SPÓR O INTROSPEKCJĘ JAKO METODĘ

Równolegle ze sporem o psychologię humanistyczną --- drugi spór metodologiczny.

○

Karl Bühler

- współtwórca szkoły würsburskiej

http://pl.wikipedia.org/wiki/Karl_Ludwig_Bühler

sprawozdanie z jego pracy habilitacyjnej na 70 stron

○

1907 - Tatsachen und Probleme zu einer Psychologie der Denkvorgange

•

riposta Wundta --> riposta Buhlera --> riposta Wundta --> riposta Buhlera

•

nie można ich wywoływać w lab. w sposób kontrolowany



1863 - Wundt: wyższe procesy psychiczne nie mogą być przedmiotem bad. psych. experymentalnej

○

zadanie umysłowe do rozwiązania

1.

szereg pytań na temat wyniku

2.

JAK:

□

oraz sposobu rozwiązania

3.

wypowiedzi badanych jako wiarygodne źródło?!



Ausfragenmetode -Wundt

□

eksperymentalna introspekcja wyczerpująca wypracowana w szkole würsburskiej



Bühler (uczeń Oswalda Külpe, doktoranta Wundta): można!

○

WTF?

•

zbyt subiektywna



obciążona ekspresją (element emocjonalny)



Wundt:

□

sytuacje sprowadzające się przede wszystkim do zastosowania języka



język = narzędzie umożliwiające obiektywny opis rzecz



Bühler:

□

nt. zakresu oraz możliwości stosowania introspekcji



interpretacja powierzchniowa

○

Wundt: pacjent przedmiotowo



Bühler: pacjent - wiarygodny reporter swoich przeżyć



obaj - lekarze!

○

wypowiedzi o sobie samym - naukowo wartościowe źródło informacji dla badań psych.

□

introspekcja dostaje "prawa obywatelskie"



skutek sporu:

○

Wundt chciał by w jego Laboratorium wszystko działo się jak w jego starym lab. fizjologicznym



X powiadamia Y o rzeczach (charakter ogólny: również odniesienie do przeżyć)



w jego koncepcji ---> funkcja reprezentatywna

□

Bühler interesuje się językoznawstwem



i jeszcze jedno...

○

własne? cudze też...? kogo?



CZYJE zeznania introspekcyjne mogą być wiarygodne?

□

Ebbinghaus i jego badania pamięci



na marginesie

○

W: bardzo rygorystyczna metodyka

□

B: swobodny

□

eksperyment



W: dokladna kontrola warunków

□

B: przewidywanie wyniku

□

zalety poglądów



W: możliwie trafny opis fragmentów rzeczywistości

□

B: weryfikowanie hipotez

□

dążenie



komplementarne, nie przeciwstawne!



wyraźnie metodologiczne aspekty sporu

○

dlaczego nie introspekcja?



w badaniach B. uczestniczyli specjaliści psycholodzy

◊

nie interesowały go przeżycia, lecz konkretne operacje umysłowe

◊

to nie subiektywny raport o przeżyciach wewnętrznych



dopuszczalne odchylenie od klasycznego modelu eksperymentu fizjologicznego

□

spór o metodę

•

Wundt: język <--- naśladownictwo, ludzie pierwotni sygnalizujący coś sobie...



Bühler łączy język (genezę & funkcje) z procesami myślenia

□

wzbogaca funkcje języka: wychodzi poza granice subiektywnej ekspresji -- t. elementy
obiektywne!

□

teoria języka

•

podsumowanie

○

spór

•

MAR

K. Bühler - kwestie metodologiczne w jego pracach

Metodologia - zagadnienia do egzaminu