Podstawowe rozpoznanie gruntu obejmuje
oprócz określenia uziarnienia,
określenie jego stanu. Uziarnienie i stan gruntu wpływają na właściwości
mechaniczne gruntu, takie jak
ściśliwość i wytrzymałość na ściskanie.
Stan gruntu niespoistego
określają stopień wilgotności S
r
i
stopień
zagęszczenia I
D.
Stopień zagęszczenia gruntów niespoistych I
D
jest to stosunek
zagęszczenia
występującego w stanie naturalnym do największego możliwego zagęszczenia
danego gruntu.
Stany gruntów niespoistych
Zmiana objętości porów w piasku w miarę jego zagęszczania: a) objętość piasku
najbardziej luźnego, b) objętość w naturze (pośrednia), c) objętość piasku
najbardziej zagęszczonego
Stopień zagęszczania I
D
oblicza się ze wzoru:
min
max
min
max
min
max
max
min
max
max
d
d
d
d
d
d
D
e
e
e
e
V
V
V
V
I
e
max
-
wskaźnik porowatości maksymalnej obliczany dla gęstości objętościowej
ρ
dmin
przy najbardziej luźno usypanym gruncie suchym,
e
min
-
wskaźnik porowatości minimalnej obliczany dla gęstości objętościowej ρ
dmin
przy możliwie największym zagęszczeniu gruntu suchego przez wibrację (bez
zniszczenia ziaren)
e -
wskaźnik porowatości naturalnej odpowiadający ρ
d
Stany gruntów niespoistych
Stopień
zagęszczania gruntu
Stopień zagęszczenia I
D
charakteryzuje stan gruntów
niespoistych. Rozróżnia się cztery stany gruntów
niespoistych:
grunt luźny 0 < I
D
≤ 0,33
grunt średnio zagęszczony 0,33 < I
D
≤ 0,67
grunt zagęszczony 0,67 < I
D
≤ 0,8
grunt bardzo zagęszczony I
D
> 0,8
Maksymalna wartość stopnia zagęszczenia I
D
= 1,0
Stany gruntów spoistych
Stan gruntu spoistego zależy od jego wilgotności.
Atterberg wyróżnił następujące stany gruntu spoistego:
zwarty,
półzwarty, twardoplastyczny, plastyczny, miękkoplastyczny, płynny
oraz trzy konsystencje:
zwartą, plastyczną i płynną
.
Charakterystyczne wilgotności, jakie ma grunt na pograniczu
sąsiadujących stanów nazywamy granicami konsystencji. Są to:
Granica skurczu (skurczalności) (w
s
), to jest wilgotność gruntu na
granicy stanu zwartego i półzwartego,
Granica plastyczności (w
p
) to jest wilgotność gruntu na granicy
stanu półzwartego i twardoplastycznego,
Granica płynności (w
L
), to jest wilgotność gruntu na granicy stanu
miękkoplastycznego i płynnego.
Granice konsystencji (Atterberga)
Grunt o
konsystencji
płynnej
zachowuje
się jak ciecz i nie ma prawie żadnej
wytrzymałości na ścinanie.
Grunt o
konsystencji plastycznej
odkształca się przy pewnym nacisku, nie
ulega przy tym
spękaniom i zachowuje nadany mu kształt.
Grunt o
konsystencji zwartej
odkształca się przy dużych naciskach, przy czym
odkształceniom towarzyszą spękania.
Stopień plastyczności jest to stosunek różnicy wilgotności naturalnej danego
gruntu i granicy plastyczności do różnicy granicy płynności i granicy
plastyczności:
Stan gruntu określa stopień plastyczności.
p
L
p
n
L
w
w
w
w
I
Wartości I
L
(stopnia
plastyczności) i w
n
Stan gruntu spoistego
I
L
< 0 oraz w
n
≤ w
s
Zwarty
I
L
< 0 oraz w
s
< w
n
≤ w
P
Półzwarty
0< I
L
≤ 0,25
Twardoplastyczny
0,25< I
L
≤ 0,50
Plastyczny
0,50< I
L
≤ 1,00
Miękkoplastyczny
I
L
> 1 lub w
n
> w
L
Płynny
Wskaźnik plastyczności w % jest to różnica pomiędzy granicą płynności
i granicą plastyczności:
P
L
P
w
w
I
Zadania
1. Obliczyć stopień wilgotności pospółki i określić stan jej
uwilgotnienia, przy właściwościach fizycznych:
3
72
,
1
cm
g
d
36
,
0
n
%
4
,
12
w
Określ również gęstości objętościowe w stanie
naturalnym i w stanie pełnego nasycenia wodą.
2.
Określ stan piasku w stanie naturalnym, jeżeli objętość
pobranej w terenie
próbki wynosi 1 dm
3
, po wysuszeniu i
usypaniu w bardzo
luźnym stanie ta sama próbka miała
objętość 1,22 dm
3
, a po
zagęszczeniu 0,92 dm
3
.
Zadania
1.
Obliczyć stopień wilgotności piasku i określić stan jego
uwilgotnienia, przy właściwościach fizycznych:
3
65
,
2
cm
g
s
59
,
0
e
%
2
,
10
w
2.
W terenie pobrano
próbkę piasku o objętości 1 dm3, masa próbki wynosiła
1,845 kg. Po wysuszeniu masa piasku
zmniejszyła się do 1,674 kg. Wyznacz
wskaźnik porowatości. Przyjąć gęstość właściwą taką jak w zadaniu wyżej.
Odp: e=0,59
3
.
Określ stan gliny piaszczystej zwałowej o następujących cechach fizycznych :
%
5
,
9
n
w
%
24
L
w
%
8
,
9
P
w
%
9
s
w
Odp: I
L
= -0,02
Konsystencja gliny jest zwarta, a stan
półzwarty.
Odp: S
r
= 0,46