0

0

0

0

0

1

1

1

1

1

0

1

1

1

1

1

0

0

1

1

1

1

1

0

1

1

1

1

1

0

1

1

:

0

1

0

0

1

1

1

0

1

0

1

1

1

1

0

1

1

1

1

0

0

0

1

2

2

2

.

8

p

8

2

562

36

010

|

110

|

101

|

110

|

011

8

2

67

111

|

110

0

2

1

5

2

1

5

5

4

2

6

1

3

4

3

3

7

6

:

2

6

5

6

3

6

3

4

8

8

8

Sprawdzenie:

.

438

110

|

011

|

100

8

2

.

16

p

16

2

72

3

0010

|

0111

|

1101

|

0011

D

16

2

37

0111

|

0011

0

2

0

3

2

0

3

7

3

7

6

7

3

7

3

:

2

7

3

1

1

16

16

16

D

E

Sprawdzenie:

.

11

1110

|

0001

|

0001

16

2

E


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Pozycyjne systemy liczbowe
Dwójkowy system liczbowy, Dwójkowy system liczbowy (inaczej binarny) to pozycyjny system liczbowy, w
1 pozycyjne systemy liczbowe
prezentacja rzymski system liczbowy
systemy liczbowe, informatyka
systemy liczbowe
Systemy Liczbowe, systemy liczbowe1, SYSTEM BINARNY
prezentacje zaawans, systemy liczbowe LO
Sprawozdanie Automatyka systemy liczbowe, SGGW Technika Rolnicza i Leśna, Automatyka
Szesnastkowy system liczbowy
17-09-2005 Wstęp do informatyki Systemy Liczbowe, Systemy Liczbowe
systemy liczbowe 4
Tabela (Systemy Liczbowe)
Dwójkowy system liczbowy
Ósemkowy system liczbowy, NAUKA, algorytmy i struktury danych, WAT

więcej podobnych podstron