Ryszard Cymerman
Operat szacunkowy
• Tre
ść
operatu szacunkowego
• Funkcje operatu szacunkowego
• Aktualizacja operatu
• Opiniowanie operatu
Tre
ść
Unormowania prawne i zawodowe
ROZPORZ
Ą
DZENIE RADY MINISTRÓW z dnia 21
wrze
ś
nia 2004 r. w sprawie wyceny nieruchomo
ś
ci i
sporz
ą
dzania operatu szacunkowego (Dz. U. Nr 207,
poz. 2109)
§ 55- 58
Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 o gospodarce
nieruchomo
ś
ciami (T.j. DU z 2004 r Nr 261
poz. 2603)
art.156-157
KSWP 3. Operat szacunkowy
Uregulowania ogólne
Art. 156
Opini
ę
o warto
ś
ci nieruchomo
ś
ci
sporz
ą
dza si
ę
w formie
operatu szacunkowego
.
Forma opinii o warto
ś
ci
nieruchomo
ś
ci:
Organ administracji publicznej, który zlecił
sporz
ą
dzenie operatu szacunkowego, jest
obowi
ą
zany umo
ż
liwi
ć
osobie, której interesu
prawnego dotyczy jego tre
ść
, przegl
ą
danie tego
operatu oraz sporz
ą
dzanie z niego notatek i
odpisów. Osoba ta mo
ż
e
żą
da
ć
uwierzytelnienia
sporz
ą
dzonych przez siebie odpisów z operatu
szacunkowego lub wydania jej z operatu
szacunkowego uwierzytelnionych odpisów, o ile jest
to uzasadnione wa
ż
nym interesem tej osoby.
Uregulowania ogólne
Art. 156
Udost
ę
pnienie opinii o warto
ś
ci
Wykorzystanie operatu
Art. 156
Operat mo
ż
e by
ć
wykorzystany
tylko z celem zlecenia.
Rzeczoznawca maj
ą
tkowy nie ponosi
odpowiedzialno
ś
ci za wykorzystanie operatu
bez jego zgody do innego celu ni
ż
cel, dla
którego został sporz
ą
dzony
Operat szacunkowy mo
ż
e by
ć
wykorzystywany do celu, dla którego
został sporz
ą
dzony, przez
okres 12
miesi
ę
cy
od daty jego sporz
ą
dzenia,
Wa
ż
no
ść
operatu
Art. 156
Wyj
ą
tek, je
ś
li wyst
ą
piły zmiany
uwarunkowa
ń
prawnych lub istotne
zmiany czynników wpływaj
ą
cych na
warto
ść
.
Operat szacunkowy mo
ż
e by
ć
wykorzystywany po upływie okresu
12 po
potwierdzeniu jego
aktualno
ś
ci przez rzeczoznawc
ę
maj
ą
tkowego.
Wa
ż
no
ść
operatu
Art. 156
§ 58. 1. Potwierdzenie aktualno
ś
ci operatu
szacunkowego nast
ę
puje poprzez doł
ą
czenie
do operatu szacunkowego klauzuli, w której
rzeczoznawca o
ś
wiadcza o aktualno
ś
ci
operatu. Rzeczoznawca maj
ą
tkowy podpisuje
klauzul
ę
Wa
ż
no
ść
operatu
Art. 156
Potwierdzenie aktualno
ś
ci operatu
nast
ę
puje przez umieszczenie stosownej
klauzuli w operacie szacunkowym przez
rzeczoznawc
ę
, który go sporz
ą
dził.
Oceny prawidłowo
ś
ci sporz
ą
dzenia operatu
szacunkowego dokonuje organizacja zawodowa
rzeczoznawców maj
ą
tkowych w terminie nie
dłu
ż
szym ni
ż
3 miesi
ą
ce od dnia zawarcia umowy o
dokonanie tej oceny
Oceny prawidłowo
ś
ci sporz
ą
dzenia operatu szacunkowego
Art. 157
Sporz
ą
dzenie przez innego rzeczoznawc
ę
maj
ą
tkowego wyceny tej samej nieruchomo
ś
ci w
formie operatu szacunkowego nie mo
ż
e stanowi
ć
podstawy oceny prawidłowo
ś
ci sporz
ą
dzenia
operatu szacunkowego
Oceny prawidłowo
ś
ci sporz
ą
dzenia operatu szacunkowego
Art. 157
W przypadku gdy operat szacunkowy został
sporz
ą
dzony przez osoby powołane lub
ustanowione przez s
ą
d, o ocen
ę
operatu mo
ż
e
wnioskowa
ć
tylko s
ą
d.
Podane zasady oceny stosuje si
ę
odpowiednio w przypadku rozbie
ż
nych
operatów szacunkowych okre
ś
laj
ą
cych
warto
ść
tej samej nieruchomo
ś
ci dla
to
ż
samego celu wyceny.
Oceny prawidłowo
ś
ci sporz
ą
dzenia operatu szacunkowego
Art. 157
1. Operat szacunkowy przedstawia post
ę
powanie
dotycz
ą
ce okre
ś
lenia warto
ś
ci
2. Operat szacunkowy zawiera informacje niezb
ę
dne
przy dokonywaniu wyceny nieruchomo
ś
ci przez
rzeczoznawc
ę
maj
ą
tkowego, w tym wskazanie
podstaw prawnych i uwarunkowa
ń
dokonanych
czynno
ś
ci, rozwi
ą
za
ń
merytorycznych,
przedstawienia toku oblicze
ń
oraz wyniku
ko
ń
cowego.
ROZPORZ
Ą
DZENIE RADY MINISTRÓW z dnia 21 wrze
ś
nia 2004 r. w sprawie wyceny
nieruchomo
ś
ci i sporz
ą
dzania operatu szacunkowego (Dz. U. Nr 207, poz. 2109)
§ 55
ROZPORZ
Ą
DZENIE RADY MINISTRÓW z dnia 21 wrze
ś
nia 2004 r. w sprawie wyceny
nieruchomo
ś
ci i sporz
ą
dzania operatu szacunkowego (Dz. U. Nr 207, poz. 2109)
§ 56
1) okre
ś
lenie przedmiotu i zakresu wyceny;
2) okre
ś
lenie celu wyceny;
3) podstaw
ę
formaln
ą
wyceny nieruchomo
ś
ci oraz
ź
ródła
danych o nieruchomo
ś
ci;
4) ustalenie dat istotnych dla okre
ś
lenia warto
ś
ci
nieruchomo
ś
ci;
5) opis stanu nieruchomo
ś
ci;
6) wskazanie przeznaczenia wycenianej nieruchomo
ś
ci;
7) analiz
ę
i charakterystyk
ę
rynku nieruchomo
ś
ci w
zakresie dotycz
ą
cym celu i sposobu wyceny;
8) wskazanie rodzaju okre
ś
lanej warto
ś
ci, wyboru
podej
ś
cia, metody i techniki szacowania;
9) przedstawienie oblicze
ń
warto
ś
ci nieruchomo
ś
ci oraz
wyniku wyceny wraz z uzasadnieniem.
1. W operacie szacunkowym przedstawia si
ę
sposób dokonania wyceny
nieruchomo
ś
ci, w tym:
ROZPORZ
Ą
DZENIE RADY MINISTRÓW z dnia 21 wrze
ś
nia 2004 r. w sprawie wyceny
nieruchomo
ś
ci i sporz
ą
dzania operatu szacunkowego (Dz. U. Nr 207, poz. 2109)
§ 56
2. Kwot
ę
warto
ś
ci nieruchomo
ś
ci wyra
ż
a si
ę
w pełnych złotych.
3. W operacie szacunkowym zamieszcza si
ę
tak
ż
e stosowne klauzule wskazuj
ą
ce na
szczególne okoliczno
ś
ci dotycz
ą
ce wyceny
nieruchomo
ś
ci.
4. Do operatu szacunkowego doł
ą
cza si
ę
istotne dokumenty wykorzystane przy jego
sporz
ą
dzaniu.
5. Wyci
ą
g zamieszcza si
ę
na pocz
ą
tku
operatu szacunkowego.
ROZPORZ
Ą
DZENIE RADY MINISTRÓW z dnia 21 wrze
ś
nia 2004 r. w sprawie wyceny
nieruchomo
ś
ci i sporz
ą
dzania operatu szacunkowego (Dz. U. Nr 207, poz. 2109)
§ 57
1. Rzeczoznawca maj
ą
tkowy sporz
ą
dzaj
ą
cy
operat szacunkowy podpisuje go,
zamieszczaj
ą
c dat
ę
i piecz
ęć
rzeczoznawcy
maj
ą
tkowego.
2. Je
ż
eli operat szacunkowy został
sporz
ą
dzony przez kilku rzeczoznawców
maj
ą
tkowych, operat podpisuj
ą
wszyscy
sporz
ą
dzaj
ą
cy go rzeczoznawcy maj
ą
tkowi w
sposób, o którym mowa w ust. 1.
Operat szacunkowy jest dokumentem o charakterze prawno -
finansowym, w którym okre
ś
la si
ę
warto
ść
przedmiotu
wyceny. A
ż
eby miał on charakter dokumentu, to musi
spełnia
ć
podstawowe warunki dokumentalno
ś
ci, a głównie:
Główne cechy
1. Dokumentalno
ść
operatu
•musi by
ć
wykonany przez osob
ę
, która ma do
tego upowa
ż
nienie,
•musi by
ć
wykonany zgodnie z
obowi
ą
zuj
ą
cym stanem prawa w zakresie
procedur szacowania (ustawy,
rozporz
ą
dzenia) oraz standardy ,
•musi by
ć
sygnowany własnor
ę
cznym
podpisem i wła
ś
ciw
ą
piecz
ę
ci
ą
.
Główne cechy
2. Stan edytorski operatu
O poziomie edytorskim
ś
wiadczy:
1. czytelno
ść
i przejrzysto
ść
zawartych my
ś
li,
2. logika w nast
ę
puj
ą
cych po sobie zdarzeniach,
3. bezbł
ę
dno
ść
rzeczowa i prawna,
4. wła
ś
ciwe dokumentowanie danych,
5. dobra jako
ść
dokumentów faktograficznych
(fotograficznych i kartograficznych)
potwierdzaj
ą
cych stan przedmiotu wyceny,
6. bezbł
ę
dno
ść
gramatyczna i ortograficzna
opracowania,
7. dobra jako
ść
druku i rozmieszczenie tekstu,
wła
ś
ciwe akcentowanie tytułów i podtytułów,
8. staranna i estetyczna oprawa.
Główne cechy
3. Zawarto
ść
i układ operatu
Architektura operatu powinna by
ć
nast
ę
puj
ą
ca: podstawy formalno prawne
poprzedzaj
ą
opis przedmiotu wyceny, a
nast
ę
pstwem tego powinno by
ć
wybranie
odpowiedniej procedury szacowania i
wreszcie samo szacowanie - obliczenia -
zako
ń
czone wnioskowaniem ko
ń
cowym. W
tre
ś
ci operatu powinny by
ć
zawarte punkty
wymienione w standardzie, przy czym ich
układ i kolejno
ść
powinna tworzy
ć
logiczn
ą
cało
ść
(zale
ż
y to od autora operatu).
3. Podstawy:
• formalne oraz przedmiot i zakres wyceny,
• prawne,
• merytoryczne
Główne cechy
3. Zawarto
ść
i układ operatu
Jedna z propozycji układu operatu:
1. Strona tytułowa
2. Wyci
ą
g z operatu
4. Opis przedmiotu wyceny
5. Przedstawienie sposobu wyceny.
6. Analiza i charakterystyka rynku
7. Okre
ś
lenie warto
ś
ci przedmiotu wyceny
8. Wnioski i uwagi ko
ń
cowe
9. Zał
ą
czniki
•piecz
ęć
przedsi
ę
biorcy, lub (oraz) rzeczoznawcy
maj
ą
tkowego, wzgl
ę
dnie rzeczoznawców maj
ą
tkowych,
Uwagi i komentarze do poszczególnych punktów operatu
•miejscowo
ść
oraz dat
ę
sporz
ą
dzenia operatu
szacunkowego.
1. Strona tytułowa
Strona tytułowa winna zawiera
ć
:
•nazw
ę
"Operat szacunkowy"
•okre
ś
lenie rodzaju nieruchomo
ś
ci lub praw do
nieruchomo
ś
ci stanowi
ą
cych przedmiot wyceny oraz jej
adres,
•imi
ę
i nazwisko rzeczoznawcy (ców) maj
ą
tkowego (ych) -
autora (autorów) operatu szacunkowego,
Uwagi i komentarze do poszczególnych punktów operatu
1. Strona tytułowa
Komentarz:
Operat szacunkowy
nieruchomo
ś
ci gruntowej zlokalizowanej w
miejscowo
ś
ci Jeziorany gm. Kartuzy (dzia
ł
ka nr
80) stanowi
ą
cej mienie komunalne wykonany
w celu okre
ś
lenia warto
ś
ci
do ustalenia ceny
sprzedaży w przetargu
Wykonawca
mgr in
ż
. Rafa
ł
Kotlewski zam. ................
Rzeczoznawca maj
ą
tkowy
Olsztyn- grudzie
ń
2008 r
(co?
gdzie?
czyje?
w jakim celu?),
(kto? adres, podpis i piecz
ęć
Ryszard Cymerman
Uwagi i komentarze do poszczególnych punktów operatu
2. Wyci
ą
g z operatu szacunkowego
Ustawa…
art..158 z
rzeczoznawcy maj
ą
tkowi przekazuj
ą
, z uwzgl
ę
dnieniem art.175 ust.3, organom
prowadz
ą
cym kataster nieruchomo
ś
ci wyci
ą
gi z wykonanych przez siebie
operatów szacunkowych, zawieraj
ą
ce opisy nieruchomo
ś
ci, w terminie 3 miesi
ę
cy
od dnia ich sporz
ą
dzenia”.
Rozporz
ą
dzenie …..
wyci
ą
g, o którym mowa w artykule 158, powinien zawiera
ć
tak
ż
e okre
ś
lenie
nieruchomo
ś
ci, cel wyceny, okre
ś
lenie rodzaju warto
ś
ci i jej wielko
ść
, dat
ę
okre
ś
lenia warto
ś
ci, dat
ę
sporz
ą
dzenia operatu oraz podpis rzeczoznawcy
maj
ą
tkowego”.
wyci
ą
g, o którym mowa w art.158, zamieszcza si
ę
na pocz
ą
tku operatu
szacunkowego
Uwagi i komentarze do poszczególnych punktów operatu
2. Wyci
ą
g z operatu szacunkowego
1.Wyci
ą
g z operatu szacunkowego winien zawiera
ć
:
• krótki opis nieruchomo
ś
ci,
• okre
ś
lenie celu wyceny,
• oszacowan
ą
warto
ść
nieruchomo
ś
ci,
• okre
ś
lenie daty sporz
ą
dzenia operatu szacunkowego,
• piecz
ęć
i podpis rzeczoznawcy maj
ą
tkowego.
2. Wyci
ą
g z operatu szacunkowego sporz
ą
dza si
ę
w dwóch
egzemplarzach, przy czym jeden zał
ą
cza si
ę
do operatu jako
strona druga, a drugi podlega przekazaniu organowi
prowadz
ą
cemu ewidencj
ę
gruntów i budynków (kataster
nieruchomo
ś
ci), wła
ś
ciwemu dla lokalizacji nieruchomo
ś
ci.
Podpis i pieczęć
Podać dane o rzeczoznawcy majątkowym
Wykonawca operatu
Należy podać rodzaj oszacowanej wartości i
jej wielkość
Oszacowana wartość
Należy podać jakie podejście, metodę i
technikę szacowania zastosowano
Zastosowana
procedura
Należy podać datę z której przyjęto stanu
nieruchomości i z której przyjęto poziom cen
oraz datę sporządzenia operatu
Daty istotne dla wyceny
Należy podać jaki jest powód określania
wartości
Cel wyceny
Należy tu podać istotne informacje o stanie
prawnym, danych z ewidencji gruntów,
przeznaczeniu w planie miejscowym i danych
techniczno-użytkowych, bez podawania
danych osobowych dotyczących właściciela
nieruchomości.
Przedmiot wyceny
Uwagi i komentarze do poszczególnych punktów operatu
2. Wyci
ą
g z operatu szacunkowego
Uwagi i komentarze do poszczególnych punktów operatu
Podaj
ą
c podstaw
ę
formaln
ą
nale
ż
y poda
ć
- nazw
ę
firmy
lub osoby fizycznej (nazwisko i imi
ę
), adres
zamawiaj
ą
cego, numer i dzie
ń
wystawienia zlecenia lub
podpisania umowy.
Przedstawi
ć
tu wi
ę
c nale
ż
y odpowied
ź
na nast
ę
puj
ą
ce
pytania: Kto zleca? Jego adres ? Jaka jest forma
zlecenia – pisemna, ustna, umowa zlecenie, umowa
o dzieło itd.
3. Podstawy formalne oraz przedmiot i zakres wyceny
Podstawa formalna
Podstaw
ę
formaln
ą
stanowi umowa z zamawiaj
ą
cym wycen
ę
, albo
postanowienie s
ą
du lub innego organu.
komentarz:
Uwagi i komentarze do poszczególnych punktów operatu
3. Podstawy formalne oraz przedmiot i zakres wyceny
Nieruchomo
ść
stanowi
ą
c
ą
przedmiot wyceny nale
ż
y
okre
ś
li
ć
poprzez podanie:
• rodzaju nieruchomo
ś
ci,
•poło
ż
enia - adresu nieruchomo
ś
ci,
• oznaczenia w ewidencji gruntów i budynków
(katastrze nieruchomo
ś
ci),
•numeru ksi
ę
gi wieczystej.
okre
ś
lenie przedmiotu
Uwagi i komentarze do poszczególnych punktów operatu
3. Podstawy formalne oraz przedmiot i zakres wyceny
Zakres wyceny okre
ś
la rzeczoznawca maj
ą
tkowy bior
ą
c pod
uwag
ę
w szczególno
ś
ci:
wymagania wynikaj
ą
ce z przepisów prawa,
•potrzeby wynikaj
ą
ce z celu wyceny,
• tre
ść
zamówienia lub wymaga
ń
zamawiaj
ą
cego o ile nie
pozostałyby one w
sprzeczno
ś
ci z przepisami prawa i zasadami wyceny.
Je
ż
eli zamawiaj
ą
cy wycen
ę żą
da od rzeczoznawcy maj
ą
tkowego zrealizowania
zakresu wyceny sporz
ą
dzonej niezgodnie z przepisami prawa, rzeczoznawca winien
odmówi
ć
przyj
ę
cia takiego zamówienia.
okre
ś
lenie zakresu wyceny
Zakres wyceny okre
ś
la si
ę
poprzez podanie odpowiednio:
• rodzaju prawa (praw), których przedmiotem jest nieruchomo
ść
, podlegaj
ą
cych
wycenie,
• okre
ś
lenie cz
ęś
ci nieruchomo
ś
ci lub cz
ęś
ci składowych gruntu, których wycena
dotyczy,
• okre
ś
lenie praw, cz
ęś
ci nieruchomo
ś
ci lub cz
ęś
ci składowych gruntu, które nie
podlegały wycenie.
Uwagi i komentarze do poszczególnych punktów operatu
okre
ś
lenie celu wyceny nast
ę
puje poprzez
wskazanie dla jakiego celu operat szacunkowy
został opracowany i w jakim wył
ą
cznie mo
ż
e by
ć
wykorzystany.
Okre
ś
lenie celu wyceny
Nale
ż
y tu pami
ę
ta
ć
,
ż
e celem wyceny jest zawsze (i li
tylko) okre
ś
lenie warto
ś
ci
z jakiego
ś
powodu, np. okre
ś
lenie warto
ś
ci do ustalenia
ceny sprzeda
ż
y.
Uwagi i komentarze do poszczególnych punktów operatu
Okre
ś
lenie celu wyceny
•
ustalenia ceny wywoławczej przy sprzedaży
•
ustalenia ceny sprzedaży dzierżawcy (najemcy)
•
aktualizacji opłat za użytkowanie wieczyste
•
obliczenia należności za wyłączenie gruntu rolnego (leśnego) z produkcji
•
obliczenia opłaty planistycznej
•
obliczenia opłaty adiacenckiej
•
obliczenia odszkodowania za wywłaszczenie
•
obliczenia odszkodowania za szkody (różne, np.: spowodowane budową
infrastruktury podziemnej; spowodowane przez zwierzęta łowne lub
chronione)
•
ustalenia wielkości zabezpieczenia kredytu
•
ustalenia wielkości opłaty skarbowej (podatku od spadków i darowizn lub
od czynności cywilno-prawnych)
•
ustalenia wysokości ubezpieczenia
•
obliczenia kwoty należnej za przekazane gospodarstwo rolne na Skarb
Państwa w zamian za emeryturę (lub rentę)
•
rozliczenia poniesionych nakładów
•
do uwłaszczenia osoby prawnej
•
ustalenia ceny sprzedaży nieruchomości użytkownikowi wieczystemu
•
zaliczenia mienia pozostawionego za granicą na poczet nabywanych
nieruchomości
Celem
niniejszej
wyceny jest
określenie
wartości
(rynkowej,
odtworzenio
wej) do:
Przykłady
Uwagi i komentarze do poszczególnych punktów operatu
4. Podstawy prawne
Rzeczoznawca maj
ą
tkowy zobowi
ą
zany jest powoła
ć
si
ę
w szczególno
ś
ci na przepisy:
•z których wynika wymagany sposób okre
ś
lenia
warto
ś
ci nieruchomo
ś
ci i zakres wyceny,
•okre
ś
laj
ą
ce obowi
ą
zki rzeczoznawcy maj
ą
tkowego,
•definiuj
ą
ce rodzaj i tre
ść
praw, których podmiotem
jest wyceniana nieruchomo
ść
,
•okre
ś
laj
ą
ce szczególne wymagania co do metody
lub zakresu wyceny.
Podstawy materialno- prawne okre
ś
la si
ę
poprzez podanie:
przepisów prawa wła
ś
ciwych ze wzgl
ę
du na
przedmiot, zakres, oraz cel wyceny.
szczególne (Dz. U. Nr 9, 23, 44)
Rozporz
ą
dzenie Rady Ministrów z dnia
z dnia 21 wrze
ś
nia 2004 r. w sprawie
wyceny nieruchomo
ś
ci i sporz
ą
dzania
operatu szacunkowego Dz.U.207
poz.2109
Standardy Zawodowe Rzeczoznawców Majątkowych
Szacowanie na bazie Ustawy z 21
sierpnia
1997
r
o
gospodarce
nieruchomościami
Szacowanie na bazie przepisów
szczególnych (na bazie innych
przepisów prawa)
1.
Ustawa z 21 sierpnia 1997 r o
gospodarce nieruchomo
ś
ciami
(T.j. DU z 2004 r Nr 261 poz. 2603)
2. Rozporz
ą
dzenia wykonawcze:
1. Przepisy szczególne
ustawy
rozporz
ą
dzenia
3. Rozporz
ą
dzenie Rady Ministrów z
dnia z dnia 21 wrze
ś
nia 2004 r. w
sprawie wyceny nieruchomo
ś
ci i
sporz
ą
dzania operatu szacunkowego
Dz.U.207 poz.2109
Uwagi i komentarze do poszczególnych punktów operatu
4. Podstawy prawne
komentarz:
:
2.Ustawa z 21 sierpnia 1997 r o
gospodarce nieruchomo
ś
ciami
(T.j. DU z 2004 r Nr 261 poz. 2603)
Uwagi i komentarze do poszczególnych punktów operatu
5. Podstawy merytoryczne
W operacie szacunkowym nale
ż
y poda
ć ź
ródła
danych merytorycznych, z których korzystał
rzeczoznawca maj
ą
tkowy w trakcie dokonywanej
wyceny. W szczególno
ś
ci dotyczy to
ź
ródeł:
•o przedmiocie wyceny, takich jak: kataster
nieruchomo
ś
ci, kataster uzbrojenia terenu, ksi
ę
gi
wieczyste, plan miejscowy zagospodarowania
przestrzennego, rejestr zabytków, protokół z
ogl
ę
dzin itp.
•o rynku nieruchomo
ś
ci,
•innych, maj
ą
cych wpływ na wycen
ę
.
Uwagi i komentarze do poszczególnych punktów operatu
5. Podstawy merytoryczne
komentarz
-nale
ż
y tu poda
ć
przepisy prawne dopełniaj
ą
ce zagadnienie
lub procedur
ę
szacowania np. Ustaw
ę
o własno
ś
ci lokali – w
przypadku wyceny lokali;
-Zarz
ą
dzenie nr 14 Ministra Le
ś
nictwa i Przemysłu Drzewnego
z 1985 roku przy wycenie drzewostanów le
ś
nych (do
ustalenia odszkodowania za wywłaszczenie).
Podaj
ą
c podstawy merytoryczne mo
ż
na je poda
ć
w trzech
punktach:
1. Przepisy uzupełniaj
ą
ce
Uwagi i komentarze do poszczególnych punktów operatu
5. Podstawy merytoryczne
komentarz
Podaj
ą
c podstawy merytoryczne mo
ż
na je poda
ć
w trzech
punktach:
2.
Ź
ródła informacji
• Ewidencja gruntów i budynków,
• Opracowania planistyczne
• Wywiad terenowy (wizja lokalna)
• Dokumenty prawne
• Przegl
ą
d transakcji
• Dokumentacje techniczne
• Wykazy prowadzone przez urz
ę
dy skarbowe
• Tabele taksacyjne i mapy taksacyjne.
poda
ć
wszystkie
ź
ródła, z których korzystano przy wycenie, np.:
Uwagi i komentarze do poszczególnych punktów operatu
5. Podstawy merytoryczne
komentarz
Podaj
ą
c podstawy merytoryczne mo
ż
na je poda
ć
w trzech
punktach:
nale
ż
y tu poda
ć
:
ksi
ąż
ki, skrypty, katalogi, normatywy, z
których korzystano przy wycenie.
3. Materiały pomocnicze
Uwagi i komentarze do poszczególnych punktów operatu
6. Okre
ś
lenie dat istotnych dla operatu szacunkowego
Daty, które winny by
ć
wymienione w operacie
szacunkowym:
•data sporz
ą
dzenia wyceny,
•data, na któr
ą
okre
ś
lono warto
ść
przedmiotu
wyceny,
•data, na któr
ą
okre
ś
lono i uwzgl
ę
dniono w wycenie
stan przedmiotu wyceny,
•data dokonania ogl
ę
dzin nieruchomo
ś
ci
Daty okre
ś
la si
ę
podaj
ą
c: dzie
ń
, miesi
ą
c i rok.
Uwagi i komentarze do poszczególnych punktów operatu
7. Opis przedmiotu wyceny
Sporz
ą
dzenie opisu nieruchomo
ś
ci winno by
ć
ka
ż
dorazowo poprzedzone ogl
ę
dzinami i badaniem stanu
nieruchomo
ś
ci.
Z przeprowadzonych ogl
ę
dzin nieruchomo
ś
ci
rzeczoznawca maj
ą
tkowy mo
ż
e sporz
ą
dzi
ć
protokół, i
uczyni
ć
go zał
ą
cznikiem do operatu szacunkowego.
Stan nieruchomo
ś
ci okre
ś
la si
ę
w wycenie na dzie
ń
sporz
ą
dzenia operatu
szacunkowego, chyba,
ż
e z przepisu szczególnego, lub z postanowienia
wła
ś
ciwego organu wynika konieczno
ść
okre
ś
lenia tego stanu na inn
ą
dat
ę
.
Stan prawny nieruchomo
ś
ci podlega ustaleniu wszystkich praw - zarówno
o charakterze rzeczowym jak i obligatoryjnym, oraz roszcze
ń
odnosz
ą
cych si
ę
do wycenianej nieruchomo
ś
ci, który wynika z
dokumentów obrazuj
ą
cych stan prawny nieruchomo
ś
ci.
W operacie szacunkowym nale
ż
y zamie
ś
ci
ć
opis
nieruchomo
ś
ci z uwzgl
ę
dnieniem jej stanu technicznego i
u
ż
ytkowego.
Uwagi i komentarze do poszczególnych punktów operatu
7. Opis przedmiotu wyceny
W ramach opisu nieruchomo
ś
ci nale
ż
y okre
ś
li
ć
i scharakteryzowa
ć
w
szczególno
ś
ci:
•rodzaj, charakter i cechy nieruchomo
ś
ci
stanowi
ą
cej przedmiot wyceny,
•lokalizacj
ę
i czynniki
ś
rodowiskowe,
•stan i stopie
ń
wyposa
ż
enia w urz
ą
dzenia
infrastruktury technicznej,
•stan zagospodarowania otoczenia nieruchomo
ś
ci,
•stan usług, zaplecza bytowego i komunikacji w
miejscu poło
ż
enia nieruchomo
ś
ci,
•stan i dotychczasowy sposób u
ż
ytkowania i
zagospodarowania nieruchomo
ś
ci
.
Uwagi i komentarze do poszczególnych punktów operatu
7. Opis przedmiotu wyceny
W stosunku do budynków i urz
ą
dze
ń
trwale z gruntem zwi
ą
zanych i
odpowiednio innych cz
ęś
ci składowych gruntu nale
ż
y okre
ś
li
ć
w
szczególno
ś
ci:
•rodzaj i przeznaczenie obiektu,
•parametry techniczno-u
ż
ytkowe,
•wiek obiektów,
•rodzaj konstrukcji i wyko
ń
czenia,
•sposób i warunki u
ż
ytkowania oraz utrzymania, w tym
dotychczasow
ą
gospodark
ę
remontowo-zapobiegawcz
ą
,
•zgodno
ść
wzniesienia budynków z przepisami prawa
budowlanego,
•stan techniczny i stopie
ń
zu
ż
ycia,
•mo
ż
liwo
ś
ci i warunki dalszej eksploatacji,
•sposób u
ż
ytkowania w stosunku do ustale
ń
wynikaj
ą
cych z
planu miejscowego.
Uwagi i komentarze do poszczególnych punktów operatu
7. Opis przedmiotu wyceny
komentarz
Przedmiot wyceny mo
ż
e by
ć
opisany i okre
ś
lony w czterech nast
ę
puj
ą
cych punktach:
1. Stan prawny – na podstawie dokumentów prawnych (ksi
ę
gi
wieczyste, akty notarialne i inne) nale
ż
y okre
ś
li
ć
stan prawny
przedmiotu wyceny.
2. Oznaczenie w ewidencji gruntów – tu nale
ż
y poda
ć
:
•jednostk
ę
ewidencyjn
ą
•obr
ę
b
•nr jednostki rejestrowej
•nr działki.
•dane o u
ż
ytkach i klasach bonitacyjnych
Uwagi i komentarze do poszczególnych punktów operatu
7. Opis przedmiotu wyceny
komentarz
Przedmiot wyceny mo
ż
e by
ć
opisany i okre
ś
lony w czterech nast
ę
puj
ą
cych punktach:
3. Uwarunkowania planistyczne i ochronne – nale
ż
y tu poda
ć
ustalenia wynikaj
ą
ce z miejscowego planu zagospodarowania
przestrzennego oraz z przepisów dotycz
ą
cych ochrony przyrody,
ochrony
ś
rodowiska i ochrony zabytków. (według standardu:
przeznaczenie nieruchomo
ś
ci okre
ś
la rzeczoznawca maj
ą
tkowy
na podstawie obowi
ą
zuj
ą
cego planu miejscowego. W przypadku
braku takiego planu okre
ś
lenie przeznaczenia nast
ę
puje na
podstawie decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania
terenu. W razie braku takiej decyzji nale
ż
y okre
ś
li
ć
aktualny
sposób u
ż
ytkowania nieruchomo
ś
ci, zamieszczaj
ą
c w operacie
szacunkowym odpowiedni
ą
w tym zakresie klauzul
ę
).
Uwagi i komentarze do poszczególnych punktów operatu
7. Opis przedmiotu wyceny
komentarz
4. Opis techniczno-u
ż
ytkowy
– w tym punkcie nale
ż
y poda
ć
takie dane o
przedmiocie wyceny, które charakteryzuj
ą
przedmiot wyceny i wpływaj
ą
na warto
ść
.
Nale
ż
y tu wi
ę
c poda
ć
:
opis poło
ż
enia (lokalizacj
ę
)
opis gruntu
opis cz
ęś
ci składowych (budynków, lokali, ro
ś
lin)
Ustalanie stanu technicznego
Uzbrojenie techniczne nieruchomo
ś
ci
Okre
ś
lanie cech ro
ś
linno
ś
ci
Przedmiot wyceny mo
ż
e by
ć
opisany i okre
ś
lony w czterech nast
ę
puj
ą
cych punktach:
Uwagi i komentarze do poszczególnych punktów operatu
8. Przedstawienie sposobu wyceny
Wybór wła
ś
ciwego podej
ś
cia oraz metody i techniki szacowania
nieruchomo
ś
ci nale
ż
y do wył
ą
cznych uprawnie
ń
rzeczoznawcy
maj
ą
tkowego, który jest zwi
ą
zany w tym zakresie obowi
ą
zuj
ą
cymi
przepisami prawa.
Dokonuj
ą
c wyboru metody wyceny rzeczoznawca maj
ą
tkowy ma
obowi
ą
zek uwzgl
ę
dni
ć
w szczególno
ś
ci nast
ę
puj
ą
ce kryteria:
•cel wyceny,
•rodzaj i poło
ż
enie nieruchomo
ś
ci, funkcj
ę
wyznaczon
ą
dla niej w planie
miejscowym,
•stopie
ń
wyposa
ż
enia w urz
ą
dzenia infrastruktury technicznej,
•stan zagospodarowania nieruchomo
ś
ci,
•dost
ę
pne dane o cenach nieruchomo
ś
ci lub czynszach rynkowych,
•zakres wyceny,
•uwarunkowania wynikaj
ą
ce z podstaw materialno-prawnych wyceny,
•stan prawny nieruchomo
ś
ci.
Sposób wyceny, w tym rodzaj okre
ś
lonej warto
ś
ci i wybór podej
ś
cia,
metody i techniki szacowania winien by
ć
w operacie szacunkowym
wyra
ź
nie przedstawiony i uzasadniony.
Uwagi i komentarze do poszczególnych punktów operatu
8. Przedstawienie sposobu wyceny
komentarz
WR
P
D
Z
I
Dsp
Kp
„Droga szacowania”
Uwagi i komentarze do poszczególnych punktów operatu
9. Ustalenie wyniku szacowania
•uwarunkowa
ń
w zakresie popytu i
poda
ż
y, oraz kształtowania si
ę
na tym tle
cen,
Analiza i charakterystyka rynku nieruchomo
ś
ci.
Celem analizy jest okre
ś
lenie:
•stanu i stopnia rozwoju rynku w odniesieniu do
rodzaju nieruchomo
ś
ci stanowi
ą
cej przedmiot
wyceny,
Uwagi i komentarze do poszczególnych punktów operatu
9. Ustalenie wyniku szacowania
•przystawalno
ś
ci nieruchomo
ś
ci
stanowi
ą
cej przedmiot wyceny do
uwarunkowa
ń
rynku,
tym tak
ż
e z punktu widzenia kryterium
przestrzennego ( rynek lokalny, regionalny, krajowy,
mi
ę
dzynarodowy),
Analiza i charakterystyka rynku nieruchomo
ś
ci.
Celem analizy jest okre
ś
lenie:
•zakresu danych przyj
ę
tych w
procesie wyceny.
•rodzaju nieruchomo
ś
ci stanowi
ą
cej
przedmiot wyceny,
Analiza i charakterystyka rynku nieruchomo
ś
ci.
Zakres analizy i stopień jej
szczegółowości winien wynikać w
szczególności z:
•dost
ę
pno
ś
ci i liczby danych rynkowych.
•przyj
ę
tego w operacie szacunkowym
sposobu wyceny,
•celu i zakresu wyceny,
1. Okre
ś
lenie rodzaju i obszaru rynku
Tok postępowania przy analizie rynku:
4. Dokonanie charakterystyki transakcji
3. Okre
ś
lenie trendów dotycz
ą
cych popytu i
poda
ż
y
2. Zgromadzenie informacji o transakcjach
obiektami podobnymi
5. Okre
ś
lenie cech rynkowych
(czynników
wpływaj
ą
cych na ceny)
6. Okre
ś
lenie trendu zmian cen
7. Okre
ś
lenie znaczenia poszczególnych cech
oraz kierunku i siły ich oddziaływania
Uwagi i komentarze do poszczególnych punktów operatu
9. Ustalenie wyniku szacowania
Operat szacunkowy winien zawiera
ć
obliczenia
spełniaj
ą
ce wymagania metodyczne odpowiedniego
podej
ś
cia, metody i techniki, ze szczególno
ś
ci
ą
pozwalaj
ą
c
ą
sprawdzi
ć
, czy wycena nie zawiera
bł
ę
dów metodycznych i rachunkowych.
U
ż
yte w obliczeniach oznaczenia lub symbole
powinny by
ć
obja
ś
nione.
W celu zapewnienia przejrzysto
ś
ci operatu
szacunkowego, szczegółowe dane i obliczenia mog
ą
zosta
ć
przedstawione w formie zał
ą
czników do
operatu.
Okre
ś
lenie warto
ś
ci nieruchomo
ś
ci.
Uwagi i komentarze do poszczególnych punktów operatu
9. Ustalenie wyniku szacowania
Wynik ko
ń
cowy wyceny winien by
ć
uzasadniony w operacie
szacunkowym wnioskami z dokonanych oblicze
ń
i po
konfrontacji z danymi uzyskanymi z analizy i charakterystyki
rynku nieruchomo
ś
ci.
Wynik wyceny nie mo
ż
e by
ć
przedstawiony w operacie
szacunkowym w postaci przedziału warto
ś
ci.
Rzeczoznawca maj
ą
tkowy nie mo
ż
e udzieli
ć
w operacie
szacunkowym gwarancji co do aktualno
ś
ci sporz
ą
dzonej
wyceny po dacie jej wykonania. Stosowna klauzula powinna
by
ć
zamieszczona w operacie szacunkowym.
Wynik ko
ń
cowy wyceny
Uwagi i komentarze do poszczególnych punktów operatu
10. Klauzule i ustalenia dodatkowe
•o mo
ż
liwo
ś
ci wykorzystania operatu szacunkowego
wył
ą
cznie dla celu w jakim został on sporz
ą
dzony.
W operacie szacunkowym nale
ż
y zamie
ś
ci
ć
niezb
ę
dne z punktu widzenia
przedmiotu, celu i zakresu wyceny ustalenia dodatkowe i klauzule, w
szczególno
ś
ci:
•o sporz
ą
dzeniu operatu szacunkowego zgodnie z
przepisami prawa i standardami zawodowymi,
•o sporz
ą
dzeniu i przekazaniu wyci
ą
gu z operatu
szacunkowego,
Uwagi i komentarze do poszczególnych punktów operatu
10. Klauzule i ustalenia dodatkowe
•o zakresie dokonanych ogl
ę
dzin i oceny stanu techniczno-u
ż
ytkowego
budynków, budowli i urz
ą
dze
ń
, a tak
ż
e,
ż
e czynno
ś
ci z tym zwi
ą
zane nie
stanowi
ą
ekspertyzy technicznej,
•o wyst
ą
pieniu w trakcie czynno
ś
ci szacunkowych warunków
ograniczaj
ą
cych, które mogły mie
ć
wpływ na okre
ś
lenie warto
ś
ci, z
podaniem ich rodzaju i przyczyn,
•o wykluczeniu odpowiedzialno
ś
ci wobec osób trzecich, w szczególno
ś
ci
z tytułu wykorzystania operatu w innym celu, ani
ż
eli został on
sporz
ą
dzony,
•o zakazie publikowania fragmentów operatu szacunkowego lub
udost
ę
pniania go osobom trzecim bez uzgodnienia z autorem operatu,
•o sporz
ą
dzeniu operatu szacunkowego bez przeprowadzenia uprzednio
ogl
ę
dzin i badania stanu stanu techniczno-u
ż
ytkowego nieruchomo
ś
ci lub
obiektów na tej nieruchomo
ś
ci, je
ż
eli dopuszczaj
ą
to odpowiednie
przepisy, lub wynika to z innych uwarunkowa
ń
szczególnych.
W miar
ę
potrzeby operat szacunkowy mo
ż
e zawiera
ć
dalsze klauzule, w
szczególno
ś
ci:
Uwagi i komentarze do poszczególnych punktów operatu
•odpisy lub wypisy z ksi
ę
gi wieczystej, albo dokumentu
stwierdzaj
ą
cego prawa do nieruchomo
ś
ci,
•wypis z katastru nieruchomo
ś
ci,
•plany sytuacyjne, mapy,
•dokumentacj
ę
fotograficzn
ą
,
•istotne dokumenty dokumentacji technicznej lub szkice
techniczne,
•wypisy i wyrysy z dokumentów sporz
ą
dzone przez autora
operatu szacunkowego,
•protokół z ogl
ę
dzin nieruchomo
ś
ci, gdy został on
sporz
ą
dzony,
•inne dokumenty istotne dla sporz
ą
dzonej wyceny.
11. Zał
ą
czniki do operatu szacunkowego
do operatu szacunkowego nale
ż
y doł
ą
czy
ć
jako zał
ą
czniki w szczególno
ś
ci: