1
Bakteryjne choroby skóry
Dr Jarosław Popiel
KATEDRA CHORÓB WEWNĘTRZNYCH Z KLINIKĄ KONI PSÓW I KOTÓW
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
Flora bakteryjna skóry psa
Dominują gronkowce
głównie Staphylococcus intermedius
Bakterie rezydentne
Staphylococcus xylosus (Cox i wsp. 1998)
Micrococcus (Harvey i Lloyd 1995)
Propionibacterium acnes (Harvey i wsp. 1993)
Clostridium sp. i Streptococus a-hemolityczne (Harvey i Lloyd 1995)
Kolonizacja bakteryjna skóry szczeniąt
Pierwszy kontakt jest z florą jamy ustnej suki a nie z pochwy
Zasiedlenie całej skóry u szczeniąt do 12 godzin po porodzie
W ciągu pierwszych 8 godzin ustala się dominacja Staph. Intermedius
(Lloyd i wsp 2003)
Ropowice - ropne zapalenia skóry spowodowane głównie przez
Staphylococcus intermedius oraz Staphylococcus aureus (niedawno
opisano S. schleiferi)
Podział bakteryjnych chorób skóry w zależności od głębokości
zakażenia
1.Zakażenia powierzchniowe:
ostre sączące zap. skóry
2
zapalenie wielofałdowe
nadmierny rozwój (przerost) bakterii rezydentnych (microbial overgrowth)
2.Zakażenia powierzchowne:
powierzchowne krostowe zapalenie skóry
powierzchowne zap. mieszków włosowych
rozszerzające się ropne zapalenie skóry
ropowica granicy skóry i błon śluzowych
3.Zakażenia głębokie:
zap. mieszków włosowych pyska i podbródka
ropowica zlokalizowana:
-ropowica skóry nosa
-ropowica przestrzeni międzypalcowych
-modzele ropne
-czyraczność odbytu
ropowica uogólniona
-ropowica owczarków niemieckich
-uogólniona postać folliculitis, furunkulosis i cellulitis
ZAKAŻENIA POWIERZCHNIOWE (surface pyoderma)
Ostre sączące zap. skóry, ropno urazowe zap. skóry , pyotraumatic
dermatitis
predysponowane są psy każdej rasy, głównie długowłose
pojawia się przy ciepłej, wilgotnej pogodzie
przyczyny: nadwrażliwość na ukąszenia owadów, infekcje gruczołów
okołoodbytowych, nerwice, otitis externa, powierzowne rany po
ukąszeniach, atopia, nadwrażliwość pokarmowa, zaniedbana pielęgnacja
skóry, ciała obce, idiopatyczne.
leczenie:
-zależnie od pierwotnej przyczyny,
-wystrzyżenie zmian,
3
-kąpiele przeciwbakteryjne,
-glikokortykosterydy krótkodziałające (przy głębokiej ropowicy - nie wolno)
powierzchniowe lub parenteralnie
Zapalenie wielofałdowe skóry tzw. wyprzenie ropne intertrigo
defekt anatomiczny u różnych ras
ocieranie i słaba wentylacja w ciepłym środowisku pomaga rozwojowi
bakterii
zmiany umiejscowione w różnych miejscach
1. Zapalenie ropne fałdów dolnej wargi
-często u spanieli, głównie dolna warga
-ostre sączące zap. skóry, rozwijające
się w jej fałdach
-jednym z objawów - fetor ex ore
Leczenie: chirurgiczna korekta fałdów (najlepsza), użycie szamponów
2.Zapalenie fałdów twarzowych
-dotyczy psów z krótką trzewioczaszką (pekińczyk, buldog angielski)
leczenie : zachowawcze (szampony) lub chirurgicznie
3. Zapalenie fałdów sromu
-u suk po ovariectomii przed pierwszą rują lub/i otyłych
przyczyną jest intensywne wylizywanie tej okolicy, co prowadzi do ostrego
sączącego ropnego zap. skóry
4. Zapalenie fałdów ogona
-najczęściej u boston terierów, buldogów
angielskich
5. Zapalenie fałdów tułowia
-u shar-pei i psów otyłych
Leczenie: szampony z nadtlenkiem benzoilu (np.Peroxywet) zabieg
chirurgiczny
4
Nadmierny rozwój (przerost) bakterii rezydentnych (microbial
overgrowth)
- nie jest typową pyodermą. Najczęściej jednocześnie występują gronkowce I
drożdżaki - Malassezia.
Leczenie: antybiotyki - podawanie okresowe – pulsy lub terapia
weekendowa, kąpiele w szamponach p/bakteryjnych, stymulacja
odporności
POWIERZCHOWNE ROPNE ZAPALENIA SKÓRY, superficial pyoderma
obejmują warstwę naskórka z ujściem mieszka włosowego
Powierzchowne krostowe zap. skóry , Liszajec - Impetigo
zapalenie skóry bezwłosej brzucha i pach
obserwowano u szczeniąt przed okresem dojrzewania
typowe objawy: krosty, grudki i żółte strupy,
towarzyszy ekto- i endo- pasożytom oraz niedożywieniu
Leczenie: określenie przyczyny podstawowej!!!
-szampony przeciwbakteryjne (Hexoderm, Etiderm, Paxcutol),
-antybiotyki przez 7-10-14 dni np.
-sterydy przeciwwskazane!!!
Powierzchowne ropne zapalenie mieszków włosowych, foliculitis
w każdym wieku, częściej u młodych, brak predyspozycji rasowej
różne zmiany skórne: krosty, grudki, strupy, wyłysienia, kryzki
naskórkowe
trudne do zdiagnozowania ze względu na mnogość zmian jako ropowica
różny stopień świądu, czasami brak
przyczyny: łojotok, uraz, APZS, świerzb, nużyca, atopia, alergia
pokarmowa i kontaktowa, niedoczynność tarczycy, nadczynność kory
nadnerczy, grzybice
5
Leczenie: określenie przyczyny pierwotnej, terapia przeciwbakteryjna
(min. 3 tyg.), unikać sterydów !!!
GŁĘBOKIE ROPNE ZAPALENIA SKÓRY, deep pyodermia
obejmują wszystkie warstwy skóry w tym dystalną część mieszka
włosowego, skórę właściwą a czasami tkankę podskórną
Zapalenie mieszków włosowych okolicy pyska i podbródka
dotyczy psów młodych (dogi, dobermany, buldogi)
Objawy: grudki, krosty, zaskórniki
Rozpoznanie: wywiad, badanie kliniczne, zeskrobiny (wykluczyć nużeńca)
Leczenie: miejscowe, czasem ogólne
Ropowica skóry nosa
Występuje u psów ras długogłowych
Przyczyny nieznane,
Objaw: bolesna, zaczerwieniona zmiana na grzbiecie nosa
Rozpoznanie: wywiad, bad. kliniczne bakteriologia
Leczenie: antybiotyki 3-6 tyg., uspokojenie farmakologiczne, kołnierz
hiszpański ograniczający samouszkodzenia
Ropowica przestrzeni międzypalcowych
dotyczy ras krótkowłosych (wyżły weimarskie, buldogi angielskie, dogi,
jamniki)
przyczyny: uraz, alergia kontaktowa, nadwrażliwość pokarmowa, atopia,
grzybice, chor. autoimmunologiczne, nużyca, NT, zesp. Cushinga,
dermatozy cynkozależne, idiopatyczne
objawy: obrzęk łap, wysięk ropny, wylizywanie powod. wyłysienia
rozpoznanie: wywiad, bad. kliniczne, bad. bakteriologiczne, zeskrobiny
leczenie: określenie przyczyny!! antybiotyki do 3 tygodni
6
Czyraczność odbytu
spotykana prawie wyłącznie u owczarków niemieckich
często tworzą się przetoki, bolesność przy oddawaniu kału
przyczyna nie znana
oporne na leczenie (Cyclosporyna + antybiotyk !!!!)
Modzele ropne
u psów ras dużych (dogi, bernardyny, dotyczy łokci, stawów skokowych,
mostka
przyczyny: nadwaga, leżenie na twardych powierzchniach, NT, defekty
immunologiczne
leczenie: antybiotyki, redukcja wagi, zmiana legowiska
Ropowica owczarków niemieckich
występuje u psów w średnim wieku,
predyspozycja genetyczna
objawy: grudki, krosty, czyraki, hiperpigmentacja, wyłysienie na grzbiecie,
pośladkach, dolnej części brzucha i na udach
rozpoznanie: wywiad, bad. kliniczne, bakteriologia, zeskrobiny, mycologia
leczenie: długotrwała terapia antybiotykowa wykluczyć z hodowli
Uogólniona postać folliculitis, furunkulosis i cellulitis
ciężka postać ropowicy głębokiej
przyczyna: ogólne osłabienie, nużyca, grzybica, NT, błędne użycie
sterydów
objawy: krosty, strupy, wydzielina ropna, wyłysienia gł. na tułowiu i dole
brzucha
rozpoznanie: wywiad, bad. kliniczne, bakteriologia (staph. intermedius)
leczenie:określenie przyczyny podstawowej, antybiotyki
7
Czas leczenia
Impetigo 7-14 dni
Folliculitis 14-28 dni
Cellulitis 28-56 dni
Ropowica głeboka uogólniona 56-84 dni
Antybiotyki i chemioterapeutyki bakteriobójcze oraz bakteriostatyczne
Erytromycyna
15
Co 8 godzin
Clindamycyna
5,5-11
Co 12 godzin
Lincomycyna
22
Co 12 godzin
Nazwa
Dawka
mg/kg
powtórzenie
Oxacylina
22
Co 8 godzin
Amoksycylina z kwasem
klawulanowym
12,5
Co 12 godzin
Enrofloxacyna
5
Co 24
godziny
Marbofloxacyna
2
Co 24
godziny
Cefalexyna
20-30
Co 12 godzin
Rifampicina
5-10
Co 24
godziny
Cefovecin
8
Co 14 dni