Doradca klienta
(524902)
Pracownicy usług i sprzedawcy
2
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
Publikacja opracowana w ramach projektu systemowego pn. „Rozwijanie zbioru
krajowych
standardów
kompetencji
zawodowych
wymaganych
przez
pracodawców”. Priorytet I PO KL, Działanie 1.1
Krajowy standard kompetencji zawodowych
Doradca klienta (524902)
© Copyright by Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2013
Kopiowanie i rozpowszechnianie mo
ż
e by
ć
dokonane za podaniem
ź
ródła
ISBN 978-83-7951-000-9 (cało
ść
)
ISBN 978-83-7951-162-4 (162)
Nakład 1000 egz.
Publikacja bezpłatna
Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
00-697 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 65/79, tel. (22) 237-00-00, fax (22) 237-00-99
e-mail: sekretariat@crzl.gov.pl http://www.crzl.gov.pl
Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Pa
ń
stwowego Instytutu Badawczego
26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. centr. (48) 364-42-41, fax (48) 364-47-65
e-mail: instytut@itee.radom.pl http://www.itee.radom.pl
3
Spis tre
ś
ci
1. Dane identyfikacyjne zawodu ...................................................
4
1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu w klasyfika-
cjach.................................................................................
4
1.2. Notka metodologiczna i autorzy.......................................
5
2. Opis zawodu................................................................................
6
2.1. Synteza zawodu ..............................................................
6
2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania, obszary wyst
ę
-
powania zawodu .............................................................
6
2.3.
Ś
rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narz
ę
dzia
pracy, zagro
ż
enia, organizacja pracy) ............................
6
2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne, w tym prze-
ciwwskazania do wykonywania zawodu .........................
7
2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb
ę
dne do podj
ę
cia
pracy w zawodzie.............................................................
7
2.6. Mo
ż
liwo
ś
ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/wali-
dacji kompetencji .............................................................
7
2.7. Zadania zawodowe ..........................................................
8
2.8. Wykaz kompetencji zawodowych ....................................
8
2.9. Relacje mi
ę
dzy kompetencjami zawodowymi a pozio-
mem kwalifikacji w ERK/PRK ..........................................
8
3. Opis kompetencji zawodowych ................................................ 10
3.1. Doradzanie i prezentowanie ofert klientom Kz1 .............. 10
3.2. Analizowanie rynku produktów i usług w celu przygoto-
wania oferty klientowi Kz2 ................................................ 11
3.3. Kompetencje społeczne KzS .......................................... 12
4. Profil kompetencji kluczowych ................................................. 13
5. Słownik ....................................................................................... 14
4
1. Dane identyfikacyjne zawodu
1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu
w klasyfikacjach
Według Klasyfikacji zawodów i specjalno
ś
ci na potrzeby rynku pracy
(KZiS 2010):
524902 Doradca klienta
Grupa wielka 5 – Pracownicy usług i sprzedawcy (w Mi
ę
dzynaro-
dowej Klasyfikacji Standardów Edukacyjnych ISCED 2011 – poziom 4).
Grupa elementarna 5249 – Pracownicy sprzeda
ż
y i pokrewni gdzie
indziej niesklasyfikowani (w Mi
ę
dzynarodowym Standardzie Klasyfi-
kacji Zawodów ISCO-08 odpowiada grupie 5249 Sales workers not
elsewhere classified).
Według Polskiej Klasyfikacji Działalno
ś
ci (PKD 2007):
W PKD 2007 prowadzenie działalno
ś
ci w zakresie doradztwa w ro-
zumieniu opisywanego zawodu nie wyst
ę
puje. Cz
ęś
ciowo mo
ż
na
j
ą
przyporz
ą
dkowa
ć
do:
Sekcja G. Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samo-
chodowych, wł
ą
czaj
ą
c motocykle, Dział 47. Handel detaliczny,
z wył
ą
czeniem handlu detalicznego pojazdami samochodowymi,
Grupy: 47.1 Sprzeda
ż
detaliczna prowadzona w niewyspecjalizo-
wanych sklepach, 47.4 Sprzeda
ż
detaliczna narz
ę
dzi technologii
informacyjnej i komunikacyjnej prowadzona w wyspecjalizowa-
nych sklepach, 47.5 Sprzeda
ż
detaliczna artykułów u
ż
ytku domo-
wego prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach, 47.6 Sprzeda
ż
detaliczna wyrobów zwi
ą
zanych z kultur
ą
i rekreacj
ą
prowadzona w
wyspecjalizowanych sklepach, 47.7 Sprzeda
ż
detaliczna pozosta-
łych wyrobów prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach;
Sekcja M. Działalno
ść
profesjonalna, naukowa i techniczna, Dział
70. Działalno
ść
firm centralnych, doradztwo zwi
ą
zane z zarz
ą
dza-
niem, Grupa 70.2 Doradztwo zwi
ą
zane z zarz
ą
dzaniem;
Sekcja S. Pozostała działalno
ść
usługowa, Dział 96 Pozostała in-
dywidualna działalno
ść
usługowa, Grupa 96.0 Pozostał
ą
indywi-
dualna działalno
ść
usługowa.
5
1.2. Notka metodologiczna i autorzy
Opis standardu kompetencji zawodowych wykonano na podstawie: ana-
lizy
ź
ródeł (akty prawne, klasyfikacje krajowe, mi
ę
dzynarodowe)
oraz głównie wyników bada
ń
analitycznych na 15 stanowiskach pracy
w 12 przedsi
ę
biorstwach (du
ż
e – 3,
ś
rednie – 4, małe – 3, mikro – 2,
w tym produkcyjno-handlowe – 2, handlowe – 4, usługowe – 5, inne – 1),
przeprowadzonych w marcu 2013.
Zespół Ekspercki:
•
Roman Kraczla – SMG/KRC Poland Human Resources Sp. z o.o.
w Katowicach,
•
Karolina Płóciennik – Summertime S.C. w Poznaniu,
•
Wiktor Marszałek – Jeronimo Martins Polska SA w Kostrzynie,
•
Anna Siennicka – Łódzkie Centrum Doskonalenia Nauczycieli
i Kształcenia Zawodowego w Łodzi.
Ewaluatorzy:
•
Jolanta Grela – Generali Finance Sp. z o.o. w Lublinie,
•
Agnieszka Łukaszewska – były pracownik Ecorys Polska w War-
szawie.
Recenzenci:
•
El
ż
bieta Przydatek – były pracownik WZGS „Samopomoc Chłop-
ska” w Radomiu,
•
Monika Mazur – Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Roz-
woju (UNDP), Biuro projektowe w Warszawie.
Komisja Bran
ż
owa (zatwierdzaj
ą
ca):
•
Grzegorz Sołtysiak (przewodnicz
ą
cy) – Ogólnopolskie Porozu-
mienie Zwi
ą
zków Zawodowych w Warszawie,
•
Mirosław Lubo
ń
– Polskie Stowarzyszenie Sprzeda
ż
y Bezpo-
ś
redniej w Warszawie,
•
Dominik Wardak – przedstawiciel pracodawców, IKEA Trading
Services Sp. z o.o. w Jankach.
Data zatwierdzenia:
•
15.10.2013 r.
6
2. Opis zawodu
2.1. Synteza zawodu
Doradca klienta rekomenduje klientowi optymalne rozwi
ą
zania po
analizie jego potrzeb.
2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania,
obszary wyst
ę
powania zawodu
Doradca klienta jest zawodem o charakterze usługowym. Jego ce-
lem jest wsparcie klienta w wyborze optymalnego dla niego rozwi
ą
za-
nia. Doradca klienta ustala i analizuje potrzeby oraz oczekiwania klien-
ta, a nast
ę
pnie na podstawie analizy dost
ę
pnych mo
ż
liwo
ś
ci i rozwi
ą
-
za
ń
, prezentuje klientowi wybrane propozycje produktów, usług lub
technologii i doradza mu, któr
ą
opcj
ę
wybra
ć
. Do zada
ń
doradcy nale
ż
y
nawi
ą
zywanie i utrzymywanie długotrwałej i opartej na zaufaniu relacji
z klientami oraz budowanie pozytywnego wizerunku firmy, któr
ą
repre-
zentuje.
2.3.
Ś
rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny
i narz
ę
dzia pracy, zagro
ż
enia, organizacja pracy)
Miejscem pracy doradcy klienta mog
ą
by
ć
pomieszczenia biurowe,
sklepy, punkty usługowe. Doradca klienta mo
ż
e pracowa
ć
równie
ż
w terenie, spotyka
ć
si
ę
z klientami we wskazanych przez nich miej-
scach. W zale
ż
no
ś
ci od miejsca wykonywania obowi
ą
zków i specyfiki
bran
ż
y charakter pracy mo
ż
e by
ć
siedz
ą
cy lub wymaga
ć
przemiesz-
czania si
ę
(np. dojazd do klienta). Jest to zazwyczaj wielogodzinna
praca w pozycji siedz
ą
cej, dlatego szczególnie wa
ż
ne jest organizowa-
nie stanowiska pracy zgodnie z zasadami BHP, ochrony ppo
ż
. i wyma-
ganiami ergonomii. Doradca klienta u
ż
ytkuje w pracy urz
ą
dzenia biuro-
we, takie jak telefon, fax, drukarka, skaner oraz u
ż
ytkowe i specjali-
styczne programy komputerowe. Zagro
ż
eniem dla zdrowia jest obci
ą
-
ż
enie układu mi
ęś
niowo-szkieletowego, narz
ą
du wzroku, zaburzenia
psychosomatyczne, zwi
ą
zane ze stresem i odpowiedzialno
ś
ci
ą
. Dorad-
ca klienta pracuje w stałych godzinach odpowiadaj
ą
cych godzinom
pracy firmy zatrudniaj
ą
cej lub w czasie nienormowanym, zwi
ą
zanym
z obsług
ą
klienta w dogodnym dla niego terminie. Zagro
ż
eniem w pracy
doradcy mo
ż
e by
ć
stres. Praca jest samodzielna, wykonywana pod
nadzorem.
7
2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne,
w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu
Wykonywanie zawodu doradcy klienta wymaga komunikatywno
ś
ci,
umiej
ę
tno
ś
ci szybkiego i łatwego dostosowywania si
ę
do ró
ż
nych typów
osobowo
ś
ci klienta. Doradca klienta powinien mie
ć
spokojny, przyjem-
ny głos, wyra
ź
ny sposób mówienia, budz
ą
c
ą
zaufanie prezencj
ę
. Wy-
magana jest zdolno
ść
koncentracji, cierpliwo
ść
, obowi
ą
zkowo
ść
, od-
powiedzialno
ść
i systematyczno
ść
. Przydatna jest spostrzegawczo
ść
i dobra pami
ęć
. Doradca klienta musi akceptowa
ć
usługowy charakter
pracy i wykazywa
ć
ch
ęć
współpracy z klientem. Powinien tak
ż
e wyka-
zywa
ć
znaczn
ą
odporno
ść
na stres. Do pracy na stanowisku doradcy
klienta niezb
ę
dna jest kultura osobista, obiektywizm, wysoki poziom
etyki oraz empatia. Nieznaczna niepełnosprawno
ść
ruchowa, słuchowa
(aparat słuchowy) lub konieczno
ść
korygowania wady wzroku (okulary)
nie s
ą
przeciwwskazaniami do wykonywania zawodu, o ile nie utrudnia-
j
ą
kontaktu z klientem.
2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb
ę
dne do podj
ę
cia
pracy w zawodzie
Zawód doradcy klienta zdobywa si
ę
podczas kursów i szkole
ń
oraz
przyuczenia na stanowisku pracy. Wymagane jest wykształcenie za-
sadnicze zawodowe (w kierunku zgodnym z rodzajem
ś
wiadczonego
doradztwa); w zale
ż
no
ś
ci od bran
ż
y wymagane mo
ż
e by
ć
wykształce-
nie
ś
rednie lub wy
ż
sze. Doradca klienta powinien poszerza
ć
swoje
kompetencje, bior
ą
c udział w szkoleniach organizowanych w przedsi
ę
-
biorstwie zatrudniaj
ą
cym lub prowadzonych przez producentów towa-
rów, dostawców usług czy zewn
ę
trzne o
ś
rodki szkoleniowe. Dodatkowo
wskazane jest posiadanie prawa jazdy kategorii B.
2.6. Mo
ż
liwo
ś
ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/
/walidacji kompetencji
W zale
ż
no
ś
ci od miejsca zatrudnienia mo
ż
liwy jest awans na star-
szego doradc
ę
klienta lub kierownika działu. Po uzupełnieniu wykształ-
cenia do poziomu
ś
redniego i zdaniu egzaminów potwierdzaj
ą
cych
poszczególne kwalifikacje, mo
ż
na zdoby
ć
zawód 522305 Technik han-
dlowiec. Mo
ż
liwa jest równie
ż
droga rozwoju zawodowego w bran
ż
y,
w której prowadzi działalno
ść
zawodow
ą
doradca klienta, np. finanso-
wej, zarz
ą
dzania zasobami ludzkimi, ubezpieczeniowej i innych. Dalszy
rozwój zawodowy poł
ą
czony z uzyskaniem wykształcenia wy
ż
szego
8
pierwszego lub drugiego stopnia w kierunkach zwi
ą
zanych z ekonomi
ą
,
organizacj
ą
i zarz
ą
dzaniem, marketingiem mo
ż
e skutkowa
ć
awansem
na specjalist
ę
ds. sprzeda
ż
y lub konsultanta ds. sprzeda
ż
y.
2.7. Zadania zawodowe
Z1. Analizowanie potrzeb klienta (niezb
ę
dne kompetencje: Kz1,
KzS).
Z2. Analizowanie rynku i wyszukiwanie dost
ę
pnych alternatyw (nie-
zb
ę
dne kompetencje: Kz2, KzS).
Z3. Wybieranie wariantów, produktów lub usług, przygotowywanie
oferty dla klienta(niezb
ę
dne kompetencje: Kz2, KzS).
Z4. Prezentowanie przygotowanej oferty i doradzanie klientowi (nie-
zb
ę
dne kompetencje: Kz1, KzS).
Z5. Prowadzenie dokumentacji zwi
ą
zanej z ofertami (niezb
ę
dne
kompetencje: Kz2, KzS).
Z6. Organizowanie stanowiska pracy zgodnie zasadami i przepisami
BHP, ochrony ppo
ż
., ochrony
ś
rodowiska i wymaganiami ergo-
nomii (niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, Kz2, KzS).
2.8. Wykaz kompetencji zawodowych
Kz1 – Doradzanie i prezentowanie ofert klientom (potrzebne do wyko-
nania zada
ń
: Z1, Z4, Z6).
Kz2 – Analizowanie rynku produktów i usług w celu przygotowania
oferty klientowi (potrzebne do wykonania zada
ń
: Z2, Z3, Z5, Z6,).
KzS – Kompetencje społeczne (potrzebne do wykonywania zada
ń
Z1÷Z6).
2.9. Relacje mi
ę
dzy kompetencjami zawodowymi
a poziomem kwalifikacji w ERK/PRK
Kompetencje zawodowe potrzebne do wykonywania zada
ń
w za-
wodzie sugeruje si
ę
wykorzysta
ć
do opisu kwalifikacji na poziomie 3
wła
ś
ciwym dla wykształcenia zasadniczego zawodowego w Europej-
skiej i Polskiej Ramie Kwalifikacji. Poziom ten jest uzasadniony miej-
scem usytuowania zawodu w Klasyfikacji zawodów i specjalno
ś
ci (gru-
pa wielka 5 i jej odpowiednik w ISCED 2011).
Osoba wykonuj
ą
ca zawód doradcy klienta:
1) w zakresie wiedzy: zna i rozumie podstawowe zasady obsługi klien-
ta, komunikacji, etykiety biznesowej, posiada w szerszym zakresie
wiedz
ę
dotycz
ą
c
ą
obsługiwanej bran
ż
y lub prowadzonej działalno-
ś
ci;
9
2) w zakresie umiej
ę
tno
ś
ci: potrafi rozwi
ą
zywa
ć
typowe problemy
klientów, potrafi tworzy
ć
niezbyt proste wypowiedzi, uczy
ć
si
ę
za-
równo samodzielnie, jak i w zorganizowanej formie, potrafi obsługi-
wa
ć
komputer w zakresie niezb
ę
dnym do przygotowania oferty
i prowadzenia dokumentacji, odbiera
ć
i formułowa
ć
bardzo proste
wypowiedzi w j
ę
zyku obcym.
10
3. Opis kompetencji zawodowych
Opis kompetencji dotyczy tylko kompetencji zawodowych zdefinio-
wanych w badaniach na stanowiskach pracy.
Wykonanie zada
ń
zawodowych: Z1, Z4, Z6 wymaga posiadania
kompetencji zawodowej KZ1.
3.1. Doradzanie i prezentowanie ofert klientom Kz1
Wiedza – zna i rozumie fakty,
zasady, procesy, poj
ę
cia ogólne
i zale
ż
no
ś
ci zwi
ą
zane z komuni-
kowaniem si
ę
i budowaniem rela-
cji z klientami oraz prezentowa-
niem ofert, w szczególno
ś
ci zna:
−
zasady i przepisy BHP, ochro-
ny ppo
ż
., ergonomii, ochrony
ś
rodowiska w zakresie kontak-
tów mi
ę
dzyludzkich;
−
zasady komunikacji mi
ę
dzy-
ludzkiej;
−
etykiet
ę
w biznesie;
−
zasady nawi
ą
zywania i utrzy-
mywania relacji z klientami;
−
psychologiczne typy klientów;
−
potrzeby klienta i mo
ż
liwo
ś
ci
ich zaspakajania;
−
zasady dostosowania metody
prezentacji i argumentacji do
specyfiki produktu lub usługi
oraz oczekiwa
ń
klienta;
−
techniki wywierania wpływu
i argumentowania;
−
techniki radzenia sobie ze stre-
sem.
Umiej
ę
tno
ś
ci – wykonuje niezbyt
proste zadania zwi
ą
zane z komuni-
kowaniem si
ę
i budowaniem relacji
z klientami oraz prezentowania
ofert, według okre
ś
lonej instrukcji,
w cz
ęś
ciowo
zmiennych
warun-
kach, w szczególno
ś
ci potrafi:
−
przestrzega
ć
zasad i przepi-
sów BHP, ochrony ppo
ż
., er-
gonomii, ochrony
ś
rodowiska
w zakresie kontaktów mi
ę
dzy-
ludzkich;
−
zadawa
ć
pytania,
aktywnie
słucha
ć
w celu uzyskania nie-
zb
ę
dnych informacji od klienta;
−
analizowa
ć
informacje uzyska-
ne od klienta w celu zidentyfi-
kowania jego potrzeb;
−
prowadzi
ć
rozmowy telefonicz-
ne, formułowa
ć
komunikaty pi-
semne;
−
komunikowa
ć
si
ę
z klientem
w sposób dostosowany do jego
potrzeb;
−
dostosowywa
ć
sposób zacho-
wania, ekspresji i wysławiania
do poziomu akceptowanego
przez klienta;
−
rozró
ż
nia
ć
i zaspokaja
ć
po-
trzeby klienta;
−
przedstawia
ć
ofert
ę
klientowi,
przekazywa
ć
najwa
ż
niejsze in-
formacje o produktach i usłu-
gach;
11
−
argumentowa
ć
rzeczowo wy-
bór usługi lub produktu.
Wykonanie zada
ń
zawodowych Z2, Z3, Z5, Z6 wymaga posiadania
kompetencji zawodowej Kz2.
3.2. Analizowanie rynku produktów i usług
w celu przygotowania oferty klientowi Kz2
Wiedza – zna i rozumie podsta-
wowe fakty, zasady, procesy,
poj
ę
cia ogólne i zale
ż
no
ś
ci zwi
ą
-
zane z analizowaniem rynku pro-
duktów i usług przygotowaniem
oferty, w szczególno
ś
ci:
−
zasady i przepisy BHP, ochro-
ny ppo
ż
., ergonomii, ochrony
ś
rodowiska w zakresie prac
biurowej;
−
zasady obsługi niezb
ę
dnych
programów
komputerowych,
baz danych, arkuszy kalkula-
cyjnych, edytorów tekstu, pro-
gramów graficznych;
−
zasady obsługi urz
ą
dze
ń
biu-
rowych;
−
produkty i usługi dost
ę
pnego
obszaru produktowego (wła-
snego i konkurencji);
−
kryteria oceny propozycji, wa-
riantów ofert;
−
zasady sporz
ą
dzania, doku-
mentów sprzeda
ż
owych oraz
ofert cenowych.
Umiej
ę
tno
ś
ci – wykonuje niezbyt
proste zadania zwi
ą
zane z anali-
zowaniem rynku produktów i usług
według
okre
ś
lonej
instrukcji,
w cz
ęś
ciowo zmiennych warun-
kach, w szczególno
ś
ci potrafi:
−
przestrzega
ć
zasad i przepi-
sów BHP, ppo
ż
., ergonomii,
ochrony
ś
rodowiska w zakresie
pracy biurowej;
−
obsługiwa
ć
programy kompute-
rowe;
−
obsługiwa
ć
urz
ą
dzenia biurowe;
−
korzysta
ć
z zasobów interne-
towych;
−
wyszukiwa
ć
informacje w celu
przygotowania oferty klientowi;
−
gromadzi
ć
i aktualizowa
ć
in-
formacje, analizowa
ć
rynek,
ś
ledzi
ć
nowo
ś
ci w ofercie pod
k
ą
tem potrzeb klienta;
−
sporz
ą
dza
ć
dokumenty sprze-
da
ż
owe oraz oferty cenowe;
−
analizowa
ć
oferty i modyfiko-
wa
ć
je do potrzeb klienta;
−
rozró
ż
ni
ć
mocne oraz słabe
strony
danego
rozwi
ą
zania
lub propozycji;
−
powadzi
ć
niezb
ę
dn
ą
dokumen-
tacj
ę
dotycz
ą
c
ą
ofert.
12
Wykonanie wszystkich zidentyfikowanych w standardzie zada
ń
zawodowych wymaga posiadania kompetencji społecznych KzS.
3.3. Kompetencje społeczne KzS:
−
ponosi odpowiedzialno
ść
za realizacj
ę
wykonywanych zada
ń
w za-
kresie doradztwa,
−
dostosowuje zachowanie do zmiennych okoliczno
ś
ci pracy,
−
pracuje samodzielnie lub współdziała w zespole w zakresie realiza-
cji zada
ń
w obszarze doradztwa,
−
ocenia swoje działania w ramach zespołów, w których uczestniczy
i przyjmuje odpowiedzialno
ść
za ich skutki w zakresie doradztwa.
13
4. Profil kompetencji kluczowych
Ocen
ę
wa
ż
no
ś
ci kompetencji kluczowych dla zawodu doradcy klien-
ta przedstawia rys. 1.
Wykaz kompetencji kluczowych opracowano na podstawie wykazu
stosowanego w Mi
ę
dzynarodowym Badaniu Kompetencji Osób Doro-
słych − projekt PIAAC (OECD).
1
2
3
4
5
Umiejętność obsługi komputera i wykorzystania Internetu
Umiejętności matematyczne
Umiejętność czytania ze zrozumieniem i pisania
Sprawność motoryczna
Planowanie i organizowanie pracy
Wywieranie wpływu/przywództwo
Komunikacja ustna
Współpraca w zespole
Rozwiązywanie problemów
Serie1
Zbędne
Mało ważne
Ważne
Istotne
Bardzo ważne
Rys. 1. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu 524902 Doradca klienta
14
5. Słownik
Zawód
−
zbiór zada
ń
(zespół czynno
ś
ci) wyodr
ę
bnionych w wyniku społecz-
nego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami
przez poszczególne osoby i wymagaj
ą
cych odpowiednich kwalifikacji
i kompetencji (wiedzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompetencji społecznych)
zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki. Wykonywanie zawodu
stanowi
ź
ródło dochodów.
Specjalno
ść
−
jest wynikiem podziału pracy w ramach zawodu, zawiera cz
ęść
czynno
ś
ci o podobnym charakterze (zwi
ą
zanych z wykonywan
ą
funkcj
ą
lub przedmiotem pracy) wymagaj
ą
cych pogł
ę
bionej lub do-
datkowej wiedzy i umiej
ę
tno
ś
ci zdobytych w wyniku dodatkowego
szkolenia lub praktyki.
Zadanie
zawodowe
−
logiczny wycinek lub etap pracy w ramach zawodu o wyra
ź
nie okre-
ś
lonym pocz
ą
tku i ko
ń
cu, wyodr
ę
bniony ze wzgl
ę
du na rodzaj lub
sposób wykonywania czynno
ś
ci zawodowych powi
ą
zanych jednym
celem, ko
ń
cz
ą
cy si
ę
produktem, usług
ą
lub decyzj
ą
.
Kompetencje
zawodowe
−
wszystko to, co pracownik wie, rozumie i potrafi wykona
ć
, odpowied-
nio do sytuacji w miejscu pracy. Opisywane s
ą
trzema zbiorami: wie-
dzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompetencji społecznych.
Wiedza
−
zbiór opisów faktów, zasad, teorii i praktyk przyswojonych w procesie
uczenia si
ę
, odnosz
ą
cych si
ę
do dziedziny uczenia si
ę
lub działalno-
ś
ci zawodowej.
Umiej
ę
tno
ś
ci
−
zdolno
ść
wykonywania zada
ń
i rozwi
ą
zywania problemów wła
ś
ci-
wych dla dziedziny uczenia si
ę
lub działalno
ś
ci zawodowej.
Kompetencje
społeczne
−
zdolno
ść
autonomicznego i odpowiedzialnego uczestniczenia w
ż
yciu
zawodowym i społecznym oraz kształtowania własnego rozwoju,
z uwzgl
ę
dnieniem kontekstu etycznego.
Kompetencje
kluczowe
−
wiedza, umiej
ę
tno
ś
ci i postawy odpowiednie do sytuacji, niezb
ę
dne
do samorealizacji i rozwoju osobistego, bycia aktywnym obywatelem,
integracji społecznej i zatrudnienia.
Standard
kompetencji
zawodowych
−
norma opisuj
ą
ca kompetencje zawodowe konieczne do wykonywania
zada
ń
zawodowych wchodz
ą
cych w skład zawodu, akceptowana
przez przedstawicieli organizacji zawodowych i bran
ż
owych, praco-
dawców, pracobiorców i innych kluczowych partnerów społecznych.
Kwalifikacja
−
zestaw efektów uczenia si
ę
(zasób wiedzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompe-
tencji społecznych), których osi
ą
gni
ę
cie zostało formalnie potwier-
dzone przez uprawnion
ą
instytucj
ę
.
Europejska
Rama
Kwalifikacji
−
przyj
ę
ta w Unii Europejskiej struktura i opis poziomów kwalifikacji,
umo
ż
liwiaj
ą
cy porównywanie kwalifikacji uzyskiwanych w ró
ż
nych
krajach. W Europejskiej Ramie Kwalifikacji wyró
ż
niono 8 poziomów
kwalifikacji opisywanych za pomoc
ą
efektów uczenia si
ę
; stanowi
ą
one układ odniesienia krajowych ram kwalifikacji.
Polska Rama
Kwalifikacji
−
opis hierarchii poziomów kwalifikacji wpisywanych do zintegrowane-
go rejestru kwalifikacji w Polsce.
Krajowy
System
Kwalifikacji
−
ogół rozwi
ą
za
ń
słu
żą
cych ustanawianiu i nadawaniu kwalifikacji
(potwierdzaniu efektów uczenia si
ę
) oraz zapewnianiu ich jako
ś
ci.