Metoda wzbudzonej 
polaryzacji 

Metoda polaryzacji wzbudzonej (

Induced Polarization

Method, IP

) jest jedną z metod geoelektrycznych, 

stosowanych w geofizyce poszukiwawczej. Badania 

metodą IP bywają często wykonywane razem z metodą

elektrooporową (

DC Resistivity

), z uwagi na fakt, Ŝe do 

obu metod moŜna wykorzystać tę samą aparaturę.

Zjawisko obecności pól elektromagnetycznych 

pod wpływem wyłączenia impulsu (pola 

zewnętrznego) to zjawisko polaryzacji 

wzbudzonej (IP).

Metoda wzbudzonej 
polaryzacji 

Bezpośrednia przyczyna to zjawiska 

elektrochemiczne zachodzące w 
ośrodku dwufazowym, które powodują
powstanie pól EM. Pod wpływem pola 
zewnętrznego zjawiska elektro-
chemiczne aktywizują się. Pod 
wpływem wyłączenia impulsu następuje 
powrót do stanu równowagi. 

Metoda wzbudzonej 
polaryzacji 

Zjawisko, które badamy 

Zjawisko, które badamy

Badamy proces spadku napięcia na 
elektrodach pomiarowych, po 
wyłączeniu zasilania elektrod 
prądowych

Przyczyny występowania 
efektu wzbudzonej polaryzacji 

Makroskopowe

Mikroskopowe

Elektrodowa

Membranowa

Przyczyna makroskopowa

W momencie wyłączenia prądu układu, dzięki polaryzacji na 
granicy: ciało rudne – otoczenie,  to ciało rudne zachowuje się jak 
kondensator, który utrzymuje przepływ prądu przez pewien czas. 

IP jest to jedna z podstawowych metod dla rud!

Przyczyny mikroskopowe (1): 
Polaryzacja elektrodowa

Na granicy ciało stałe (ziarno rudy) –
roztwór (wody porowej) wytworzony 
jest prąd, który przechodzi przez barierę
Powstaje kontaktowa róŜnica 
potencjałów.

Przyczyny mikroskopowe (2): 
Polaryzacja membranowa

Powstaje gdy kanały międzyporowe
zwęŜają się do grubości kilkakrotnie 
większej od średnicy jonów

Następuje zablokowanie swobodnego 
przepływu ładunków

Kumulacja ładunków o róŜnym znaku 
po obu stronach „gardzieli”

Przyczyny mikroskopowe (2): 
Polaryzacja membranowa

Zachodzi w przypadku, gdy w kanałach 
międzyporowych zalegają cząsteczki 
min. ilastych

Gdy prąd zaczyna płynąć, min. ilaste 
selektywnie przepuszczają ładunki 
dodatnie, a zatrzymują ujemne

Powstaje nadmiar ład. ujemnego i tym 
samym róŜnica potencjałów

Polaryzowalność (chargeability) to własność fizyczna opisująca
zdolność materiałów do utrzymania naładowania ośrodka.

Pojęcie polaryzowalności 

m

[ ]

ms

U

dt

t

U

M

s

t

t

a

∫

=

2

1

)

(

[

]

V

mV

t

U

dt

t

U

M

s

t

t

a

/

)

(

2

1

∆

=

∫

[

]

omm

I

dt

t

U

t

K

t

t

a

∫

∆

⋅

=

2

1

)

(

1

ρ

Wartości polaryzowalności dla 
wybranych typów skał i wody

ms

woda                          0
Ŝ

wiry                        3-9

skały wulkaniczne   8-20
gnejsy                      6-30
łupki                        5-20
piaskowce                3-20
gliny                        3-10
kwarcyt                   5-12

Wartości polaryzowalności dla 
wybranych minerałów

ms

piryt                         13.4
chalkocyt

13.2

grafit                        11.2
chalkopiryt                9.4
bornit                        6.3
galena                       3.7
magnetyt                   2.2
malachit                    0.2
hematyt                      0

Przykład zastosowania pod 
kątem wykrywania rud