Opracował: Czerwiec
Dla belki obciążonej i przekroju poprzecznym jak na rys. poniżej wyznaczyć
Ϭ
gmax
oraz
τ
max.
Rozwiązanie:
Dwa podstawowe wzory, które potrzebujemy do rozwiązania zadania to:
Ϭ
௫
=
ܯ
௫
ܫ
௭
∗ ߩ
௫
߬
௫ୀ
ܶ
௫
∗ ܵ
ܫ
௭
∗ ܷ
Poszczególne elementy powyższych wzorów postaram się wyjaśnić podczas liczenia.
Obliczamy
Ϭ
ࢍࢇ࢞
:
•
Liczymy maksymalny moment gnący(M
gmax
), najpierw sprawdzamy czy w kartkach ksero nie
ma takiej belki jak w zadaniu. Akurat takiej belki nie ma, więc liczymy na piechotę.
B
A
R
A
R
B
P
2/3l
1/3l
a
2a
z
y
t
3t
Opracował: Czerwiec
W tym celu musimy kolejno policzyć reakcje, siły tnące i momenty.
ߑ݅ݕ = 0: ܴ
− ܲ + ܴ
= 0
ߑܯ
= 0: ܲ ∗
1
3 ݈ − ܴ
∗
݈ = 0
ܴ
=
2
3 ܲ
ܴ
=
1
3 ܲ
Wyznaczamy siły tnące i momenty w przedziałach
ݔ ∈ ቀ0,
ଵ
ଷ
݈ቁ ; ݔ ∈ (
ଵ
ଷ
݈, ݈)
ܶ(ݔ) = ൞
2
3 ܲ ݔ ∈ (0,
1
3 ݈)
2
3 ܲ − ܲ = −
1
3 ܲ ݔ ∈ (
1
3 ݈, ݈)
ൢ
ܯ(ݔ) = ൞
2
3 ܲ ∗ ݔ ݔ ∈ (0,
1
3 ݈)
2
3 ܲ ∗ ݔ − ܲ ∗ (ݔ −
1
3 ݈) ݔ ∈ (
1
3 ݈, ݈)
ൢ
Podstawiamy do momentów, skrajne wartości przedziałów za x. Patrzymy która z wartości po
podstawieniu jest największa, bo to właśnie jej szukamy(M
gmax
).
M(x)
Jest jeszcze małe uproszczenie przy liczeniu momentu maksymalnego: liczymy T(x) i mnożymy przez
długość przedziału, np.:
przedział
ݔ ∈ (0,
ଵ
ଷ
݈)
T(x) =
ଶ
ଷ
ܲ
długość przedziału:
ۻ
ܕ܉ܠ
=
2
3 ܲ ∗
1
3 ݈ =
ૢ ࡼ
Nie zawsze można stosować to uproszczenie ale nie pamiętam w jakich przypadkach nie można. =)
2
9 ݈ܲ
1/3l
Opracował: Czerwiec
•
Liczymy moment bezwładności przekroju poprzecznego względem osi na której znajduję się
środek ciężkości, czyli
I
zc.
ܫ
௭
= ܫ
௭
− ݕ
ଶ
∗ ܣ
Moment bezwładności
współrzędna śr. ciężkości
pole powierzchni
Jeszcze raz nasz przekrój dla przypomnienia.
- Moment bezwładności
I
z
liczymy patrząc na przekrój
figury u nas mamy dwa prostokąty (
czerwony
i
zielony
). Szukamy sobie w kartkach ksero wzorków
dla prostokąta (skan poniżej).
Moment bezwładności całej figury będzie sumą momentu
czerwonego
i
zielonego
prostokąta.
Moment bezwładności zależy od tego względem jakiej osi jest liczony:
- może być liczony względem osi z
c
czyli przechodzącej przez środek ciężkości lub z
p
czyli osi
podstawowej która zazwyczaj jest na krawędzi figury
Czerwony
prostokąt ma grubość t <<a czyli bardzo małą. Wystarczy wyobrazić sobie kreskę nie da się
dorysować osi na jej krawędzi, bo jest zbyt cienka stąd wzór dla osi przechodzącej przez środek
ciężkości.
a
2a
z
y
t
3t
a
z = z
c
t
Opracował: Czerwiec
Z kserówki mamy wzór:
ܫ
௭
=
ܾℎ
ଷ
12
Wysokość i szerokość z wzoru zmieniamy na takiej jakie są w zadania czyli b = a, h = t
ܫ
௭
=
ܽݐ
ଷ
12
Teraz kolejny prostokąt:
Dla
zielonego
prostokąta oś z nie jest osią przechodzącą przez
środek ciężkości dlatego używamy wzoru:
ܫ
௭
=
ܾℎ
ଷ
3
Gdzie: b=3t, h= 2a
ܫ
௭
=
3ݐ(2ܽ)
ଷ
3
= 8ݐܽ
ଷ
Suma momentów bezwładności:
ܫ
௭
=
ܽݐ
ଷ
12
+
8ݐܽ
ଷ
= 8ݐܽ
ଷ
- Liczymy współrzędną
y
c
środka ciężkości:
ݕ
=
at ∗ t2
+
2a ∗ 3t ∗ a
a ∗ t
+
2a ∗ 3t
=
6
7 a
- Pole powierzchni mamy z mianownika wyrażenia powyżej:
ܣ = 7ܽݐ
Podstawiamy nasze obliczenia do wzoru na
I
zc
:
ࡵ
ࢠࢉ
= ܫ
௭
− ݕ
ଶ
∗ ܣ =
8ݐܽ
3
−
ቀ
6
7
a
ቁ
2
∗ 7ܽݐ = 8ݐܽ
3
−
36
7
ݐܽ
3
=
ૠ
࢚ࢇ
2a
3t
z = z
p
= 0 gdyż t jest bardzo małe
0
Opracował: Czerwiec
•
Zostało jeszcze najdalej oddalone włókno od osi obojętnej(przechodzącej przez śr. ciężkości)
ߩ
௫
Patrzymy jaka jest największa odległość od osi z
c
do skrajnego
punktu przekroju:
Mamy wszystko co potrzeba do obliczenia naprężeń od zginania podstawiamy do wzoru:
Ϭ
ࢍࢇ࢞
=
ܯ
௫
ܫ
௭
∗ ߩ
௫
=
2
9 ݈ܲ
20
7 ݐܽ
ଷ
∗
8
7 ܽ =
ૡ
ૢ ࢚ࢇ
Następna część zadania czyli obliczanie
࣎
ࢇ࢞
:
Dla przypomnienia wzorek:
߬
௫ୀ
ܶ
௫
∗ ܵ
ܫ
௭
∗ ܷ
•
Zaczynamy od
ܶ
௫
które z jak wiemy z wcześniejszych obliczeń maksymalne jest w
pierwszym przedziale naszej belki i wynosi:
ࢀ
ࢇ࢞
=
ࡼ
z
c
6
7 ܽ
8
7 ܽ
8
7 ܽ
Opracował: Czerwiec
•
Liczymy moment statyczny (
S
) dla przekroju:
Moment statyczny wyraża się wzorem
ࡿ = ࢋ ࢝ࢋ࢘ࢠࢉࢎ ∗ ࢊࢋࢍ࢙ࢉ ࢙࢘ࢊࢇ ࢉࢋࢠ࢙ࢉ ࢊ ࢙ ࢠ
ࢉ
Przekrój belki w powiększeniu:
ܵ =
ܜ ∗
ૡ
ૠ a
∗
ૡ
܉
=
ૢ
ૢ ܉
ܜ
lub
ܵ =
܉ ∗ ܜ
∗
6
7 a
+
ܜ ∗
ૠ a
∗
6
14 a
=
ૢ
ૢ ܉
ܜ
•
I
zc
mamy obliczoną przy pierwszej części zadania.
•
Liczymy sumę szerokości
U
włókien na osi
z
c
:
Mamy jedno włókno o szerokości
3t, więc:
ࢁ = ࢚
Mamy wszystko co potrzeba do obliczenia naprężeń od ścinania podstawiamy do wzoru:
࣎
ࢇ࢞ୀ
ܶ
௫
∗ ܵ
ܫ
௭
∗ ܷ =
2
3 ܲ ∗
96
49 a
ଶ
t
20
7 ݐܽ
ଷ
∗ 3ݐ
=
64a
ଶ
pt
49 ∗
7
60ݐ
ଶ
ܽ
ଷ
=
ܘ
܉ܜ
a
t
3t
z
c
6
7 ܽ
8
7 ܽ
ૡ
ࢇ
s
c
s
c
s
c
6
14 ܽ
3t