poradnictwo grupowe

"Przegląd metod grupowego poradnictwa zawodowego" - Cecylia Pielok

WPROWADZENIE

W dzisiejszych czasach kariera zawodowa człowieka to

trwający całe życie proces uczenia się i rozwoju, który powinien być wspierany przez odpowiednio do tego

przygotowanych

specjalistów - doradców zawodowych, pomagających w formułowaniu celów

zawodowych oraz podejmowaniu racjonalnych i prawidłowych decyzji zawodowych.

Mówiąc o racjonalnym planowaniu kariery zawodowej, mamy na myśli wyposażenie

jednostki w ogólną wiedzę o zawodach i możliwościach kształcenia, w uniwersalne

umiejętności realnego wyboru zawodu lub zmiany zawodu, miejsca pracy, a także w

umiejętności radzenia sobie na rynku pracy. Droga do nabycia tych umiejętności

może prowadzić przez samopoznanie i samoocenę; zdolności, zainteresowań i cech

osobowości, a następnie przez konfrontowanie ich z wymaganiami zawodowymi i

sytuacją na rynku pracy. W praktyce oznacza to

konieczność zapewnienia jednostce możliwości korzystania z profesjonalnej

pomocy doradczej, która będzie sprzyjać rozwijaniu umiejętności

przydatnych jednostce, w każdym wieku, aby potrafiła ona brać odpowiedzialność

za własną przyszłość, by była przygotowana do podejmowania świadomych wyborów i

decyzji. I tu właśnie jest miejsce na poradnictwo zawodowe, bowiem

spełnia ono doniosłą rolę na drodze planowania i tworzenia życiorysu zawodowego

człowieka.

Każda jednostka ma prawo do korzystania z pomocy ze strony różnych

placówek/instytucji świadczących usługi na rzecz rozwoju zawodowego. Tymi

instytucjami są zarówno publiczne instytucje ulokowane w resorcie edukacji i

pracy oraz niepubliczne instytucje działające na wolnym rynku - świadczące

usługi w zakresie poradnictwa zawodowego dla różnych grup klientów, do których

zaliczają się m.in.:

uczniowie stojący przed wyborem

szkoły,

absolwenci szkół na różnym poziomie

kształcenia,

osoby bezrobotne i poszukujące

pracy,

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

osoby pracujące zarobkowo zagrożone

utratą zatrudnienia.

Klientami korzystającymi z poradnictwa zawodowego są osoby napotykające

na szereg problemów związanych z podjęciem decyzji zawodowej w sytuacji np.,

gdy:

posiadają ograniczone doświadczenie

zawodowe lub w ogóle go nie posiadają i po raz pierwszy chcą dokonać wyboru

zawodu,

dokonali wyboru zawodu, który im

wydaje się błędny i chcą ponownie dokonać wyboru zawodu,

posiadają doświadczenie zawodowe,

lecz chcą lub muszą dokonać zmiany zawodu (rozważają taką możliwość ze względu

na okoliczności zewnętrzne),

zamierzają uzupełnić wiadomości i

umiejętności zawodowe,

zamierzają podjąć działalność

gospodarczą i oczekują oceny szans przedsięwzięcia,

mają problemy z przystosowaniem

zawodowym,

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

mają deficyty w zakresie

umiejętności poszukiwania pracy.

Przygotowanie człowieka do trafnego wyboru zawodu i pracy

decyduje w znacznej mierze o tym, czy wykonywane przez człowieka zadania będą

społecznie efektywne oraz czy będą się rozwijały jego siły twórcze,

umożliwiające osiągnięcie zamierzonych celów zawodowych i życiowych.

Osiągnięcie wyznaczonych celów, w ujęciu psychologicznym, może prowadzić

poprzez znalezienie właściwej drogi lub odpowiedni sposób działania. W bogatej literaturze poświęconej

problematyce

poradnictwa zawodowego można znaleźć różne definicje odzwierciedlające sens

działalności poradniczej. Filozoficzne podejście oddaje definicja S. T. Gladdinga,

cyt.: Poradnictwo zawodowe to zajęcie wszechstronne - doradztwo jest

zagmatwaną zagadką, gdzie tory rozumu łączą w sobie nieudolną szarpaninę z

precyzją by wydrzeć sens z nonsensu, mozolny proces, jak wiązanie fragmentów

składanki aż powstanie obraz."[1]

Natomiast praktyczny wymiar działalności doradcy zawodowego

odzwierciedla definicja R. Lamba (1998) Poradnictwo zawodowe jest procesem,

podczas którego doradca pomaga klientowi w osiągnięciu lepszego zrozumienia

siebie samego w odniesieniu do środowiska pracy, aby umożliwić mu realistyczny

wybór lub zmianę zatrudnienia lub też osiągnięcie właściwego przystosowania

zawodowego."[2]

W świetle tej definicji pomoc doradcy jest pozytywnym oddziaływaniem na

klienta, mającym przede wszystkim wpływ na kształtowanie racjonalnych

preferencji zawodowych, modyfikację zachowań klienta, zachęcaniu go do

zdobywania wiedzy i ukierunkowywaniu w poszukiwaniu rozwiązań różnych problemów

zawodowych, a także wyrównywaniu stwierdzonych u niego deficytów.

Tak rozumiane poradnictwo zawodowe można określić jako profesjonalną

pomoc opartą na wiedzy o człowieku jako podmiocie oddziaływań doradczych,

determinantach podejmowania decyzji zawodowych na każdym etapie rozwoju

zawodowego, poprzez wiedzę zawodoznawczą, aż do obszarów związanych z

motywowaniem do aktywności zawodowej.

W poradnictwie zawodowym mowa jest o procesie doradczym, który przebiega

w kontakcie indywidualnym (doradca-klient) i grupowym (doradca i grupa

klientów), a więc o specyficznych interakcjach komunikacyjnych pomiędzy doradcą

a klientem/ami z wykorzystaniem profesjonalnych narzędzi i metod wspierających

usługi doradcze.

Poza poradnictwem indywidualnym, specyficzną formą pracy z ludźmi

(członkami grupy) jest grupowe poradnictwo zawodowe. Pomoc doradcza świadczona

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

w tej formie ma charakter procesu grupowego, który przebiega w atmosferze

akceptacji i otwartości, umożliwiającym uczestnikom zbadanie i zdefiniowanie

własnego problemu zawodowego, dokonanie adekwatnej oceny siebie oraz nabycia

lub rozwoju umiejętności podejmowania decyzji dotyczących planowania własnej

kariery zawodowej. A więc, są to oddziaływania grupowe, przebiegające zgodnie z

dynamiką grupową, podczas których każda osoba uczestnicząca ma możliwość drogą

ćwiczeń nauczyć się radzić sobie ze swoim problemem i osiągnąć wyznaczony cel.

Poradnictwo grupowe pozwala wzmocnić pewne pozytywne nastawienia

jednostki, które w niej drzemią, a nie są w stanie ujawnić się w poradnictwie

indywidualnym. Do nich zaliczyć można tendencję do poszukiwania rozwiązania

problemu i eksperymentowania nowych rozwiązań pod

wpływem poczucia przynależności do grupy. Przeżywanie doświadczeń i sytuacji

edukacyjnych dostarcza w trakcie grupowego poradnictwa zawodowego stosowanie

aktywnych metod i technik, dzięki którym wdrażane są procesy odkrywania i zostają uruchomione

operacyjne zasoby

indukcji, którymi dana jednostka dysponuje. Poprzez

aktywny udział jednostka poszerza swoją wiedzę, rozwija

własne pomysły i idee, a także kompetencje. Jednostka

jest aktywnym podmiotem zdobywającym wiedzę drogą własnych doświadczeń i

poszukiwań, a rolą doradcy zawodowego jest ją w tym wspierać.

Celem niniejszego

artykułu jest przegląd metod grupowego poradnictwa zawodowego, stosowanych w

praktyce doradczej. Metoda to świadomie i konsekwentnie stosowany sposób

postępowania lub zaprogramowane działania prowadzące do osiągnięcia określonego

celu, na który składają się czynności myślowe i praktyczne, wykonywane podczas

odpowiednio dobranych i realizowanych ćwiczeń w ustalonej kolejności.

Opis obejmuje

aktywne metody i techniki pracy wykorzystywane przez doradców zawodowych w

ramach grupowego procesu doradczego realizowanego w formie warsztatowej.[3]

Kolejno omawianą

kategorią metod grupowego poradnictwa zawodowego są, zaadaptowane do warunków

polskich, metody: francuska pn. Metoda Edukacyjna", metody duńskie -

Kurs Inspiracji" i Gotowość do Zmian" oraz tzw. Metoda Hiszpańska" pn.

Rozwijanie indywidualnych cech ułatwiających zdobycie zatrudnienia",

realizowane jako programy doradcze, adresowane do osób mających problemy

radzenia sobie na rynku pracy.

I. TEORETYCZNE ZAGADNIENIA

DOTYCZĄCE PORADNICTWA ZAWODOWEGO

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

Rozwój zawodowy to proces rośnięcia i

uczenia się, któremu podporządkowane są wszystkie przypadki zachowania

zawodowego, stopniowy wzrost i zmiany zdolności jednostki do określonych

rodzajów zachowania zawodowego. Podejście takie zawarte jest w teorii rozwoju

zawodowego D. E. Supera, która podkreśla, że wybór zawodu nie jest aktem

jednorazowej decyzji, lecz procesem progresywnie rozwijającym się, co oznacza

ciąg decyzji w życiu człowieka. Uważa, że wpływ na karierę zawodową człowieka

mają nie tylko czynniki indywidualne, ale również społeczne. Podejście Supera

wyrasta z tak zwanej psychologii różnic indywidualnych oraz teorii cechy i

czynnika, której prekursorem był F. Parsons (pierwszy praktyk doradztwa

zawodowego). Ujmując w skrócie - koncepcja Parsonsa mówi o konieczności

dopasowywania cech jednostki i wymagań stawianych przez określony zawód.

Wymagania zawodowe, sytuacje w których ludzie żyją i pracują, zmieniają się, a

w związku z tym zmienia się doświadczenie i obraz własnej osoby, a to powoduje,

że wybór zawodu i dostosowanie staje się procesem ciągłym.

W teoriach rozwoju zawodowego wyeksponowana jest ciągłość do działania,

które mają w tym pomagać jednostce i być ze sobą powiązane. Z punktu widzenia poradnictwa

zawodowego teorie wyboru zawodu próbują wyjaśnić powody

podejmowania przez ludzi określonych ról zawodowych. Wg J. Hollanda do

poszczególnych zawodów ludzi predestynuje ich własna osobowość oraz szereg

czynników stanowiących otoczenie ich życia. Podstawę teorii J. Hollanda

stanowią cztery założenia, które odnoszą się do istoty typów osobowości i

modeli środowisk pracy, czynników je determinujących oraz interakcji miedzy

nimi. Według A. Bańki środowisko kształtuje preferencje zawodowe jednostki, a

jednocześnie środowisko zawodowe jest polem,

gdzie spełniają się marzenia człowieka oraz ogólne jego różnorodne potrzeby.

Jednostka porównując własne Ja" z percepcją świata zawodów, kolejno akceptuje

i odrzuca poszczególne opcje, by wreszcie dokonać ostatecznego

wyboru. [4]

Szczególnie dla współczesnej praktyki doradczej ważna jest podstawa pochodząca z myśli

humanistycznej, szeroko współdzielona z innymi,

sąsiednimi nurtami, która polega na uznaniu, że każda jednostka ma w sobie elementy niezbędne do

rozwiązania swojego problemu, lecz może czasowo

potrzebować towarzyszenia z

zewnątrz dla skutecznego zmobilizowania tych elementów. Chodzi, więc o uznawanie każdego za aktora

(podmiot) swojego życia.

C. Rogers główny prekursor i przedstawiciel pedagogiki humanistycznej

podkreśla, że pomoc doradcza powinna być ukierunkowana na klienta, udzielana

przez doradcę zawodowego nie w sposób dyrektywny, lecz z wykorzystaniem

aktywnego zaangażowania klienta w procesie podejmowania decyzji. Zdolności i

role zawodowe podlegają uczeniu się i jako jego wynik znajdują bezpośrednie

zastosowanie w procesie podejmowania decyzji zawodowych.[5]

Proces uczenia się składa się z trzech faz:

doświadczenia - refleksji - uczenia się, przy czym: doświadczenie oznacza usłyszenie nowej informacji lub

zetknięcie

się z nową sytuacją. Aby doświadczenie zostało wykorzystane w procesie uczenia

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

się, jednostka musi mieć świadomość, że miało ono miejsce. Natomiast refleksja to przemyślenie tego

doświadczenia, przedyskutowanie go, zastanowienie się, jakie ma ono dla niej

znaczenie. Jednostka w tej fazie wykorzystuje swoją dotychczasową wiedzę, aby

zrozumieć, co się stało. Jeżeli pod wpływem tych przemyśleń dojdzie do nowych

wniosków i zmieni swoje myślenie o niektórych sprawach, wówczas ma miejsce proces uczenia się.

Koncepcja ta zakłada, że doświadczenie nabywane w toku uczenia się

decyduje o zachowaniu, i że zachowanie jest wyuczone w skutek tego można go

oduczyć i ponownie nauczyć.

Pedagodzy utrzymują, iż proces uczenia przebiega sprawniej, gdy jednostka

ma bezpośrednio do czynienia z przedmiotami, które mają być obiektem dokonywanych przez nią

manipulacji i jeżeli dodatkowo

zachęca się ją do przeprowadzania działań i doświadczeń nakierowanych na jej

otoczenie. Doświadczenie nieodłącznie towarzyszy każdemu człowiekowi, jest tym wszystkim, co dzieje

się w danej chwili i

co jest on w stanie ogarnąć, co dostępne jest jego świadomości. Z kolei psychologowie

- bez względu na

reprezentowane poglądy -

zgodnie przyznają, iż

jednostka zaczyna zmieniać się

poczynając od chwili, gdy zaangażuje się emocjonalnie w to, co

wyraża. I jedni i drudzy zgadzają się więc co

do tego, że prawdziwa

wiedza bierze się z doświadczeń bezpośrednich, aktywnego uczestnictwa. Za pierwszą zasadę przyjmuje

się ukierunkowanie

jednostki raczej na doświadczenia

niż na słowa. Inaczej mówiąc, większą wartość ma przeżycie doświadczenia niż

przedyskutowanie jakiejś kwestii.

Przyświeca temu

chińskie przysłowie:

Powiedz,

a zapomnę - pokaż, a zapamiętam -

pozwól wziąć udział, a zrozumiem"

Zdaniem W. Rachalskiej[6]

teorie rozwoju zawodowego człowieka i podejmowania decyzji, wzmocniły znaczenie

wszystkich działań mających na celu pomoc w planowaniu i organizowaniu życia

zawodowego przez człowieka. Relacja: człowiek - praca zawodowa jest relacją

całożyciową, choć w różnych okresach ma ona inną postać i zajmuje inną pozycję

w planach życiowych.

W związku z tym człowiek podejmuje, wielokrotnie w życiu poważne decyzje

zawodowe (wybór zawodu i szkoły, wybór miejsca pracy, szukanie pracy,

przekwalifikowanie, kierunek doskonalenia zawodowego itp.). Aby te decyzje były

korzystne dla człowieka, musi być on do nich odpowiednio przygotowany poprzez

możliwość korzystania z pomocy doradców zawodowych.

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

Poradnictwo zawodowe opierające się na operacyjnych założeniach

koncepcji uczenia się przez doświadczenie sprawia, że postrzegane jest jako

wsparcie, które:

ułatwia jednostce zdobywanie wiedzy,

stwarza warunki do dokonywania przez nią własnych przemyśleń i odkryć,

zachęca do aktywnych poszukiwań,

zamiast dawania gotowych rozwiązań",

pobudza jednostkę do twórczego i

pozytywnego nastawienia do tworzenia swojego planu zawodowego.

II.

PODSTAWOWE ASPEKTY DOTYCZĄCE GRUPOWEGO PORADNICTWA ZAWODOWEGO

We współczesnym modelu doradzania szczególne miejsce przypada

poradnictwu grupowemu, które cieszy się coraz większym zainteresowaniem zarówno

klientów jak i doradców zawodowych. Edukacyjny

charakter procesu grupowego, przebiegający w odpowiedniej atmosferze sprzyja

dokonywaniu przez klientów oceny siebie, swoich słabych i mocnych stron,

rozwija umiejętności ułatwiające im działanie w różnych rolach społecznych i

zawodowych, a także pomaga klientom w zdefiniowaniu i rozwiązaniu własnego

problemu zawodowego.

Istnieje wiele definicji określających problem. Wydaje się, że

najtrafniejsza jest definicja E. Nęcka (1994) Problem (sytuacja problemowa)

powstaje wtedy, gdy człowiek zmierza do jakiegoś celu, lepiej lub gorzej

sformułowanego, ale nie wie, w jaki sposób przekształcić stan wyjściowy w

pożądany stan końcowy."

W procesie grupowym doradca zawodowy nie prowadzi uczestników za rękę",

ale stwarza warunki, aby potrafili oni uczyć się, poszukiwać twórczych

rozwiązań, dokonywać właściwych wyborów, a także działać i współpracować w

relacji z innymi. Nie daje im więc ryby, ale

wędkę" i uczy korzystania z niej.

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

Praktyka pracy z grupami pokazuje, że jest ona znacznie efektywniejsza

od pracy samodzielnej. Podkreśla się, że praca w grupie:

zwiększa odpowiedzialność za siebie

i innych,

stwarza poczucie przynależności do grupy,

zachęca do refleksji,

kształci umiejętność współpracy,

inspiruje innych,

pomaga dostrzec siebie na tle grupy,

daje okazje do rozmów, dyskutowania,

zwiększa poczucie bezpieczeństwa,

daje możliwość wymiany doświadczeń.

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

Rodzaj grupy określony jest przez konkretne cechy, które mogą występować

w różnym stopniu, im są bardziej wyraźne, wtedy wiadomo, że mamy do czynienia z

prawdziwą grupą a nie ze skupiskiem" osób. Celem pracy w grupie mogą być różne

problemy zawodowe, które będą decydować o zadaniowym charakterze grupy.

Muszą być także spełnione warunki, oparte na czynnikach

wspierających funkcjonowanie grupy, należą do nich m.in.: akceptująca

atmosfera, aktywne uczestnictwo w pracy grupy, dostrzeganie i akceptowanie

postaw i zachowań uczestników, uzyskanie wglądu w to, jak działa grupa, duża

ilość pomocnych, wyjaśniających i zachęcających komentarzy ze strony

prowadzącego.

Proces grupowy jest siłą, która ma wpływ na to, jak

grupa pracuje i jak się zachowuje. Pomaga on członkom grupy i grupie jako

całości wykonać swoją pracę. Składa się na niego wiele elementów, które

oddziałują na siebie wzajemnie.

Należy wspomnieć o

najważniejszych elementach, do których zaliczają się:

Komunikacja

Wszystkie

umiejętności komunikowania się używane są w pracy z grupą w celu ułatwiania

powstawania pozytywnych i konstruktywnych relacji między uczestnikami, a także

prowadzącym grupę. Zrozumienie, zaufanie, podejmowanie decyzji staje się

łatwiejsze, kiedy prowadzący grupę sam jest przykładem i kładzie nacisk na

używanie specyficznych metod komunikacji, np. poprzez używanie wyjaśnień,

tłumaczenie, wczuwanie się w sytuację. Ogranicza to możliwość rozwoju

konfliktów między uczestnikami grupy.

Podejmowanie decyzji

Proces podejmowania

decyzji w grupie ma specyficzny wymiar. Prowadzący powinien pomóc uczestnikom

dostrzec zalety różnych stylów podejmowania decyzji w różnych sytuacjach.

Decyzja większością głosów może być, np. dobrym sposobem podejmowania decyzji w

sprawach mniej ważnych, podczas gdy decyzja podejmowana na podstawie porozumienia

i ugody może być najlepszym sposobem dla spraw ważnych w grupie.

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

Wychodzenie naprzeciw problemom i rozwiązywanie konfliktów

Jest częścią

procesu grupowego związaną z uczuciami lub zachowaniem uczestników, a także

kiedy różnice poglądów w grupie są zbyt duże, np. gdy występuje kontrowersja

wokół zadań, przekonań, propozycji, planów działania oraz kiedy potrzeby

jednego z uczestników przeszkadzają potrzebom drugiego uczestnika. Sytuacja

taka stanowi przeszkodę w osiąganiu przez grupy wyznaczonego celu i utrudnia

rozwój procesu grupowego. Najbardziej efektywne jest wtedy używanie informacji

zwrotnej ukierunkowanej na połączenie uczuć lub zachowań z trudnością

ujawnienia prawdziwych potrzeb. Sprawy trudne i konfliktowe należy poddać

dyskusji co sprawi, że konflikt nie będzie narastał.

Normy grupy

Określają one, co

jest prawidłowe i pożądane, a co nie, wpływają na postawy i zachowania członków

grupy. Normy sprzyjające rozwojowi grupy dotyczą szczególnie ujawniania uczuć,

akceptowania innych, aktywnego udziału w grupowej dyskusji. Dwie kluczowe normy

to reguła zagwarantowania zaufania i reguła dawania informacji zwrotnej.

Spójność

Oznacza

atrakcyjność grupy dla jej uczestników, wszystko to, co decyduje o chęci

pozostania w niej i utrzymania jej. Do wytworzenia spójności przyczynia się m.in.

zaspokajanie osobistych potrzeb jednostki w grupie, wzajemna sympatia jej

członków, przyjacielska, akceptująca atmosfera, prestiż grupy, współzawodnictwo

z inną grupą lub grupami.

Napięcie

Powstaje podczas

interakcji między członkami grupy, konfrontacji odmiennych poglądów, postaw,

pragnień i zachowań. Mogą powstawać konflikty pomiędzy jednostkami, między

jednostkami i grupą, między podgrupami, między grupą a prowadzącym. Jeżeli

napięcie jest zbyt wysokie, członkowie grupy nie są zdolni do skutecznej pracy;

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

jeżeli poziom napięcia jest zbyt niski, to członkowie grupy preferują komfort

wzajemnych stosunków nad rozwiązywaniem zadań czy problemów.

Przy optymalnym

poziomie napięcie jest pożyteczne jako siła napędowa pobudzająca do wysiłku, do

zmiany, jako czynnik pomagający w ujawnianiu zwyczajowych zachowań.

Struktura grupy

W poradnictwie

ważny jest nieformalny charakter struktury wyznaczony przez różny stopień

popularności i prestiżu poszczególnych uczestników. Struktura o charakterze

formalnym określona przez funkcje organizacyjne ma mniejsze znaczenie.

Powstawanie podgrup

Im większa jest

grupa, tym częściej tworzą się w niej podgrupy dwu- lub trzyosobowe. Powstają

one na zasadzie podobieństw, np. wieku, płci, zainteresowań, wzajemnej

sympatii. Czasami podgrupę mogą utworzyć intelektualiści" przejawiający

pogardę wobec mniej według nich inteligentnych członków lub osoby lubiące

wymieniać skargi i narzekania.

Prowadzący grupę

powinien opanować wiedzę na temat prawidłowości zachodzących w sferze zachowań

uczestników grup, umieć je obserwować i wiedzieć, jakie potrzeby psychiczne

dyktują dane zachowanie. Wśród podstawowych potrzeb psychicznych wyróżniamy

potrzeby bezpieczeństwa, wspólnoty, znaczenia, struktury. W grupie jej

członkowie mogą realizować potrzeby przynależności, kontroli, zaufania.

Zachowania powtarzające się, obserwowane w różnych grupach, nazywane rolami

możemy podzielić na trzy kategorie: ukierunkowane na wykonywanie zadań,

ukierunkowane na atmosferę w grupie, przeszkadzające. Każda osoba wchodzi do

grupy wraz ze swoimi dawnymi doświadczeniami, które mają wpływ na postrzeganie

przez nią innych, na jej emocje i sposób zachowywania się. Jej reakcje i to, co

sądzi o innych nie wynikają tylko z rzeczywistych zachowań tych osób, ale

również z tego, jakie miała uprzednio doświadczenia z podobnymi ludźmi lub w

podobnych sytuacjach życiowych.

Tym, co przesądza o większej

skuteczności poradnictwa grupowego w porównaniu z poradnictwem indywidualnym

jest proces dynamiki grupowej, a więc wszystkie relacje i interakcje zachodzące

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

pomiędzy członkami grupy. Poznanie dynamiki grupy prowadzi

do wypracowania technik skutecznego działania w grupie, podejmowania przez nią

decyzji, opartych na czynnikach wspierających lub utrudniających jej

funkcjonowanie.

Należy podkreślić, że proces grupowego doradzania jest procesem

wieloetapowym, który rozpoczyna się z chwilą określenia celu, organizacji

przebiegu zajęć, wyboru metod i technik pracy z grupą - i kończy się wówczas,

gdy cel zostaje zinternacjolizowany (uwewnętrzniony), np. przybierając postać

zdobycia nowych umiejętności, czy sposobu działania lub zachowania.

III. AKTYWNE METODY I TECHNIKI PRACY WYKORZYSTYWANE W

GRUPOWYM PORADNICTWIE ZAWODOWYM

Do grupy metod problemowych należą metody aktywne. Są to twórcze metody

i techniki aktywizujące umożliwiające poszukiwanie rozwiązań problemów oraz

wdrażania ich przez klientów, jak i również przez doradcę. Według M. Wojciechowskiego

aktywna metoda to takie działanie, które odwołuje się i uwzględnia emocjonalny

aspekt procesu zdobywania wiedzy i umiejętności, wykorzystując aktywną technikę

w odpowiednim momencie i w odpowiedni sposób, do zewnętrznego organizowania

sytuacji pracy z grupą.[7] Przez aktywność i działanie osiąga się wgląd w swoje siły, ich

wzmocnienie oraz pomnaża się możliwości działania.

Głównym celem stosowanych aktywnych metod i technik pracy w grupowym

poradnictwie zawodowym, jest pomoc klientom w efektywnym przyswajaniu wiedzy o

świecie pracy i edukacji, rozwijaniu postaw i umiejętności skutecznego radzenia

sobie w różnych sytuacjach życiowych i zawodowych, a także umiejętności

komunikowania się z innymi.

Wyboru metod i technik dokonuje się z punktu widzenia celu porady, który

nie jest celem samym w sobie, bowiem to on decyduje o wyborze danej metody,

która będzie zapewniać uczenie się, swobodną pracę indywidualną i w grupie,

decydować o współdziałaniu i wzajemnej pomocy, możliwości samokontroli i

eksperymentowania oraz przeprowadzania analizy doświadczeń itd. Przy stosowaniu

tych metod ważna jest atmosfera zaufania, obustronnej otwartości, zawieranie

umów i ich wypełnianie, zarówno przez uczestników jak i przez doradcę.

Szczególne miejsce wśród nich zajmują metody integracyjne, które proponują

pewną strukturę nawiązywania kontaktu. Nadają porządek pierwszym trudnym krokom

we wzajemnym kontakcie.

Są tak zbudowane, aby każdy mógł zaistnieć w grupie, zaznaczyć swoją

obecność i był dostrzeżony przez innych. Bardzo wyraźny jest w nich element

zabawowy, atmosfera relaksu i rozluźnienia. Niosą zadowolenie ze wspólnego

odkrywania i przeżywania pewnych treści, stymulują poznanie siebie nawzajem,

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

wzbogacają wzajemne kontakty, pomagają w tworzeniu dobrej atmosfery.

Nawiązanie kontaktu, budowanie więzi jest na ogół trudne. Istnieje wiele

barier między ludźmi - osoby nie znają się, różnią się wiekiem, wykształceniem,

pozycją społeczną. Dlatego czasem tak trudno rozpocząć rozmowę, trudno

przełamać pierwsze lody". Metody integracyjne ułatwiają zmniejszenie obaw i

dystansu między wszystkimi członkami grupy, w tym także między prowadzącym

(doradcą zawodowym) a grupą. Umiejętne wykorzystanie metod integracyjnych ma

duże znaczenie dla całego procesu pracy z grupą. Stworzenie więzi między

prowadzącym i uczestnikami oraz między nimi w grupie, ułatwia wspólną pracę i

wpływa na jej efekty. Rodzi się, bowiem w takiej sytuacji poczucie

identyfikacji poszczególnych osób z daną grupą, poczucie odpowiedzialności za

podejmowane zadania. Istotą tych metod jest zachęta, propozycja, pobudzenie

zainteresowania, a nie nakaz czy przymus. Znaczenie metod integracyjnych

potwierdzają doświadczenia w różnorodnych grupach - także wiekowych. Nie tylko

dzieci czy młodzież, ale także dorośli oraz ludzie starsi chętnie w nich

uczestniczą.

Metody integracyjne mają ułatwić kontakt między osobami, pomóc w

zespoleniu grupy, zbudowaniu w niej jedności i powstania więzów między

członkami grupy, które są podstawą wspólnej pracy i współdziałania.

Stosowanie metod i technik

aktywizujących wiąże się ze zmianą całościową myślenia, która obejmuje:

zakładane i osiągane cele,

zadania i role osoby prowadzącej,

zjawiska dynamiki grupowej,

przebieg grupowego procesu

doradczego.

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

Metody i techniki aktywizujące stymulują myślenie uczestników przez

przeżywanie. Stosowane metody w pracy z grupą, prowadzą w konsekwencji do

zapewnienia odgrywania czynnej roli w realizacji zadań, które dotyczą zarówno

doradcy jak i uczestników. Zadaniem doradcy jest stworzenie takich sytuacji,

które będą angażowały wszystkich uczestników oraz trzy niżej wymienione płaszczyzny:[8]

Aktywność uwarunkowana jest poprzez takie elementy jak: ciekawość,

zainteresowanie, postawa dialogu, praktyczna użyteczność, związek teorii z

praktyką, emocje, sytuacje problemowe, bodźce. Skuteczność oddziaływań

aktywizujących ze strony doradcy zawodowego, zależy od jego przygotowania

merytorycznego i metodycznego, jego cech osobowości, autorytetu, jaki ma wśród

uczestników.

Skutecznymi

środkami umożliwiającymi efektywną pracę w grupie i opanowanie przez

uczestników nowych sposobów myślenia i działania są metody i techniki

aktywizacyjne (interaktywne).

Należą do nich:

Metody integracyjne

Są to ćwiczenia i gry inicjujące spotkania grupowe. Odprężają,

relaksują, wprowadzają uczestników w dobry nastrój i budują życzliwą atmosferę,

zapewniają bezpieczeństwo w grupie, gwarantują poczucie tożsamości, uczą

efektywnej komunikacji i przygotowują do kolejnych form aktywności.

Wykład

Wykład jest szeroko stosowaną, dobrze znaną metodą przekazywania wiedzy.

Metoda dostarcza informacji, pomysłów i idei w grupie uczestników; wspomaga

przeprowadzenie innych przewidzianych działań w zajęciach grupowych, nakłania

uczestników do aktywnego włączenia się w proces grupowy. Możliwe są interakcje,

które jednak generalnie sprowadzają się do zadawania pytań po zakończeniu

wykładu.

Dyskusja

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

Jest szczególnie przydatna do gruntownego badania różnych zagadnień,

rozwiązywania problemów i podejmowania decyzji. Metoda dyskusji jest również

jednym z głównych sposobów skłonienia grupy do analizy postaw. Pobudza logiczne

myślenie, uczy dyskusji, prezentowania własnego stanowiska. Poprzez wspólne poszukiwania i odkrycia

uczestnicy zyskują

poglądy, które rzeczywiście są ich własnymi, a także zaufanie do siebie samych

wynikające z osiągnięcia tych poglądów. Można też osiągnąć zmiany postaw wśród

członków grupy. Metoda uczy krytycznego i twórczego myślenia oraz łączenia

wiedzy z doświadczeniem, wyrażania własnych poglądów. Pozwala uczestnikom

planować urzeczywistnienie sposobów rozwiązania swoich problemów. Do dyskusji

muszą być przygotowani zarówno uczestnicy, jak i prowadzący, co oznacza, że

powinien istnieć nie tylko jasny cel dyskusji, ale także to, że szczegółowe

tematy, podejmowane w dyskusji, powinny zmierzać do tego celu.

Obserwacja

Metoda służy do prowadzenia obserwacji procesów zachodzących w grupie

lub do monitorowania efektywności przebiegu realizowanych zadań. Metoda ta jest

znana pod nazwą Akwarium".

Burza mózgów

Jest techniką służącą do rozwiązywania problemów. Polega na

wykorzystywaniu wspólnej wiedzy i energii grupy do zaprezentowania jak

największej liczby pomysłów. W bezpieczny sposób uczestnicy zgłaszają pomysły i

rozwiązania, które nie podlegają ocenie i osądzaniu, aż do sporządzenia

ostatecznej listy pomysłów do dalszych wspólnych rozważań. Uczy ona myślenia

twórczego i odkrywania swoich predyspozycji, swoich zdolności.

Analiza przypadku

Jest to metoda

polegająca na rozwiązywaniu, najczęściej w małych grupach, problemów i zadań.

Zadania te oparte są na opisach sytuacji związanych z rozwiązywaniem danego

problemu zawodowego. Celem tej metody jest spowodowanie, żeby dzięki dyskusji i

wymianie poglądów uczestnicy doszli do wniosków, które można zaobserwować w ich

praktyce zawodowej. W badaniu przypadku sprawa przedstawiana jest w postaci

rzeczywistego lub symulowanego problemu. Polega ona na opisywaniu konkretnej

sytuacji problemowej, która jest analizowana przez uczestników. Celem tej

analizy jest określenie jej rozwiązania. Uczestnicy również zdobywają nowe

wiadomości, umiejętności, kształtują swoje postawy.

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

Odgrywanie ról. Drama. Symulacja

Odgrywanie ról z własnego życia lub z życia innych ludzi

powoduje, że uczestnicy lepiej poznają swoje emocje, reakcje, dystansują się do

pewnych sytuacji, patrząc na nie oczami osób trzecich, poznają sposób myślenia

i reagowania innych ludzi, zbliżają się do odgrywanych postaci. Metoda

szczególnie przydatna przy realizacji bloku zajęć związanych z umiejętnościami

prowadzenia rozmów kwalifikacyjnych z pracodawcą.

Drama jest improwizacją, która umożliwia przeżycie pewnych

problemów oraz poszukiwanie ich rozwiązań. Stawia się pewien problem, pytanie,

które staje się pretekstem do udzielenia odpowiedzi w postaci scenki do

odegrania. Odegranie scenki wywołuje u uczestników emocje, pomaga je

uzewnętrznić, przeżyć i zrozumieć.

Symulacja jest naśladowaniem rzeczywistości na niby".

Jej celem jest doskonalenie umiejętności, bezpieczne ćwiczenie sytuacji. Często

stosowana jest jako trening przed właściwą prezentacją. Metoda odgrywania ról jest skuteczną metodą

zmiany postaw. Podczas

odgrywania ról między uczestnikami zachodzą pewne zdarzenia, które powinny być

przedyskutowane w grupie. Jest to skuteczny sposób pokazania uczestnikom, jak

należy postępować w konkretnej sytuacji, uczy nabywania doświadczeń, daje

możliwość przećwiczenia tego, czego się członkowie grupy nauczyli się, a także

przyjmowania uwag w bezpiecznej i zabawowej formie.

Praca we współpracy (podgrupy/zespoły zadaniowe)

Grupy zadaniowe są to kilkuosobowe zespoły (podgrupy), których

członkowie pracują razem przez krótki czas nad konkretnym zadaniem lub

rozwiązaniem problemu. Metodę stosuje się w celu pobudzenia zainteresowania

grupy i jej poszczególnych członków omawianymi zagadnieniami. Uczy również

pracy w grupie i z grupą, akceptowania różnic indywidualnych, sprawnego

komunikowania się i negocjowania.

Technika grupy nominalnej

Metoda daje możliwość tworzenia własnych pomysłów, preferuje efektywne

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

uczestnictwo w dyskusji, uczy podejmowania decyzji i odpowiedzialności za swoje

i grupowe decyzje, prowadzi do zespołowego podjęcia decyzji w dość krótkim

czasie.

W ramach grupowego poradnictwa zawodowego odbywają się zajęcia w małych grupach,

prowadzonych pod kierunkiem doradcy zawodowego, który wykorzystuje aktywne

metody i techniki pracy stymulujące członków grupy do podejmowania działań

zmierzających do uzyskania przyjętych celów. Są to na ogół zajęcia o charakterze warsztatowym lub

przybierających

formę programów aktywizujących, angażujących sferę

emocjonalno-motywacyjną uczestników, umożliwiających sprawdzanie ich własnych

zachowań, konfrontowanie podejmowanych działań z innymi i uzyskanie informacji

zwrotnych na temat osobistego funkcjonowania w rolach społecznych i zawodowych.

W pracy grupowej ważny jest dobór metod i technik, które pogłębiają doświadczenia klientów,

umożliwiają rozszerzenie zakresu wiedzy i pomagają im w szybszej adaptacji do nowych

sytuacji, a także samodzielnego konstruowania własnej kariery zawodowej.

Charakterystyczną

cechą aktywnych metod pracy grupowej jest uczenie się przez doświadczenie,

dlatego powinny one angażować wszystkie zmysły uczestników. Decyzja, co do wyboru metod i technik

pracy zależy od osoby prowadzącej

(doradcy zawodowego). Odpowiednio dobrane metody i techniki rozwijają

samodzielność, zachęcają do odpowiedzialności za organizację i przebieg procesu,

ułatwiają różnicowanie wymagań, pomagają w tworzeniu zintegrowanego zespołu,

wspierają ocenianie zespołowej i twórczej pracy uczestników. Muszą one być

powiązane z celami, treściami, ramami organizacyjnymi, a przede wszystkim z

potrzebami uczestników, którzy mają poczucie ważnego życiowego problemu i

poszukują jego rozwiązania.

Przeprowadzane ćwiczenia dla uczestniczących powinny spełniać funkcję

edukacyjną i być okazją do przeżycia konkretnych sytuacji, w których będą oni

wykorzystywać umiejętności i zdolności niezbędne w trakcie ich realizacji w

ramach grupowej porady a stopień, w jakim uczestnicy zaangażują się w

wykonywanie ćwiczeń, zależeć będzie od ich postawy i doświadczeń. Sposób pracy ma

sprawić, że uczestnicy stają się współodpowiedzialni za proces, dlatego też

ważne są refleksje uczestników na temat sensu ćwiczeń i możliwości zastosowania

w praktyce wypracowanych rozwiązań.

Każde ćwiczenie

realizowane w ramach procesu grupowego posiada stałe elementy, takie jak: cel,

czas, stosowane pomoce, techniki interaktywne, opis przebiegu ćwiczenia.

Po wykonaniu

każdego ćwiczenia następuje faza podsumowania pozwalająca uczestnikom zajęć na

przemyślenie i odniesienie ćwiczenia do własnej sytuacji, podzielenia się

uwagami na temat jego przebiegu. Należy podkreślić, że reguła ta dotyczy

wszystkich ćwiczeń stosowanych w ramach grupowego poradnictwa zawodowego.

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

IV. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA METOD

GRUPOWEGO PORADNICTWA ZAWODOWEGO STOSOWANYCH W AKTYWIZACJI OSÓB MAJĄCYCH

PROBLEMY NA RYNKU PRACY

1. METODA FRANCUSKA PN. METODA EDUKACYJNA".

2. METODY DUŃSKIE: KURS INSPIRACJI" I GOTOWOŚĆ DO ZMIAN".

3. METODA ROZWIJANIA INDYWIDUALNYCH CECH UŁATWIAJĄCYCH ZDOBYCIE

ZATRUDNIENIA TZW. METODA HISZPAŃSKA".

Znaczący wpływ na

rozwój poradnictwa zawodowego w publicznej służbie zatrudnienia miała

współpraca i pomoc ekspercka dostarczona w ramach bilateralnych umów z różnymi

krajami (Belgią, Danią, Francją, Niemcami, Szwecją, USA i Wielką Brytanią). Z

każdego kraju polskie poradnictwo zawodowe miało okazję pozyskać te

rozwiązania, które w naszych warunkach umożliwiają niesienie pomocy klientom

urzędów pracy, a w efekcie zwiększają szanse na zatrudnienie. Przykładem tego,

są wdrożone w urzędach pracy (w latach 1996-2000) metody grupowego poradnictwa

zawodowego służące rozwiązywaniu problemów osób bezrobotnych: francuska Metoda Edukacyjna" i

metody duńskie:

Kursy Inspiracji" i Gotowość do

Zmian".

Metoda Edukacyjna jest szeroko stosowaną metodą we Francji. Jednostka jest

traktowana podmiotowo, wybory, których dokonuje klient nie są narzucane, co

oznacza, że ponosi on całkowicie odpowiedzialność za swoje decyzje. Doradca

towarzyszy klientowi w jego poszukiwaniach, pomaga danej osobie zbadać własny

problem, zdefiniować priorytety i podjąć decyzję zawodową. Klient nie czeka

biernie na informację i pomoc, ponieważ podejście edukacyjne aktywizuje

klientów poprzez stworzenie wewnętrznej motywacji do samodzielnego działania na

rynku pracy.

Kursy Inspiracji są propozycją pomocy świadczonej zwłaszcza osobom

długotrwale bezrobotnym lub zagrożonym długotrwałym bezrobociem. Drugą

zaadaptowaną metodą duńską zaadresowaną również do osób długotrwale

bezrobotnych jest metoda pn. Gotowość

do Zmian. Obie metody mają na celu podniesienie motywacji i

zainspirowanie uczestników do aktywnego poszukiwania pracy i przygotowanie dla

nich indywidualnego planu zatrudnienia.

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

Wojewódzki Urząd

Pracy w Krakowie we współpracy z ekspertami hiszpańskimi w 2000 r. w ramach

projektu PHARE wdrożył tzw. Metodę Hiszpańską pn. Rozwijanie indywidualnych

cech ułatwiających zdobycie zatrudnienia". W oparciu o kilkuletnie

doświadczenia Hiszpanie wypracowali skuteczną metodologię pracy z ludźmi mającą

na celu przezwyciężenie barier osobistych powstałych w wyniku zagrożenia utraty

pracy czy pozostawania bez pracy przez dłuższy czas oraz rozwinięcie nowej

strategii działania wykorzystywanej w poszukiwaniu pracy.

Wymienione powyżej Metody....,

to odpowiednio zaprogramowane działania oparte na założeniach teoretycznych,

metodycznych oraz organizacyjnych. Autorzy tych metod przedstawiają je w

postaci ustrukturyzowanego programu działania skierowanego do osób, które

wymagają wsparcia w rozwiązywaniu ich problemów zawodowych. Merytoryczny opis

poszczególnych Metod....., pragnąc

zachować przejrzystość, usystematyzowano według następujących punktów:

1) Podstawy teoretyczne.

2) Cele i adresaci.

3) Ogólne zagadnienia metodyczne.

4) Wybrane ćwiczenia i ich zastosowanie.

METODA EDUKACYJNA[9]

Podstawy teoretyczne

Podstawą filozofii Metody Edukacyjnej

jest doświadczenie" i

indywidualne przeżycie".

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

Metodzie Edukacyjnej przyświecają trzy

nurty myślowe:

Po pierwsze - każda jednostka ma

w sobie elementy niezbędne do rozwiązania swojego problemu, lecz może czasowo

potrzebować towarzyszenia z zewnątrz dla skutecznego zmobilizowania tych

elementów (C. Rogers),

Po drugie - układ jednostka -

otoczenie" oznacza, że między jednostką i jej otoczeniem zachodzi wzajemne

oddziaływanie i nie jest możliwe oddzielne zajmowanie się tylko jednym z tych

aspektów (J. Piaget),

Po trzecie - rzeczywistość jest złożona

i stale ewoluująca,

w związku z czym jednostka nie może być traktowana jako osoba statyczna,

określona raz na zawsze, lecz jako osoba rozwijająca się przez całe życie.

Metoda Edukacyjna oparta została na założeniach teoretycznych

zaczerpniętych z prac D. E. Supera i S. Riyerin-Simard, tj.:

preferencje, kompetencje i

warunki, w jakich człowiek żyje i pracuje, a w

konsekwencji jego percepcja siebie samego - zmieniają się w miarę upływu

czasu i nabywania nowych doświadczeń: proces wyboru i adaptacji ma charakter

procesu ciągłego;

człowiek dorosły nie jest

istotą dokończoną" - człowiek, aż do śmierci rozwija się w

różnych kierunkach i w zróżnicowanym tempie,

co sprawia, że kierunki tego rozwoju są w dużej części niemożliwe do przewidzenia;

rozwój jest zjawiskiem

ciągłym i odbywa się potencjalnie z taką samą intensywnością

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

na każdym etapie życia zawodowego;

cykl życiowy składa się z następujących po

sobie, na przemian, okresów refleksji i

reorganizacji. Również kryzysy i dysonanse są częścią harmonijnego rozwoju;

interakcja ewoluującego środowiska i

zmieniającej się jednostki stanowi podstawę

pracy nad rozwojem zawodowym.

Metoda Edukacyjna oparta jest na

czterech koncepcjach, tj.: operacyjnej teorii rozwoju zawodowego, koncepcji

świata i zawodów, koncepcji człowieka i jego rozwoju oraz koncepcji porady.

Podkreśla

się, że wymienione cztery koncepcje wchodzące w skład Metody Edukacyjnej, muszą

pozostać wewnętrznie spójne. Autorzy uważają, że

pominięcie tej spójności przez wybiórcze zastosowanie jednej z teorii sprawi,

że jednostka

będzie pozbawiona możliwości pełnego i świadomego przeżycia sobie i doświadczeń

towarzyszących procesowi orientacji.

Koncepcje,

na których opiera się Metoda Edukacyjna powinny być wykorzystywane

przez doradcę zawodowego do analizowania stosowanych metod pracy, poprzez

porównywanie celów, które decydują o doborze metod pracy z poniżej opisanymi teoriami:

Operacyjna

teoria rozwoju zawodowego

proces rozwiązywania problemów przez klienta - obejmuje cztery etapy (eksplorację - krystalizację -

specyfikację - realizację),

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

proces edukacyjny dotyczący świadomego wyboru odnosi się

do wszystkich zdolności intelektualnych i postaw, których można się nauczyć,

przeżycie konkretnych sytuacji, w których klient będzie

musiał wykorzystywać umiejętności i zdolności, aby umieć dokonywać wyborów.

Koncepcja

świata i zawodów

całe życie jest zarazem poznawaniem świata i tworzeniem

go - człowiek przekształca rzeczywistość i przyswaja ją

sobie,

zawody powstają, ewoluują, zmieniają się, a jednostka

podczas orientacji musi dokonywać odkryć (eksploracji) i starać się zrozumieć

otaczającą ją dynamiczną rzeczywistość,

różne osoby mogą wykonywać ten sam zawód z różnych

powodów, dana osoba może czerpać satysfakcję z wykonywania różnych prac - nie została ona

stworzona" do jednego tylko zawodu.

Koncepcja

człowieka i jego rozwoju

Człowiek

jako istota społeczna:

nie jest istotą określoną z góry", ale tworzy

siebie samego stopniowo, w kontakcie z otoczeniem (trudności pobudzają rozwój

jednostki),

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

jest zawsze podmiotem sytuacji a nie elementem, który

należałoby rozpatrywać odrębnie (w oderwaniu od sytuacji, w jakiej się

znajduje),

rozwija się przechodząc przez kolejne doświadczenia,

nadając im sens, przyswajając je, działa celowo i stara się nadać sens swojemu

życiu,

zachowuje zawsze pewien margines swobody w kształtowaniu

swojego losu, bez względu na determinujące jego życie czynniki zewnętrzne.

Koncepcja

porady

Rolą doradcy zawodowego jest:

okazywać akceptację i szacunek oraz wykazać się empatią i

umiejętnością dostosowania się,

koncentrować się na procesie, w którym jednostka staje

się bardziej świadoma siebie i otaczającej ją rzeczywistości,

pomagać jednostce przeżywać i analizować jej

doświadczenia oraz odkrywać ich sens,

pomagać jednostce w wyrażeniu jej przeżyć i pragnień, a

także w określaniu, najdokładniej jak to możliwe, jej własnych celów,

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

wspierać jednostkę w trakcie procesu, poprzez który

uświadamia ona sobie, w jaki sposób, reaguje na trudności, jak uczy się

rozpoznawać wpływy, które są na nią wywierane i jakie podejmuje działania, aby

dzięki temu mogła podejmować właściwe decyzje, jaką przyjąć postawę w różnych

sytuacjach problemowych.

Cele

i adresaci

Zajęcia prowadzone

Metodą Edukacyjną mają na celu pomóc uczestnikom w rozwiązaniu ich problemów

poprzez:

- analizę

umiejętności w oparciu o przeżycia i doświadczenia,

- dotarcie do swoich

wartości i potrzeb,

- rozpoznanie

własnych predyspozycji i oczekiwań zawodowych,

- nabycie

umiejętności zdobywania informacji zawodowych,

- poznanie i

zrozumienie trendów na rynku pracy,

- nabycie

umiejętności opracowania szczegółowego planu działania i jego realizacji.

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

Metoda

Edukacyjna adresowana jest do osób, które nie posiadają projektu zawodowego i

brakuje im orientacji zawodowej zarówno w odniesieniu do swoich możliwości

zawodowych, jak też do wymagań rynku pracy.

Ogólne zagadnienia metodyczne

Podstawowe założenia operacyjne Metody Edukacyjnej wskazują,

że decyzje dotyczące

podejmowanych wyborów zawodowych realizowane są poprzez systematyczne

rozwiązywanie problemów w następujących stadiach: eksploracji, krystalizacji, specyfikacji i realizacji.

Każdy z nich dokonuje się przy

zastosowaniu szczególnych umiejętności i postaw, myślenia twórczego dla etapu eksploracji,

konceptualizacji na etapie

krystalizacji, myślenia oceniającego dla specyfikacji i wreszcie myślenia

implikującego w fazie realizacji.

Aby

wdrożyć ten proces decyzyjny konieczne jest, by klient odwołał się do

wszystkich swoich zdolności i postaw, a ćwiczenia są dla uczestniczącego w nich

klienta okazją do przeżywania konkretnych sytuacji, w których będzie on musiał

wykorzystywać umiejętności i zdolności niezbędne w trakcie procesu orientacji.

Stopień, w jakim klient zaangażuje się w wykonanie ćwiczeń, zależeć będzie od

jego przeszłych doświadczeń.

Struktura procesu decyzyjnego w ramach programu Metody Edukacyjnej

czyli ścieżka dojścia do rozwiązania problemu[10]

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

I Etap

Eksploracja -

Odkrywanie

Etap otwarcia, niepewności, na którym klient aktualizuje wiedzę o

wszystkich problemach swojej sytuacji. Jest etapem, w czasie którego

pozostaje on otwarty na informacje i doświadczenia dotyczące jego samego oraz

rozpoznaje możliwości edukacyjne i/lub zawodowe istniejące w jego środowisku.

Etap ten implikuje aktywne poszukiwanie informacji, postępowanie metodą

prób i błędów, wiele powtarzających się operacji identyfikacji, odwołanie się

do wyobraźni, tolerowanie niepewności

i pragnienie autonomii. Te właściwości cechują także myślenie twórcze.

II Etap

Krystalizacja -

Zrozumienie

Etap wymaga, by dany klient wyrobił sobie pogląd - choćby ogólny - na swoją indywidualną

orientację. Nie musi on tworzyć szczegółowego projektu, a jedynie wybrać

ogólną dziedzinę, drogę rozwiązania, która pozostawia jeszcze miejsce na

bardzo wiele szczegółowych rozwiązań, chociaż zawęża pole poszukiwań w

stosunku do istniejącego na etapie eksploracji. Zrealizowanie etapu

krystalizacji pozwala klientowi zorientować się, co go najbardziej interesuje

i jaki poziom wykształcenia lub sprawności zawodowej chciałby osiągnąć. Duża

ilość zgromadzonych informacji i liczne hipotezy jakie powstały na etapie

eksploracji powodują, że dana osoba odczuwa potrzebę wyjaśnienia swojej

sytuacji, uporządkowania swojej rzeczywistości, a także usystematyzowania

postrzeganych przez siebie ról zawodowych i świata pracy jako całości.

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

III Etap

Specyfikacja -

Decydowanie

Etap jest logicznym i pragmatycznym uzupełnieniem etapów

wcześniejszych. Zadanie specyfikacji charakteryzuje się przede wszystkim

porównaniami. Klient musi opowiedzieć się, przyjąć stanowisko, zadecydować co

jest dla niego najlepsze, zrezygnować z innych możliwości, wyjaśnić

niepewność.

Ten decydujący etap wymaga - z punktu widzenia operacyjnego - zmobilizowania umiejętności

oceniania.

Porównywanie, hierarchizowanie, eliminowanie - stanowią kilka przykładów poznawczych zachowań

oceniających. Procesy

oceny przebiegają szczególnie dobrze, kiedy porównania przeprowadza się dla

wyborów wyraźnie różniących się pod względem intensywności. Klient musi

podjąć decyzję uwzględniającą zarazem to, czego chce i to, co może zrobić.

Staje więc przed koniecznością dokonania syntezy rozwiązań pożądanych i

rozwiązań prawdopodobnych, to znaczy opracowania szczegółowego projektu

uwzględniającego wszystkie istotne dane.

IV Etap

Realizacja -

Działanie

Etap końcowy polega na przekształceniu zamiarów w konkrety. Oznacza to

konieczność podjęcia określonych działań, a w związku z tym zaangażowania ze

strony danego klienta i rozwiania ostatnich wątpliwości. Klient przekonany o

trafności swojego wyboru będzie musiał opracować strategie, które pozwolą mu

wcielić rozwiązanie w życie. Pożądanym jest w takiej sytuacji umieć przez

klienta przewidzieć przeszkody, a nawet opracować inne zbliżone rozwiązania

lub wybory.

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

Przebieg pracy w

ramach Metody... ma charakter

warsztatowy obejmujący spotkania indywidualne z doradcą

zawodowym i zajęcia grupowe. W trakcie spotkań indywidualnych przeprowadzana jest

z klientami standardowa rozmowa doradcza, której celem jest analiza oczekiwań

klientów, określenie problemu zawodowego i

przeanalizowanie możliwości rozwiązania problemu.

Proces

grupowy przebiega zgodnie z dynamiką grupy według powyżej przedstawionych

etapów decyzyjnych z wykorzystaniem różnych metod i technik pracy. Całość programu Metody

Edukacyjnej wymaga czasu około 2 miesięcy.

Klienci kończący program wyposażeni są w umiejętność konstruowania

indywidualnego projektu zawodowego.

Wybrane ćwiczenia i ich zastosowanie[11]

W ramach Metody Edukacyjnej wykorzystuje się ćwiczenia, które mogą być

stosowane, zgodnie z założeniami zarówno podczas spotkań indywidualnych, jak i

sesji grupowych. Podkreśla się, że przemienność stosowanych metod i form

pracy jest ważnym czynnikiem w Metodzie Edukacyjnej.

Każde z ćwiczeń realizowane jest zgodnie z dynamiką grupy według

określonego scenariusza (cel, liczebność grupy, czas trwania, miejsce, pomoce

dydaktyczne oraz instrukcja przebiegu ćwiczeń). Szczegółowe informacje

dotyczące przebiegu zajęć w ramach poszczególnych etapów opisane są w

podręczniku Metoda Edukacyjna".[12]

Zestaw wybranych ćwiczeń i ich cel zastosowania w ramach Metody

Edukacyjnej[13]

a) Ćwiczenie

- Margerytka"

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

Zastosowanie: pozwala na

przygotowanie członków grupy do przyszłej pracy nad zbieraniem informacji;

kształtuje wyobrażanie sobie zawodów oraz wartości, jakie są z nimi związane; pozwala ukazać

zainteresowania, wychodząc od tego, co najlepiej znane. Może stanowić wprowadzenie do fazy

poszukiwań (eksploracji).

Ćwiczenie - Protokół Garand"

Zastosowanie: umożliwia klientowi przedstawienie swoich

zainteresowań, jak i dziedzin, które nie są dla niego interesujące; daje

możliwość uwzględnienia wyobrażeń na temat

określonych zawodów i podjęcia pracy

nad głębokimi motywacjami klienta, które mogą zrealizować się także na innych drogach.

Ćwiczenie - Moje doświadczenia w

dokonywaniu życiowych wyborów"

Zastosowanie: umożliwia identyfikację wszystkich

czynników: rodzinnych i społecznych, które od czasów dzieciństwa zadecydowały o

wyborach zawodowych uczestników; wzbudzenie chęci kierowania swoją

przyszłością; pozwala pracować

nad własnym poczuciem kontroli i nad strategiami podejmowania decyzji.

Ćwiczenie - Idealny zawód"

Zastosowanie: ukazuje wartości związane z pracą;

pozwala rozpoznawać świat pracy na podstawie elementów własnej tożsamości;

możliwość dokonywania wyborów zawodowych; uświadamiać sobie, że istnieje wiele

sposobów wykorzystywania umiejętności i zdolności.

Ćwiczenie

- Zawody nieznane"

Zastosowanie: pozwala uświadomić

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

sobie osobiste powody, dla których klient

nie wybrał niektórych zawodów, może

skłonić do poszukiwań informacji na temat

nieznanych zawodów; pobudza uczestników do kreatywności, która będzie im

potrzebna w celu zaplanowania ich ścieżek zawodowych, do planowania swojej

przyszłości; rozwija system potrzeb, pobudza ciekawość w stosunku do otoczenia;

przełamuje utrwalone stereotypy dotyczące zawodów; uświadamia znaczenie działania

twórczego w opracowywaniu projektu/planu i w poszukiwaniu pracy.

Ćwiczenie

- 40 zawodów"

Zastosowanie: stymuluje myślenie

koncepcyjne - pozwala na odkrywanie różnych sposobów klasyfikowania zawodów i

porównywanie różnych wyobrażeń dotyczących zawodów (np. umysłowy - fizyczny, w

fabryce - w biurze - na zewnątrz itd.); rozróżnienie pomiędzy ogólną definicją

jakiegoś zawodu, a różnymi formami pracy w tym zawodzie; uzmysławia konieczność

zdobywania informacji o ewolucji zawodów i szkoleń, o konieczności posiadania

odpowiedniej wiedzy na temat relacji między dyplomami - kwalifikacjami -

zawodami - karierami; pozwala

przygotować plan poszukiwań

uwrażliwiając uczestników na konieczność

stawiania pytań i zagrożenie, jakie wiąże

się z błędnymi wyobrażeniami.

Ćwiczenie

- Herbaciarnia"

Zastosowanie: pozwala

uczestnikom na ponowne nawiązanie kontaktu po przerwie pomiędzy sesjami i ukierunkowanie pracy na

przedmiot sesji (a nie problemy

zewnętrzne); umożliwia uczestnikom wymianę doświadczeń i osobistych

wrażeń w warunkach zapewniających poczucie bezpieczeństwa; ułatwia interakcję

między członkami nowo powstającej grupy.

Ćwiczenie

- Wyzwanie oryginalności"

Zastosowanie: ukazuje stereotypy wpływające na wybór zawodu, pozwala na uświadomienie sobie

cech osobistych, które dana osoba postrzega jako wady, a które mogą

zostać przekształcone w atuty (atut

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

odmienności).

Ćwiczenie

- Historie do opowiedzenia"

Zastosowanie:

ilustruje potencjalne reakcje w obliczu tego, co nieznane i trudne; może zapoczątkować wspólną refleksję

nad

strategiami, które należy

zastosować; umożliwia uczestnikom lepsze samopoznanie poprzez ujawnianie

zdolności często mało widocznych w codziennym życiu: wyobraźni,

spontaniczności, humoru, umiejętności komunikowania się z innymi, zdolności do

przyciągania uwagi, emocji itd.; pozwala na wywołanie w grupie twórczej

atmosfery zaufania, bez negatywnych osądów.

Ta sytuacja wywołuje na początku dużo obaw i uczestnicy

dziwią się często, że otrzymane rezultaty są tak interesujące i zaskakujące.

Ćwiczenie

- Praca"

Zastosowanie:

pozwala ujawnić wartości związane z pracą (co jest dla mnie istotne w pracy);

umożliwia refleksję nad tym, czym dla każdego uczestnika jest praca oraz nad

miejscem, jakie każdy pragnie jej przypisać w swoim życiu; pozwala antycypować korzyści i przyczynia

się do wzbudzania motywacji.

Ćwiczenie

- Chiński portret"

Zastosowanie: pozwala na

rozwijanie umiejętności krytycznego myślenia; daje uczestnikom możliwości

rozszerzenia wiedzy na temat samych siebie, cech charakteru, upodobań, zainteresowań,

wiedzy.

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

KONKLUZJA

Metoda

Edukacyjna oparta jest na koncepcji, w myśl której oczekuje się od klienta

pogłębienia osobistej motywacji, tzn. ogólnej postawy wobec życia polegającej

na sprawieniu, aby owo życie wyłaniało się z wnętrza podmiotu, a nie było

warunkowane poleceniami płynącymi z zewnątrz, aby jednostka spojrzała na siebie

i na swoje otoczenie całościowo.

Metoda Edukacyjna sytuuje podmiot

(klienta) w centrum doświadczenia, w centrum jego orientacji, w centrum jego

rozwoju. Rozwój jednostki dokonuje się przez doświadczenie.

Praca

według Metody... nie skupia się głównie na kliencie, poprzez

sporządzenie bilansu osobowego, ale też uwzględnia środowisko i jego złożoność,

między okresami refleksji i okresami poszukiwania informacji. Klient poszerza

swoją wiedzę o świecie zawodów, potrafi określić własną sytuację zawodową w

kontekście zmieniających się potrzeb rynku pracy i ustalić indywidualny plan

działania. Wybory, których dokonuje klient, nie są narzucane, a więc ponosi on

całkowicie odpowiedzialność za swoje decyzje. Doradca towarzyszy klientowi w

jego poszukiwaniach, pomaga mu zbadać własny problem, zdefiniować priorytety i

podjąć decyzję zawodową. Klient nie

czeka biernie na informację i pomoc, ponieważ podejście edukacyjne aktywizuje

klienta poprzez stworzenie wewnętrznej motywacji do samodzielnego działania na

rynku pracy.

METODA KURS INSPIRACJI"[14]

Podstawy teoretyczne metody

Kurs Inspiracji jako metoda grupowego poradnictwa

zawodowego oparta na koncepcji uczenia się

dorosłych przez doświadczenie (andragogice).

Podstawowe

założenia dotyczące uczenia się dorosłych:

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

- charakterystyczną

cechą osoby dorosłej jest samokontrola, samokierowanie. Zadaniem prowadzącego

zajęcia jest zachęta do pogłębiania potrzeby ujawnienia się potrzeb edukacyjnych.

Dorosły może uczestniczyć w tworzeniu programu nauczania oraz w wyborze metod

edukacyjnych;

- doświadczenia

życiowe posiadane przez uczącego się są ogromnym źródłem wiedzy zarówno dla

osoby uczącej się, jak też dla pozostałych osób zaangażowanych w proces uczenia

się. Uczący się dorośli przywiązują większą wagę do tego, czego doświadczają,

niż do tego, co jest im przekazywane tylko werbalnie. Dlatego też większość

metod uczenia się postulowanych przez andragogikę to techniki bazujące na doświadczeniu

osób uczących się;

- proces uczenia się

dorosłych powinien odpowiadać na ich indywidualne potrzeby, możliwości i

gotowość do uczenia się.

Uczestnicy nabywają

kompetencje pozwalające im radzić sobie z problemami, jakie spotykają w życiu,

dlatego oczekują, że zdobyta wiedza i umiejętności mają bezpośrednie

zastosowanie i będą mogły jak najszybciej zostać wprowadzone w życie; uczenie

się polega nie tyle na przyswajaniu wiedzy na określony temat, ale umiejętności

rozwiązywania problemów w określonej dziedzinie, w przypadku osób dorosłych

dominuje motywacja wewnętrzna, uczą się oni z własnej woli.

Praca z grupą w

ramach Kursu Inspiracji ma charakter procesu edukacyjnego, w którym uogólnia się konkretne

doświadczenia

oraz nadaje się im tło społeczne. Ważne, zatem jest dotarcie do treści doświadczenia, aby móc je

analizować. Najważniejsze pojęcia związane z

koncepcją uczenia się przez doświadczenie to myślenie społeczne (umiejętność

myślenia w kategoriach

społecznych) i posługiwanie się przykładami w uczeniu się (egzemplifikacja).

Myślenie społeczne jest celem procesu nauczania i oznacza

umiejętność zrozumienia swojej subiektywnej i indywidualnej sytuacji na tle

sytuacji społecznej, a także umiejętność przejścia z punktu widzenia

indywidualnego na społeczny, np. umiejętność dostrzegania związku między

indywidualnym i osobistym przeżyciem bycia bezrobotnym a społecznymi

przyczynami i skutkami bezrobocia.

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

Egzemplifikacja

w procesie uczenia się służy rozwojowi myślenia społecznego, jest również

metodą" doboru treści nauczania, oznacza bowiem, że indywidualne

doświadczenia uczestników są częścią procesu nauczania jako przykłady

ilustrujące kompleksowe i nadrzędne społeczne uwarunkowania.

Społeczne

myślenie i egzemplifikacja w procesie uczenia się wymagają więc, aby nauczanie

jednocześnie było:

oparte na doświadczeniu i teoretyczne,

konkretne i abstrakcyjne,

koncentrujące się na specyficznej sytuacji i

uogólniające,

stanowiące całość tematyczną - zarówno dla prowadzącego, jak i uczestników.

Proces

doradczy w oparciu o Kurs Inspiracji oparty jest na działaniach pedagogicznych

i biorąc za punkt wyjścia doświadczenia życiowe i zawodowe jednostki. Doświadczenia

uczestników przetwarza się w kontekście psychologicznym i społecznym,

podkreślając ich własne możliwości działania oraz pokazując uwarunkowania

zjawiska bezrobocia. Treść i metody

Kursu Inspiracji powinny prowadzić do uświadomienia uczestnikom ich doświadczeń i kwalifikacji,

wzmocnienia poznania i zrozumienia samego siebie

i otaczającego świata.

Istotną

regułą przebiegu procesu doradczego w ramach Kursu Inspiracji jest atmosfera

sprzyjająca uczeniu się, oparta na takich elementach jak: równość, otwartość,

zaufanie, zaangażowanie, które pomagają w

łamaniu mechanizmów obronnych, wzbogacają

osobowościowy rozwój uczestników oraz gotowość do uczenia się. Ma ona również

znaczenie dla rozwoju odwagi i zaufania do siebie, do własnych

możliwości działania. Uczestnicy

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

wchodzą w relacje ludzkie oparte na równości,

gdzie akceptuje się wzajemnie własne normy i poglądy oraz wzajemnie się inspirują.

Cele

i adresaci

Głównym celem Kursu

Inspiracji jest wzbudzenie motywacji i zainspirowanie

uczestników do aktywnego zaangażowania się w budowanie swojej przyszłości

zawodowej i poszukiwania swojego miejsca na rynku pracy. Cel osiąga się przez

uświadomienie uczestnikom możliwości działania, ich praw i obowiązków,

wzmocnienie poznania i zrozumienia samego siebie, podniesienie samooceny oraz

przez uświadomienie im konieczności wzięcia odpowiedzialności za siebie i swoje

życie.

Dzięki działaniu

uczestnik będzie osiągał wgląd w swoje siły, wzmacniał je oraz pomnażał swoje

możliwości działania, poprzez:

- analizę

dotychczasowych doświadczeń, uogólnianie ich, by wzmocnić możliwości działania,

- zmianę postawy z

biernej na aktywną,

- podniesienie

poczucia własnej wartości,

- pozytywne myślenie,

- umiejętność

podejmowania decyzji,

- pracę nad sobą,

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

- wzmocnienie

zrozumienia samego siebie i otaczającego świata,

- uświadomienie

uczestnikom ich możliwości działania, praw i obowiązków,

- opracowanie

indywidualnego planu działania.

Kurs Inspiracji

adresowany jest do osób, które pozostających przez dłuższy czas bez pracy -

osób długotrwale bezrobotnych, wymagających wsparcia poprzez uczestniczenie w

grupowym procesie obejmującym dziesięć sesji.

Ogólne zagadnienia

metodyczne

Kursu

Inspiracji obejmuje cztery bloki tematyczne: Człowiek i społeczeństwo,

Zatrudnienie i wykształcenie, Indywidualny plan działania oraz Ewaluację. Poprzedzone

są one tzw. blokiem prezentacji, podczas którego następuje m.in. przedstawianie

uczestnikom planowanego przebiegu zajęć oraz cel i zakres

tematycznych bloków będących zasadniczą treścią programu zajęć. Porządek

poszczególnych bloków tematycznych oraz ich elementów nie jest sztywny, są one

dobierane do konkretnych uwarunkowań uczestników i czasu trwania zajęć. Pełny cykl zajęć powinien

trwać

2 tygodnie.

a) Zakres

tematyczny bloków:

Człowiek

i społeczeństwo - zrozumienie przez

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

uczestników związku między indywidualnym

obrazem własnej osoby i społecznym uwarunkowaniem wartości oraz uświadomienie sobie, że

podlegają one ciągłym

zmianom. Przez zrozumienie siebie samego i otaczającego świata jako zmieniających

się wartości osiąga się wzmocnienie zdolności i możliwości działania u uczestników, którzy mają

zarówno

wspólne jak i odmienne doświadczenia

i przeżycia. Różnice mogą pokazywać osobowościowe, kulturalne wzorce, które są decydujące dla

sposobu, w jaki

każdy radzi sobie np. w sytuacji

bezrobocia. Suma wspólnych doświadczeń buduje podstawę rozwoju myślenia

społecznego. W ten sposób widzi się

konsekwencje bezrobocia nie tylko jako indywidualny

problem, ale jako wspólny problem mający pewne społeczne przyczyny. Uczestnicy otrzymują szersze i

głębsze zrozumienie relacji

człowiek i społeczeństwo z podkreśleniem

osobistej odpowiedzialności, która

sprzyjała optymalnemu wykorzystaniu własnych sił w poszukiwaniu pracy.

Uczestnicy

uświadamiają sobie, w jaki sposób wybór

zawodu, stosunek do kształcenia się może

mieć wpływ na zmianę ich sytuacji, a

także pozwoli im dostrzec nowe możliwości, szanse.

Zatrudnienie

i wykształcenie - zrozumienie

przez uczestników znaczenia rozwoju wymagań kwalifikacyjnych,

oczekiwań dotyczących kwalifikacji na rynku pracy w

przyszłości oraz nowych możliwości zatrudnienia.

Punktem

wyjścia mogą być informacje o wymaganiach kwalifikacyjnych na rynku pracy

aktualnie i w przyszłości, uczestnicy przedstawiają swoje własne kwalifikacje, by ocenić jakie mają

obecne

możliwości zatrudnienia oraz ewentualne potrzeby dalszego kształcenia

się czy doskonalenia zawodowego.

Uczestnicy

powinni zdobyć wiedzę dotyczącą sytuacji na lokalnym rynku

pracy, dowiedzieć się o ogólnych tendencjach rozwojowych danego

regionu, jakie są na lokalnym rynku zakłady pracy i znajdujące się tam

stanowiska pracy. Powinni też rozpoznać wymagania stawiane przez pracodawców,

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

kondycje finansowe firm i ich możliwości

rozwojowe. Informacje te pomogą w wyborze kierunku kształcenia lub przekwalifikowania, w wyborze

nowego zawodu, będą też elementem pomocniczym podczas układania

indywidualnego planu działania. Pokazuje

się im możliwości działania, które mają na celu wzmocnienie związków z

rynkiem pracy, możliwości zarówno ogólne jak

i ich możliwości jako osób bezrobotnych.

Należy dążyć do tego, by uczestnicy osiągnęli większe zrozumienie własnych uwarunkowań i możliwości

oraz

innych uwarunkowań, które należy wziąć pod uwagę przy ewentualnym

wyborze kierunku kształcenia.

Indywidualny plan

działania - uczestnicy

opracowują własny, indywidualny plan działania, który jest efektem Kursu

Inspiracji. Plan ten wskazuje uczestnikom dalszy kierunek działania, mobilizuje

ich do dalszej pracy nad sobą, tworzy dalej

podstawę dla indywidualnej rozmowy z doradcą zawodowym. Plan działania

jest planem działalności dla pojedynczego uczestnika po zakończeniu zajęć,

zawierającym realistyczne cele i strategie. Jest podsumowaniem i konkretyzacją

tych procesów, które każdy uczestnik przechodzi w tych kierunkach, gdzie czuje

się zainspirowany do dalszej pracy. Plan działania tworzy dalej podstawę dla

indywidualnej rozmowy z doradcą zawodowym, który również podczas sesji sygnalizuje

i wskazuje sytuacje, które należy dokładniej przeanalizować, ponieważ mogą

zawierać zagadnienia pomocne przy wykorzystaniu ich w planach osobistych

uczestników.

Formy warsztatowe

realizowane w ramach Kursu Inspiracji

Metoda analizy

historii życia (autobiografii) składa się z czterech faz: wstępnej, interview, opracowania

artykułu i przedstawienia efektów pracy. Punktem wyjścia w tej metodzie są

wspomnienia z własnego życia. Przez słuchanie wspomnień innych osób przywołuje

się do życia własne wspomnienia, które później można uogólnić i przedstawić w

odniesieniach społecznych. Metoda sprzyja wprowadzeniu wymiaru historycznego,

po to, aby można jednostkowe biografie analizować na tle rozwoju społecznego.

Indywidualna historia staje się w małej skali egzemplifikacją (przykładem) - dużej skali.

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

Kuźnia (warsztat) przyszłości"

Jest to

forma pracy, w której punktem wyjścia jest temat, który dotyczy uczestników,

lub który uczestnicy koniecznie chcą omówić. Jest wiele wariantów tej metody i

czasu jej trwania. Od warsztatu jednodniowego do obejmującego cały proces

nauczania. Wspólną cechą ich wszystkich jest to, że uczestnicy przez pracę w

warsztacie przechodzą proces, w czasie którego rozpoczynając od fazy krytyki

poprzez fazę utopii osiągają fazę działania. Zajęcia wyzwalają inicjatywę i

pobudzają do działania poprzez wytyczanie tematów realizacji. Kuźnia

przyszłości" składa się z czterech faz z określonymi regułami, o których

realizację dba prowadzący warsztat, np. na temat problemu bezrobocia i szukania

sposobów radzenia sobie w trudnych sytuacjach pozostawania bez pracy.

Gra w teatr

jest formą nauczania, gdzie uczestnicy aktywnie podchodzą do tematu lub

postawionego problemu przez uświadomienie sobie tego nawzajem w czasie

przedstawienia.

Zabawa w

teatr może pomóc w uwidocznieniu pewnych szeroko pojętych umiejętności, o

których uczestnicy nie wiedzą, że je posiadają. Popularnie mówiąc włącza się do

procesu nauczania człowieka jako całość". Ponadto może to znaczyć

przekroczenie pewnych barier w stosunku do tradycyjnego nauczania, w myśl odważam

się robić coś, czego nie robiłem nigdy przedtem".

Jednym z

założeń Kursu Inspiracji jest wyjście do zakładów pracy, firm szkolących.

Uczestnicy, którzy utracili kontakt ze środowiskiem zawodowym mają okazję przez

wspólne wycieczki do zakładów, znów poczuć atmosferę pracy, poznać pracowników,

rozmawiać z nimi o ich czynnościach zawodowych, a czasem spotkać znajomych i

być z nimi tym razem w innej relacji. Szersze kontakty społeczne mają korzystny

wpływ na rozwój jednostki, zwiększając jej aktywność. W grupie wsparcia wzrasta

poczucie bezpieczeństwa i łatwiej jest przełamać opór przed nowymi, nieznanymi

sytuacjami społecznymi. Wspólne wyjście z grupą to również okazja do przeżycia

wielu pozytywnych emocji. Praca w grupie osób, które mają ten sam problem,

pomaga przetrwać trudny okres. Nawiązują się więzi, nierzadko ludzie nawzajem

niosą sobie pomoc, informując się o różnych możliwościach znalezienia pracy.

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

Przykładowe

ćwiczenia i ich zastosowanie[15]

Sytuacja osób dorosłych, wynikająca z aktualnej fazy rozwojowej,

doświadczeń społecznych, zmian intelektualnych i ról społecznych, sprawiają, że

w przypadku osób dorosłych potrzebne są specjalne metody uczenia się. Punktem

wyjścia do pracy są doświadczenia uczestników, które analizuje się podczas

bardzo wielu różnych ćwiczeń, mających na celu zainspirowanie uczestników do

działania, a także wskazują modele życia, pozycje życiowe, uczą zachowań

asertywnych.

Poprzez udział w ćwiczeniach uczestnicy uczą się rozwiązywać problemy,

lepiej zrozumieć swoją sytuację, w jakiej się znaleźli, tworzą indywidualny

plan działania na przyszłość.

Ramowy program zajęć może ulegać modyfikacjom, gdyż jednym z

podstawowych założeń Kursu Inspiracji jest to, że jego uczestnicy są

współautorami programu.

Do poszczególnych

bloków tematycznych przyporządkowanych jest po kilka ćwiczeń. Cel ich

zastosowania przedstawia poniższy opis:

Blok I -

Prezentacja

Ćwiczenia: Wywiad, Tarcze herbowe, Trio, Samospełniająca się

przepowiednia, Samo się kręci, Łamanie lodów

Zastosowanie:

- umożliwienie

uczestnikom wzajemnego poznania się, zintegrowanie członków grupy oraz

uaktywnienie ich i przygotowanie do dalszej pracy,

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

- stworzenie

sytuacji, w której każdy z uczestników może wystąpić w trzech rolach: tego,

który szuka pomocy, osoby pomagającej oraz obserwatora,

- poznanie oczekiwań

i potrzeby uczestników, rozbudzenie współodpowiedzialności za prowadzenie Kursu.... ,

- ustalenie, jaki

jest stosunek uczestników do kwestii odpowiedzialności za własne życie

(zlokalizowanie poczucia kontroli.)

Blok II -

Człowiek i społeczeństwo

Ćwiczenia: Moje wartości życia, Filtry indywidualne,

Psychologiczne oddziaływanie bezrobocia, Postawy wobec życia, Postawy życiowe,

Modele życia.

Zastosowanie:

- rozpoznanie

indywidualnych i grupowych potrzeb, zaobserwowanie jak przebiegają procesy

grupowe, jak poszczególne osoby współpracują, jak się wzajemnie inspirują,

- uświadomienie

uczestnikom indywidualnych różnic w odbiorze, interpretacji i sposobie

przetwarzania bodźców płynących z otoczenia,

- przedyskutowanie

psychologicznych aspektów bezrobocia,

- przeanalizowanie

konsekwencji przyjmowania w życiu określonych postaw,

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

- uświadomienie

uczestnikom związku między osobistymi doświadczeniami a społecznymi

uwarunkowaniami w odniesieniu do kariery zawodowej, a także między pracą,

wykształceniem, wychowaniem.

Blok III - Zatrudnienie i wykształcenie

Ćwiczenia: Mapa myśli, Jak oceniasz siebie?, Gra towarzyska,

Pozytywny list, W jaki sposób dajesz strokes i jakie strokes otrzymujesz?,

Analiza transakcyjna, Wzory pracy i uczenia się, Lusterko wsteczne, Asertywność.

Zastosowanie:

uporządkowanie zebranych informacji

o kwalifikacjach, doświadczeniach życiowych, realnych umiejętnościach,

zdolnościach i zainteresowaniach uczestników,

skonfrontowanie przez uczestników

własnych wyobrażeń o sobie z ocenami innych ludzi,

rozwijanie u uczestników

umiejętności samopoznania, świadomości oceny swoich mocnych stron,

uświadomienie wpływu pozytywnych i

negatywnych symptomów na funkcjonowanie w społeczeństwie,

rozpatrywanie całościowe problemu w

odniesieniu do: środowiska rodzinnego, zawodowego i lokalnego,

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

uświadomienie uczestnikom jakie

wzory pracy i uczenia się wypracowali sobie podczas dotychczasowej aktywności

edukacyjnej oraz związanej z wykonywaną pracą,

ocenienie przebiegu zajęć i swojego

w nich udziału,

poznanie zachowań asertywnych

mających znaczenie dla właściwego wyrażania siebie i utrzymania właściwych

relacji z innymi ludźmi.

Blok IV - Indywidualny plan działania

Ćwiczenia: Jak osiągnąć cel?, Test-profil zainteresowań, Linia życia, Plan

działania.

Zastosowanie:

perspektywiczne spojrzenie na nowe

możliwości i znalezienie sposobu pokonania trudności w realizacji celów

życiowych,

nakreślenie swojego profilu

zainteresowań w odniesieniu do grup zawodów,

poznanie przez uczestników, jakie

cechy powinien mieć plan działania, aby sprzyjał pomyślnej realizacji

wyznaczonych celów.

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

Blok V - Ewaluacja

Jest to ostatni etap kończący zajęcia Kursu Inspiracji. Przeprowadza się

podsumowanie wyników procesu uczenia się uczestników. Zadaniem uczestników jest

dokonanie oceny treści i wyznaczonych celów Kursu Inspiracji, prowadzonych

zajęć oraz innych uczestników i samego siebie.

KONKLUZJA

Kurs

Inspiracji oparty jest na założeniach wynikających z najnowszego nurtu badań w dziedzinie pedagogiki

dorosłych (andragogiki).

W związku, z czym za punkt wyjścia w pracy z grupą brane są pod uwagę zarówno

doświadczenia, które uczestnicy przynoszą ze sobą, jak i te, które nabywają w

trakcie całego procesu grupowego. W ten sposób procesowi nadaje się społeczną

perspektywę, w myśl której oczekuje się od uczestników pogłębienia swojej

osobistej motywacji, tzn. ogólnej postawy wobec życia. Polega ona na

sprawieniu, aby owo życie wyłaniało się z wnętrza podmiotu, a nie było

warunkowane poleceniami płynącymi z zewnątrz, aby jednostka spojrzała na siebie

i na swoje otoczenie całościowo.

Doświadczenia

uczestników przetwarzane są w kontekście psychologicznym i społecznym

podkreślając im własne możliwości działania poprzez wzbudzenie motywacji - świadome i celowe

wykorzystanie własnych możliwości, by

w czasie, kiedy uczestnicy są bezrobotnymi, byli aktywni,

aby podtrzymywali więzi z rynkiem pracy i pozytywnie podchodzili do swojej przyszłości na rynku pracy.

Uczestnicy dochodzą do wniosku, że tylko przez świadome i

celowe wykorzystywanie własnych możliwości

działania, możliwa jest zmiana ich sytuacji.

3. METODA GOTOWOŚĆ DO ZMIAN"[16]

Podstawy teoretyczne

Gotowość do zmian" jako metoda grupowego

poradnictwa zawodowego, realizowana w formie warsztatowej, oparta jest na założeniach pedagogiki

uczenia się dorosłych. Bazuje ona na doświadczeniach uczestników

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

i grupowej wymianie doświadczeń pod kierunkiem prowadzącego, który ułatwia

dochodzenie do prawidłowych wniosków i prowadzi w całości proces grupowy.

Zakłada się, że uczestnicy

mogą i powinni brać odpowiedzialność za własne życie, podejmować wyzwania,

zdobywać nowe umiejętności, przekraczać pewne granice, które niosą za sobą przemiany. Uczestnicy

uczą się przede

wszystkim przez doświadczenie, analizowanie i eksperymentowanie.

Cele i adresaci

Zajęcia warsztatowe

"Gotowość do zmian" mają na celu przygotowanie uczestników do:

- osiągnięcia

aktywnej postawy w stosunku do przemian, które zachodzą na rynku pracy,

- udoskonalenia

własnych umiejętności w podejmowaniu decyzji, ich realizacji i brania

odpowiedzialności za nie,

- wyzwolenia

kreatywności oraz nowego sposobu myślenia w procesie transformacji i zmian

zachodzących na rynku pracy,

- przełamania barier

w procesie zdobywania wiedzy i doskonalenia zawodowego.

Uczestnikami zajęć mogą być bezrobotni oraz

osoby zagrożone bezrobociem lub wymagający przeszkolenia w wyniku transformacji

i prywatyzacji zakładów pracy.

Ogólne zagadnienia metodyczne

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

Metoda umożliwia

uczestnikom osobisty i praktyczny udział w zajęciach, możliwość reagowania i

wpływania na przebieg zajęć. Proces

postępuje na forum grupy, we wspólnym działaniu, poprzez wymianę doświadczeń,

wspólne przeżycia i refleksje nad nimi. Uczestnicy sami dochodzą do wniosków

poprzez autorefleksję, uczą się poszukiwania nowych niekonwencjonalnych

rozwiązań, podejmowania wspólnych działań, brania odpowiedzialności za dokonany

wybór.

Pełny program

warsztatów Gotowość do zmian" obejmuje 30 godzin zajęć, podzielonych na

sesje tematyczne: Jednostka w świecie zmian; Wielkie wzywania; Znajomość procesów; Normy,

wartości procesy zmian; W drodze do

społeczeństwa. Każda sesja może

być prowadzona w odrębnym dniu, jednakże przy zachowaniu kolejności sesji.

Uczestnicy

uczą się, a nie są uczeni, biorą udział w tzw. sytuacji

edukacyjnej, prowadzonej przy pomocy różnych technik służących uruchamianiu

aktywności grupy.

W ramach

poszczególnych sesji, można prowadzić skrócone zajęcia, wybierając odpowiednie

zagadnienia oraz scenariusze zajęć lub czas trwania zajęć może zostać wydłużony

w przypadku włączenia do programu dodatkowego tematu, np. w zakresie wybranych

metod i technik poszukiwania pracy.

W trakcie

realizacji pierwszych bloków tematycznych bazuje się na wiedzy i

doświadczeniach osobistych uczestników, pozostałe sesje odwołują się do obserwacji i wspólnych przeżyć

z pierwszych dni warsztatów. Udział w sesjach i ćwiczeniach

praktycznych powoduje, że uczestnicy rozwijają umiejętności analitycznego

myślenia, uczą się wykorzystania w praktyce posiadanej wiedzy i umiejętności,

samodzielnego rozwiązywania problemów, a także zmieniają swoje nastawienia do

świata zewnętrznego.

Doradców zawodowych

zainteresowanych wykorzystaniem programu Gotowość do zmian" jako metody

grupowego poradnictwa zawodowego zachęca się do zapoznania się z treścią

rozdziału pt. Vademecum pedagogiczne"

zawartym w Zeszycie informacyjno-metodycznym doradcy zawodowego Nr 7 i 11 Metody poradnictwa

grupowego - Kurs

Inspiracji" część I i II, w

którym szczegółowo podano wskazówki metodyczne - ważne dla

prawidłowej i efektywnej realizacji warsztatów Gotowość do zmian".

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

Wybrane ćwiczenia i ich zastosowanie[17]

Program i

scenariusze zajęć warsztatowych realizowane są w pięciu wyżej wymienionych

sesjach tematycznych, do których przyporządkowanych jest po kilka ćwiczeń (do

wyboru) prowadzonych metodami i technikami interaktywnymi (wykład, zajęcia

praktyczne, burza mózgów, gry i zabawy).

Poniższa

prezentacja zawiera ogólne informacje dotyczące celu zastosowania

poszczególnych ćwiczeń w ramach poszczególnych sesji:

Sesja I - Jednostka w świecie zmian

Ćwiczenia: Przedstawienie się uczestników, Kreatywny

sposób przedstawiania siebie, Oczekiwania wobec warsztatów, Wykonaj polecenie,

Ja i przemiany, Pojęcie zmian i przemian (burza mózgów).

Zastosowanie:

- wzajemne poznawanie

się, stworzenie okazji do zaobserwowania zachowań i postaw uczestników,

refleksji nad sobą i nakreślenia obrazu własnej osoby,

- uczenie się

twórczego i pozytywnego myślenia, budowanie poczucia bezpieczeństwa i zaufania

wśród uczestników,

- określenie przez

uczestników oczekiwań wobec warsztatów Gotowość do zmian" i zebranie

informacji potrzebnych do elastycznego dopasowania treści i formy zajęć,

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

- kształtowanie

umiejętności aktywnego słuchania, dyskusji i dochodzenia do kompromisu przez

grupę,

- uświadomienie

znaczenia właściwego odbioru i przetwarzania informacji w rozwijającym

społeczeństwie,

- uświadomienie

związku pomiędzy obrazem własnej osoby a funkcjonowaniem w otoczeniu,

- określenie i

zdefiniowanie zachodzących zmian i przemian jako punkt wyjścia do planowania

przyszłości.

Sesja II - Wielkie wyzwanie

Ćwiczenia: Tylne

lusterko, Zadania logiczno-matematyczne, zadanie wiążące: Latawiec" lub

Transport jaja", zadanie główne (do wyboru) - Hamak",

Choinka", Szałas", Most" (zadanie wspomagające Wiadro z wodą").

Zastosowanie:

- lepsze zrozumienie

przemian zachodzących wokół nas, wzmocnienie chęci zdobywania wiedzy i dążenia

do ciągłych zmian,

- sprawdzenie

efektywności komunikacji pomiędzy sobą i podziału ról, poprzez wspólne

wykonywanie zadań, umiejętność wspólnego wypracowania powierzonych zadań,

- dalsze integrowanie

grupy poprzez wspólne wykonywanie zadań, sprawdzenie efektywności komunikacji

pomiędzy sobą i podziału ról,

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

- kształtowanie

umiejętności przekonywania innych do swoich własnych pomysłów i znajdowania

kompromisów i wspólnego wypracowania rozwiązania oraz przyjęcia

odpowiedzialności za dokonany wybór,

- sprawdzenie

umiejętności dawania sobie rady w obliczu wyzwania i związanych z nim zmian,

- uświadomienie

uczestnikom istnienia stereotypów i przyzwyczajeń w myśleniu oraz możliwości ich

pokonania, na co dzień, w pracy i w procesie planowania,

- głębsze zrozumienie

potrzeb, rozbudzenie otwartości do przyjmowania nowej wiedzy i umiejętności

wynikających ze zmian, poszukiwania nowych niekonwencjonalnych rozwiązań.

- kształtowanie

umiejętności selekcji informacji pod względem ich ważności, wzbudzenie

kreatywnego myślenia,

- kształtowanie

umiejętności współpracy w grupie, wspólnego rozwiązywania problemu,

przekonywania innych do swoich własnych pomysłów, znajdowania kompromisów.

Sesja

III - Znajomość procesów

Ćwiczenia: Znajomość procesów, Tylne lusterko, Zdobądź

jak najwięcej punktów, Szyfr.

Zastosowanie:

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

- analiza procesów

zachodzących w trakcie realizacji zadań wykonywanych w drugim dniu zajęć,

- złamanie utartych

schematów myślenia (nie ma zwycięzcy ani przegranego),

- obserwacja postaw w

czasie pracy, w sytuacji konkurencji i pod wpływem stresu,

- uświadomienie zalet

patrzenia z lotu ptaka", obydwie grupy powinny przewidzieć efekt,

- pokazanie

zależności pomiędzy realizacją zadania przez jednostkę a produktem końcowym

(podejście holistyczne), pokazanie znaczenia perspektywy z lotu ptaka".

Sesja IV - Normy, wartości, procesy zmian

Ćwiczenia: Rękaw, Hierarchia

wartości, Zachowanie świadomego klienta, Inscenizacja - język ciała,

trening dotyczący świadomego zachowania klienta.

Zastosowanie:

- zwiększenie wiedzy

uczestników o nich samych poprzez analizę osobistej hierarchii wartości i

stworzenie możliwości ich zmiany,

- zdefiniowanie

hierarchii wartości uczestników i rozważenie, jakie mają możliwości dalszego rozwoju,

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

- stworzenie

możliwości przedstawienia swoich osobistych hierarchii wartości, dyskutowania o

nich zarówno poprzez dawanie, jak i przyjmowanie informacji zwrotnej,

- wskazanie

perspektywy rozwoju społeczeństwa koniecznej do zrozumienia swojego miejsca,

wyznaczenia celu dla siebie w przemianach i punktu odniesienia dla swoich

wartości związanych ze społeczeństwem,

- zdefiniowanie

pojęcia świadomości klienta i jego roli w społeczeństwie usług,

- nabycie

umiejętności oceny sytuacji związanych z różnymi postawami klienta,

- wskazanie jak

pojedyncza osoba lub grupa osób może być aktywna, w jaki sposób można wpływać

na innych i na otoczenie oraz zmieniać je poprzez bycie świadomym klientem.

Sesja

V - W drodze do społeczeństwa usług

Ćwiczenia: Tylne lusterko, Społeczeństwo usług, Nowe

wymagania i wyzwania (zmieniaj świat począwszy od siebie), Ankieta.

Zastosowanie:

- przegląd sytuacji

związanych ze zmianami i nastawienie do nich,

- autorefleksja nad

własnymi postawami wobec zmian,

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

- podsumowanie

przebiegu warsztatów - realizacja celów warsztatu

KONKLUZJA

Gotowość do zmian" jako metoda

poradnictwa grupowego oparta jest na założeniach pedagogiki dorosłych

(andragogiki) i podejściu holistycznym, które zakłada wartość

funkcjonalności wiedzy i umiejętności uczestnika tj., aby mógł jak najlepiej

radzić sobie w społeczności, w nowych, nieznanych warunkach, aby potrafił

rozwiązywać problemy w sposób dla siebie najwłaściwszy, czyli zgodny z własnymi

predyspozycjami intelektualnymi i osobowościowymi.

Uczestnikom warsztatu wyznaczone są konkretne cele do realizacji: opanowanie nowych sposobów

myślenia i działania, udoskonalenia własnych

umiejętności w podejmowaniu decyzji, ich realizacji oraz brania odpowiedzialności za nie. Osiągnięcie

aktywnej postawy w

stosunku do przemian, które zachodzą

na rynku pracy,

wyzwolenie

kreatywności oraz nowego sposobu myślenia w procesie transformacji i zmian

zachodzących na rynku pracy to przełamanie

barier w procesie zdobywania wiedzy i doskonalenia zawodowego, co w konsekwencji prowadzi do

lepszego radzenia

sobie na rynku pracy.

4. Rozwijanie indywidualnych cech ułatwiających

zdobycie zatrudnienia - METODA HISZPAŃSKA"[18]

1) Podstawy

teoretyczne

Podstawą

teoretyczną metody są założenia psychologii

humanistycznej.[19]

W podejściu humanistycznym człowiek ma możliwość zmiany na lepsze,

kształtowania swojego życia, podejmowania decyzji. Na drodze tej nie potrzebuje

gotowych recept a jedynie życzliwego wsparcia, szacunku i obecności innych

osób. Przedstawiona metoda wykorzystuje założenia teoretyczne zwane systemowym

podejściem zorientowanym na rozwiązanie problemu.

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

Praca z klientami

ukierunkowana jest na przyszłość, na poszukiwanie rozwiązań i powodowanie zmian

w dotychczasowych strategiach radzenia sobie z sytuacją pozostawania bez pracy.

Proces doradczy ukierunkowany jest na osiągnięcie przez klientów samodzielności

w podejmowaniu decyzji zawodowych.

Podstawowe założenia wynikają z przekonania, że:

- każdy człowiek ma

możliwości osobistego rozwoju;

- bazowanie na

pozytywnych doświadczeniach jednostki zamiast skupiania się na jej brakach i

trudnościach. Doradca koncentruje się więc na zasobach i sukcesach danej osoby

oraz możliwościach ich wykorzystania w planach zawodowych. Nie proponuje

rozwiązań, ani nie dąży do niwelowania braków. Stara się jedynie towarzyszyć

działaniom jednostki, dając jej wsparcie;

- każdy może pomóc

sobie sam o ile spełni kilka podstawowych warunków, m.in.: będzie pozostawał w

kontakcie psychicznym z inną osobą, pozytywnie nastawioną oraz potrafiącą

zrozumieć i odczuć intelektualną i emocjonalną sytuację partnera. W tym

kontekście doradca udziela jednostce wsparcia, natomiast ona samodzielnie

dochodzi do wniosków dotyczących jej sytuacji i planuje działania, które mają

doprowadzić do osiągnięcia celu. Dochodząc do optymalnych dla siebie rozwiązań,

jednostka dokłada większych starań, aby je zrealizować;

- odnajdywanie

indywidualnych zasobów staje się podstawą do rozpoczęcia pracy nad celami

jednostki i zmianami w podejmowaniu przez nią działań związanych z

poszukiwaniem zatrudnienia. Własna historia, zasoby i pozytywnie określone cele

stają się podstawą do szukania rozwiązań.

2) Cele i adresaci

Praca z

wykorzystaniem Metody Hiszpańskiej ma na celu, aby osoby, które mają określone

deficyty w radzeniu sobie na rynku pracy, zdobyły i rozwinęły umiejętności,

które pozwolą im na przezwyciężenie barier osobistych tj. zmianę i przyjęcie

nowych postaw i motywacji w dotychczasowej strategii działania wykorzystywanej

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

w poszukiwaniu pracy. Ukształtowanie poczucia sprawstwa i własnej skuteczności

działań związanych z poszukiwaniem informacji i aktywnością na rynku pracy.

Klientami są osoby

długotrwale bezrobotne, które charakteryzuje m.in. brak motywacji do

podejmowania działań związanych z poszukiwaniem zatrudnienia.

Ogólne zagadnienia metodyczne

Proces doradczy prowadzony

Metodą Hiszpańską ukierunkowany jest

na osiągnięcie przez uczestników samodzielności w podejmowaniu decyzji

zawodowych, prowadzony systemem

ułatwiającym wchodzenie na rynek pracy. System ten obejmuje sfery:

motywacji, umiejętności, informacji zawodowej oraz planowania działań

związanych z poszukiwaniem zatrudnienia:

- motywacja dotyczy

tego, jak bardzo poszukujący pracy chce znaleźć zatrudnienie i na ile jest

wytrwały w swoich dążeniach,

- umiejętności,

rozumiane są jako sprawność w szukaniu pracy, przejawiająca się w reagowaniu na

oferty, przygotowywaniu dokumentów aplikacyjnych, rozmowie z pracodawcą,

znajomości zasad autoprezentacji,

- informacja dotyczy

tego, co klient wie na temat rynku pracy, jakie informacje wydają się mu

niezbędne do efektywnego poszukiwania zatrudnienia, skąd czerpie swoją wiedzę i

jak ją wykorzystuje,

- planowanie dotyczy

sposobu tworzenia spójnych wizji zawodowych, poszukiwania pracy i dalszej

kariery zawodowej.

W trakcie realizacji procesu wykorzystuje

się metody i techniki pracy, które służą podniesieniu sprawności działań

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

uczestnika w każdej z wyżej wymienionych sfer systemu. Można oddziaływać na

różne jego elementy, wzbudzając zmiany w obrębie pozostałych.

Zajęcia grupowe przebiegają jako

proces mieszanych (indywidualnych i grupowych) działań poradnictwa zawodowego,

w którego trakcie doradca i osoby bezrobotne ustalają kroki zmierzające do

optymalnego rozwoju drogi prowadzącej do znalezienia zatrudnienia. Całość programu obejmuje: 3 sesje

indywidualne i 4 sesje grupowe,

które odbywają się stopniowo w okresie 8 tygodni w ramach niżej wymienionych

głównych faz:

FAZA

WSTĘPNA - ustalenie oczekiwań i wstępne określanie celów zawodowych, elementem

wstępnej pracy jest jasne określenie wzajemnych oczekiwań oraz zasad współpracy

(kontrakt).

FAZA

I SPÓJNOŚCI I INTEGRACJA GRUPOWA - praca nad stworzeniem grupy, jej

integracją i spójnością, uczestnicy poznają

się i dokonują pierwszej wymiany doświadczeń związanych z poszukiwaniem zatrudnienia.

FAZA

II KONFRONTACJA I INFORMACJA ZWROTNA - omówienie działań, które uczestnicy

podjęli w swoim otoczeniu. Praca w grupie umożliwia konfrontację doświadczeń i

spostrzeganie swojej aktywności oczami pozostałych członków grupy.

FAZA III WZMOCNIENIE AUTONOMII - jest to faza

końcowa, która wiąże się z oceną zdobytych umiejętności i rozwijanych

zasobów służących wypracowaniu samodzielnych działań w zakresie poszukiwania

pracy.

Zaproponowane

metody pracy, mają za zadanie optymalizację działań podejmowanych przez klienta

w celu znalezienia zatrudnienia i pozwalają na określenie alternatywnych celów

zawodowych. Dzięki temu proces doradczy może być z dobrym skutkiem stosowany w

odniesieniu do osób pochodzących z grup, które mają szczególne trudności w

znalezieniu zatrudnienia ze względu na wiek, płeć, okres bycia bezrobotnym,

konieczność przekwalifikowania itd.

4) Wybrane ćwiczenia i ich zastosowanie[20]

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

W ramach wszystkich faz programu

(podczas sesji indywidualnych i grupowych) wykorzystywane są różne metody

interaktywne (wykład, praca w podgrupach, symulacja, kwestionariusze,

odgrywanie ról).

Trzy sesje indywidualne obejmują

rozmowę doradczą z wykorzystaniem niżej wymienionych specyficznych technik

(niektóre z nich wykorzystywane są również w pracy z grupą):

Wzmocnienie zasobów - szeroki opis wszystkiego: to, co

działo się w trakcie danego zdarzenia, co trzeba było zrobić, jak się zachowano

itd.

Atrybucja kontroli - wewnętrzne umiejscowienie kontroli, zależność przyczynowa pomiędzy tym, co się

robi, czy jakim się jest, a

tym, co dzieje się wokół i co osiąga się.

Poszukiwanie wyjątków identyfikacja sytuacji, w których

to, co się zdarzyło - chociaż mogło być z pozoru błahe - przyczyniło się do osiągnięcia

celu.

Sposoby określania celów - poszukiwanie

rozwiązań, ustalanie celów, które chce się osiągnąć.

Presupozycyjne pytania - zadawanie

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

pytań sugerujących odpowiedź, uznających za fakt pewne osiągnięcia

klienta, mogą dotyczyć zarówno przeszłości, teraźniejszości, jak i przyszłości.

Technika skali - ukierunkowywanie klienta na

osiągnięcia i znajdowanie rozwiązań.

Projekcja przyszłości - stworzenie

hipotetycznej sytuacji, w której postawiony problem/przeszkody przestały

istnieć, stanowi źródło inspiracji do znajdowania rozwiązań.

Pytania cyrkularne (okólne) -

pytania cyrkularne kierowane są do dwóch

lub kilku członków grupy, a dotyczą podpowiadania rozwiązań, pomysłów,

wskazówek osobie trzeciej.

Szczególne

znaczenie przypisuje się zajęciom grupowym, przebiegających w trakcie czterech

sesji, które mają na celu wsparcie zaangażowania uczestników oraz motywowanie

ich do podejmowania działań związanych z poszukiwaniem informacji i aktywnością

na rynku pracy. Praca w grupie daje uczestnikom możliwość wymiany doświadczeń,

konfrontacji własnych poglądów i przeżyć z innymi, odbudowania więzi

społecznych. Takich elementów często brakuje w sytuacji osób długotrwale

pozostających bez pracy, które na ogół nie znajdują lub nie potrafią uzyskać

wsparcia w swoim otoczeniu.

I sesja grupowa - Spójność i integracja grupowa

Ćwiczenia: Poznajmy się", Czynniki mające wpływ na uzyskanie

zatrudnienia", Jak to osiągnąłeś?", Odkrywanie informacji", Siła działań"

(formularz).

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

Zastosowanie:

- integracja grupy,

- zwiększenie stopnia

świadomości uczestników na temat czynników wewnętrznych i zewnętrznych

determinujących znalezienie zatrudnienia,

- określenie źródeł

pozyskiwania informacji,

- określenie sposobów

dotarcia do informacji koniecznych do realizacji celów zawodowych,

- poznanie wartości

instrumentalnej, jaką uczestnik przypisuje każdej z dziedzin kompetencji

wykorzystywanych przy poszukiwaniu pracy (zdobywanie wiedzy, bycie mobilnym,

zorganizowanym, wyrażanie myśli).

II sesja grupowa - Konfrontacja i informacja zwrotna

Ćwiczenia: Pytania na temat sukcesów", Lokalny i ponadlokalny

rynek pracy", Techniki poszukiwania pracy" (kwestionariusz), Nasza sieć".

Zastosowanie:

- lokalizacja

zachowań, myśli lub odczuć doświadczanych przez uczestników grupy w okresie

między sesjami, które można uznać za sukcesy lub postępy na drodze osiągania

celów,

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

- poznanie

mechanizmów funkcjonowania rynku pracy (szanse i zagrożenia),

- poznanie stopnia

znajomości różnych technik poszukiwania pracy stosowanych przez uczestników,

- stworzenie przez

każdego uczestnika tzw. sieci kontaktów" wspomagających w osiągnięciu

zamierzonego celu.

Trzecia i czwarta

sesja grupowa - Wzmocnienie autonomii

Ćwiczenia: Pytania

na temat sukcesów", Komunikacja pisemna", Karta stanowiska (formularz),

Rozmowa kwalifikacyjna", Symulacja rozmów kwalifikacyjnych", Przyszłość już

tu jest".

Zastosowanie:

- identyfikacja

zachowań, myśli lub odczuć doświadczanych przez uczestników grupy w okresie

między sesjami, które można uznać za sukcesy lub postępy na drodze osiągania

celów,

- zdobycie

umiejętności sporządzania dokumentów aplikacyjnych,

- sporządzenie

profilu stanowiska pracy,

- nabycie

umiejętności autoprezentacji i prowadzenia rozmowy kwalifikacyjnej,

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

- nabycie

umiejętności prowadzenia rozmowy z pracodawcą,

- identyfikacja

rozwoju indywidualnych postaw w kierunku radzenia sobie z zatrudnieniem i wobec

zachodzących zmian na rynku pracy.

KONKLUZJA

Metoda Hiszpańska -

Rozwijanie indywidualnych cech ułatwiających zdobycie zatrudnienia" stosowana w grupowym

poradnictwie

zawodowym ma na celu wsparcie zaangażowania każdego z klientów biorących udział

w programie oraz motywowania ich do podejmowania działań związanych z poszukiwaniem

informacji i aktywnością na rynku pracy. Istotne w procesie doradczym jest

nawiązanie pozytywnego i osobistego kontaktu z klientami, poprzez stworzenie

atmosfery bezpieczeństwa i współpracy. Grupa daje możliwość wymiany

doświadczeń, konfrontacji, odbudowania więzi społecznych. Elementów tych często

brakuje w sytuacji osób długotrwale bezrobotnych, które często nie znajdują lub

nie potrafią uzyskać wsparcia w swoim otoczeniu.

Dotychczasowe

osiągnięcia, sposoby radzenia sobie w sytuacjach trudnych, mogą i powinny

znaleźć przełożenie na rzeczywistość poszukiwania zatrudnienia. Ekspertem jest

klient, to on ma najwięcej informacji na swój temat. Doradca zawodowy prowadząc

zajęcia nie diagnozuje, nie koncentruje się na przeszłości i nie ocenia jej,

natomiast pełni rolę stymulującą

i ukierunkowującą działania grupy poprzez proponowanie odpowiednich ćwiczeń,

daje równe szanse każdemu klientowi i stara się wytworzyć takie jego

nastawienie, które umożliwia efektywną współpracę i działanie.

Wydobycie osobistych

zasobów klienta ułatwia dokonywanie zmian, co z kolei daje szansę na

wypracowanie rozwiązań. Efektem pracy jest wypracowanie przez klientów -

wspólnie z doradcą - własnego spójnego projektu zawodowego.

PODSUMOWANIE

Ludzkie zachowanie uwarunkowane jest przez aktualne przeżycia,

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

doświadczenia tego, co dzieje się w świadomości, jak człowiek postrzega siebie,

innych i otaczający świat. Podstawową właściwością natury

ludzkiej jest rozwój uwarunkowany przez czynniki wewnętrzne, gdyż siły

decydujące o jego przebiegu tkwią w człowieku, a nie poza nim. Często jednak jednostka może

potrzebować odpowiedniego wsparcia w dążeniu

do samorealizacji na wszystkich

etapach rozwoju zawodowego. Odpowiedzią na takie zapotrzebowanie jest

profesjonalna pomoc doradców zawodowych, umożliwienie klientom wzięcia udziału

w odpowiednio zaprogramowanych działaniach doradczych, w trakcie, których mogą

oni rozwijać własne zdolności i umiejętności, poznawać konsekwencje własnych

wyborów, uczą się podejmowania decyzji, a także uczą się jak radzić sobie w

trudnych sytuacjach.

Poradnictwo grupowe pozwala wzmocnić lub rozwinąć zasoby

psychospołeczne, którymi

dysponuje dana jednostka, a które są istotne w poszukiwaniu rozwiązania

problemu i eksperymentowania nowych rozwiązań pod

wpływem poczucia przynależności do grupy. Przeżywanie doświadczeń i sytuacji

edukacyjnych dostarcza w trakcie grupowego poradnictwa zawodowego stosowanie

metod, dzięki którym jednostka poszerza swoją wiedzę, rozwija własne pomysły i idee. Jednostka jest

aktywnym podmiotem zdobywającym wiedzę

drogą własnych doświadczeń i poszukiwań, a rolą doradcy zawodowego jest ją w

tym wspierać. Uczestnicy grupowego procesu doradczego mogą wyrażać siebie",

nie obawiając się oceny ze strony doradcy zawodowego, mogą popełniać błędy

nie będąc osądzanymi", są aktywnie zaangażowani w proces. Forma grupowego

doradzania, stosowane metody i techniki pracy umożliwiają klientom uzupełnianie

deficytów w obszarze planowania kariery zawodowej.

W niniejszym przeglądowym opracowaniu, podjęto

próbę przedstawienia syntetycznego opisu stosowanych przez doradców zawodowych

metod grupowego poradnictwa zawodowego, których konstrukcja oparta została na

podstawach teoretycznych zaczerpniętych z różnych nauk: pedagogiki, socjologii,

psychologii humanistycznej. Metody oparte na operacyjnych założeniach

wynikających z koncepcji rozwoju zawodowego, uczenia się przez doświadczenie,

uważane są za skuteczne i efektywne, realizowane w sposób prowadzący do osiągnięcia

określonego celu, na który składają się czynności myślowe i praktyczne,

wykonywane podczas odpowiednio dobranych i realizowanych ćwiczeń.

Wyboru metod i technik dokonuje się z punktu widzenia celu porady, który

nie jest celem samym w sobie, bowiem to on decyduje o wyborze danej metody,

która będzie zapewniać uczenie się, swobodną pracę indywidualną i pracę w

grupie, decydować o współdziałaniu i wzajemnej pomocy uczestników, uruchamiać

dokonywanie przez nich samokontroli i eksperymentowania oraz przeprowadzania

analizy własnych doświadczeń itd.

Współcześni teoretycy

i praktycy poradnictwa zawodowego zwracają uwagę na fakt, że ludzie uczą się najlepiej,

gdy w procesie mają

możliwość odwoływania się do własnego doświadczenia w

rozwiązywaniu pojawiających się problemów, rozumieją oni znaczenie i wartość

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

tego czego się uczą w trakcie procesu doradczego i mają wpływ na jego

przebieg.

Zdobyta wiedza i

doświadczenie, nowe umiejętności i zachowania pozwalają klientom na osiąganie

wyznaczonych celów, podejmowanie trafnych decyzji w różnych sytuacjach, tak

życiowych jak i zawodowych.

BIBLIOGRAFIA

Bańka

A., Zawodoznawstwo, doradztwo zawodowe,

pośrednictwo pracy, Wydawnictwo PRINT-B, Poznań 1995.

Brudnik

E., Ja i mój uczeń pracujemy aktywnie,

Zakład Wydawniczy SFS, Kielce 2002.

Gladding S. T., Poradnictwo

zawodowe - zajęcie wszechstronne, Urząd Pracy, Warszawa 1994.

Lamb R., Poradnictwo zawodowe w zarysie, Zeszyt

informacyjno-metodyczny doradcy zawodowego nr 9, KUP, Warszawa 1998.

Paszkowska-Rogacz A., Psychologiczne

podstawy wybory zawodu. Przegląd koncepcji teoretycznych, KOWEZiU, Warszawa

2003.

Rachalska W., Problemy

orientacji zawodowej i poradnictwa zawodowego w Polsce, Pedagogika Pracy Nr

23, 1994.

Wojciechowski

M., Wokół mitologii aktywnych metod, w:

Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze, 1998.

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

Zeszyt

informacyjno-metodyczny doradcy zawodowego Nr 7 i 11 - Metody grupowego

poradnictwa zawodowego - Kurs Inspiracji cz. I i II, KUP, Warszawa 1997 i 1998.

Zeszyt

informacyjno-metodyczny doradcy zawodowego Nr 12 - Metody grupowego poradnictwa

zawodowego - Metoda Edukacyjna, KUP, Warszawa 1999.

Zeszyt

informacyjno-metodyczny doradcy zawodowego Nr 16 - Gotowość do zmian, KUP,

Warszawa 2000.

Zeszyt

informacyjno-metodyczny doradcy zawodowego Nr 20 - Rozwijanie indywidualnych

cech ułatwiających zdobycie zatrudnienia, KUP, Kraków 2002.

Opracowała:

Cecylia Pielok

[1] S. T. Gladding, Poradnictwo zawodowe - zajęcie wszechstronne,

Urząd Pracy, Warszawa 1994.

[2] R. Lamb, Poradnictwo zawodowe w zarysie, Zeszyt informacyjno-metodyczny

doradcy zawodowego nr 9, KUP, Warszawa 1998.

[3] Warsztat jest

krótką formą pracy z

grupą, trwającą na ogół dwa lub trzy dni, podczas której sprawą zasadniczą jest

doprowadzenie do sytuacji, w której ludzie się uczą, a nie są

uczeni (stworzenie tzw. sytuacji edukacyjnej). Zajęcia prowadzone są przy

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

pomocy różnych metod i technik, a także specyficznego sposobu uruchamiania

aktywności grupy opartego na dynamice grupowej. Formy warsztatowej używa się w

celu wywołania pewnych procesów społecznych, uczestnicy w tym czasie powinni zrozumieć jakieś treści,

rozwinąć umiejętności z

konkretnego obszaru, który jest przedmiotem wcześniejszego kontraktu z

uczestnikami, np. poznania samego

siebie, nabywania umiejętności podejmowania decyzji zawodowych związanych z

wyborem zawodu, planowania ścieżki rozwoju zawodowego, a także kształtowania

umiejętności pozazawodowych -

autoprezentacji, umiejętności poszukiwania pracy itp. Warsztat więc

najzwyczajniej aktywizuje uczestników do działania, wyzwala motywacje do

sprawniejszego funkcjonowania.

[4] A. Bańka, Zawodoznawstwo, doradztwo zawodowe,

pośrednictwo pracy, Wydawnictwo PRINT-B, Poznań 1995.

[5] A. Paszkowska-Rogacz, Psychologiczne podstawy wyboru zawodu. Przegląd koncepcji teoretycznych,

KOWEZiU, Warszawa 2003.

[6] W. Rachalska,

Problemy orientacji zawodowej i

poradnictwa zawodowego w Polsce, Pedagogika Pracy Nr 23, 1994.

[7] M. Wojciechowski, Wokół mitologii aktywnych metod, w: Problemy

Opiekuńczo-Wychowawcze, 1998.

[8] E. Brudnik, Ja i mój uczeń pracujemy aktywnie,

Zakład Wydawniczy SFS, Kielce 2002.

[9] Metoda

Edukacyjna powstała w Quebecu w latach 70. Rozwinięto ją i wzbogacono w Europie

Zachodniej szczególne we Francji, skąd dotarła do Polski. W latach 1995-1998 odbyły się szkolenia dla

grupy doradców zawodowych

urzędów pracy przygotowanych w zakresie multiplikacji tej metody, prowadzone przez

ekspertów francuskich Marie Therese Ho-Kim i Jean

Francois Marti, reprezentujących Krajową

Agencję ds. Zatrudnienia (ANPE) z Francji. Dzięki współpracy ekspertów francuskich i polskich doradców

powstał

podręcznik Metoda Edukacyjna" jako swoiste kompendium

wiedzy dla doradców zawodowych pragnących wykorzystać Metodę ..." w swojej pracy zawodowej.

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

[10] Metody

grupowego poradnictwa zawodowego. Metoda Edukacyjna, Zeszyt

informacyjno-metodyczny doradcy zawodowego Nr 12, KUP, Warszawa 1999.

[11] Metody grupowego poradnictwa

zawodowego. Metoda Edukacyjna,

Zeszyt informacyjno-metodyczny doradcy zawodowego Nr 12, KUP, Warszawa 1999.

[12] Tamże.

[13] Tamże.

[14] Metoda

Kurs Inspiracji" zaadaptowana na grunt polski w ramach umowy dwustronnej

zawartej w 1995 r. między resortami pracy Polski i Danii w zakresie Szkolenie

zawodowe dla dorosłych i poradnictwo" (Komponent 4 Programu Współpracy).

Proces wdrożenia kursów inspiracji jako metody pracy w formie poradnictwa

grupowego w urzędach pracy rozpoczął się w 1998 r.

[15] Kurs Inspiracji,

Zeszyt informacyjno-metodyczny doradcy zawodowego Nr 11, KUP, Warszawa 1998.

[16] Gotowość do zmian" jako metoda grupowego poradnictwa

zawodowego zaadaptowana w 1999 r. na grunt polski w ramach współpracy polsko-duńskiej.

Opis programu warsztatów Gotowość do zmian" został przygotowany na postawie

opracowania duńskiej firmy szkoleniowej

HYTEK" Amu-Center w Aalborgu - Zeszyt informacyjno-metodyczny doradcy zawodowego

Nr 16 - Gotowość do zmian", KUP, Warszawa 2000.

[17] Gotowość do zmian, Zeszyt informacyjno-metodyczny doradcy

zawodowego nr 16, KUP, Warszawa 2000.

[18] W 2000 r. w ramach

projektu PHARE (Twinning Project Poland - Spain Coal & Steel Restructuring"

we współpracy z hiszpańskimi ekspertami - T. Esteban, C. Frutos-Mora, A. Altuna

i R. Piqueras i polskimi doradcami zawodowym z urzędów pracy z Krakowa,

Katowic, Opola i Kielc opracowano podręcznik metodyczny pod nazwą Rozwijanie

indywidualnych cech ułatwiających zdobycie zatrudnienia". Opisuje metodę

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

pracy z osobami długotrwale bezrobotnymi, którzy mają niską motywację do

podejmowania działań związanych z poszukiwaniem zatrudnienia.

[19] Psychologia humanistyczna interpretuje człowieka jako podmiot

autonomiczny, który przyjmuje postawę badawczą wobec rzeczywistości, który

obserwuje, przewiduje, planuje i wnioskuje, i który zgodnie z posiadaną wiedzą

przystosowuje się do świata i kształtuje go. Psychologia humanistyczna odrzuca przekonania o

zewnętrznej

sterowności człowieka (typowe dla behawioryzmu), a wyraża przeświadczenie o

istniejącym w każdym człowieku potencjale wewnątrzsterowności, który realizuje

się wtedy, gdy nie ma blokad zewnętrznych wymuszających określone zachowania.

Nadrzędnym interesem człowieka jest jego rozwój a

siłą napędową rozwoju jest potrzeba samoaktualizacji.

[20] Rozwijanie indywidualnych cech

ułatwiających zdobycie zatrudnienia, Zeszyt informacyjno-metodyczny doradcy zawodowego nr 20,

KUP, Kraków 2002.

Poradnictwo w sieci - http://www.doradca-zawodowy.pl

http://www.doradca-zawodowy.pl

Kreator PDF

Utworzono 30 November, 2010, 12:24

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
PORADNICTWO GRUPOWE FOLIE2, Wszystko z UAM 2013 dzip
poradnictwo grupowe
poradnictwo grupowe
03 Poradnictwo grupowe
poradnictwo grupowe
poradnictwo indywidualne i grupowe
zeszyt 11 Metody grupowego poradnictwa zawodowego
12 metody grupowego poradnictwa zawodowego metoda edukacyjna
Przegląd metod grupowego poradnictwa zawodowego
Proces grupowy Poradnik dla trenerow nauczycieli i wykladowcow
Proces grupowy Poradnik dla trenerow nauczycieli i wykladowcow Wydanie II rozszerzone
Proces grupowy Poradnik dla trenerow nauczycieli i wykladowcow procgr
Proces grupowy Poradnik dla trenerow nauczycieli i wykladowcow Wydanie II rozszerzone
biznes i ekonomia proces grupowy poradnik dla trenerow nauczycieli i wykladowcow agnieszka kozak ebo
Proces grupowy Poradnik dla trenerow nauczycieli i wykladowcow procgr
Proces grupowy Poradnik dla trenerow nauczycieli i wykladowcow procgr
Poradnik portrety grupowe w fotografii ślubnej

więcej podobnych podstron