Wymagania techniczno-
montażowe dla lekkiego, drewnianego budownictwa szkieletowego
1.2. Materiały na konstrukcję budynku
Głównym materiałem stosowanym do budowy domów o konstrukcji szkieletowej jest drewno
sosnowe. Na poszycia ścian, stropów i połaci dachowych są płyty drewnopochodne 6 płyta
OSB/3, płyta V-100 bądź sklejka. Przy czym na poszycie ścian mogą być stosowane także
płyty gipsowo-włóknowe. Do łączenia drewnianych elementów konstrukcji stosuje się
gwoździe, wkręty, zszywki i łączniki metalowe.
1.2.1. Materiały konstrukcyjne
Materiałem konstrukcyjnym przy budowie domów o lekkiej konstrukcji szkieletowej jest
drewno sosnowe stosowane na główne elementy konstrukcji ściany, stropów i dachów.
Drewno świerkowe można stosować na słupki ścian.
1.2.1.1. Drewno konstrukcyjne
Drewno przeznaczone na konstrukcję budynku winno spełniać wymogi wytrzymałościowe
zgodnie z obowiązującymi normami. Drewno winno być suszone komorowo, czterostronnie
strugane, z zaokrąglonymi lub sfazowanymi krawędziami, o wilgotności maksimum 18 %
Drewno winno być bez śladów kory, zarobaczenia, sinizny i zgnilizny, pozbawione dużej
ilości sęków, pęknięć, krzywizny i wichrowatości.
Tarcica konstrukcyjna
Drewno konstrukcyjne dostarczone na budowę winno posiadać deklarację zgodności
potwierdzającą spełnienie wymogów określonych w Polskiej Normie. Deklaracja,
wystawio
ne przez producenta, winna zapewniać o spełnieniu przez tarcicę wymogów,
stawianych tarcicy sortowa-
nej wizualne, w zakresie klas KG, KS i KW według normy PN-
82/D-
94021 6 Tarcica iglasta konstrukcyjna sortowana metodami wytrzymałościowymi.
Ponadto deklara
cja zgodności winna określać producenta, identyfikować wyrób, a także
zawierać aktualny symbol dla tarcicy konstrukcyjnej wg Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i
Usług (PKWiU) 6 20.10.10-45.50.
Wymiary drewna konstrukcyjnego
Lekkie budownictwo szkieletowe opie
ra się na konstrukcji wymiarowanej według standardów
kanadyjskich system metryczny) czy amerykaaeskich (system amerykański). Typowe
wymiary elementów konstrukcyjnych:
- 38 x 63 mm (1
1
/
2
x 2
1
/
2
) -
stosowane na ścianki działowe,
- 38 x 89 mm (1
1
/
2
x 3
1
/
2
) -
stosowane na ścianki działowe
- 38 x 140 mm (1
1
/
2
x 5
1
/
2
) -
stosowane na ściany zewnętrzne,
- 38 x 185 mm (1
1
/
2
x 7
1
/
4
) - stosowane na belki stropowe,
- 38 x 235 mm (1
1
/
2
x 9
1
/
4
) - stosowane na belki stropowe,
- 38 x 285 mm (1
1
/
2
x 11
1
/
4
) - stosowane na belki stropowe,
Długości handlowe tarcicy:
- 2,44 m (8'0")
- 3,05 m (10'0")
- 3,66 m (12'0")
- 4,27 m (14'0")
- 4,88 m (16'0")
- 5,49 m (18'0")
- 6,10 m (20'0")
1.2.1.2. Belki dwuteowe
Na elementy konstrukcji budynku 6 belki stropowe, słupki ścian, elementy konstrukcji dachu
mogą być stosowane belki dwuteowe oparte na materiałach drewnopochodnych.
Elementy konstrukcyjne budynku z zastosowaniem belek dwuteowych winne być wykonane
zgodnie z wy-
mogami wytrzymałościowymi określonymi w Polskich Normach.
Stopki belek dwuteowych mogą być wykonane z drew- na litego lub LVL ćLaminated Veneer
Lumber). Natomiast środniki belek mogą być wykonane z płyty OSB/4 lub twardej płyty
pilśniowej.
Nośność belek, w zależności od zastosowanych mate- riałów, określa producent.
Belka dwuteowa ze stopkami z drewna litego
Belka dwuteowa ze stopkami z LVL
1.2.1.3. Belki stalowe
Na elementy konstrukcji mogą być stosowane belki stalowe 6 dwuteowniki lub ceowniki.
Belki stalowe sto-
suje się głównie na podciągi dla zwiększenia rozpiętości stropów
drewnianych.
Elementy konstrukcyjne budynku, na które zastosowa-
no dwuteowe belki stalowe winne być
wykonane zgodnie z wymogami wytrzymałościowymi określonymi w Polskich Normach.
Belka stalowa jako podciąg schowany w grubości stropu
1.2.2. Materiały płytowe stosowane na poszycia
Ze względu na oddziaływanie wilgoci na poszycia stropów, ścian zewnętrznych i połaci
dac
hów należy stosować płyty posiadające właściwości wilgociouodpornione. Właściwości
takie posiadają drewnopochodne płyty: pły ta OSB/3, płyta wirowa V-100, sklejka
wodoodporna, a także płyty gipsowo-wiórowe.
1.2.2.1. Płyta OSB/3
Płyta OSB - Oriented Strand Boards to płyta o ukierunkowanych wiórach płaskich - w
warstwach zewnętrznych wióry w układane są rwnolegle do długoćci płyty, a w warstwie
wewnętrznej prostopadle. Płyta OSB zawiera ok. 90% drewna.
Płyta OSB
Płyta OSB produkowana jest w trzech odmianach:
- OSB/2 -
nie posiada właćciwoćci wilgocioodpornych, przeznaczona do stosowania w
suchych pomieszczeniach, nie jest płytą konstrukcyjną,
-
OSB/3 . posiada właćciwoćci wilgocioodporne, przeznaczona do stosowania zewnętrznego i
w pomieszczeniach o podwyższonej wilgotnoćci, jest płytą konstrukcyjną,
-
OSB/4 . posiada właćciwoćci wilgocioodporne, jest płytą konstrukcyjną stosowaną
powszechnie do produkcji elementów konstrukcyjnych, np. belek dwuteowych,
Z płyt OSB w lekkim budownictwie szkieletowym zastosowanie znajduje płyta OSB/3, jako
poszycie stropów, ścian i dachów.
Płyta OSB/3 jest produktem drzewnym skadającym się z wiórów płaskich, które pod
wpływem wysokiego ciśnienia i temperatury sklejane są wodoodporną żywicą for-
maldehydowo-fenolowo-mocznikowo-
melaminową, a następnie natryskiwane specjalnym
systemem klejowym i emulsją parafinową, dzięki czemu uzyskuje dużą odporność na
d
ziałania warunków atmosferycznych.
Płytę OSB/3 stosuje się powszechnie na zewnętrzne poszycie ścian, stropów i połaci
dachowych. G
rubość pły- ty należy przyjmować w zależności od miejsca montażu, z
uwzględnieniem przenoszonych obciążeń i rozstawu elementów konstrukcji.
Ze względu na zawartość formaldehydu w płycie OSB/3, w przypadku stosowania płyty
wewnątrz budynku, ilość płyty nie może przekroczyć 1 m
2
płyty na 1 m
3
kubatury.
1.2.2.2. Płyta V-100
Płyta wiórowa, prasowana, wodoodporna z drobnych wiórów drzewnych sklejonych żywicą
klejową Kuaramin- Leim 56 produkcji niemieckiej firmy BASF.
Płyta V-100 może być stosowana na zewnętrzne poszycie ścian, stropów i połaci dachowych.
Grubość płyty należy przyjmować w zależności od osiowego rozstawu elementów konstrukcji
z uwzględnieniem przenoszonych obciążeń
Ze względu na zawartość formaldehydu w płycie V-100, w przypadku stosowania płyty
wewnątrz budynku, ilość płyty nie może przekroczyć 1 m
2
płyty na 1 m
3
kubatury.
Płyta V-100
1.2.2.3. Sklejka wodoodporna
Sklejka stanowi płytę z nieparzystej iloćci warstw fornirów, których włókna w przylegających
do siebie warstwach przebiegają pod kątem prostym. Sklejki mogą być wykonane również w
sposób gdzie wszystkie warstwy fornirów ułożone są równolegle względem siebie, dzięki
czemu uzyskujemy sklejkę o zwiększonej wytrzymałości na zginanie.
Sklejki zaklejane żywicą melaminowo-mocznikową lub fenolowo-formaldehydową uzyskują
właściwości wodoodporne.
Sklejki mogą być produkowane z drewna iglastego lub z drewna liściastego.
Sklejka wodoodporna może być stosowana na poszycie stropów, ścian i połaci dachowych.
Przyjmując grubość sklejki należy uwzględnić miejsce montażu przenoszone obciążenia i
rozstaw elementów konstrukcji.
Ze względu na zawartosć żywic, sklejki wodoodporne, w przypadku stosowania wewnątrz
budynku, mogą być stosowane w ilości nie przekraczającej 1 m
2
płyty na 1 m
3
kubatury.
Właściwości fizyko mechaniczne sklejki wodoodpornej na przykładzie sklejek
produkowanych przez "Sklejka-Pisz" s.a.
Sklejka wodoodporna
1.2.2.4. Płyty gipsowo-włóknowe
Płyty gipsowo-włóknowe wykonywane są z gipsu budowlanego, włókien celulozy
uzyskiwanych z papieru, dodatków modyfikujących i wody. Surowce te są mieszane ze sobą i
prasowane pod wysokim cićnieniem. Otrzymywany w ten sposób materiał jest suszony,
impregnowany środkiem hydrofobowym i przycinany na potrzebne formaty.
Płyta gipsowo-włóknowa może być stosowana na zewnętrzne i wewnętrzne poszycie ścian
oraz sufitów. Grubość płyty należy przyjmować w zależności od rozstawu elementów
konstrukcji.
Płyty gipsowo-włóknowe - Rigidur H prod. Rigips i Fermacell prod. Fels Werke posiadają
podobne właściwości fizyko-mechaniczne pozwalające zastosować je jako materiał
poszyciowy ścian zewnętrznych w lekkim budownictwie szkieletowym.
Właćciwoćci fizyko-mechaniczne płyt gipsowo-włóknowych przedstawione zostają na
podstawie płyt Fermacell, najbardziej popularnej płyty gipsowo-włóknowej na rynku.
Płyta Fermacell wykonana jest z gipsu budowlanego (ok. 80%), włókien celulozowych (ok.
20%) i wody. Materiały te są mieszane i prasowane pod wysokim ciśnieniem. Płyta posiada
jednorodną budowę.
Płyty Fermacell, mają zastosowanie jako:
-
okładziny wewnętrzne ścian i stropów pełnych i szkieletowych,
-
podkłady pod podsadzki.
-
poszycie zewnętrzne ścian szkieletowych od strony elewacyjnej, pod warunkiem
zastosowania
trwałej i skutecznej warstwy elewacyjnej, chroniącej płyty przed bezpośrednim
oddziaływaniem czynników atmosferycznych.
Biorąc powyższe pod uwagę płyty Fermacell mogą być stosowane jako poszycie zewnętrzne
ścian zewnętrznych na budynkach szkieletowych, jako podkład pod elewację wykonaną w
systemie dociepleń zewnętrznych, z styropianem klejonym do płyty Fermacell. Nie powinny
natomiast być stosowane jako poszycie zewnętrzne pod wszelkiego rodzaju okładziny
elewacyjne, które nie tworzą szczelnej powłoki elewacyjnej np. siding winylowy, siding
drewniany.
Płyty Fermacell nalezy mocować do drewnianej konstrukcji stosując wyłącznie gwoździe
ocynkowane lub podobnie zabezpieczone przed rdzą lub nierdzewne.
Sklejka wodoodporna
1.2.3. Łączniki
Do łączenia drewnianych elementów konstrukcji należy stosować łączniki metalowe -
gwoździe, wkręty do drewna, śruby, zszywki lub złącza metalowe. Łączniki winne posiadać
deklarację zgodności producenta o spełnieniu wymagań stawianych przez Polskie Normy i
być dopuszczone do stosowania w budownictwie.
Gwoździe, śruby lub zszywki należy wbijać w takiej odległości od końca by wbijanie nie
powodowało pęknięcia elementu łączonego.
1.2.3.1. Gwoździe
Gwoździe stosowane w połączeniach elementów konstrukcyjnych winne być o długości nie
mniejszej niż łączna grubość pierwszego elementu łączonego i połowa grubości drugiego
elementu.
1.2.3.1.1. Gwoździe budowlane zwykłe
Gwoździe budowlane zwykłe stosuje się do łączenia poszczególnych drewnianych elementów
konstrukcji ścian, stropów i dachu, a także do montażu poszycia stropów, ścian i dachu.
Gwoździe budowlane zwykłe można zastąpić gwoździami skrętnymi o tej samej długości, lub
gwoździami karbowanymi o nieco krótszej długości niż wymagana długość gwoździa
zwykłego.
1.2.3.1.2. Gwoździe budowlane skrętne
Gwoździe skrętne można stosować w zastępstwie gwoździ budowlanych zwykłych do
łączenia poszczególnych drewnianych elementów konstrukcji ścian, stropów i dachu, a także
do montażu poszycia stropów, ścian i dachu. Gwoździe skrętne można zastąpić gwoździami
budowlanymi zwykłymi o tej samej długoćci bądź gwoździami karbowanymi lub wkrętami
do drewna o nieco krótszej długości niż wymagana długość gwoździa zwykłego.
1.2.3.1.3. Gwoździe budowlane karbowane
Gwoździe karbowane można stosować w zastępstwie gwoździ zwykłych lub skrętnych do
łączenia poszczególnych drewnianych elementów konstrukcji ścian, stropów i dachu, a także
do montażu poszycia stropów, ścian i dachu. Wymiar gwoździ karbowanych może być nieco
mniejszy niż wymagany wymiar gwoździ budowlanych zwykłych lub skrętnych i równy
wkrętom do drewna stosowanych do łączenia tych samych elementów konstrukcji budynku.
1.2.3.1.4.
Gwoździe papowe
Gwoździe papowe należy stosować do montażu płyt gipsowo-włóknowych na poszycia
zewnętrzne ścian.
1.2.3.2. Wkręty do drewna
Wkręty do drewna można stosować do łączenia poszczególnych drewnianych elementów
konstrukcji ścian, stropów i dachu, a także do montażu poszycia stropów, ścian i dachu.
Wymiar wkrętów do drewna może być nieco mniejszy niż wymagany wymiar gwoździ
budowlanych zwykłych lub skrętnych i równy gwoździom karbowanym stosowanym do
łączenia tych samych elementów konstrukcji budynku.
1.2.3.3. Śruby
Śruby (kotwy) należy stosować do montażu podwaliny ścianie fundamentowej lub płycie
betonowej. Śruby mogą być także stosowane do łączenia dwóch lub kilku elementów
konstrukcji w jedną całość.
1.2.3.4. Zszywki
Zszywki można stosować do montażu poszycia ścian i połaci dachu wykonanego z płyt
drewnopochodnych lub płyt gipsowo-włóknowych.
1.2.3.6. Płytki kolczaste
Płytki kolczaste stosuje się do łączenie elementów drewnianych w płaszczyźnie poziomej.
Powszechne zastosowanie znalazły przy montażu elementów wiązarów dachowych. Mogą
rówwnież być stosowane do łączenie elementów przy prefabrykacji ścian i stropów.
Płytki kolczaste
1.2.3.5. Złącza metalowe
Drewniane elementy konstrukcji można łączyć za pomocą złączy metalowych. W
budownictwie szkieletowym zastosowanie znajdują: wsporniki belek, złącza kątowe, złącza
kalenicowe, stopki pod słupy, a także blachy do ochrony instalacji.
materiały pochodzą ze strony